hoe werkt een key lock (Techniek Radio/TV)

door Eduard @, 20.12.2013, 20:53 (3993 dagen geleden)

beste forumleden,

Gisteren kreeg ik een vraag waar ik zelf niet uitkom. Mogelijk weten jullie meer.

Een DJ vroeg me of ik met simpele middelen een key lock kan maken. Tot gisteren had ik nog nooit van zo'n ding gehoord. Dat is een toestel of onderdeel dat bij een platenspeler hoort. Bij dergelijke platenspelers kan je het toerental continu bijstellen. Zet je het toerental te hoog dan krijg je Donald Duck achtige piepstemmen. Met zo'n key lock trek je de stemmen terug omlaag terwijl de draaitafel toch vlugger loopt. Het omgekeerde kan ook, normale snelheid en toch piep- of bas stemmen.

Vandaag worden daar computertoestanden voor ingezet. Toch bestonden er in de jaren 60 - 70 zuiver analoge toestellen die zulke klus klaarden, soms bij draaitafels ingebouwd. Weet iemand hoe zo'n analoge key lock werkt. Volgens de DJ kan het niet erg complex zijn want het was ingebouwd bij sommige draaitafels uit de middenklasse.

Vriendelijke groeten,

Eduard

hoe werkt een key lock

door Tonmeister Henk † @, Leeuwarden, 20.12.2013, 21:15 (3993 dagen geleden) @ Eduard

Hallo Eduard , dit heet pitch shift en time twist . Als ik zie wat voor werk mijn editing systeem hiermee heeft lijkt het me sterk dat dit analoog mogelijk is , ik ben zeer benieuwd !

Groet , Henk

--
It is de boer allike folle oft de ko skyt of de bolle !

hoe werkt een key lock

door Ed van der Weele † @, Zeist, 20.12.2013, 21:25 (3993 dagen geleden) @ Eduard

In mijn audiobewerkingssoftware Cool-Edit heet die bewerking "pitch shift".
Een tenor kan je een sopraan laten worden en omgekeerd, zonder dat de snelheid verandert.

Hoe dat op analoge wijze gerealiseerd kan worden? Ik vermoed dat je dan met mengfrequenties aan de slag moet.
Op gelijke wijze als bij een superhet radio.

hoe werkt een key lock

door Ed van der Weele † @, Zeist, 21.12.2013, 06:56 (3993 dagen geleden) @ Ed van der Weele †

Een praktijkvoorbeeld is een zwevingstoongenerator als de Philips GM2308.
Twee oscillatoren en de verschilfrequentie is de output.

Hoe je dat met een audiosignaal als input moet realiseren vergt nog wat denkwerk.

hoe werkt een key lock

door doeve ⌂ @, Borgercompagnie, 20.12.2013, 22:38 (3993 dagen geleden) @ Eduard

Ik herinner me dat er ooit een artikel over stond in RB, werkte met roterende geluidskoppen als ik me goed herinner. Het zou een programma kunnen inkorten of verlengen zonder dat de toonhoogte veranderde.
Henk

--
HJD

hoe werkt een key lock

door Mans Veldman @, Leidschendam, 21.12.2013, 11:58 (3993 dagen geleden) @ doeve

...werkte met roterende geluidskoppen als ik me goed herinner.

Dat is de mechanise variant. In WW2 hadden de Duitsers een recorder gebouwd door AEG - Ton S.b1(L) en Ton S.b1(V) - waarin dit principe al is verwerkt. Men kon de bandsnelheid varieren, en middels de meedraaiende koppen toch gelijke toonhoogte behouden.

--
Stuff is the junk you keep -- Junk is the stuff you throw away

hoe werkt een key lock

door doeve ⌂ @, Borgercompagnie, 21.12.2013, 20:25 (3992 dagen geleden) @ Mans Veldman

Die zaten dan toch op een trommel gemonteerd?
Henk

--
HJD

hoe werkt een key lock

door Maurice ⌂ @, Dordrecht, 21.12.2013, 09:13 (3993 dagen geleden) @ Eduard
Bewerkt door Maurice, 21.12.2013, 09:21

Lijkt me nogal complex,
Denk voorheen men dat met 2 draaitafels deed.
Harmonic-mixing
Waarom moeilijk doen als er draaitafels zijn met die Key-lock functie?

Voor de jaren 80 werd gewoon platen gedraaid en niet zo zeer gemixed als heden.

Dergelijk iets met buizen uitvoeren? denk totaal onmogelijk.
Daar key-lock om tempo te verhogen de track knipt ipv vertragen.
Dus is er een opneem functie om vervolgens door knippen het stuk muziek sneller te doen lijken af te spelen.
Je begrijpt dat dat knippen wel op de juiste Beat-moment moet gebeuren.
ALgemeen in DJ wereld vind men dit geen fijn resultaat.

Of wel neme een stuk tape, knip daar op de juiste momenten in de beat stukjes uit en plak opnieuw de tape aan elkaar, nu is stukje tape korter maar de Key (is toon hoogte) is natuurlijk het zelfde gebleven omdat de stukjes nog steeds op dezelfde snelheid worden afgespeeld.
Analoog kan dat niet zonder eerst opslaan in geheugen, dan knippen , daarna weer aan elkaar plakken.

Dat dat op een PU zit kan in enkele procenten natuurlijk zijn.
Pu sneller laten draaien, dan in die procenten stukken uit muziek knippen , precies zoveel dat na knippen je weer uit komt op de juiste snelheid,
Dat knip stukje moet dan opgevuld worden met het deel ervoor dat weer langzamer af te laten spelen zodat lege knipstukje wordt opgevuld.
Dit zodat totaal de snelheid van dat overgebleven stukje weer is als de originele snelheid. Dan blijft immers de Key=toon hoogte gelijk.

In de jaren 50 en daarna werden bandrecorders gebruikt om geluidseffecten te realiseren, hele zaal vol recorders.
Middels alle denkbare manieren van knippen plakken, loopsmaken en gebruik making van toongenerators werden geluidseffecten gecreëerd, hierna is space-muziek onstaan.
In die periode daarna ook effectjes in apparatuur zoals de bekende Reverbo in buizen radio's.

hoe werkt een key lock

door Eduard @, 21.12.2013, 15:00 (3993 dagen geleden) @ Eduard

Beste forumleden,

Jullie bijdragen hebben me wat aan het cijferen gezet. Het idee van Ed leek me het eenvoudigste. Een mengtrap maken dat zijn we als radiolui gewoon. Toch zal volgens mijn cijferwerk een mengtrap niet het gewenste resultaat leveren. Je kan aantonen dat fw = fo x vw/vo waarbij fw de weergegeven frequentie en fo de opgenomen frequentie, vo en vw zijn de opname en weergave snelheden. Je ziet aan de formule dat er geen sprake is van een constante verschuiving zoals bij menging maar wel dat elke frequentie wordt vermenigvuldigd met een kommagetal.

Een systeem met opname via een vaste kop en weergave via een bewegende kop dat geeft wel de juiste frequentie omzetting. Stel dat je als magnetische drager een dunne schijf zou benutten. Je zou een spoor (een cirkelring) langs onder kunnen opnemen met een vaste kop. Aan de bovenkant lezen en wissen met koppen gemonteerd op een draaiende schijf. De snelheden tellen op en de frequenties worden correct omgevormd. Mogelijk werkt dat Duitse systeem ongeveer zo. Door het snelheidsverschil halen de koppen elkaar soms in. Wat er op dat moment moet gebeuren is me onduidelijk.

Alles bij elkaar blijft dit een moeilijk systeem. Even iets in mekaar solderen voor de DJ zal er wellicht niet inzitten. Goede oplossingen blijven welkom. Mocht iemand het nr kennen van de Radio Bulletin waarin iets te lezen stond over key lock dan kan hij daarmee helpen.

Vriendelijke groeten,

Eduard

hoe werkt een key lock

door Ed van der Weele † @, Zeist, 21.12.2013, 15:18 (3993 dagen geleden) @ Eduard

Ik schreef ook niet voor niets "Hoe je dat met een audiosignaal als input moet realiseren vergt nog wat denkwerk".

Als je iets met een mengtrap zou willen als in de zwevingstoongenerator, moet je - denk ik - eerst het audiosignaal in frequentie omhoog transformeren, om er daarna weer een andere - hoge - frequentie vanaf te trekken.

De zwevingstoongenerator werkt met frequenties rond 100 kHz om een output van 1 Hz tot 16 kHz te realiseren.

Het audiosignaal direct in een mengtrap stoppen gaat niet omdat de andere frequentie dan ook in het hoorbare gebied komt te liggen.

Je krijgt dus een formule die er ongeveer zo uit zal zien: f-resultaat = (f-audio + f-osc1) - f-osc2
Pin me er niet op vast, dit is nattevingerwerk zonder dat ik heb gekeken naar eventuele valkuilen onderweg.
Makkelijk zal het zeker niet zijn, maar ik zocht naar een elektronische oplossing.

hoe werkt een key lock

door Ed van der Weele † @, Zeist, 21.12.2013, 17:17 (3992 dagen geleden) @ Ed van der Weele †
Bewerkt door Ed van der Weele †, 21.12.2013, 17:52

Tussen de soep en de aardappelen schoot me nog iets te binnen.
Lang geleden waren er apparaten om gesproken woord via de telefoon of via een mobilofoonverbinding onverstaanbaar te maken voor buitenstaanders. Speech inverters heetten die dingen.
De spraakband tussen 300 Hz en 4000 Hz werd gespiegeld rond een frequentie van 2150 Hz. Alles dat ónder de 2150 Hz lag kwam gespiegeld bóven de 2150 Hz te liggen en alles dat boven 2150 Hz lag kwam juist onder 2150 Hz te liggen.
Een toon van 1000 Hz werd na het inverteren dus 3150 Hz en een toon van 3000 Hz werd 850 Hz.

Er was een trucje om de spraak toch verstaanbaar te maken; door naast de luidspreker met het onverstaanbare gebrabbel een luidspreker op een toongenerator aan te sluiten waar 2150 Hz uit kwam, maakten je oren er weer verstaanbare taal van. Ook een vorm van menging. Niet elektronisch, maar in onze hersenen.

Uiteraard deed zo'n speech inverter precies hetzelfde, maar dan elektronisch.

Er zijn dus wel mogelijkheden om de pitch control via een mengschakeling tot stand te brengen. De moeilijkheid zal zitten in het uitfilteren van ongewenste frequenties, zoals het verschil tussen de twee oscillatorsignalen die ik hierboven noemde.

Lijkt me een leuk project als je je gedurende de kerstdagen verveelt :-)

hoe werkt een key lock

door Armand @, 21.12.2013, 17:37 (3992 dagen geleden) @ Ed van der Weele †

Laat me denken aan een scrambler / descrambler.
Schema, beschrijving en toepassingen staan in Elex nr.104 van april 1992.
Heb hem zelf ooit gebouwd in combinatie met een CB-zendontvanger.

Vriendelijke groeten, Armand

hoe werkt een key lock

door Ed van der Weele † @, Zeist, 21.12.2013, 17:45 (3992 dagen geleden) @ Armand

De speech inverters werden scrambler genoemd, maar dat is feitelijk een foutieve benaming.
Bij een scrambler wordt alle audio echt grondig door elkaar geroerd, ook in het tijddomein.
Vergelijk met "scrambled eggs", roereieren. Die lijken ook weinig meer op het originele ei.

hoe werkt een key lock

door Piet Kralt @, Rotterdam, 21.12.2013, 20:04 (3992 dagen geleden) @ Eduard

Denk eens aan SSB-ontvangst. Daar moet je voor de detectie een draaggolf toevoegen omdat die in tegenstelling tot AM niet mee uitgezonden wordt. Door nu aan de BFO te draaien, kun je de toonhoogte van het ontvangen signaal veranderen zonder dat de snelheid van de uitzending verandert. De basisingrediënten voor een elektronische key lock zijn dus genoegzaam bekend.

Pieter Kralt

hoe werkt een key lock

door gerard ⌂ @, Zeist, 21.12.2013, 20:46 (3992 dagen geleden) @ Piet Kralt

De echte key lock is nog wel wat ingewikkelder dan een frequentie veranderen, omdat je te maken hebt met harmonischen ofwel boventonen en die veranderen niet goed mee. Ik verduidelijk dit met een rekenvoorbeeld. Stel een man praat op 300 Hz en zijn boventoon is het dubbele, 600. Een vrouw die hetzelfde zegt praat op 400 met boventoon 800.
Nou kun je met elektronische truuks wel frequenties veranderen bijvoorbeeld door mengen, maar dat gaat dan additief, dwz bij elke frequentie wordt hetzelfde opgeteld. Om van een man een vrouw te maken, dus van 300 naar 400, denk je dat je er bent als je de frequentie 100 hoger maakt. Maar helaas, de 300 wordt dan wel 400, maar de boventoon 600 wordt dan 700 en geen 800! Het klinkt dus toch anders. Bij de derde en hogere harmonischen wordt de afwijking nog groter. Vandaar de stemvervorming als je een ssb ontvanger niet goed afstemt.
In stemgeluiden zitten zoveel verschillende frequenties dat een frequentieverschuiving (tel bij alle frequenties een vaste waarde op) echt anders klinkt als een toonverhoging (vermenigvuldig alle frequenties met dezelfde waarde). Het afspelen van een band op een andere snelheid doet natuurlijk wel de toonverhoging, maar verandert helaas ook de tijdsduur. Je gaat dus hoger praten maar meteen ook sneller, of omgekeerd.
Ik heb ook een beetje mijn twijfel bij het verhaal dat de key lock ingebouwd zat in mid class pickups. Met alle respect, maar soms is de herinnering van mensen gekleurd door de tijd.

Toen ik klein was hadden wij een plaatje waarop een meisjeskoor sinterklaasliedjes zong. Mijn ouders zeiden dat de pickup een speciale stand had om hetzelfde lied door een zwartepietenkoor te laten zingen, wat ik natuurlijk erg interessant vond! Bij de zwartepietschakelaar stonden getallen 45 en 33 waar ik niets van begreep. Dat de zwartepieten ook langzamer zongen viel mij als kind nooit op. Maar later begreep ik dat een zwartepiet soms ook een vermomd meisje kan zijn.

hoe werkt een key lock

door Ed van der Weele † @, Zeist, 21.12.2013, 21:07 (3992 dagen geleden) @ gerard

Maar helaas, de 300 wordt dan wel 400, maar de boventoon 600 wordt dan 700 en geen 800! Het klinkt dus toch anders. Bij de derde en hogere harmonischen wordt de afwijking nog groter.

Daar had ik nog niet aan gedacht. Als Eduard alle reacties heeft gelezen weet hij nu wat zijn huiswerk is voor de komende week ;-)

hoe werkt een key lock

door Eduard @, 22.12.2013, 07:55 (3992 dagen geleden) @ Eduard

Beste forumleden,

Tonmeister Henk gaf een tip die me verder op weg zette. Googelen onder "pitch shift" geeft veel informatie. Zoals ik hier al hoorde is het geen klusje om even op een vrij momentje in elkaar te solderen. Ga je voor buizen dan komt er mechanica aan te pas. Recorders met bewegende koppen bouwen gaat mechanisch helemaal boven mijn petje. Op http://www.guitarpitchshifter.com/algorithm.html staat een moderne oplossing. Het signaal naar digitaal omvormen. Vervolgens omzetten van het tijds- naar het frequentiedomein door Fouriertransformatie. Dan schalen in het frequentiedomein. Vervolgens terug naar het tijdsdomein door inverse Fouriertransformatie. Dan opnieuw bemonsteren en dan via een digitaal/analoog converter uitsturen. Iemand schreef dat zijn moderne pitch shifter best intensief bezig is. Dat klopt helemaal met voornoemde transformaties. Wie er zin in heeft vindt in de opgegeven url de nodige info om aan de slag te gaan. Met buizen zal deze methode niet lukken. We zwemmen derhalve niet meer in de vijver van dit forum. Er rest me ieder te bedanken voor de hulp. Ik ga niet verder in op de gestelde vraag. Het is zeker niet de bedoeling van de DJ zo'n tijd consumerend project op te starten.

Vriendelijke groeten,

Eduard

hoe werkt een key lock

door Maurice ⌂ @, Dordrecht, 22.12.2013, 09:45 (3992 dagen geleden) @ Eduard
Bewerkt door Maurice, 22.12.2013, 09:55

Lijkt me niet helemaal jouw vraag die link.

Pitch-shift is toonhoogte wijzigen met behoud van de tijdsduur van het stuk muziek.
Dus kerstliedje ingezongen door stel volwassenen wil je laten klinken als kinderkoor.
Maar nummer dat duurt 2 minuten, door sneller draaien van hier dus gewenst PU-motor gaat dat nummer nu 1 minuut duren, wil je niet, je wil dat op 2 minuten houden.
Dat is Pitch-shift.

Key-lock is versnelling/vertraging van muziek stuk zonder dat de toonhoogte wijzigt.
Dit heeft te maken met het mixen van muziekstukken met een beat ritme die niet exact overeen komen.
Als je dat Live doet wil je niet dat Anoek in eens als vent gaat klinken of als klein kind.
Door Pu sneller te laten draaien veranderd de toon hoogte - dat wil je niet.
Dus ga je zoveel happen uit stuk nemen net zolang tot stukje weer past in originele lengte als je op goede snelheid zou afspelen.
Hierdoor veranderd de toonhoogte = Key niet.

Dit is Key-lock
http://www.youtube.com/watch?v=xuVVkYBQ6-s


Vandaar de term- Keylock. = vast houden van de toonhoogte.
Pitch-shift is toonhoogte wijzigen met behoud van de tijdlengte.

RSS Feed van deze thread
powered by my little forum