De inschakelstroom van een variac kan zo groot zijn, dat een lichtnetzekering het begeeft. Ook zekering automaten hebben last met dergelijke apparaten als de afschakelkarakteristiek niet de juiste is.
Je kunt in serie met de variac een NTC opnemen van een of twee ohm en dan is het euvel waarschijnlijk voorbij. Zoek eens op inrush current limiters. Dat zijn weerstanden die speciaal gemaakt worden voor het inschakelen van dit soort belastingen.
De trafo kan natuurlijk gewoon defekt zijn en dan helpt er niets. Zet hem eens in serie met een bouwlampje. Dat moet gewoon uitblijven als de variac onbelast is dan wel op nul staat.
Op een variac staan altijd wel een paar windingen kortgesloten via de borstels. Voor een gewone trafo is sluiting in één enkele winding dodelijk. Dat een variac toch heel blijft komt volgens mij door de weerstand van de koolborstel(s). Sluit je teveel windingen kort, of loopt de borstelhouder over de windingen dan zal de trafo veel stroom trekken en in het laatste geval defeckt raken.

Soundman2

Waarschijnlijk gaat je zekering toch door vanwege de te hoge aanloopstroom van de Variac.

Uiteindelijk heb ik dat zelf opgelost met een stopcontaktschakelaar met daarin een NTC weerstand van 5 ohm en dat functioneert prima (en geen geklapte zekeringen meer en visuele terugkoppeling dat ie onder spanning staat)

Er zijn ook andere methoden om hiervoor een afdoende remedie te vinden in dit leuke draadje.

edit: zie dat Soundman al zo'n beetje hetzelfde antwoord geeft.

MVG,

Elwin

Nu je 't ding toch hélemaal uiteen hebt liggen:
Meet éérst of er geen massasluiting is: van de wikkeling naar aarde.
Daarna kun je het beste uitproberen wat er gebeurt als je de 230 volt op de einden van de wikkeling zet. Let wel, met àlle andere bedrading eraf gesoldeerd. Als dan de zekering (10 A) er nog weer blijft uitknappen, maakt de wikkeling sluiting. Dat betekent gewoonlijk einde oefening.
Blijft de zekering heel, dan kun je de 230 volt aansluiten op de daarvoor bestemde punten: de nul op het einde waar de borstels staan met geheel linksom gedraaide knop; de fase op de eerste aftakking vanaf het àndere einde. Ga dan met je universeelmeter (bij voorkeur een analoge) meten: de zwarte pen op de nul, de rode pen strijken langs de wikkeling waar de koolborstels lopen. Dan hoort de spanning geleidelijk op te lopen.
Vervolgens meet je of de koolborstels goed geïsoleerd zijn van aarde; is dat in orde dan zet je 't spul weer in elkaar. Telkens als je een stukje verder bent met terug in elkaar zetten kontroleer je of er nergens sluiting is ontstaan. Zo mòèt je er uiteindelijk achter komen waar 't mis ging. Er kan zómaar ergens een te lang boutje ingedraaid zijn, of een isolatie schijfje ontbreken. Een 4 ampère variac kan zo nu en dan wel 's en flinke stroomstoot vragen bij het inschakelen, maar ik heb 't gevoel dat het daar deze keer niet aan ligt
Nico

Francis,

Ik denk ook dat het te maken heeft met de inschakelpiekstroom.
Een "gewone" netzekering overleeft het wel, maar een automaat kan er gemakkelijker uit gaan.

Daar komt nog bij dat de koolborstel(s) niet veel windingen mogen overbruggen.

Zo ziet het er bij goede koolborstel uit:

De koolborstel overbrugt 2 windingen bij het draaien, maar niet veel meer.
Ik zou de contactbaan ook eens goed schoonmaken.
Kan met een doek (met eventueel wat contactspray erop) of met een nagelborsteltje of harde tandenborstel.
Het borsteltje kun je daarna niet voor veel andere dingen meer gebruiken omdat de (geleidende) koolstof overaal aan.in gaat zitten.

Jac

Indien het niet lukt een 'officiële' koolborstel te bemachtigen (teveel moeite voor leverancier, daardoor te duur, etc.):
Zoek een autodynamo/startmotor- of een electromotor revisiebedrijf op en vraag of je in de bak met vervangen/weggegooide koolborstels mag zoeken.
Vind je -zoals mij overkwam- vast iets van je gading! Ik kreeg een paar voor niets mee (en dat in Amsterdam...).
Vervolgens gewoon op maat vijlen.
Hoewel de ene koolborstel de andere niet is (qua samenstelling, hardheid, etc.), maakt dat in ons geval n.m.m. niets uit; 'onze' variac wordt immers weinig intensief gebruikt.

Succes!