Vraag is: hoe oud zijn die buisjes? 1955? Want tritium is een isotoop van waterstof, welliswaar licht radio-actief, en bovendien een beta-straler die niet eensch door de huid kan dringen. De halfwaarde tijd (of T1/2) is ruim 13 jaar... dwz dat na 13 jaar de helft van de straling al weg is....

En bovendien komt het voor in zeewater,en drinkwater met een max van 30 millisievert per jaar.....

Aangezien het om een zeer lage dosis gaat, maak ik me niet zozeer zorgen over het gevaar van de radioactiviteit, maar ik ben gewoon nieuwsgierig. Daarnaast vraag ik me af of het noodzakelijk of verstandig is om mijn referentiebuisjes van een lampje te voorzien.

Als er na 58 jaar nog maar 1/22 van het tritium in het buisje zit, heeft hij op zijn Janboerenfluitjes geredeneerd per seconde 22 keer minder vaak de kans te ontsteken en kan de vertraging voordat hij ontsteekt dus 22 keer groter worden. Normaal ontsteekt een buisje met tritium in een paar milliseconden, dat worden nu dus enkele tientallen milliseconden. Dat is nog steeds kort vergeleken met de tijdconstante van het RC-filter dat ik erachter wil zetten om zoveel mogelijk ruis weg te filteren. Dan zou een lampje dus niet nodig zijn. Als er echter helemaal geen radioactief materiaal in mijn referentiebuisjes zit, kan de onsteekvertraging in het donker enkele seconden worden.

Voor de zekerheid denk ik dat ik maar een lampje toevoeg.

Het klopt vaak. Datasheets moeten uitsluitsel geven. Als het alfastralers zijn die erin zitten is de stralingsbelasting nul, bij betastralers niet. En uiteraard geldt dat als het buisje heel is er weinig gevaar is. Staan er geen radioactiviteitssymbooltjes op het glas?

Tjerk, 9ZZ

Hallo Tjerk,

Ik heb laats een paar 85A2's gekocht van verschillende merken, alle in de originele doosjes. Die 85A2's hebben geen radioactiviteitssymbooltjes op het glas, noch op de doosjes, maar ik betwijfel ook of dat verplicht is als de radioactiviteit heel beperkt is. Als je een gipsplaat koopt of bij Zandvoort in de zee gaat zwemmen, is er ook geen radioactiviteitssymbool te bekennen.

In het Philips-databoek dat ik erbij gekocht heb staat helemaal niets over radioactiviteit. Wel staat er bij sommige buisjes een ontsteekvertraging (ignition delay) in het donker vermeld, maar bij vele andere buizen weer niet. Als die tijd erg lang is, betekent dat vermoedelijk dat er geen of te weinig radioactief materiaal in zit en ze dus beter niet gebruikt kunnen worden in het donker.

Het gekke is dat voor de Philips 83A1 een maximale ontsteekvertraging van 5 seconden bij 130 V in het donker gespecificeerd wordt. Het boek van G. F. Weston van Mullard heeft het over 99 % kans op ontsteken binnen 0,8 s bij 83A1'tjes met uraniumoxide en 99 % kans op ontsteken binnen 0,003 s bij 83A1'tjes met tritium. Zouden de 83A1's van Philips nou geen radioactief materiaal bevatten en die van Mullard wel, of gebruikte Philips uraniumoxide maar waren ze erg voorzichtig met het specificeren?

De ZZ1000 heeft volgens Philips een maximum ignition delay van 5 ms in het donker. Zou die dan tritium bevatten, en als je een oud exemplaar koopt, zou die dan door radioactief verval niet meer aan de onsteektijdspecificatie voldoen?

Overigens raakte ik zojuist in de trein in gesprek met een man die voordat ik überhaupt de kans had het te vragen heel stellig beweerde dat alle koude-kathodebuizen radioactief materiaal bevatten. Het was een gepensioneerde natuurkundige die vroeger nog aan buizencomputers gewerkt had.

In ieder geval denk ik dat ik voor de zekerheid maar een lampje naast mijn 85A2 ga zetten, om er zeker van te zijn dat hij snel ontsteekt.

Met vriendelijke groeten,
Marcel

Ook beta stralers geven geen ènkel risico, zolang de glasballon heel is. Zelfs het cellofaan om een pakje sigaretten houdt de beta straling nog voor 100% tegen
Nico

Hallo Marcel,

Jou mogelijk al bekend, maar op http://www.dos4ever.com/ring/ring.html#ZA100X staat ook het een en ander over gebruik van tritium (en andere interessante neonzaken).

Hallo Maarten,

Nee, die kende ik nog niet. Bedankt, wat een prachtige webstek!

Groetjes,
Marcel