Ik heb een Gründig 2030W/3D radio waarvan de eindbuis naar mijn idee nogal warm wordt. In eerste instantie waren alle spanningen nogal aan de lage kant, de FM oscillator sloeg zelfs niet aan. Na vervangen van de condensator aan de anode en de koppelcondensator (die was dus lek) werden de meeste spanningen weer redelijk binnen de norm, behalve de anodespanning, die blijft nog steeds iets te laag. Zou er nog iets anders aan de hand kunnen zijn waardoor die spanning te laag is? Kan de EL84 zelf versleten zijn door mogelijk langdurig positief rooster te hebben gehad? Ik zag dat er een Philips miniwatt buis in zit, die lijkt dus al eens vervangen want de rest van de buisjes is van Valvo.
Ik heb de seleengelijkrichter en de afvlakcondensator nog niet nagelopen, de afgevlakte spanning is wel iets te laag als je de huidige netspanning in aanmerking neemt, maar wilde eerst kijken of die spanning ook stijgt als het probleem met de EL84 opgelost is. Voordat de buizen warm zijn komt er trouwens zo'n 300V uit de seleencel + afvlakcondensator.
Hete EL84
door Peter1952 , 17.09.2013, 15:45 (4087 dagen geleden) @ Remko Brugman
Beste Remco,
Normaal gesproken wordt een EL84 erg warm, omdat het nu eenmaal een eindbuis is.
Je kunt in elk geval alle spanningen controleren. Controleer in elk geval de anodestroom en de negatieve roosterspanning.
De anodestroom kun je meten door je stroommeter (op het 100 mA bereik) over de primaire van de uitgangstrafo te schakelen, mits er geen signaal wordt toegevoerd (volumeregelaar op 0). De + van de meter komt aan de kant waar de voeding op zit. Die stroom moet zo ongeveer tussen de 30 en 40 mA bedragen.
Deze methode is goed, omdat de weerstand van de meter veel lager is dan die van de primaire van de uitgangstrafo. De anodespanning wordt bij het meten wel iets hoger maar dat maakt bij een penthode niets uit.
Is de stroom te hoog, controleer dan de kathodeweerstand + elco. Meet ook de spanning over de kathodeweerstand. Terwijl je dat doet, sluit je met een schroevendraaier het stuurrooster (pen 2) kort tegen het chassis. Dit mag geen verschil uitmaken. Wordt nu de spanning lager dan komt er toch nog ergens een positieve spanning door via een lekke condensator.
Zijn al deze zaken in orde, dan hoef je je in feite geen zorgen te maken.
Groeten,
Peter
Hete EL84
door mikkes , 17.09.2013, 16:06 (4087 dagen geleden) @ Peter1952
klinkt als een rotte koppelcondensator inderdaad....is het zon Wima?Als er een afstemoog is gemonteerd brandt die meestal heel flauw dan.Er staat dan dus een positieve spanning op het stuurrooster van de EL 84,waardoor die teveel gaat trekken.Meestal is de condensator over de primaire van de UGT ook gaar.Kan de UGT vernielen en de seleencel te herkennen aan een zwavelgeur..
Hete EL84
door peetey , Lanaken, Belgie, 17.09.2013, 16:56 (4087 dagen geleden) @ mikkes
Hoi Remko,
die seleen cellen zijn meestal gaar na zoveel jaar. Als ze tijdens gebruik meer dan handwarm worden wordt er teveel warmte verstookt en daardoor zakt ook je spanning. Dit in kombinatie met een niet helemaal frisse HS-elko set zorgt er dan voor dat alle spanningen in je toestel aan de lage kant zijn maar vooral die waar het hoogste stroomverbruik zit en dat is nu eenmaal je eindtrap.
Je kunt het beste de seleencel vervangen door een moderne brugcel maar dan moet je wel in de uitgaande plus van die brugcel een voorschakel weerstand van ongeveer 120 Ohm opnemen. Deze moet minstens 10W bedragen. Daarna de HS-elko's vervangen en dan nog eens de stroomopname van de eindtrap meten.
Het kan zeker geen kwaad zowel de kathode weerstand als de elko die daar parallel overheen staat te vervangen aangezien deze weerstand mede de instelling van je eindbuis bepaalt.
De EL84 wordt idd mega warm tijdens gebruik, dat is normaal. Dat je spanning een eind inzakt na opwarmen van de buizen is ook normaal maar je moet voor de anode spanning op de EL84 toch niet veel lager uitkomen dan een 260V. Kijk dit even in het schema na, als het goed is staan daar de spanningen en de stromen wel vermeld. Over de kathode weerstand zul je een 7V ongeveer moeten meten.
Als je dit gedaan hebt zal iig de eindbuis normale waardes moeten meten voor zowel spanning als stroom. Indien dat niet het geval is monteer gewoon een nieuwe EL84; voor niet teveel geld heeft Wim Rotte ze wel liggen:http://www.electrontubes.nl/index.html
sukses,
Peter
Hete EL84
door Remko Brugman , Almere, 21.09.2013, 13:46 (4083 dagen geleden) @ Peter1952
Hallo Peter en anderen,
ik heb weer even de tijd om naar de radio te kijken. Ik heb de spanningen nogmaals gemeten en even opgeschreven, bij deze een stukje van het schema met daarin de spanningen:
De EABC80 meet op de anode 60V, dit moet 74V zijn.
De EL84 meet op de anode 230V, dit moet 245V zijn.
Op het schermrooster meet ik 233V, dit moet 234V zijn dus lijkt wel te kloppen.
Over de kathode weerstand meet ik 6,9V, dat staat ook zo in het schema.
Tussen het stuurrooster en de kathode meet ik -5,1V.
Verder heb ik de spanning over de eerste afvlakelko gemeten, daar meet ik 255V, dit zou 270V moeten zijn.
Ik heb de rood omcirkelde condensators vervangen, de koppel C was in elk geval lek.
Ik heb verder even gevoeld aan de elko, die blijft koel bij enkele minuten spelen, de seleencel wordt wel warm, maar ik kan mijn vinger er na enkele minuten spelen wel op houden. De spanningen leken na enkele minuten wel heel iets gezakt te zijn.
Kijk ik dan toch naar een versleten seleencel? Hoelang duurt het voordat een versleten cel heet aanloopt?
Ik heb overigens ook alle weerstanden rond EL84 opgemeten, die zijn allemaal binnen de toleranties.
Hete EL84
door Anton van den Oever , Hazerswoude-dorp, 21.09.2013, 14:01 (4083 dagen geleden) @ Remko Brugman
Heb je zoals Peter al voorstelde het stuurrooster kort gesloten naar massa tijdens het meten van de kathode spanning?
m.vr.gr.
Anton van den Oever
Hete EL84
door Remko Brugman , Almere, 21.09.2013, 14:15 (4083 dagen geleden) @ Anton van den Oever
Hoi Anton,
ik heb geprobeerd of dat lukt, maar het is nogal krap onder de buisvoet en terwijl ik bezig was sprong er een fikse vonk over (ik denk vanaf het schermrooster) gelukkig zonder schade (voor zover ik kon doormeten). Dus als u wellicht een veiligere methode weet dan een schroevendraaier laat ik dat even zitten voor ik echt iets stuk maak.
Hete EL84
door Anton van den Oever , Hazerswoude-dorp, 21.09.2013, 18:33 (4083 dagen geleden) @ Remko Brugman
Tja, zijn wel wat manieren, bv. meet een meetsnoertje en een goede geisoleerd meetclip, wat lastiger maar wel te doen is om in spanningsloze toestand er een kortsluitdraadje aan te solderen en dan in te schakelen.
Je kunt ook het knooppunt R34/35 nemem en dat even kort te sluiten enz.
m.vr.gr.
Anton van den Oever
Hete EL84
door John Hupse † , Schoonhoven, 21.09.2013, 14:08 (4083 dagen geleden) @ Remko Brugman
Hallo Remko,
hier lijkt mij niet zo heel veel aan de hand. Het is mogelijk dat 1 van de afvlakelco's (C60, C61) lekt, dat zou ik nog even controleren als ik jou was. Een lekstroom van 1 tot 2 mA is toelaatbaar.
Hete EL84
door Remko Brugman , Almere, 21.09.2013, 15:44 (4083 dagen geleden) @ John Hupse †
Hoi John,
ik heb eigenlijk alleen een digitale multimeter als meetinstrument. Is het daarmee voor mij mogelijk om de lekstroom van zo'n afvlakelko te meten?
Hete EL84
door John Hupse † , Schoonhoven, 21.09.2013, 16:36 (4083 dagen geleden) @ Remko Brugman
Bewerkt door John Hupse †, 21.09.2013, 16:46
Hallo Remko,
de meesten doen dit inderdaad met een multimeter. Tijdens de cursus Repareren van Oude Radiotoestellen leer je hoe om te gaan met een dergelijk hulpmiddel.
Voor het meten van gelijkstroom zet je de knop van de multimeter in de stand DC mA, of raadpleeg je eerst de gebruiksaanwijzing voor de werking van jouw multimeter.
Maak de draad naar de pluspool naar de elco even los, verbindt de rode meetprobe met de losse draad, en de zwarte met de pluspool van de elco. De waarde van de lekstroom in mA verschijnt nu in het venster van de multimeter.
Hete EL84
door huub.jak , 21.09.2013, 14:29 (4083 dagen geleden) @ Remko Brugman
Hoe zit dat
Als je de volgende dat de radio aanzet
Is dan de juiste srtoomen aanwezig.??
En zakt deze na een korte tijd gaat het oog ook dicht
als je de radio aanzet en word het ook de spleet groter ?
ook na korte tijd .zoo Ja allemaal Dan zakt de voeding inelkaar
Dat heb ik met drie grundigs meegemaakt .Dus de ziekte van oude grundigs ???
Huub
Hete EL84
door Remko Brugman , Almere, 21.09.2013, 15:57 (4083 dagen geleden) @ huub.jak
Ik test voornamelijk met de pick-upaansluiting omdat het radiodeel mechanisch nog defect is: de snaren zijn door een vorige eigenaar gebroken en de afstem C zat klem.
Ik merk wel dat de spanningen een paar volts zakken na inschakelen. Op de anode van de EL84 staat (zodra natuurlijk de kathode opgewarmd is) 230V en dat zakt dan vrij snel naar 228V, soms 226V. Als de gloeidraden koud zijn staat er bijna 300V op, maar dat is volgens mij normaal.
Hete EL84
door mikkes , 21.09.2013, 19:52 (4083 dagen geleden) @ Remko Brugman
oscilleert ie nu wel?Vervang anders de hele reut dat deden wij in de werkplaats ook altijd.een seleencel mag slechts handwarm worden is mijn ervaring.Je kan ook de EL 84 eruit trekken en de anodespanning op C50/51 opmeten.De EL 84 zelf kan ook slecht zijn vernieuwen dus.Vaak is in het ontwerp van de radio getracht zoveel mogelijk watts uit het eindtrapje te persen tegen zo weinig moeglijk kosten....gaat er 1 onderdeel buiten zijn specificaties dan gaat de rest mee dus:El 84 vernieuwen C55 en C59 ook en de buisvoet controleren op verbrande plekken.Ben benieuwd Mikkes
Hete EL84
door Franc , 21.09.2013, 22:15 (4083 dagen geleden) @ mikkes
het beste lijkt me om als eerste de spanning op 245V zetten.
Vervolgens de kathodeweerstand van de EL84 20% hoger kiezen.
En natuurlijk zorgen dat de condensatoren in orde zijn.
De voedingsspanning zal vermoedelijk de waardes vlgs het schema bereiken maar de opgenomen stroom wordt wat lager. De EL84 en de voeding zullen het dan een stukje gemakkelijker hebben.
Groet Frank
Hete EL84
door Remko Brugman , Almere, 22.09.2013, 06:53 (4083 dagen geleden) @ Franc
Ik kan helaas de spanning niet op 245V zetten, deze radio heeft een trafo met als hoogste spanning 220V. Wat ik nog zit te overwegen is om de seleencel eruit te halen of in elk geval los te solderen, en er een brugcel voor in de plaats te zetten. Dan moet ik alleen eerst uitrekenen wat voor weerstand ik daar achter moet hangen om weer op 270V voedingsspanning uit te komen.
Hete EL84
door Remko Brugman , Almere, 22.09.2013, 06:50 (4083 dagen geleden) @ mikkes
Hij oscilleert nu wel. Het is een zelfmixende oscillator rond een EC92, die deed helemaal niets voordat ik de koppel C had vervangen. Toen was de anodespanning ook slechts 192V. Nu ontvang ik aardig wat stations met een provisorische antenne, het stemt alleen slecht af zonder afstemknop, ik moet de afstem C zelf ronddraaien zolang ik de snarenloop niet gerepareerd heb.
Ik zal nog eens kijken wat de spanningen doen als ik de EL84 eruit trek, maar ik verwacht dat die dan weer steigen want de EL84 trekt hoe dan ook de meeste stroom. Als alle buizen koud zijn is de spanning op de afvlakelko tegen de 300V.
De buisvoet is wel wat donker gekleurd trouwens, ik vermoed dat de buis behoorlijk heet aangelopen heeft, ook omdat - zoals ik al schreef - de buis niet van Valvo is maar van Philips (in een Gründig radio) dus wellicht is zijn voorloper er al een keer uitgeknald. Wanneer is er sprake van verbranding van een buisvoet?
Hete EL84
door mikkes , 27.09.2013, 20:24 (4077 dagen geleden) @ Remko Brugman
wanneer de buisvoet aan de onderzijde donker gekleurd is en de contacten
eruit vallen....neem een keramische
Hete EL84
door Cornelis B-B. , Amsterdam, 27.09.2013, 21:02 (4077 dagen geleden) @ Remko Brugman
Hij oscilleert nu wel. Het is een zelfmixende oscillator rond een EC92, die deed helemaal niets voordat ik de koppel C had vervangen. Toen was de anodespanning ook slechts 192V. Nu ontvang ik aardig wat stations met een provisorische antenne, het stemt alleen slecht af zonder afstemknop, ik moet de afstem C zelf ronddraaien zolang ik de snarenloop niet gerepareerd heb.
Ik zal nog eens kijken wat de spanningen doen als ik de EL84 eruit trek, maar ik verwacht dat die dan weer steigen want de EL84 trekt hoe dan ook de meeste stroom. Als alle buizen koud zijn is de spanning op de afvlakelko tegen de 300V.
De buisvoet is wel wat donker gekleurd trouwens, ik vermoed dat de buis behoorlijk heet aangelopen heeft, ook omdat - zoals ik al schreef - de buis niet van Valvo is maar van Philips (in een Gründig radio) dus wellicht is zijn voorloper er al een keer uitgeknald. Wanneer is er sprake van verbranding van een buisvoet?
Ik zou om te beginnen die seleen cel vervangen door een moderne si gelijkter
of 4 si dioden en een serie r van minstens 3W.
Kun je 3 par geschak r's van 1 W voor gebruiken van 450-500 Ohm.(470 Ohm)
Succes vr gr Cees.
--
CornelisBB
Hete EL84
door mikkes , 28.09.2013, 07:57 (4077 dagen geleden) @ Cornelis B-B.
goed plan...bij een anodespanning van 250 volt moet de EL 84 48 ma trekken.Een seleencel is kapot of niet kapot is mijn ervaring.Een defecte buis zal steeds meer gaan trekken dus opmeten na 5 minuten oid.Wat een zeurapparaat is dat zeg.
Hete EL84
door huub.jak , 28.09.2013, 09:29 (4077 dagen geleden) @ mikkes
Die 48 ma trekken dat hangt ook nog
Af van de prim van de uitgang af
wat deze is . Huub
Hete EL84
door Martin Deubel , 28.09.2013, 09:53 (4077 dagen geleden) @ mikkes
Als serieweerstand voor de SI gelijkrichter is 150 ohm/5W een mooie uitgangs waarde. gewoon in serie met de + lijn zetten.ierna de radio testen en spanningen meten..zondodig verhogen naar 330 ohm .
bij sommige radio's was 150 ohm al een mooie waarde Ik gebruik zon rond modern brugcelletje als vervanger van zon silenium cel.
ik ga ervan uit dat deze radio een voedingstrafo en een selenium bruggelijkrichter heeft.
--
Past het niet? Pak een hamer!
Hete EL84
door Remko Brugman , Almere, 28.09.2013, 13:04 (4076 dagen geleden) @ Martin Deubel
Het is inderdaad een radio met een bruggelijkrichter van Siemens. Ik heb inmiddels een vervangende brugcel liggen, alleen de serieweerstand moet ik nog bestellen.
Hete EL84
door Remko Brugman , Almere, 28.09.2013, 12:58 (4076 dagen geleden) @ mikkes
Hoi,
de EL84 moet volgens het schema uit de schematheek in de AM stand 36 mA trekken bij 245V anodespanning. De stroom klopt dus nog wel aardig, de spanning alleen niet.
Er was / is aardig wat mis met die radio, maar ja, zonder uitdaging valt er ook niets te hobbyen toch?