schema controleren 2 (Techniek Radio/TV)

door John Hupse † , Schoonhoven, 31.07.2012, 14:35 (4500 dagen geleden) @ kris
Bewerkt door John Hupse †, 31.07.2012, 14:59

@John, het verbaasd me dat je je liet vangen aan die onduidelijk geschreven 165 volt.

ik ging er van uit dat hier +/-105 V staat, en niet "een onduidelijk geschreven 165 volt". Pas toen Kees zijn eigen schema herkende werd het duidelijk dat er sprake is van een schrijffout.

Bovendien was de vraag "om het schema te controleren", vandaar mijn opmerking op dit forum "zorg er dus voor dat de anode van de onderste EL300 ongeveer op de halve voedingsspanning is ingesteld, in dit geval circa 160 volt".

aangezien alles voor beide buizen identiek is(op een klein verschil in schermroosterstroomafname) en de tegenkoppelingen via de kathode's kan het bijna niet anders of de voedingsspanning verdeelt zich netjes over beide buizen.

Dat is niet juist. De kathodeweerstand van de onderste EL300 zorgt er inderdaad voor dat de kathodestroom van de beide buizen via gelijkstroomtegenkoppeling wordt gestabiliseerd.

De kathodeweerstand van de bovenste buis leidt echter tot geen enkele vorm van tegenkoppeling. Wanneer de buizen dus niet gelijk zijn zal dit zich direct uiten in afwijkende anodespanningen. Omdat een EL300 een hoge steilheid heeft (17 mA per volt) wordt elke verschil direct vertaald in een flinke onbalans.

Even een praktisch voorbeeld.

Stel dat de kathodestroom van de onderste EL300 150 mA is (140 mA anodestroom plus 10 mA schermroosterstroom). De kathodestroom van de bovenste EL300 is dan eveneens 150 mA. De stroom door de weerstand tussen de eindbuizen is dan 140 mA, de spanning over de weerstand wordt dus 150 x 0,14 = 21 volt. Deze spanning leidt in eerste instantie tot een stuurroosterspanning voor de bovenste EL300 van -21 volt.

Bij een stuurroosterspanning van -21 volt hoort echter geen anodestroom van 150 mA, maar eentje van 167 mA. De schakeling zal nu proberen om een nieuw evenwicht te vinden, zodanig dat de kathodestroom van beide eindbuizen weer gelijk is. In dit geval zal dat alleen lukken wanneer de anodespanning van de onderste EL300 lager wordt, en de anodespanning van de bovenste EL300 hoger.

Het nieuwe evenwicht zal er toe leiden dat de anodespanning van de onderste EL300 zakt tot circa 110 volt. Bij deze spanning is de anodestroom van de onderste buis voldoende afgenomen, en die van de bovenste buis voldoende toegenomen, om het evenwicht te hervinden.

Iets dergelijks gebeurt natuurlijk ook bij een steilheidsverschil tussen beide buizen. De EL300 werd zeer nauwkeurig vervaardigd, maar kathodeslijtage leidt zoals bekend altijd tot een verandering van de steilheid. Een steilheidsverschil van 10% tussen de buizen leidt in de gegeven schakeling al tot een onaanvaardbare onbalans van ruim 100 volt.

--
http://www.hupse.eu/radio