Doormeten zonder buizentester (Techniek Radio/TV)

door Patrick2 @, Antwerpen, 11.09.2012, 07:40 (4458 dagen geleden)

Medeforummers

Ik heb een paar buizen die ik niet in m'n buizentester kan meten omdat ze een "afwijkende" voet hebben. Ik ben dus bij "tips en trucs" gaan kijken of er een andere manier is. Die is er inderdaad, maar ik kom er niet wijs uit: 100 volt op de buis zetten, prima, maar waar ? Dat is uit de tekst niet af te leiden voor een beginneling. Er wordt ook niet verteld tussen welke punten de stroom vloeit die ik zou moeten meten.
Voor geroutineerden is dit ongetwijfeld een basisgegeven en mijn vraag komt misschien dom over, maar toch...

Zou iemand daar 'ns een schemaatje voor willen maken ? Dan wordt het ongetwijfeld veel duidelijker en kan ik het eens proberen.

Alvast erg bedankt !

Patrick

Doormeten zonder buizentester

door Eduard @, 11.09.2012, 08:16 (4458 dagen geleden) @ Patrick2
Bewerkt door Eduard, 11.09.2012, 08:22

dag Patrick,

Als de stroomopname van de buis kleiner is dan 80 mA en we vinden de gegevens dan kan ik ze voor je doormeten. Bijkomende voorwaarde is dat we een voetje voor de buis nodig hebben. Mijn zelfbouw buizentester heeft drie regelbare voedingen 50-300 volt en een negatieve 0-40V. Op de testplank staat een printvoet met schroefaansluitingen. Heb ik een buis met vreemde voet te meten dan breid ik uit met een nieuwe insteekprint. Een insteekprint is goed voor montage van maximum 4
buisvoeten. Uiteraard kan maar 1 buis tegelijk worden gemeten. Meting van emissie, steilheid, inwendige weerstand, µ is mogelijk. Grafieken maak ik in Excel en de parameters worden door rekenwerk afgeleid.

Vriendelijke groeten,

Eduard

Doormeten zonder buizentester

door Patrick2 @, Antwerpen, 11.09.2012, 18:47 (4457 dagen geleden) @ Patrick2

Het is blijkbaar een erg domme vraag...

Doormeten zonder buizentester

door jard neuteboom @, Bergen N-H, 11.09.2012, 20:02 (4457 dagen geleden) @ Patrick2
Bewerkt door jard neuteboom, 11.09.2012, 20:30

Valt wel mee.

Wat de bedoeling is dat er van de buis een diode gemaakt wordt.
Anode,G1 en G2 en G3 aan elkaar geknoopt.
De ene wisselspannings pool via de weerstand aan dit bundeltje.
De andere pool aan de kathode.
De twee gloeidraden op de juiste spanning.
Deze schakeling werkt nu als enkelfasige gelijkrichter.
Een gelijkstroommeter hier mee in serie kan deze stroompulsen wel volgen.

Dit is in feite het principe van alle emissie buizentesters.
Die ge(mis)bruiken de radiobuizen als gelijkrichter ,wat dure en grote gelijkspannings-voedingen overbodig maakt.


Jard N.

Doormeten zonder buizentester

door John Hupse † ⌂, Schoonhoven, 11.09.2012, 20:12 (4457 dagen geleden) @ Patrick2
Bewerkt door John Hupse †, 11.09.2012, 20:21

Het simpelste is de buis in de bijpassende radio te plaatsen en deze in te schakelen. Als dat niet mogelijk is, gebruik dan een buizentester. Wanneer de buis niet in het voetje past maak je eerst een verloopvoetje. Als dat om de een of andere reden ook niet gaat kun je improviseren met een trafo die 100 Volt wisselspanning levert. Een gelijkrichter is niet nodig, zet wel een weerstand van 1000 ohm/3 Watt in serie met deze trafo. Je kunt de stroom door de buis vervolgens meten met een mA meter (in de 50 mA DC stand) of wanneer je geen meter hebt met een fietslampje (6 Volt/100 mA).

Bij 100 Volt AC en een weerstand van 1000 ohm in serie zal je nooit meer kunnen meten dan 50 mA DC. Hetzelfde geldt voor 80 Volt en 800 ohm (tenzij er een sluiting is tussen kathode en anode, dan wordt de stroom precies 100 mA AC). Een slechte buis trekt 20 mA of minder, een goede buis 40 tot 50 mA, er tussenin (20-30 mA) is twijfelachtig. 100 Volt wisselspanning is "normaal" voor deze schakeling.

Een schema van een voedingstrafo, een buis, een weerstand en een mA meter in serie ziet er zo uit:

[image]

De gloeidraad moet uiteraard op de juiste spanning worden aangesloten, anders is er geen emissie. Bij b.v. een EL84 sluit je de gloeidraad dus aan op 6,3 volt.

Je gebruikt bij een versterkerbuis als anode altijd het rooster dat zo dicht mogelijk bij de kathode zit. De buis op de tekening hierboven is een gelijkrichter, bij een gelijkrichter gebruik je de anode als anode. Wanneer je de emissie van b.v. een triode wilt meten sluit je de onderkant van de meter dus aan op het stuurrooster.

Je kunt deze buizentester ijken door de buis te vervangen door een 1N4007 diode, de meter moet nu 50 mA aanwijzen. Als dat niet zo is dan wijzig je de weerstand.

--
http://www.hupse.eu/radio

Doormeten zonder buizentester

door Eduard @, 12.09.2012, 04:25 (4457 dagen geleden) @ John Hupse †

dag John,

Gewoon een vraagje uit verwondering, geen kritiek op de gebruikte meetmethode.
De getoonde emissietester legt voor alle buizen de drempel even hoog.
Om bij diodes te blijven vind ik het vreemd dat de stroom bij een kleine EAA91 even hoog zou liggen als bij een EZ81.

Kan een kleine buis, zoals een EAA91 of het stuurrooster van een EF80 die 40-50 mA overleven? Vermits de draaispoelmeter de gemiddelde waarde over 360° aangeeft moet de piekstroom minstens dubbel zo groot zijn. Als de buis genoeg geleidt is uiteraard de spanningsval over de buis klein en is er waarschijnlijk onvoldoende energie aanwezig om het rooster gloeiend te stoken.

Bij mijn experimenten met de zelfbouw tester viel het me op hoeveel stroom een kleine buis (anode gevormd door verbinding anode en alle roosters) bij geringe spanning al trekt. De afstand anode-kathode heeft erg veel invloed op de stroomsterkte. Niet onlogisch want als de anode dichtbij de kathode ligt kan die hard trekken aan de electronen bij het grensvlak.

Vriendelijke groeten,

Eduard

Doormeten zonder buizentester

door John Hupse † ⌂, Schoonhoven, 12.09.2012, 06:16 (4457 dagen geleden) @ Eduard
Bewerkt door John Hupse †, 12.09.2012, 06:23

het principe van een emissietester is eenvoudig, je meet de emissie van de kathode. Voor de op dit forum gebruikelijke radiobuizen ligt de emissie tussen de 30 en 40 mA.

Het maakt hierbij niet uit of de afstand tussen de kathode en het stuurrooster (bij een gelijkrichter de anode) groot is of klein. Bijvoorbeeld een ECC88 (met een zeer kleine afstand) geeft precies dezelfde emissie als een EZ81 (met een veel grotere afstand).

De getoonde emissietester legt voor alle buizen de drempel even hoog.

Strikt genomen is dat niet waar, een emissietester legt geen drempels, maar meet alleen de emissiewaarde. Het is net als bij een voltmeter, die meet alleen de elektrische spanning. De beoordeling van het meetresultaat ligt niet bij de voltmeter, maar bij de persoon die de meting uitvoert.

Voor gespecialiseerde buistypes gelden afwijkende beoordelingsdrempels:

- signaaldiodes (b.v. een EAA91) en hoogspanningsdiodes (b.v. een DY86) komen niet veel hoger dan 15 mA, dat is normaal.

- zeer oude batterijbuizen (jaren '20) hebben meestal een lagere emissiewaarde, circa 15 mA. Voor dit soort buizen kan je het beste de fabrieksdocumentatie raadplegen. Daarin wordt meestal de "verzadigingsstroom" genoemd. De verzadigingsstroom is in de praktijk gelijk aan de emissiewaarde.

- kathodestraalbuizen, ook hiervoor geldt dat de emissiewaarde meestal zeer laag is. Testers voor kathodestraalbuizen zijn vrijwel altijd emissietesters.

Kan een kleine buis, zoals een EAA91 of het stuurrooster van een EF80 die 40-50 mA overleven?

Een EAA91 heeft nooit een emissiewaarde van 40 mA, en zeker geen 50 mA. Wanneer de meter uitslaat tot 50 mA is de buis met zekerheid defect.

Het rooster van een EF80 is bestand tegen een emissietest. Het is overigens niet de bedoeling om een emissietest langer dan een minuut te laten duren, dit voorkomt mogelijke oververhitting. Je kan eenvoudig proberen om een EF80 op te blazen met deze emissietester, het is mij niet gelukt.

Voor een nauwkeurig resultaat moet je de tester calibreren zoals aangegeven. Verder speelt de nauwkeurigheid van de aangelegde gloeispanning een rol, een te lage gloeispanning geeft een te lage emissiewaarde.

--
http://www.hupse.eu/radio

Doormeten zonder buizentester

door Patrick2 @, Antwerpen, 12.09.2012, 06:45 (4457 dagen geleden) @ John Hupse †

Dank je voor het schemaatje, John

Nu heb ik het beet...

Dank aan de iedereen voor de reacties, ik weer wat geleerd.

Doormeten zonder buizentester

door Eduard @, 12.09.2012, 07:57 (4457 dagen geleden) @ John Hupse †

dag John,

Bedankt voor de duidelijke uitleg.
Sommige emissietesters verdelen de schaal in rood, geel, groen.
Het is me duidelijk dat dit maar een algemene regel is met uitzondering voor buizen die fabrieksmatig een kleine verzadigingsstroom kregen. Ik vond het vreemd dat een ECC met kortgesloten anode/rooster al bij lage spanning een stroom trekt die veel hoger is dan de normale anodestroom volgens het MK buizenboek. Wellicht kan die kathode een grote stroom aan maar wordt die in normaal gebruik nooit gehaald owv de dissipatie.

Vriendelijke groeten,

Eduard

Doormeten zonder buizentester

door ruudtx @, 16.09.2012, 15:57 (4453 dagen geleden) @ John Hupse †

Dank voor de uitleg John.
Om KTV beeldbuizen te meten gebruikte ik een multimeter in de Ohm stand.
Vanzelf werd de gloeispanning aangelegd (6,3V) en dan meten tussen de kathodes en stuurroosters van de 3 verschillende kleuren.
Opvallend was bij versleten BB dat groen een veel grotere weerstand gaf dan R en B. Hoe groter het verschil in kleur, hoe slechter de BB (Groen slijt het hardst, komt het meest voor en heeft grootste bijdrage aan wit, blauw het kleinst)

Is dat een goed methode, en zou dit ook bij andere buizen kunnen.

Doormeten zonder buizentester

door Cornelis B-B. @, Amsterdam, 16.09.2012, 22:08 (4452 dagen geleden) @ ruudtx

Dank voor de uitleg John.
Om KTV beeldbuizen te meten gebruikte ik een multimeter in de Ohm stand.
Vanzelf werd de gloeispanning aangelegd (6,3V) en dan meten tussen de kathodes en stuurroosters van de 3 verschillende kleuren.
Opvallend was bij versleten BB dat groen een veel grotere weerstand gaf dan R en B. Hoe groter het verschil in kleur, hoe slechter de BB (Groen slijt het hardst, komt het meest voor en heeft grootste bijdrage aan wit, blauw het kleinst)

Is dat een goed methode, en zou dit ook bij andere buizen kunnen.

Bedankt voor deze tip Ruud.
Een simpele manier om KTV buizen te meten, zodat je een indruk krijgt
of de drie elektronen kanonnen nog redelijk gelijk zijn.
Vr gr Cees.

--
CornelisBB

Doormeten zonder buizentester

door John Hupse † ⌂, Schoonhoven, 17.09.2012, 11:43 (4452 dagen geleden) @ ruudtx

Is dat een goed methode, en zou dit ook bij andere buizen kunnen.

dit werkt goed voor zeer oude batterijbuizen (jaren '20) en voor kathodestraalbuizen. Dit omdat deze buizen maar een beperkte emissie hebben. Voor "normale" radiobuizen levert een moderne weerstandsmeter een te lage stroom en spanning, zodat je hiermee geen goede emissietest kunt uitvoeren.

Voor een juist meetresultaat moet je zo dicht mogelijk in de buurt van de verzadigingsstroom meten, en dat gaat nu eenmaal niet met alleen een moderne multimeter.

--
http://www.hupse.eu/radio

Doormeten zonder buizentester

door Cornelis B-B. @, Amsterdam, 17.09.2012, 21:49 (4451 dagen geleden) @ John Hupse †

Is dat een goed methode, en zou dit ook bij andere buizen kunnen.


dit werkt goed voor zeer oude batterijbuizen (jaren '20) en voor kathodestraalbuizen. Dit omdat deze buizen maar een beperkte emissie hebben. Voor "normale" radiobuizen levert een moderne weerstandsmeter een te lage stroom en spanning, zodat je hiermee geen goede emissietest kunt uitvoeren.

Voor een juist meetresultaat moet je zo dicht mogelijk in de buurt van de verzadigingsstroom meten, en dat gaat nu eenmaal niet met alleen een moderne multimeter.

Bedankt John H voor deze informatie.Het zou ook wel al te mooi zijn als dat
voor alle buizen zou gaan. Gelukkig heb ik daarvoor een emissie tester.
Maar dit simpele trucje kan wel nuttig zijn om een indruk te krijgen of
een Beeldbuis nog bruikbaar kan zijn, zonder daarvoor een BB tester aan te
schaffen.
Vr gr Cees.

--
CornelisBB

RSS Feed van deze thread
powered by my little forum