Nederlands Forum over Oude Radio's
Onafhankelijk medium voor liefhebbers en verzamelaars van oude radio´s en gerelateerde zaken


het begrip Stereo(fonie)

Geschreven door conservator Philipsmuseum Amsterdam op 24. Apr 2004 01:41:39:

In reactie op: Siemens Standardsuper E9 STEREO geschreven door Nico de Bakker op 24. Apr 2004 00:53:02:

Over het begrip Stereo bestaan schijnbaar nog al wat misverstanden.
Philips was in de 30'er jaren al bezig met het verschijnsel 2 kanaalsgeluid ook wel
Stereofonie genoemd.
Immers men ging er vanuit (en terecht) dat de meeste mensen twee werkende oren hebben en
het geluid dus ook via deze twee oren kunnen "ontvangen"
Uit deze onderzoeken ontstond in de 50'er jaren de Bi-Ampli techniek (Bi=2 Ampli=versterking) waarin
daarvoor ontworpen toestellen er gescheiden luidsprekers en versterkers werden gebruikt.
Daar Bi-Ampli een door Philips gepatendeerde naam is (nog steeds overigens) moesten de
concurrenten uitwijken naar het begrip Stereo of Sterofonie (Stereophonic etc.).
3-D klang is van een geheel andere orde (alvorens daar weer vragen over ontstaan).
In 1959 doet via de grammofoonplaat echte Stereoweergave z'n entree.
Philips was hiermee de eerste en bracht de H4X92A op de markt, een "compact" Bi-Ampli toestel
voor radio-ontvangst, maar tevens een volwaardige versterker voor de weergave van in Stereo
opgenomen grammofoonplaten.
Let wel! FM-Stereo ontvangst in Nederland kwam in 1963!
Siemens kwam in dezelfe periode op de markt met Stereogeräte met vaak 2xECL86 in de eindtrap.
Dit soort toestellen zijn een soort combi tussen de 3-D Raumklang (1x laag en 2x aan elkaar gekoppelde tweeters) en moeten dus van een extra luidspreker worden voorzien voor het
weergeven van daarvoor geschikte Stereo platenspelers.
Ook zijn er van dit merk (maar ook van andere Duitse merken) toestellen in de handel gebracht
waarbij geen extra speakers behoefden worden aangesloten, maar bij het drukken op de knop
TA/TB en indien er een Stereo-apparaat werd aangesloten de lage-tonen en de tweeters apart
aanstuurden hetgeen natuurlijk niet echt bevordelijk was voor echte Stereobeleving.
Het is misschien leuk om te weten dat Philips in het begin van het Stereotijdperk alle concurrenten versloeg met de combinatie van Bi-Ampli voor radio-ontvangst en de schakeling
voor het weergeven van Stereo grammofoonplaten. Immers bij de H4X92A werden voor beide
kanalen dezelde typen luidsprekers gebruikt hetgeen de geluidskwaliteit alleen maar ten
goede kwam.
Dit is niet van toepassing voor Bi-Ampli toestellen voor 1958 (B6X62A, B7X73A etc.) deze
toestellen werkten volgens het principe 1 box voor de lage tonen (de z.g. akoestische box) en
2 projectoren voor de hoge tonen!






Reacties / Answers:


Terug naar Nederlands Forum over Oude Radio's