FM tip (Techniek Radio/TV)
door Eduard 
, 15.03.2013, 07:37 (4273 dagen geleden)
beste forumleden,
Gisteren wat tijd verloren bij de reparatie van een tuner. Ter informatie deze tip. Bij de Philips tuners met inductieve afstemming staat parallel met de eigenlijke oscillatorspoel een spoeltje met regelbare kern. Door de tijd is die spoelvorm hard geworden en vaak afgebroken bij de doorgang door het chassis. Tot heden verving ik die spoelkern door eentje op zicht gekozen uit sloopprinten. Gisteren lukte dat niet. De nieuwe kern was iets dunner en had vermoedelijk een schroefkern die de hoge oscillatiefrequentie niet aankan. Bij dieper schroeven van de kern valt de oscillator uit.
Als remedie werd een Philips FM MF trafo gesloopt. Die kernbuisjes hebben precies dezelfde diameter als het tuner spoeltje. Veiligheidshalve hergebruikte ik het kerntje uit de tuner. Het kerntje uit de MF trafo ziet er hetzelfde uit maar ik heb niet nagemeten of het kernmateriaal identiek is.
Vriendelijke groeten,
Eduard
FM tip
door Willem Roseboom , Amersfoort, 15.03.2013, 10:44 (4273 dagen geleden) @ Eduard
beste forumleden,
Gisteren wat tijd verloren bij de reparatie van een tuner. Ter informatie deze tip. Bij de Philips tuners met inductieve afstemming staat parallel met de eigenlijke oscillatorspoel een spoeltje met regelbare kern. Door de tijd is die spoelvorm hard geworden en vaak afgebroken bij de doorgang door het chassis. Tot heden verving ik die spoelkern door eentje op zicht gekozen uit sloopprinten. Gisteren lukte dat niet. De nieuwe kern was iets dunner en had vermoedelijk een schroefkern die de hoge oscillatiefrequentie niet aankan. Bij dieper schroeven van de kern valt de oscillator uit.
Als remedie werd een Philips FM MF trafo gesloopt. Die kernbuisjes hebben precies dezelfde diameter als het tuner spoeltje. Veiligheidshalve hergebruikte ik het kerntje uit de tuner. Het kerntje uit de MF trafo ziet er hetzelfde uit maar ik heb niet nagemeten of het kernmateriaal identiek is.
Vriendelijke groeten,
Eduard
Hallo Eduard,
Ik heb een B7X44a met problemen, valt vaak uit als hij warm wordt maar ik meet geen stroom toename dus de oscillator slaat niet af (denk ik). Nu ik jou verhaal lees wil ik hier ook eens naar kijken (toestel staat bij een vriend) maar ik begrijp het niet helemaal. Je hebt het over een spoelvorm die hard geworden is en daarna over een spoelkern die je vervangt. Wat is er volgens jou nu aan de hand, is de spoelkern gebroken of is er iets mis (draden afgebroken of zo) met de spoelvorm (spoellichaam?)?
Ik zou graag de tuner weer aan de praat helpen dus ik ben benieuwd naar je antwoord 
.
Groeten Willem
FM tip
door Eduard , 15.03.2013, 16:07 (4273 dagen geleden) @ Willem Roseboom
dag Willem,
Het is de spoelkoker zelf die breekt. Na jaren is die plastic zo hard geworden dat die bij enige kracht breekt. Met het kerntje of de windingen is niets mis.
Vaak zie je tuners waarbij het buisje nog met een velletje vast zit. Bij demontage kan je moeilijk verhinderen dit spoeltje per toeval aan te raken. Die aanraking is vaak voldoende voor een breuk. Kerntje draaien (als dat ergens nodig voor zou zijn) is helemaal onmogelijk.
De tuner zoals die oa in de B7X44A is de lastigste van de reeks, nog kritischer dan de oudere vierkante doosjes. Tot heden heb ik er drie onder handen genomen. Eentje is na reparatie prima in orde. De tweede werkt maar reparatie is niet volgens de regels van de kunst. (andere C waarde dan op schema) De derde was zo lastig dat ik het hele binnenwerk heb gesloopt en vervangen door een NE602 ic. De zelfbouw tuner werkt maar de frequentiestabiliteit voldoet niet. Het wordt uitzoeken waarom de afstemming verloopt. Zonder tegenslag een oplosbaar probleem.
Op een prototype bord was de oscillator erg stabiel. Met de originele spoel en trimmer is het huilen met de pet op. Ik bouwde die vervangschakeling omdat de zelfoscillerende mengtrap met ECC85 toch zo kritisch is naar condensatorwaarden.
Succes met de reparatie,
Eduard
FM tip
door Willem Roseboom , Amersfoort, 15.03.2013, 19:53 (4273 dagen geleden) @ Eduard
Hallo Eduard,
Nu begrijp ik het (helaas). Ik heb al meerdere malen gelezen dat het moeilijke tuners zijn maar dit soort reparaties kan ik wel vergeten, ik heb er te slechte ogen voor. Het vreemde vind ik bij deze tuner dat het eerst zo was dat hij geluidloos uitviel, boven de 90Mhz, ik heb toen de condensator in de tuner die over de hoogspanning staat voor proef weg geknipt, hij zag eruit alsof hij doorslag had ook heb ik de voedingsspanning op de anode van de ECC85 van de oscillator verhoogd van 100 naar 130 volt (volgens schema zou hier 160V moeten staan) dan trekt de tuner 5mA en het probleem leek verholpen. Nu, 2 maand later valt volgens de gebruiker de tuner uit met gekraak, dus dat is misschien weer wat nieuws.
Groeten Willem
FM tip
door Eduard , 15.03.2013, 21:09 (4273 dagen geleden) @ Willem Roseboom
dag Willem,
Zelfs als ik zo'n tuner werkende krijg is de reparatie een monnikkenwerk en gezien de condensatortjes allemaal boven hun normale levensduur situeren is succes over langere termijn geen zekerheid. Mede daarom bouwde ik de afgebeelde opstelling. Als het volgende week nog lukt het weglopen van de afstemming te beheersen dan is dat een stap op weg naar een vervanging van de ECC85 mengtrap. Echte buizenfans zullen het verschrikkelijk vinden maar ik kan sommige tuners niet rendabel repareren. Zelfs na vervanging van alle belangrijke onderdelen vertikken ze behoorlijk te werken.
![[image]](images/uploaded/2013031523032051439aa823b65.jpg)
Als uw tuner na een tijdje opwarmen uitvalt kan je dit mogelijk vervroegd uitlokken door warm blazen van de onderdeeltjes met een haardroger. Als hij bij koud blazen opnieuw werkt dan heb je al wat zekerheid. Met een haardroger, een stukje karton om de onderdelen af te schermen die je koud wil houden en een busje koude spray kan je een onderdeel dat afhaakt bij opwarming opsporen.
Vriendelijke groeten,
Eduard
FM tip
door Maarten Bakker 
, Haarlem / Delft, 16.03.2013, 16:01 (4272 dagen geleden) @ Eduard
Hallo Eduard,
Ik zie dat je blauwe multilayercondensatortjes gebruikt. Oorspronkelijk zijn die specifiek bedoeld voor ontkoppelingstoepassingen. Hebben die geen grote spannings- of temperatuurcoëfficiënten die voor problemen kunnen zorgen, of heb je ze toegepast op plaatsen waar dat niet uitmaakt?
FM tip
door Eduard , 16.03.2013, 18:11 (4272 dagen geleden) @ Maarten Bakker
dag Maarten,
De blauwe condensatoren zijn ontkoppelcondensatoren van 47nF. Ik heb die waarde overgenomen uit een ander ontwerp. Hun waarde is beslist niet kritisch en kan mi geen frequentiedrift veroorzaken. Heb je een beter voorstel voor deze ontkoppelcondensatoren?
vriendelijke groeten,
Eduard
FM tip
door Maarten Bakker , Haarlem / Delft, 16.03.2013, 18:49 (4272 dagen geleden) @ Eduard
Dag Eduard,
Het viel me simpelweg op als mogelijke valkuil. Als ontkoppelcondensator werden ze in andersoortige schakelingen veelvuldig gebruikt, dus ik verwacht dat ze in dit geval wel doen waarvoor je ze gebruikt. Helaas ken ik de precieze eigenschappen niet bij gebrek aan datablad, dus 100% zekerheid kan ik alsnog niet geven.
FM tip
door Willem Roseboom , Amersfoort, 17.03.2013, 20:48 (4271 dagen geleden) @ Eduard
Hallo Eduard,
Sorry voor mijn late reactie maar ik had kennelijk "e-mail ontvangen" niet aangevinkt en was de topic uit het oog verloren.
Dank voor de tip met het warm en koud maken van componenten maar dat heb ik gedaan en gaf geen duidelijkheid.
Ik ben zeker benieuwd of de niet buizen tuner van je gaat werken, het is dan niet origineel maar het werkt dan wel, als het je gaat lukken . Wil je ons op de hoogte houden of het gaat lukken? De blauwe condensatoren zijn, als ik het mij goed herinner, sibatiet condensatoren en zeer geschikt voor ontkoppeling maar verder niet (te grote temperatuur coëfficiënt).
Dank voor het meedenken en succes met de tuner.
Groeten Willem
FM tip
door Eduard , 18.03.2013, 07:22 (4270 dagen geleden) @ Willem Roseboom
dag Willem,
Het gaat de goede kant uit met de zelfbouwtuner.
In eerste heb ik het AFC circuit verwijderd en een trimmer vervangen.
Afstemming blijft nu uren op zijn plek zonder bijregelen.
Er rest nog de antennetrafo netjes uit te voeren en klaar is Kees.
Zondag gaat de tuner terug naar de eigenaar.
Als ervaren reparateur kan die best inschatten of de tuner doet wat moet.
Ik betwijfel of AFC nog een must is bij deze tuner die veel minder opwarmt dan het originele model. Ik had last met de AFC maar met de informatie verkregen van een ex Philips ingenieur begrijp ik wat er moet gebeuren om ook met een AFC circuit een stabiele werking te verkrijgen. Als het niet echt noodzakelijk is zal ik geen AFC toepassen. Door al de spitsvondigheden mbt temperatuurcompensatie wordt de schakeling moeilijker, groter en duurder. Nu kan alles nog gemakkelijk gemonteerd op een gaatjesprint maar met AFC wordt dat lastig.
Vriendelijke groeten,
Eduard
FM tip
door paul , Nieuwegein, 16.03.2013, 16:42 (4272 dagen geleden) @ Willem Roseboom
Hallo Willem,
Bij mijn B7X44A viel de oscillator uit boven de 100MHz als het toestel enige tijd had gespeeld. Ik had ooit de spanningscaroussel op 245V gezet vanwege de huidige netspanning. Nadat ik deze weer op 220V had teruggezet bleef de tuner werken.....
Groet,
Paul.
FM tip
door Eduard , 18.03.2013, 11:11 (4270 dagen geleden) @ paul
dag Paul,
Ook uw bevinding toont aan dat aan de oscilleervoorwaarde bij hogere frequenties minder gemakkelijk wordt voldaan. Dat heb ik ook al een paar keer vastgesteld.
Zoals ik al eerder schreef heel moeilijk om de dader in te cirkelen. Bij een paar tuners die ik behandelde was uiteindelijk de pertinax buisvoet aansprakelijk. Als men ooit met een chemisch product het voetje oppoetste blijft er een restant tussen de laagjes pertinax. Dat betekent minstens een verandering van de diëlectrische constante en dus een verandering van capaciteit tussen pinnetjes onderling en chassis. Erger wordt het nog als er iets hygroscopisch inzit. De verliezen gaan dan de hoogte in en energie die nodig is voor de terugkoppeling der oscillator gaat verloren in warmte. Bij de sloop van een buisvoet vond ik vloeibare smurrie tussen het pertinax bij de pootjes.
Het zou me ook niet verwonderen dat na jaren en door de warmte van de buis de structuur van het pertinax verandert en daardoor meer waterdamp kan bevatten. De capaciteit van een watergevulde condensator is 80x groter.
Vriendelijke groeten,
Eduard