Vraagje zelfbouw (chassis) (Techniek Radio/TV)
door Francesco, 30.06.2008, 11:10 (5988 dagen geleden)
Mijn heren,
zomervakantie, dus weer tijd voor een nieuw model zelfbouwversterker, in navolging van mijn huidig model, dat zich na een dik jaar intensief gebruik (en zelfs van anderhalve meter hoogte tegen de straat flikkeren, wat nageltjes in de kapotte kast en verderspelen) zonder defecten heeft bewezen.
Natuurlijk dien ik eerst een chassis te ontwerpen, en wijzer geworden door het vorige projectje, wil ik hier nu met meer overpeinzen aan beginnen.
Staal of Alu?
Indien staal, gegelavaniseerd staal of spuiten/lakken?
Wat gaat een gespoten chassis geven over 15 jaar?
Uit een stuk plooien of uit verschillende delen aan elkaar maken?
Potmeters in chassis of in de kast bevestigd?
Elco's rechtop of onder het chassis met beugels?
Buisvoeten bovenkant of onderkant monteren?
En zo kan ik mezelf nog veel vragen stellen....
Voorlopig denk ik aan een chassis uit verzinkt staal, welk ik samenstel uit stukken, zoals de chassis in de meeste plano's, aan de achterkant dan een stuk pertinax met aansluitingen.
Echter, betere tips of ideeën zijn altijd welkom!
Vriendelijke groeten,
Francesco
Vraagje zelfbouw (chassis)
door soundman2 , Wouw, 30.06.2008, 11:26 (5988 dagen geleden) @ Francesco
Mijn heren,
zomervakantie, dus weer tijd voor een nieuw model zelfbouwversterker, in navolging van mijn huidig model, dat zich na een dik jaar intensief gebruik (en zelfs van anderhalve meter hoogte tegen de straat flikkeren, wat nageltjes in de kapotte kast en verderspelen) zonder defecten heeft bewezen.
Natuurlijk dien ik eerst een chassis te ontwerpen, en wijzer geworden door het vorige projectje, wil ik hier nu met meer overpeinzen aan beginnen.
Staal of Alu?
Indien staal, gegelavaniseerd staal of spuiten/lakken?
Wat gaat een gespoten chassis geven over 15 jaar?
Uit een stuk plooien of uit verschillende delen aan elkaar maken?
Potmeters in chassis of in de kast bevestigd?
Elco's rechtop of onder het chassis met beugels?
Buisvoeten bovenkant of onderkant monteren?
En zo kan ik mezelf nog veel vragen stellen....Voorlopig denk ik aan een chassis uit verzinkt staal, welk ik samenstel uit stukken, zoals de chassis in de meeste plano's, aan de achterkant dan een stuk pertinax met aansluitingen.
Echter, betere tips of ideeën zijn altijd welkom!Vriendelijke groeten,
Zelfbouw chassis werden in de hobby en ateliersfeer meestal gemaakt van aluminium. Het is electrisch goed geleidend, roest niet en is met eenvoudig gereedschap te bewerken.
Als je versterker in een totaal omsluitende kast komt, maakt het weinig uit hoe je de elco´s plaatst etc. (De onderlinge richting van de trafo´s is overigens wel van belang).
Wordt het een "open" chassis, dan speelt esthetica wel een beetje een rol en kun je het zo mooi maken als je zelf wil. Het beste is om materiaal te kiezen wat nauwelijks verkrijgbaar is en nog moeilijker te bewerken. Bij de HiFi freaks oogst je dan meer bewondering, omdat je aan dat materiaal unieke eigenschappen kunt toeschrijven, die het klankbeeld op een bijzondere manier dichter bij de werkelijkheid brengen.
Het beste is dus nonferro antimagnetisch marmer, gezaagd uit het Andes gebergte op een hoogte van 3750 meter. Ander hoogtes zijn ook goed, maar geeft toch weer een andere klank. Voor afscherming kun je schotjes gebruiken met een zuivere chroomlaag. De schotjes bestaan zelf uit een speciale legering, die alleen ergens in de Oekraine gegoten wordt.
Als aderisolatie kun je oliekous gebruiken, maar let dan goed op dat het in de juiste richting geweven is (linksrechtskruisend en niet andersom)
Wordt het je allemaal te veel, dan werkt ook een leeg koekjesblik uitstekend.
Als laklagen goed aangebracht zijn en voor aluminium de juiste primer is gebruikt, dan blijft het jarenlang goed. Vroeger was hamerslaglak nogal in en dat zit er na 50 jaar nog steeds netjes op.
Vraagje zelfbouw (chassis)
door Francesco, 30.06.2008, 11:51 (5988 dagen geleden) @ soundman2
Hallooooo Henk,
okee een gedeelte van de tekst is wat vergezocht.
Marmeren chassis, richting van de geweven oliekous...zal geen verschil maken in klank...
Het is helemaal geen open chassis, ik wil er een blitse kast voor maken.
Koekjesdoos is wat amateuristisch.
Heb materiaal ter beschikking om platen te knippen en gaten tot 23 mm te boren.
Alu chassis heb ik nu wel gehad, gemakkelijk te bewerken dat wel, maar wil soms rimpelen bij de plooien, of welven als de boor "hapt" bij het boren van grote gaten in dun materiaal.
Ik ga eens voor verzinkt staal...
Op tijd en stond volgt een leuke fotoreportage!
Ben nu nog bezig met de plannetjes te tekenen.
Groeten,
Francesco
P.S.
door Francesco, 30.06.2008, 11:54 (5988 dagen geleden) @ Francesco
"de onderlinge richting van de trafo's is wel van belang..."
...hoef ik nog te zeggen, dat dit een versterker wordt met 2 OTL trappen???
Dus van UGT's geen sprake, slechts één trafo en dat is de voedingtrafo!
Ze noemen zich wel Hifi-freaks, maar zitten toch met UGT's te klooien...tegenstrijdig, niet?
groeten,
Francesco:-P
Vraagje zelfbouw (chassis)
door Willem.H.N , Enschede, 30.06.2008, 12:50 (5988 dagen geleden) @ Francesco
Wat dacht je hier van , dubbelzijdige printplaat 2 platen bovenzijde
en rondom enkel.
grt. willem.
Vraagje zelfbouw (chassis)
door Patrick Meersman, 30.06.2008, 13:00 (5988 dagen geleden) @ Willem.H.N
Het oogt wel mooi, maar heeft printplaat niet de neiging om krom te trekken door de warmte van trafos en buizen?
Vraagje zelfbouw (chassis)
door Willem.H.N , Enschede, 30.06.2008, 13:08 (5988 dagen geleden) @ Patrick Meersman
De printplaten zijn voorzien aan beide kanten koper,nog geen last gehad van
kromtrekken, bij enkel kan ik me wel voorstellen.
Vraagje zelfbouw (chassis)
door soundman2 , Wouw, 30.06.2008, 15:56 (5988 dagen geleden) @ Francesco
Hallooooo Henk,
okee een gedeelte van de tekst is wat vergezocht.
Marmeren chassis, richting van de geweven oliekous...zal geen verschil maken in klank...
Het is helemaal geen open chassis, ik wil er een blitse kast voor maken.
Koekjesdoos is wat amateuristisch.
Heb materiaal ter beschikking om platen te knippen en gaten tot 23 mm te boren.
Alu chassis heb ik nu wel gehad, gemakkelijk te bewerken dat wel, maar wil soms rimpelen bij de plooien, of welven als de boor "hapt" bij het boren van grote gaten in dun materiaal.
Ik ga eens voor verzinkt staal...
Op tijd en stond volgt een leuke fotoreportage!
Ben nu nog bezig met de plannetjes te tekenen.Groeten,
Francesco
Dat marmeren chassis was natuurlijk een steek onder water naar de doorgeschoten hi-fi mannen, maar lachen is ook wel eens gezond.
Grote gaten boren in dun plaatmateriaal, valt vaak tegen.
Tot ca 10 mm kun je plaat van 2mm of dikker nog wel boren. Om een fraai resultaat te krijgen kreeg ik van een plaatwerker eens de tip om tussen de boor en de plaat een dot poetskatoen te leggen en jawel, het werkt uit de kunst. Grotere gaten worden meestal geponst. Zo heb ik voor de alom geroemde XLR chassisdelen een schroefponsje van 24 mm. Daar kun je niet tegen boren en vijlen met hetzelfde resultaat.
Dat aluminium niet strak gezet kan worden, moet ik tegenspreken. Uiteraard moet je een chassis niet maken van plaat dunner dan een mm. Dat kan wel, maar dan moet je dural nemen of zoiets. Nadeel daarvan is weer dat het breekt als je het in de zetbank zet. Ik heb wel een foto uit het verleden van een zelfbouwproject, en dan kun je zien dat het best strak kan zijn. Bouwjaar ca 1965, ik was toen 19 jaar oud.
De versterker is gespoten met hamerslaglak en zoals je ziet, is het lakwerk vrijwel onbeschadigd.
Henk Roovers
Vraagje zelfbouw (chassis)
door Anton van den Oever , Hazerswoude-dorp, 30.06.2008, 18:08 (5988 dagen geleden) @ Francesco
Hallo Francesco,voor een chassis zijn vele materialen te gebruiken maar staalplaat al dan niet verzinkt vind ik zelf het fijnst om mee te werken.
Zelf gebruik ik meestal zincor, in 2 m/m dikte (dit wordt door de industrie ook gebruikt), het is voorzien van een dun laagje elektrolytisch aangebracht zink en heeft een wat doffe grijze kleur. Het is goedkoop, roest niet en is goed te bewerken, maar zoals met alle plaatmateriaal zijn grote gaten niet te boren met gewone boren, maar zul je ze moeten ponsen met een trekpons.
Destijds kon je deze ponsen gewoon bij de onderdelenhandel kopen in een 3 in 1 uitvoering voor miniatuur, noval en octal buisvoet maten. Ook je een zo genaamde kerstboomboor of trappenboor kopen, hier kun je b.v. van 6 t/m 40 m/m in opeenvolgende stappen boren. Als je aluminium bewerkt gebruik dan tijdens het boren en ponsen spiritus als snijolie je zult verbaasd zijn dat de boren dan niet meer “dicht” smeren en de spanen er gewoon af vallen.
Als je geïnteresseerd ben wil ik je wel een link sturen van een fa. welke ze tegen redelijke prijs (ca.€ 35,-) aanbied.
m.vr.gr.
Anton van den Oever
Vraagje zelfbouw (chassis)
door John Hupse † , Schoonhoven, 30.06.2008, 12:03 (5988 dagen geleden) @ soundman2
ik heb kort geleden een versterker plus klankbord gemaakt voor demo doeleinden. Beide constructies bestaan uit een gelamineerde hardhouten plaat, een soort multiplex dus.
Voordeel is dat je de opbouw goed kunt bekijken zonder dat je het toestel hoeft om te draaien.
Het gaat om een 18 Watt buizenversterker, geschikt om aan te sluiten tussen een grammofoon en het getoonde klankbord.
Vraagje zelfbouw (chassis)
door Patrick Meersman, 30.06.2008, 12:57 (5988 dagen geleden) @ John Hupse †
Eenvoudig en toch goed, zo zie ik het graag!
Zelf zou ik die uitgangstrafo wel rechts van de buizen geplaatst hebben om te vermijden dat die het magnetisch veld van de voedingstrafo oppikt. Ook al zijn beide trafos 90 graden gedraaid, hoe verder uit elkaar hoe beter. En de draden voor de gloeispanning van de buizen twisten kan ook geen kwaad.
Prima gedaan, John.
Vraagje zelfbouw (chassis)
door John Hupse † , Schoonhoven, 30.06.2008, 14:02 (5988 dagen geleden) @ Patrick Meersman
Bewerkt door John Hupse †, 30.06.2008, 14:10
Ook al zijn beide trafos 90 graden gedraaid, hoe verder uit elkaar hoe beter.
Er is geen brom hoorbaar op de 30 cm Philips breedband speaker. Ik heb in deze versterker een paar dingen uitgeprobeerd op het gebied van de opstelling van de onderdelen. Wanneer je een grammofoon aansluit die is voorzien van banaanstekkers is er wel ietsje brom hoorbaar wanneer je de volumeregelaar geheel naar rechts draait. Deze brom wordt opgepikt door de niet-afgeschermde stekkers, het blijkt in dit geval een voordeel te zijn wanneer de voeding zo ver mogelijk is verwijderd van de phono ingang.
En de draden voor de gloeispanning van de buizen twisten kan ook geen kwaad
Ik was eigenlijk bang dat de versterker zou brommen door het ontbreken van een metalen chassis. Maar dat is dus niet het geval.
Een aantal zaken is in deze versterker weggelaten. Gewoon om eens te kijken wat het nut precies is. Behalve de getwiste gloeistroomdraden zitten er ook geen "stopweerstandjes" op de roosters van de eindbuizen. De bedrading heeft erg weinig capaciteit t.o.v. de nul door het ontbreken van een metalen chassis, dit voorkomt (ongewenste) h.f. oscillaties zonder dat je hiervoor extra maatregelen moet treffen.
Ook de traditionele fasedraaierbuis ontbreekt, deze functie is verplaatst naar de uitgangstrafo. Het was wel nodig om de draad tussen de volumeregelaar en de topaansluiting van de voorversterkerbuis af te schermen. Verder is er niets afgeschermd, afgestopt of getwist.
De versterker is getest met blokgolven, alles ziet er zeer stabiel uit, ook bij verschillende belastingen.
Vraagje zelfbouw (chassis)
door Piet van der Pol , Alblasserdam, 30.06.2008, 13:41 (5988 dagen geleden) @ John Hupse †
Ik gebruik een dikke alluminium bovenplaat, een meestal een houten bak. Sommige heb ik zelf gemaakt, maar je kunt ook een bestekbakje bij IKEA kopen. Kost enkele euro's, is stevig en ziet er netjes uit. Er zijn 2 maten. In de bodem wat gaten boren en de bovenplaat iets verhoogd monteren voor de koeling. Zie foto's.
groetjes
Piet
Vraagje zelfbouw (chassis)
door Pie7er, 04.07.2008, 18:50 (5984 dagen geleden) @ soundman2
Klinkt wel serieus! is daar ook een behandeling voor, of medicatie?
Vraagje zelfbouw (chassis)
door Maurice , Dordrecht, 30.06.2008, 14:41 (5988 dagen geleden) @ Francesco
Zou kiezen voor aluminium.
Voor de grote gaten kun je dan ipv boren - geeft boel zooi - ponzen kopen.
daarmee kun je perfect een mooi rond gat maken.
bestaat uit 2 helften en een bout.
eerst boor je het gat voor de bout.
Beide helften aanbrengen boven en onder het aluminium en maar aan de bout draaien.
Krijg je een perfect gat.
dun staal kan ook nog wel met een pons maar zie maar eens goed te buigen etc.
tevens staal moet behandeld worden ivm roest.
Anders als je toch de boel gaat inbouwen is een bestaand leeg chassis natuurlijk ook een oplossing.
Verder neus eens rond op die zelfbouw forums.
Zat mooie voorbeelden hoe prachtig een versterker op te bouwen.
Vraagje zelfbouw (chassis)
door Matthias Meijer , Dordrecht, 30.06.2008, 19:56 (5988 dagen geleden) @ Francesco
Hallo Francesco,
Ik ben van plan t.z.t. ook eens een versterker te bouwen, en verzamel daar rustig aan wat onderdelen voor.
Voedingstrafo's komen uit plano's of de wat luxere jaren 50 toestellen (bij voorkeur met twee aparte gloeistroom wikkelingen een aparte voor de gelijkrichter en voor de versterkerbuizen).
UGT's heb ik hier twee balanstrafo's uit BX760A liggen (en nog een setje Hammonds).
Buizen worden dan waarschijnlijk 2x EL3 in balans met ECH4 voortrap/fasedraaier en als gelijkrichter waarschijnlijk AZ1 of 1805.
Als behuizing heb ik nog verschillende opties. Of zelf een houten frame maken (of kopen bij de Xenos, IKEA, als zijnde opbergbak) met alu-plaat bovenop, maar ik heb hier ook enkele zeer nuttige metalen kastjes waar in vroeger tijden externe SCSI harde schijven in werden gestopt.
Deze hebben als afmeting ongeveer 20x30cm en zijn ongeveer 5cm hoog. Voordeel is dat het mooi stevig staalplaat is met goede vorm en een mooie netentree en schakelaar achterop. Voor het oog dan alleen nog een paar luxe houten plaatjes rondom en bijvoorbeeld een stuk printplaat met gepolijste en gelakte koperkant bovenop en je hebt een fraai en stevig frame.
Dit soort spul wordt tegenwoordig met bosjes tegelijk weggegooid, dus is nog makkelijk te vinden (al is het soms lastig twee dezelfde te pakken te krijgen).
Dus houd de kringloop of afvalbak in de gaten.
Groeten,
Matthias
Vraagje zelfbouw (chassis)
door Ed van der Weele † , Zeist, 30.06.2008, 21:30 (5988 dagen geleden) @ Francesco
Bewerkt door Ed van der Weele †, 30.06.2008, 21:51
Als beginnend knutselaar in de jaren '60 bouwde ik vrijwel alles op Uniframe chassisdelen van Amroh. In die jaren was het zelfs nog redelijk betaalbaar voor een scholier met slechts 1 of 2 gulden zakgeld in de week.
Het grote voordeel was dat alle grote gaten al waren gestanst en de delen leverbaar waren met gaten voor P-, Octal-, Noval- en miniatuurbuisvoeten. De beroemde 402-spoel paste er natuurlijk ook in. De vertikale schotjes waren verkrijgbaar met gaten voor de entrees.
Met grote projecten werd het bouwwerk wel een gedrocht: het langste ontwerp dat ik ooit maakte bestond uit 6 delen naast elkaar. Vooral niet optillen want dan boog het vervaarlijk door
Later maakte ik chassis van aluminiumplaat dat met behulp van een paar hardhouten balkjes of twee stukken ijzeren hoeklijn in de bankschroef werd omgezet. De gaten zaagde ik met een figuurzaagje.
Dat figuurzaagje zou ik nu niet meer gebruiken. Veel te veel werk om de randen van de gaten daarna netjes glad en rond af te werken. Een gatenpons geeft een veel mooier resultaat. Ze zijn helaas niet goedkoop.
http://www.conrad.nl/goto/?product=826002
http://nl.farnell.com/jsp/search/browse.jsp?N=2909+500011+1000854
Vraagje zelfbouw (chassis)
door Anton van den Oever , Hazerswoude-dorp, 01.07.2008, 04:23 (5988 dagen geleden) @ Ed van der Weele †
Zoals eerder gemeld gaat het boren van grote gaten prima met een trappenboor en de prijzen vallen erg mee. kijk maar eens op :
http://www.buitelaar.nl/ onder toebehoren/ boren enz.
Anton van den Oever
Vraagje zelfbouw (chassis)
door Bert Stevens, 01.07.2008, 06:41 (5988 dagen geleden) @ Francesco
Hallo, zelf gebruik ik veel dubbelzijdig printplaat. Is goedkoop en makkelijk te bewerken. Zie foto op de achtergrond versterker met buizen en een radio in een gebruikt kastje. Frontje voor en achter ook dubbelzijdige print. Gebruik voor grote gaten trekponsen. Gr. Bert
Vraagje zelfbouw (chassis)
door Willem.H.N , Enschede, 01.07.2008, 06:56 (5988 dagen geleden) @ Bert Stevens
Bert , die wijer op de achtergrond is dat een ontwerp ooit in Elektuur besproken?
Vraagje zelfbouw (chassis)
door Bert Stevens, 01.07.2008, 15:48 (5987 dagen geleden) @ Willem.H.N
Hallo , bedoel je de spoel op het zwarte kastje ? Dat heeft in de electuur gestaan. Ontvanger is een ander onderwerp. Gr. Bert
Vraagje zelfbouw (chassis)
door Willem.H.N , Enschede, 01.07.2008, 16:56 (5987 dagen geleden) @ Bert Stevens
In het midden achter de versterker, vermoed een antenne in kombinatie met ontvanger uit Elektuur.
Wil het zelf nog een keer gaan bouwen.
Vraagje zelfbouw (chassis)
door Bert Stevens, 01.07.2008, 17:50 (5987 dagen geleden) @ Willem.H.N
Hallo, deze spoel zit op het kastje, is verwisselbaar. Met een steekvoet. Spoel is uit electuur schema is ergens anders van. Is met een pcf80. Zal later het schema uploaden. Staat op een andere pc.
Gr. Bert
Vraagje zelfbouw (chassis)
door Bert Stevens, 01.07.2008, 18:24 (5987 dagen geleden) @ Bert Stevens
Schema mg-ontvanger