|
Nederlands Forum over Oude Radio's |
Radio in het begin
Geschreven door rieks op 16. Maa 2007 21:02:53:
Dit verhaal staat in het Gronings dialect in het RHT ik had dit aan geleverd in het Nederland maar de redactie had het liever in het dialect.
Dit is de vertaling.
Radio in ’t begin
Tegenwoordig heeft iedereen een radio maar voor tachtig jaar geleden waren er maar enkele mensen die een radio hadden omdat ze ook heel duur waren in die tijd. Ze waren ook nog niet zo goed als nu er was vaak wat mee.In het begin is er veel over geschreven en over gepraat en weinig mensen hadden dan ook geen radio gezien of gehoord. We woonde een eind achter uit ver van de bewoonde wereld, overdag druk bezig bij een boer en s‘avonds op tijd naar bed. Op een avond zat smid kuiper bij mij en we kregen het over de radio.
Mooi ding zei smid, muziek man, u hebt nog nooit zowat gehoord. Kunnen zij dan nog mooier spelen als
Geert op zijn harmonica? vroeg ik.
Om jou de waarheid te zeggen, ja. En overal vandaan man, uit Duitsland , uit Londen of uit Parijs.
En niet alleen muziek, ook praters. Je draait maar aan een knopje en dan heb je weer wat anders.
Ja, zeg ik, ik heb meester d’r laatst over gehoord,
die heeft ook z’n ding. Hij zegt, het gaat zonder draad door de lucht, maar dat maakt hij mij niet wijs.
Ik zeg als d’r geen draad is, dan is d’r niks en alles kan niet zo maar door de lucht vliegen.
Daar heb je gelijk aan, maar het is toch zo.
Ik heb er ook geen verstand van, anders zou ik het je uitleggen. Hoe het geluid in dat ding komt dat weet ik niet, maar ’t is heel mooi. Zit er een plaat in? Of z’n egel, zo’n rol met pinnen? Nee. Wel een boel tralala, klosjes met draad en al zo wat . Moet je dat ding ook opwinden? vroeg ik. Nee, man je draait aan een paar knopjes en daar gaat het heen. ‘k Weet goede raad,
morgen kan je het wel wachten dan is het toch zondag.
Kom na ’t eten maar bij mij langs. Nou, zeg ik,
dat sla ik niet af. Als er verder niks tussen komt, dan zie je mij wel. Kwam niks tussen en volgende dag na het eten ging ik naar smid Kuiper toe. In hoek van kamer stond op ’n tafeltje ’n kasje. Drie klosjes steken d’r van voren uit, boven op stonden ’n stuk of wat lampen en aan de voorkant zaten wat knoppen. Op zijkant van ’t kastje staat ’n soort toeter. Die potjes en pannen daar onder de tafel, horen die er ook bij? vroeg ik. Ja, zegt smid. Kijk, dat is een accu, dat is…. Ja, ik weet het niet, wat ‘n geleerde woorden . Hou maar op zegt ik.
Speel er nu maar een stukje op.De smid draaide aan wat knopjes en de lampen gingen branden. Er gebeurde verder niks en daarom vraag ik,waar blijft nu jou muziek? Wacht maar even lachte de smid. Hij draaide weer aan wat knoppen, maar er kwam nog niks.
In elk geval na wat frommelen sjilpte d’r wat in de hoorn, maar kon ik het niet verstaan wat het was.
De smid ging weer aan ’t draaien, schudde eens aan de glazen pot onder tafel, maakte er een draad aan en zette er een pin in, schoof met de klosjes voorop wat heen en weer, draaide nog wat, maar het gaf helemaal niks.
Ik ben bang, dat accu leeg is, zegt de smid, roosterbatterij kan ook af wezen, of ik heb geen plaatspanning genoeg.
Het is en elk geval niet goed en zette dat ding uit.
Hoe is het nu mogelijk, he, zegt zijn vrouw, gister was het nog zo mooi. Ik zal deze week het even na kijken, zegt de smid. Kom aanstaande zondag maar eens weer, dan zal ik jou eens wat laten horen. Ik was nou eenmaal nieuwsgierig geworden en toen het weer zondag was zat ik weer bij smid Kuipers. Maar nou zul je wat horen, zegt de smid. Hij goochelde wat met knoppen en klosjes en ja, d’r kwam geluid uit het hoorn, eerst een heel luid geknal en gekraak en toen dat even ophield, kon je duidelijk een vrouw horen zingen. Zij zong veel te hoog het gierde de hoorn uit. Hoor je wel, zegt de smid, zij zingt over l’amour, dat is liefde. Zo, zeg ik, nou dan heeft ze het goed te pakken. Toen ze een poosje gezongen had, begon de hoorn weer te knappen en te kraken van geweld. Opeens wordt het wat stiller en toen was het net of ze aan het aardappels bakken waren.Wat zou dat mens aan het doen zijn? Vroeg ik. Zal zij onder het zingen een kist in elkaar aan het slaan zijn en brandhout maken? Luchtstoring, zegt de smid en hij draaide weer aan de knoppen. Tussen het kraken door kon je nu een kerel praten horen. Die man heeft het vast niet breed, dacht ik, want van zijn gebrabbel verstond ik alleen, dat hij het over een broodkorst had (broadcast)
Dat is Engeland, zegt de smid, zo net had ik Parijs.
Wacht even, zegt hij en hij draaide Brussel er uit. Weer een prater. Die probeerde alles op zijn Hollands te zeggen maar dat ging hem niet zo goed af, hij ver praate
zich iedere keer maar weer, een klein kind, noemde hij ’n borelingske en tegen een herberg zei hij kamnet of stamnet, daar wil hij wezen. Man moet zijn schoolgeld
weer terug vragen. Wat hij eigelijk met een baby en het café wilde dat heb ik niet begrepen, want het bakte en braadde allemaal in de hoorn. Nu nog even horen wat Duitsland zegt, die poepen hebben vaak mooie muziek
jong, zegt de smid. Na wat draaien en morrelen lukte het, Berlijn, zegt de smid verheerlijkt. Er was weer een kerel aan het woord. Ik kon er geen woord van verstaan. De smid dacht, dat man die man niet goed was, want hij hoorde duidelijk dat hij over roodvonk sprak. (Rundfunk Duitse omroep)
Het was nu zo’n vreselijke lawaai in de hoorn, dat ik dacht dat hij drank in de borst had. He, gelukkig, de smid doet de radio uit. Nu kun je te minsten weer fatsoenlijk met elkaar praten. Ik zal straks de Dom kerk in Utrecht eens aanzetten, beloofde smid. Dan kunnen jij dominee preken horen, dat de pannen rabbelen. Ja, het is een wonderlijk ding. zeg ik, maar dat knappen, daar wordt ik gek bij. Ik heb preek maar niet af gewacht, ik was eerder weg. Toen ik in huis kwam, vroeg Geert mij. Hoe was het vader. Ik zeg, speel jij maar een stukje op jou harmonica, mijn jongen, in mijn huis geen radio.
Rieks
- Re: Radio in het begin Paul Brouwer 17.3.2007 02:25 (0)
- Re: Radio in het begin Gert Klomparends 16.3.2007 21:26 (1)
- Re: Radio in het begin Ben Dijkman 16.3.2007 22:06 (0)