Machine om zelf spoelen te wikkelen - ontwerp W-machine (Algemeen)

door Maurice , Dordrecht, 08.08.2008, 17:37 (5952 dagen geleden) @ Hans Op den Camp

Ik download ook altijd alles als ik wat leuks vind.
Heb daarom eigen Google op mijn PC

Hier dan, mooi ontwerp

Maurice

EEN EENVOUDIGE WIKKELMACHINE.

Enkele maanden terug tijdens het herstellen van een SBR 374A stuitte ik op een defecte uitgangstransfo. Bij nader onderzoek bleek de primaire winding onderbroken en een vervanging van de trafo drong zich dus op. Daar ik op dat ogenblik niet onmiddellijk over een geschikte vervangings trafo beschikte besloot ik het defecte onderdeel te demonteren en de primaire en secundaire te herwikkelen. Immers, een 25-tal jaren terug had ik nog praktische ervaring opgedaan in het manueel wikkelen van voedingstrafo's met o.a. een 2 x 250 volt wikkeling voor een plaatspanningsapparaat. Deze vage herinneringen van een kwart eeuw terug zetten me aan het denken en om de zaak tot een goed einde te brengen moest ik op de volgende vragen een juiste oplossing zien te vinden.

- Manueel wikken van wikkeldraad van 1/10 mm O netjes aanslui tend naast elkaar is geen senicure, vooral als het om veel windingen gaat.

- Een tel systeem om het aantal wikkelingen te tellen dringt zich op daar men gemakkelijk tijdens het wikkelen de tel kwijt raakt.

- Een opwikkelsysteem te bouwen welke met eenvoudig en goed- koop materiaal is samen te stellen en geschikt voor kleine en grote spoelvormen.
Na wat denkwerk besloot ik volgend toestel samen te stellen:
Een met de hand aangedreven opwikkelhaspel waarop de spoel- houder van de uitgangstrafo wordt bevestigd en voorzien van een draadgeleider met trekregeling, zodat de windingen netjes naast elkaar goed aansluitend worden opgewikkeld.

1. OPWIKKELHASPEL.
Op een multiplexplaat worden twee hard houten balkjes welke als frame dienen voor de opwikkelhaspel en draadgeleider, vastgelijmd (zie tekening).

.2.

Het uiteinde van een draadstang M5 wordt geplooid volgens de tekening en voorzien van een plastiekbuisje dat los over de draadstang soepel kan ronddraaien. Het plastiekbuisje zelf wordt met 2 vastgelijmde moertjes op de juiste plaats gehouden, zodat men een goed in de hand liggend draaihendeltje bekomt. Vervolgens schuift men een riemschijfje over de draadstang waarna dit eveneens met 2 dito moertjes en loctite wordt vastgelijmd op de stang.
Het geheel wordt nu te samen met de spoelhouder doorheen de voorziene gaten in het frame gemonteerd en met de nodige moertjes wordt de spoelhouder tussen het frame gecentreerd en vastgezet op de draadstang. De draadstang zelf wordt vervolgens met een moertje en contermoertje zodanig geregeld dat het geheel soepel kan ronddraaien zonder axiale speling.

2. DRAADGELEIDER.
Aan het uiteinde van een stuk draadstang M5 bevestigt men een riemschijf. De diam. van deze riemschijf zal afhangen van de volgende waarden :
A. diam. van het riemschijfje gemonteerd op de opwikkelhaspel
B. Spoed van de schroefdraad op de draadstang
C. Dikte van de op te wikkelen draad (draad + isolatie)
Voor een draaddikte van 12/100 en een draadstang M5 is de diam. verhouding van de riemschijfjes ongeveer 1 op 6.
Vervolgens schuift men het geheel doorheen de voorziene gaten in het frame en wordt dit eveneens met een moertje en contermoertje zodanig afgeregeld dat de draadgeleider soepel ronddraait zonder axiale speling. (Een druppeltje olie tussen frame en draadgeleider is hier wel aangeraden). Voor andere draaddiktes zal men uiteraard de overbrengingsverhouding tussen opwikkelhaspel en draadgeleider moeten wijzingen. Eveneens bij het gebruik van een andere diam. van draadstang.
De spoed van de schroefdraad van M5 is 0,8 mm
voor M6 EN M7 is dit 1 mm
voor M8 EN M9 is dit 1,25 mm

.3.

3. TREKREGELAAR.
Teneinde de wikkeldraad onder een constante spanning op te wikkelen , wordt de draad tussen 2 vlakke strookjes kunststof (vb. plexiglas) gevoerd. De spanning op de trekregelaar is instelbaar m.b.v. 2 houtschroeven en 2 spiraalveertjes welke de druk op strookjes kunststof regelen (zie tekening).
Het geheel wordt naargelang de dikte van de draad zodanig ingesteld dat de wikkelingen niet te los worden opgewikkeld.

4. TELLER AANTAL WINDINGEN.
Aan het uiteinde van de draadstang opwikkelhaspel wordt een fiets km tellertje gekoppeld, om het aantal windeingen op de spoelhouder te registreren (type welke gemonteerd wordt op de vork van het voorwiel). Het tellertje dient wel even opengemaakt om de overbrengingsverhouding aan te passen naar 1 op 1. Hiervoor volstaat het, om het exentrische tandwieltje uit het tellertje te verwijderen en het segment van de eenheden (1 km) rechtstreeks vast te lijmen op het aandrijfasje.

5. AFWIKKELHASPEL.
Nu rest ons alleen nog een afwikkelhaspeltje te bouwen om de klos met wikkeldraad gemakkelijk te ontrollen. Een metalen plaatje in U-vorm geplooid met een draagasje er doorheen waarover de klos draad vrij kan ronddraaien is hier voldoende.

Nadat de klos met wikkeldraad gemonteerd, tussen de trekregelaar en over de draadgeleider heen, aan de spoelhouder is bevestigd kan men met het opwikkelen van de draad van start gaan. Wel nog even uittesten in welke richting de draadgeleider dient aangedreven te worden ! Er wordt tegen de klok in langsboven opgewikkeld, en begint men de eerste laag windingen van links naar rechts dan dient de draadge-
leider met de klok mee te draaien

.4.

(riempje gekruist aanbrengen op de riemschijfjes).
De tweede laag zal dan uiteraard van rechts naar links worden opgewikkeld en dan zal de draadgeleider tegen de klok in moeten draaien (aandrijfriempje niet gekruist). Indien nu blijkt dat tijdens het opwikkelen de windingen niet netjes naast elkaar liggen dan zal men de aandrijfverhouding van de draadgeleider moeten aanpassen. Eenmaal alles juist ingesteld, kan men doodgemakkelijk wikkeldraad van 10/100 laag per laag opwikkelen. Wel steeds tussen iedere laag een strook kristalpapier aanbrengen en niet vergeten de aandrijving draadgeleider om te keren.
Defekte oude originele voedingstransformatoren en dergelij- ke hoeven voor mij dus niet meer vervangen te worden.
Met de nodige dosis geduld komen deze weer piekfijn in orde.
Nog veel bouw en wikkelgenot.

Marc Van de Voorde