Hallo Nico,

Die Erres 4 was natuurlijk een vergissing ........

Hedel behoort tot de ongeveer 400 van de 1000 toenmalige gemeenten in Nederland waarvan ik helaas geen specifieke details heb kunnen vinden. Gelukkig heb ik steun aan de gegevens van vroegere gemeenten uit de omgeving, zoals Gameren, Brakel, Driel, Hurwenen, Zuilichem, Nederhemert en Poederoijen. De toestellen uit deze gemeenten zijn in de periode mei tot augustus 1944 overgebracht naar de centrale verzamelplaats in Breda. Mijn vermoeden is daarom dat ook de toestellen van Hedel naar Breda zijn overgebracht. Als je hier harde informatie over zou hebben, houd ik me aanbevolen om daar mijn gegevens mee aan te vullen.
Het bezit van een destijds ontvangen ontvangstbewijs voor een afgegeven toestel is een redelijk bewijs van het feit dat het toestel niet bij de eeigenaar is teruggekeerd.
Gemiddeld kwam bijna 40% na de bevrijding uit de verzamelplaats in Breda terug, maar dat waren niet de beste toestellen (veel zelfbouw of zogenaamde zelfbouw).
Hedel telde in 1943 in totaal 1776 inwoners. Mijn schatting is dat in Hedel 161 radiotoestellen zijn ingeleverd.

Gidi

Hallo Sander,

Amstenrade telde in 1943 2258 inwoners die samen 285 radiotoestellen inleverden.
Ondanks het feit dat je vader zijn toestel niet inleverde, scoorde Amstenrade in de provincie zeer hoog met 12,6 ingeleverde toestellen per 100 inwoners. Alleen de gemeente Grevenbicht scoorde hoger, maar dat is een gemeente die aan de Maas gelegen was waar heel veel schippers hun (batterij)toestel inleverden.
Al in 1941 moest overigens ook één jood (net als alle joden in ons land) zijn radiotoestel inleveren.
In 1943 kregen in Amstenrade 5 caféhouders hun radio terug, nadat door een radiotechnicus de afstemcondensator eruit was gehaald, zodat het toestel wel nog gebruikt kon worden als grammofoonversterker in de zaak van betrokkenen.
Philips was in Amstenrade het meest ingeleverde merk (meer dan 60%), Erres was het tweede merk met ongeveer 10%.
Alle toestellen van Amstenrade zijn naar de verzamelplaats in Maastricht overgebracht. Vrijwel alle in Maastricht verzamelde toestellen zijn per schip via de Maas naar Duitsland afgevoerd. Niemand in Amstenrade heeft daarom zijn ingeleverde toestel teruggekregen en de caféhouders bleven zitten met een radio zonder afstemcondensator ..........

Gidi

Hallo Sander,

Als je ooit de KY 165 verkoopt, dan hoor ik graag van je.

Gr. Nils

Hallo Klaas,

Over Radio Peeters kan ik je niet veel vertellen maar wel dat de afgebeelde luidspreker ook in de Erres en Waldorp toestelen uit het midden van de jaren 30 werden gebruikt. Of het orgineel in dit toestel hoort weet ik niet maar het zou me ook niet verbazen.

mvg Leo van Vreeswijk

--

Hallo Klaas,

Ik heb hier een omvangrijke, ruim gesorteerde prijscourant van "Radio Peeters" uit Amsterdam van het jaar 1940. Op de voorpagina afficheren ze zich als "specialist in Amerikaansche radio". In de catalogus bieden ze diverse Amerikaanse toestellen aan die ze zelf importeren, maar jouw toestel komt in deze catalogus niet voor.
Radio Peeters was toen gevestigd aan de Van Woustraat 84 in Amsterdam, maar had ook een inkoopkantoor in New York op het adres Libertystreet 135.
In 1935 begon Radio Peeters met de import van Amerikaanse radiotoestellen en ook onderdelen.
Bedrijfsleider was W. Peeters die ook radiotechnisch redacteur was van tal van tijdschriften, zoals de Katholieke Radiogids en de Radiobode.
Radio Peeters is bekend om zijn radiobouwschema's, maar in het leveringspakket zaten behalve Amerikaanse en Europese radiotoestellen, onderdelen, accessoires en meetinstrumenten ook (Amerikaanse) radioboeken en -tijdschriften.
Radio Peeters ging er prat op dat ze bouwdozen en toestellen verkochten die geen inbreuk maakten op Philips octrooien, zodat ze vrij waren deze in de handel aan te bieden.

Gidi

Paul,

Mijn boek wordt geen leesboek, maar een informatief boek, vooral interessant voor verzamelaars van oude radio's, met afbeeldingen en foto's. Een stripboek is het nou ook weer niet, daar is het toch te serieus voor.

Er zijn in 1943 inderdaad veel oude toestellen ingeleverd, maar zoals je straks in mijn boek zult kunnen lezen (en zien in een grafiek), zijn de toestellen qua leeftijd redelijk over de hele periode 1927-1942 gespreid. Omdat aan het eind van de jaren twintig er maar een beperkt aantal modellen/typen in omloop was, is het totaal van deze enkele modellen echter al snel groot.
Er zijn veel oude toestellen ingeleverd, ook veel "meuk", maar zeker ook heel veel mooie, prachtige en waardevolle toestellen. De waarde van elk toestel werd bij de inlevering via een klassificatiesysteem bepaald en dat levert bruikbare handvaten over de waarde van wat er is ingeleverd.
Wie na de bevrijding zijn toestel niet terugkreeg had pech. Slechts op enkele uitzonderingen na heeft niemand de toegezegde schadeloosstelling ontvangen.

Gidi

Jan,

Ik ben van 1944, ben dus wel in de oorlog geboren, maar al mijn wetenschap heb ik dus van derden (veel verhalen en recent veel archiefonderzoek).

Helaas behoort Zwijndrecht tot de groep van 400 (van de 1000) gemeenten waarvan ik nauwelijks informatie heb. Het gemeentearchief van Zwijndrecht (in het Stadsarchief in Dordrecht) bevat weliswaar een dossier over radio in de Tweede Wereldoorlog, maar het betreft vooral informatie over de kosten van de inleveringsoperatie. Wat er ingeleverd is, onttrekt zich dus aan het zicht. Er zijn enkele boeken over Zwijndrecht in WO II (zoals Zwijndrecht 1940-1945, van bezetting tot bevrijding), maar zoals de meeste boeken besteedt dit slechts summiere aandacht aan het thema radio.

Van vrijwel alle gemeenten in Z-Holland zijn de ingeleverde radiotoestellen overgebracht naar de verzamelplaats in Rotterdam (Pand Eersteling) en ik ga ervan uit dat dat ook voor Zwijndrecht geldt. Zwijndrecht telde in 1943 13520 inwoners en mijn schatting (o.b.v. de inlevering in de rest van de provincie) is dat er tussen de 1600 en 1700 toestellen zijn ingeleverd. Uit Rotterdam kwam na de bevrijding niets of nauwelijks iets terug, dus de inwoners van Zwijndrecht hebben naar hun radio's kunnen fluiten.

Als jij wel over harde informatie over Zwijndrecht beschikt, ben ik geïnteresseerd.

Gidi