Condensatortester (Techniek Radio/TV)

door Ben Koehorst , Maartensdijk, 17.01.2012, 11:48 (4695 dagen geleden) @ hansvdklugt

Het is inderdaad een automotive tester, naar schatting daterend uit de jaren 40 of uiterlijk begin jaren 50. Ik heb heel wat jaartjes in autowerkplaatsen rondgelopen, zelfs al als jochie in de garage van mijn grootvader, en ik heb veel van dergelijke testers gezien en gebruikt. Maar deze kende ik nog niet. De testmogelijkheden zijn ook eerlijk gezegd wel erg beperkt. De condensatortest was eigenlijk meestal een extra testoptie op grotere werkplaatstesters, die bepaald niet vaak werd gebruikt.

De ervaren monteur beoordeelde de kwaliteit van de condensator vaak in 1 oogopslag aan de manier waarop de contactpunten waren ingebrand. Als de punten regelmatig waren versleten of licht waren ingebrand, dan werd er naar de condensator niet meer gekeken. Dan kon je er vergif op innemen dat die in orde was. Vaak werd bij het beoordelen van de kwaliteit van de C een vuistregeltje gehanteerd:

"Is de min te min dan is de condensator te min"

Dat wil zeggen dat het contactpunt dat aan de minpool verbonden was inbrandde als de capaciteit van de C te klein was of werd. Dan werd het tijd om de C te vervangen. Als de C onderbroken was, dan wilde de motor niet of nauwelijks lopen en knalden de vonken naar hartelust over de contactpunten.

Maar meestal ging zo'n C vele jaren mee. Dat een C periodiek werd vervangen kan ik niet bevestigen. In de jaren voor 1960 werden zelfs de contactpunten bij onderhoud lang niet altijd vervangen, maar ze werden indien mogelijk opgezuiverd (parallel gevijld). Daarna werd de lichthoogte afgesteld met een voelermaat en tenslotte werd het ontstekingstijdstip statisch afgesteld. Als er geschikte testapparatuur aanwezig was dan gebeurde het afstellen van contacthoek en ontstekingstijdstip dynamisch, dus met lopende motor. Daarbij kon dan ook nog de ontstekingsvervroeging worden gecontroleerd. De laatste methode leidde tot aanzienlijk nauwkeuriger resultaten, met als gevolg een betrouwbaardere ontsteking, betere acceleratie en een lager brandstofverbruik. De ultieme ontstekingstest (en zeker een prima C-test) was de controle van de acceleratie bij hoog motortoerental. Dat gebeurde dan meestal d.m.v. een proefrit op de openbare weg.

Pas vanaf ongeveer 1960 schreven steeds meer autofabrikanten voor dat de contactpunten periodiek moesten worden vervangen. Ik ken geen enkel automerk waarbij een dergelijk voorschrift ook voor de condensator gold, maar het is niet onmogelijk dat ik iets heb gemist. Desondanks werd de C natuurlijk wel eens veiligheidshalve vervangen, maar dat gebeurde dan vooral bij intermitterend optredend inhouden van de motor, waarbij de diagnose dan uiterst lastig te stellen viel. Of door monteurs die vakmanschap en/of geschikte testapparatuur ontbeerden. Maar in professioneel ingerichte werkplaatsen stond zonder uitzondering een "tune up tester". Vaak modulair ingericht, zie de titelpagina van een populair boekje uit 1947. Maar een aparte C-tester zoals hier besproken komt er niet in voor.

Het nut van een aparte C-tester was dus maar betrekkelijk.
.

--
M.v.g.
Ben