Nederlands Forum over Oude Radio´s
Onafhankelijk medium voor liefhebbers en verzamelaars van oude radio´s en gerelateerde zaken


Re: Matig audio frequentiebereik van Philips FM Radio's

Geschreven door Kees van Dijke om 17. Feb 2002 20:27:01:

In reactie op: Re: Matig audio frequentiebereik van Philips FM Radio's geschreven door Henk Roovers om 17. Feb 2002 15:44:04:

Hallo Henk,

>Interessant is wel de stand van de volumeregelaar. Mi moet deze voor een freq. karakteristiekmeting op max staan, omdat anders de vroeger veel toegepaste fysiologische volumeregeling zijn werk zal doen.

Bij veel radio's wordt er tegengekoppeld op de volumeregelaar. Bij een lage stand is de tegenkoppeling maximaal zodat ook de bandbreedte maximaal is. Bij een hoge volumestand is er geen Fysiologie meer, maar is er nog wel wat spanningstegenkoppeling. Bij maximaal volume is de tegenkoppling weg en zakt met name de hoge tonen wat in elkaar, maar omdat de stuurroostercapaciteit minder van invloed is omdat de impedantie vrij laag is, hoor je weer plotseling de hoge tonen toenemen.

Wat Fysiologie betreft: bij bijna alle radio's worden alleen de lage tonen versterkt. Bij sommige modellen en ook bij veel duitse modellen worden ook de hoogste tonen een beetje versterkt.

>Op laag niveau zij onze oren ongevoeliger voor lage en hoge tonen. In het verleden werden door ERRES bv al electrostatische hogetonen luidsprekers gebruikt (die hardboard plankjes). Zonder voldoende frequentiebereik zou dat natuurlijk moeite voor niets zijn.

Nou de Blaupunkt sultan heeft ook die elektrostatische plankjes erin zitten. Toch wordt de frequentie bij ca 8.500 Hz afgekapt, en dat vind ik jammer. Je mist toch minimaal een octaaf van het bovenste hoorbare audio spectrum.

>Kun je een voorbeeld van een toestel noemen met beperkt freq. bereik? Ik zou dan het schema wel eens kunnen bestuderen.
>
Bijvoorbeeld de Philips B5X63A. De oorzaak ligt voornamelijk in de EABC80. Een tijd geleden heb ik ook melding gemaakt van een ECC83 die deze beperking had. De ECC81 en ECC82 hebben daar geen last van. Oorzaken zijn: de stuurroostercapaciteit, versterkingsfactor (miller effect) en de waarde van de volumepotmter. 2e oorzaak is C64 van 68 nF die de hoogste tonen kortsluit en tevens de tegenkoppeling van het midden-hoog gebied blokkeert, ofwel een extra opslingering geeft (AM en PU). 3e oorzaak is C65 van 2,2 nF die het midden-hoog ook wat opslingert. Wanneer ik die verander in 470 pF dan worden alleen de hoogste tonen opgehaald en wordt de frequentiegrafiek wat gladgestreken. C27 en C28 werken als terugkoppeling (in fase) voor een beetje fysiologie voor de hoge tonen. Soms geven die aanleiding tot oscilleren als de buizen wat versleten zijn en de spanningstegenkoppeling onvoldoende is.

Overigens blokkeert C60 en C61 de tegenkoppeling van de lage tonen ofwel worden de lage tonen wat opgehaald als de loper van de potmeter naar links staat. Met de loper naar rechts werkt de tegenkoppling ook voor de lage tonen en werkt C62 als hoogdoorlaatfilter, waardoor de lage tonen worden afgeknepen.

Een ander voorbeeld is de B4X92A. Hier vind de spanningstegenkoppeling op de volumeregelaar plaats, en wel door R24, R29 en R30. R28 met C55 halen de hoge tonen weer wat op. Als R34 kortgesloten wordt dan nogeens wat hoge tonen opgehaald. C45 blokkeert de tegenkoppeling van de lage tonen, dus worden de lage tonen ook wat opgehaald. De frequentie beperkende factoren van de hoogste tonen is de EABC80 zelf, C49, C48, C56 (AM) en C34. C47 en C57 vormen het normale klankregelnetwerkje voor de hoge tonen terwijl C45 het voor de lage tonen doet.

Dat was even een hap, maar als je in Op-amp techniek denkt, dan is het vrij gemakkelijk te beredeneren.

groetjes,
-=Kees=-





Reacties / Answers:


Terug naar Nederlands Forum over Oude Radio´s