Beste lezers,

Drie jaar geleden was ik begonnen met een restauratieverslag van mijn EKCO AC86, door omstandigheden was het er niet van gekomen om het te publiceren. Vandaag toch maar weer opgezocht en hierbij alsnog het verslag:

Ruim tien jaar geleden heb ik een partijtje radio’s gekocht in Amsterdam. Eén van de radio’s in die partij was een EKCO AC86 uit 1936:

Een bijzonder kenmerk van deze radio is, dat het niet in Engeland is gebouwd maar in België (Haren). Veel is er niet te vinden over die Belgische afdeling van EKCO, maar de radio heeft enkele duidelijke kenmerken die op de herkomst duiden, zo is de schaal in het Frans, zijn de buizen Europees, en de achterwand geeft de herkomst aan:

Jaren lang stond de radio roerloos op de plank, maar dit voorjaar heb ik hem toch maar eens op de werktafel gezet. Het eerste mysterie wat ik onderzocht heb was de wat vreemde buisbezetting: AK2, E438, E438, AB2, AF2, en AL2:

Al snel werd duidelijk dat de buisbezetting niet klopte. De AL2 zat op de plek waar de mengbuis zou horen (linksboven), en de AK2 zat op de plek van de LF eindbuis (uiterst rechts). Verder ontbrak een echte gelijkrichtbuis. Eerst dus maar op zoek naar bruikbare documentatie om de correcte buizenbezetting te achterhalen. Uiteraard had ik al de beschikking over het schema van de Engelse AC86 (Traders). Daarnaast had ik al eens van Beert een ander schema van een Belgische AC86 gekregen. Het Belgische schema kwam elektrisch niet geheel overeen met mijn radio (blijkbaar zijn er ook nog varianten van de radio gemaakt), maar uiteraard wel bruikbaar voor mijn radio. De missende gelijkrichter moest daarom wel een 1867 zijn. Ik kende deze buis niet, dus eerst maar eens naar informatie gezocht. Tot mijn verbazing bleek ik de buis nog in mijn buizenbak te hebben liggen:

Zelfs met EKCO wikkel. Ik ben het vergeten, maar ik vermoed dat er bij de aankoop van de partij radio’s ook nog een doosje onderdelen heeft gezeten, en dat de vorige eigenaar een keer de buizen er uit heeft gehad, en verkeerd heeft teruggeplaatst. In ieder geval kon ik weer vooruit.

Eerst de radio maar eens uitgekast en de onderkant van het chassis bekijken. Soms zinkt je dan moed in de schoenen, en wil je hem zo snel mogelijk weer inkasten, maar niet hier. In uitstekende staat verkerende originele bedrading, alle condensatoren van het type dat gemakkelijk van een nieuwe inhoud kon worden voorzien:

Foto onderkant voor restauratie

Eerst de voeding maar eens aan de praat krijgen. De blokelco bestaat uit een papieren doos met daarin drie elco’s van 8, 8, en 2 µF. De ohmmeter liet zien dat één van elco’s een kortsluiting vertoonde. Ook de anderen zouden wel niet zo fris meer zijn, dus dat werd reviseren. Met een mesje heel voorzichtig het papieren omhulsel openen. Het binnenwerk bleek volkomen te zijn ingegoten in een soort kaarsvet. Het verwijderen was een hele klus, maar na een tijdje kon de nieuwe inhoud er in:

Om het zo echt mogelijk te maken dacht ik het doosje nog met nieuwe kaarsvet te vullen:

Achteraf gezien niet zo’n heel goed idee, want het vet is supervloeibaar, en ondanks het goede afplakken stroomde het uit alle kieren weer naar buiten. Gelukkig was het na een paar keer bijgieten, stollen, bijgieten, toch gelukt. Dankzij het vettige karton kon ook de buitenkant weer makkelijk schoongemaakt worden.

Daarna zijn alle overige condensatoren en elco’s van nieuwe inhoud voorzien. Tijdens deze operatie heb ik ook alle weerstanden gemeten. Uiteindelijk bleek er ook nog één defect te zijn. Nadat alles langsgelopen was kon het resultaat van de revisie bewonderd worden:

Vrijwel geen verschil te zien met het origineel.

De ballon van de AF bleek los te zitten. Omdat de geleidende verf als afscherming dient, heb ik de voet vastgelijmd met geleidende epoxylijm:

Hierna kon de radio voorzichtig op spanning gebracht worden. Alles bleek goed te werken, en na een afregelsessie speelde het perfect.

Enkele foto's van het chassis:

Het schema van Beert heb ik gecombineerd met met het Engelse schema, en daarna wat gefatsoeneerd:

Hierna was de kast aan de beurt. Gelukkig was de kast ongeschonden zonder scheuren of diepe krassen, dus een grondige schoonmaak en polijstbeurt was voldoende:

Hierna kon de het chassis weer ingekast worden. De verdroogde en afgebrokkelde rubbers waarop het chassis staat heb ik daarbij nog wel moeten vervangen.

De vlek op het doek heb ik zo gelaten. Op de foto valt die namelijk meer op dan met het blote oog

Leuk detail: de schaalwijzer is alleen zichtbaar als de radio aan staat:

Otto (juli 2010, en oktober 2013)

--
Ohm sweet Ohm...