HF aarde (Algemeen)
door Anton van den Oever 
, Hazerswoude-dorp, 06.04.2014, 15:41 (3887 dagen geleden)
Het topic van Henk over het deurtje van de Murphy B 40 dwaalt wat af, vandaar dat ik er maar een nieuw draadje voor start.
Het valt mij in de discussies over de “HF aarde” en ook die hierover in het verleden gevoerd zijn, dat eigenlijk niemand weet hoe goed, of misschien juist wel hoe beroerd zijn HF aarde nu werkelijk is.
Een en ander hangt in sterke mate van de bodemgesteldheid af, de lengte van de elektrode en ook het aantal ervan.
Zo geeft ook bijvoorbeeld het al dan niet aanwezig zijn van grondwater geen enkele garantie op een lage verspreidingsweerstand.
Natuurlijk is een aardpen vrijwel altijd beter dan helemaal geen aarde, laat daar geen misverstand over bestaan!
Maar ik ben toch wel benieuwd of er iemand is die werkelijk de verspreidingsweerstand van zijn elektrode(n) gemeten heeft. (of deze heeft laten meten)
m.vr.gr.
Anton van den Oever
HF aarde
door S.Leunissen , regio Zuid Limburg, 06.04.2014, 15:57 (3887 dagen geleden) @ Anton van den Oever
Goed idee Anton. Ik heb de aardingsweerstand niet gemeten maar ik konstateer wel dat de ontvangst harder is dan wanneer geen aarde wordt toegepast. Ik gebruik geen cv geen waterleiding en geen stroomnetaarde/veiligheidsaarde. Die discussie is wat mij betreft uitgekauwd. De enige verbeteringen die ik zou kunnen proberen is een aarde pen dieper zetten dan twee en een halve meter en of meer pennen en dan nog eens de grond nat houden en geleidend maken houden. Een aardepen slaan of inspuiten tot in het grondwater is op veel plaatsen een illusie. En daarbij te vermelden is het grondwater wat men aantreft niet te verwarren met hangwater een stilstaand laag water boven een ondoorlatende kleilaag waaronder eventueel het echte grondwater zich bevindt.
--
groet Sander
![[image]](images/uploaded/201803062127465a9f07d2ae96b.jpg)
HF aarde
door Maurice 
, Dordrecht, 06.04.2014, 16:51 (3887 dagen geleden) @ S.Leunissen
Lijkt me het lokaal nathouden van de aardpen weinig zinvol.
Je wilt eigenlijk een groot vlak hebben wat als tegenpool kan gelden.
Vandaar bij antenneparken een met koperband raamwerk ligt ingegraven.
De bodemgesteldheid is per lokatie anders, tevens rekeninghoudend met drogere perioden.
ALs net geregend heeft dan is een pen van 30cm al vast meetbaar in orde.
HF aarde
door jan wagenaar , Zuidoost friesland, 06.04.2014, 17:07 (3887 dagen geleden) @ Anton van den Oever
Hier in zuid-oost friesland is een aardpen van 3 meter voldoende voor rond de 25 ohm.
Ik gebruik deze aarde van de installatie niet voor aarde maar als antenne, in de werkkamer aan de gasleiding en in de rest van de woning gewoon aan het aardcontact in de wcd. Dit geeft vele malen beter resultaat dan een draad van een paar meter. (s avonds wel de ledlampjes uitlaten).
groet Jan
HF aarde
door Gilbertus , B3806 Velm, 06.04.2014, 17:47 (3887 dagen geleden) @ jan wagenaar
Beste .
HF aarde, speelt weinig rol voor de spreidingsweerstand is, de aarde weerstand moet stabiel zijn. In Friesland met een aardpen een weerstand van 23 ohm. Bij ons in Haspengouw heb ik een aarding gespoten d.m.v. een buis in koper diameter van 15 mm, en een lengte van 15 m. Resultaat 1 ohm en al minimum 5 jaren stabiel. Aangesloten aan een gelijk welke ontvanger geeft een prachtige klankweergave een zeer zuiver signaal aan de LS. Toch maar even proberen als het kan en hoe kleiner de spreidingsweerstand hoe beter resultaten
PS - geen zouten toevoegen, geen chemische producten
- verbindingen solderen (braseren met koper)
- aansluitcontacten zuiver houden met vaseline
- regelmatige weerstandsmeting doen
Groetjes
Gilbertus
--
De Smet Gilbert
HF aarde
door Gilbertus , B3806 Velm, 06.04.2014, 18:00 (3887 dagen geleden) @ jan wagenaar
Beste.
Belangrijkpunt vergeten,
- geen verbinding maken aan gas en waterleidingen
- geen verbinding maken aan loden substantie
- minstens 3 a 4 m afstand houden met andere aardingsleidingen ( wanneer HF aarding aangesloten is aan radiotoestel loopt er een minieme stroom door deze aardgeleiding en kan via de uiterst kleine stoom magnetische velden opwekken in de dicht bij zijnde naast gelegen geleiders, zodat er storing en zelf hevige storing kan optreden ( via andere aangesloten ontvanger, versterker, enz. en we zijn vertrokken.
- lees ook eens de eerdere verschenen teksten met capacitieve koppelingen op het net dat door mijzelf op dit forum is gezet.
Groetjes
Gilbertus
--
De Smet Gilbert
HF aarde
door pa0wfo , Oostvoorne, 06.04.2014, 18:17 (3887 dagen geleden) @ Anton van den Oever
Heren,
In deze discussie mis ik in de diverse uiitvoeringen van de HF aarde de invloed van de zelfinductie daarvan ( de HF weerstand van de gekozen aarde)
op de prestaties daarvan op de diverse frequentiebanden . Zonder meetapparatuur en een gedegen kennis van de antennetechniek zijn de resultaten onvoorspelbaar .
Groet van William Oorschot PA0WFO , gelicenseerd zendamateur sinds 1964
HF aarde
Wat ik tot op heden lees zijn alle veiligheidsaardes, HFaarde is iets heel anders....
Hf stopt bij (afhankelijk van de frequentie) ongeveer 3 tot 5 cm onder het aardoppervlak.
Een pen van voor mijn part 25 meter heeft dus totaal geen invloed op HF.
Daarvoor moet de verspreidingsweerstand over een groot gebied onder de antenne (een halve golf oid?) zo laag mogelijk zijn....
Ofwel heel veel koperdraden over de grond, zodat de antenne een tegencapaciteit heeft.
HF aarde
door Cornelis B-B. , Amsterdam, 06.04.2014, 22:01 (3887 dagen geleden) @ Jinny
Nou lees ik zo veel verschillende meningen dat ik door de hoeveelheid verschillende
manieren om een radio ( of Hi Fi installatie / versterker) te aarden de enig juiste
manier niet kan ontwarren.
Hier in Amsterdam noord doet een 2m50 lange 3cm dikke aard pen het goed als net aarde.
Voltmeter met daaraan parallel een grote gloeilamp, tussen de fase en de aard pen
geeft ongeveer de zelfde meter uitlezing als tussen de fase en de nul van het net.
Precies het verschil meten is hier bijna niet goed mogelijk, want de netspanning
"schommelt" hier nog al. Deze net aarde is totaal ONGESCHIKT voor het doel om de
radio ontvangst te verbeteren. Integendeel, brom en storingen komen juist via die
net aarde, naar binnen. Vandaar dat ik de aarde in de stekker van Hi Fi versterker
heb los gemaakt. Gevolg, lichte ruis en irritant brommetje weg.
Net (rand)aarde is dus alleen goed voor de veiligheid.
Water en ook gasleidingen onder de straat zijn tegenwoordig van niet geleidend kunststof. Dus niet te gebruiken als aardleiding.Niet als net aarde (gevaarlijk) of
radio aarde, niet gevaarlijk, maar werkt niet.
Vr gr Cees.
--
CornelisBB
HF aarde
door Maurice , Dordrecht, 07.04.2014, 17:54 (3886 dagen geleden) @ Cornelis B-B.
Cees,
Je kan dat pas beoordelen als je kan vergelijken.
Dus met 1 identiek gelijk toestel op meerdere manieren pogen wat te ontvangen.
Met name de afstand wat nog mogelijk is.
Onlangs met mijn B40 nodige zeer grote afstand ontvangen.
20m antennedraad vanaf dak de tuin rond.
Grondpen van 1m
Florida
Boston
North Carolina
Kansas -dan wel heel zwak nog net verstaanbaar
SerBia
Azores
Lietuva
Italie
Barcelone
De vraag is dan of met andere methoden het er veel meer of juist minder wordt.
DAt je wat diverse ontvangt ok, maar veel en afstand?
HF aarde
door Ed van der Weele † , Zeist, 07.04.2014, 18:43 (3886 dagen geleden) @ Maurice
Vergeljken is alleen mogelijk als je het EN op dezelfde plaats doet met dezelfde antenne en aarde EN op hetzelfde tijdstip.
Op een andere dag of een ander uur zijn de propagaties van de verschillende golflengten nét weer even anders.
HF aarde
Klopt helemaal, en een grondpen functioneert alleen als veiligheidsaarde.
En dat is iets heel anders dan een echte HF aarde, als inmiddels door diverse mensen bevestigd.
Hf ontvangst theorie is interessante materie, verdiep je erin en begrijp waarom je soms niks ontvangt, en de keer erop de hele wereld...
HF aarde
door S.Leunissen , regio Zuid Limburg, 08.04.2014, 08:31 (3885 dagen geleden) @ Jinny
Dan noem ik mijn aardesysteem anders. Ik weet wel datd etoestellen beter ontvangen dan inpandige veiligheidsaarde via het bekende aardnet (30mA) Daar de draad vanaf zolder door de spouw naar beneden op de aardpen is aangesloten is het wel zo dat de draadlengte van circa 10-15 meter werkt als een tegenpool. Dus heb ik een langedraad antenne dan werkt de aardleiding enigszins als tegen pool en kan ik spreken over een dipool werking. Waarvan een been louter verticaal en een ander been horizontaal.
--
groet Sander
HF aarde
door Ed van der Weele † , Zeist, 09.04.2014, 04:53 (3885 dagen geleden) @ S.Leunissen
inpandige veiligheidsaarde via het bekende aardnet (30mA)
Met die 30mA bedoel je waarschijnlijk de aanduiding die op de aardlekschakelaar staat?
"Aardlekschakelaar" is een verwarrende en in feite een foutieve benaming. De betere naam voor het apparaat is differentiaalschakelaar.
Hij meet uitsluitend het verschil in stroom door de nul-draad en de fase-draad. Ook als er geen aardedraad in het pand aanwezig is, doet de differentiaalschakelaar gewoon zijn werk.
![[image]](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/a/ad/DifferentialSwitch.png)
Zolang de stroom I1 gelijk is aan de stroom I2 blijven de contacten gesloten.
Als de stroom I2 lager is dan de stroom I1 omdat een apparaat inwendige kortsluiting heeft met bijvoorbeeld zijn behuizing en die behuizing maakt contact met een vochtige vloer, vloeit er een stroompje vanaf I1 naar die vochtige vloer en niet terug via I2.
De differentiaalschakelaar schakelt uit.
De werking staat geheel los van de al dan niet aanwezigheid van een groen/gele aardedraad.
HF aarde
door S.Leunissen , regio Zuid Limburg, 09.04.2014, 08:22 (3884 dagen geleden) @ Ed van der Weele †
Die aarde bedoelde ik inderdaad. 
--
groet Sander
HF aarde
door Ed van der Weele † , Zeist, 12.04.2014, 13:33 (3881 dagen geleden) @ S.Leunissen
inpandige veiligheidsaarde via het bekende aardnet (30mA)
Met die 30mA bedoel je waarschijnlijk de aanduiding die op de aardlekschakelaar staat?
Die aarde bedoelde ik inderdaad.
Voor alle duidelijkheid: de genoemde 30mA heeft helemaal niets met de aarding te maken.
Die 30mA is het verschil tussen de stroom door de fasedraad en de nuldraad waarop de differentiaalschakelaar reageert en afschakelt.
Als door de fasedraad een stroom vloeit van 6.025 Ampère en door de nuldraad vloeit een stroom van 5.995 Ampère signaleert de differentiaalschakelaar dat als fout en schakelt de spanning van de groepen uit.
HF aarde
door S.Leunissen , regio Zuid Limburg, 12.04.2014, 14:47 (3881 dagen geleden) @ Ed van der Weele †
Klopt ik ken de werking Ed. Bij een verschil van 30 mA ïn-uit hoort de schakelaar de spanning af te schakelen. Ik leg aleen de relatie met de aardlekschakelaar.
groet Sander
--
groet Sander
HF aarde
door Ed van der Weele † , Zeist, 12.04.2014, 14:53 (3881 dagen geleden) @ S.Leunissen
Ik leg aleen de relatie met de aardlekschakelaar.
Er is dus geen relatie tussen de differentiaalschakelaar en de aardleiding,
HF aarde
door S.Leunissen , regio Zuid Limburg, 12.04.2014, 15:00 (3881 dagen geleden) @ Ed van der Weele †
Nogmaals weet ik Ed. Ik leg alleen de relatie kwa benaming en niet qua techniek. De benaming aardlekschakelaar en aarde doen gauw vermoeden dat die iets met elkaar te maken hebben. Dan is de benaming fout want zo stinkt iedereen er in. Dan zou ik meer willen spreken in meer nontechnische benaming van stroomlekbeveiligings-schakelaar.
--
groet Sander
HF aarde
door Ed van der Weele † , Zeist, 12.04.2014, 15:05 (3881 dagen geleden) @ S.Leunissen
De benaming aardlekschakelaar en aarde doen gauw vermoeden dat die iets met elkaar te maken hebben. Dan is de benaming fout want zo stinkt iedereen er in. Dan zou ik meer willen spreken in meer nontechnische benaming van stroomlekbeveiligings-schakelaar.
Aardlekschakelaar is ook fout, daarom heet het een differentiaalschakelaar.
Dat beschrijft precies wat het ding doet, een verschilstroom meten en daarop uitschakelen.
HF aarde
door S.Leunissen , regio Zuid Limburg, 12.04.2014, 15:17 (3881 dagen geleden) @ Ed van der Weele †
Dan vraag ik me af wie die term aardlekschakelaar heeft uitgevonden. Daar komen we dan nooit meer vanaf.
--
groet Sander
HF aarde
door Ed van der Weele † , Zeist, 12.04.2014, 15:42 (3881 dagen geleden) @ S.Leunissen
Dan vraag ik me af wie die term aardlekschakelaar heeft uitgevonden. Daar komen we dan nooit meer vanaf.
Die term is goed verklaarbaar. Als de stroom van de netspanning weglekt zoekt hij de weg van de minste weerstand naar het transformatorhuisje in de wijk. Omdat de nul daar verbonden is met een pin die in de grond zit (geaard) lekt de stroom weg via de aarde.
Maar dat is niet het principe waarop de differentiaalschakelaar werkt, die heeft van de aarde geen weet.
Hij ziet alleen dat er een verschil is tussen de "heengaande" en "terugkomende" stroom.
HF aarde
door Maurice , Dordrecht, 12.04.2014, 15:46 (3881 dagen geleden) @ S.Leunissen
Omdat het in principe meet dat er in het systeem ergens een lek is naar een! aarde(welke geen idee) waardoor je een verschil krijgt.
Dat de boel differentieel meet tussen L en N is juist.
Verschil komt omdat er dus wat weg is.
Waar heen -> aarde.
En of dat nu via water in een lek koffiezetter is
of via de persoon en vloer
weg is het.
Er wordt dus door apparaat een signaal gegeven dat het wat kwijt is.
Enige manier omdat te meten is door L en N het verschil te meten.
Immers we weten niet waar in het net de boel weglekt.
Aarde hier dan niet direct de Geel/Groene draad daar ook immers naar de aardappelen kan zijn gegaan.
In geval geaard stopcontact en een lekke koffiezetter is het dan wel naar die geel groene draad.
Vandaar dat om vele redenen het niet zinvol is om stroom in die aardleiding te registeren,
kan immers overal weg zijn geraakt.
Als ik bij de Gamma de eerste de beste vraag wat een differentiaal schakelaar doet,
krijg je de meest fantasie antwoorden of zeer vage blikken.
De term Aardlek snappen veel meer mensen,
Aardlek -wel iets met lekken en aarde.
HF aarde
door Ed van der Weele † , Zeist, 07.04.2014, 00:02 (3887 dagen geleden) @ Anton van den Oever
Bewerkt door Ed van der Weele †, 07.04.2014, 00:20
Maar ik ben toch wel benieuwd of er iemand is die werkelijk de verspreidingsweerstand van zijn elektrode(n) gemeten heeft. (of deze heeft laten meten)
Verspreidingsweerstand is een begrip uit de laagspanningsinstallatietechniek (tot 1000 volt) en bij bliksemafleiders.
Bij de hoogfrequenttechniek gaat het om de tegencapaciteit ten opzichte van de antenne.
Daarom worden bij zenders en ontvangers tot 30 MHz "aard"netten in de grond gelegd. Ik heb zo'n aardnet eens 'opgegraven' toen ik bij Radio Kootwijk met de auto vast kwam te zitten in het mulle zand. Een centimeter of twintig onder het zand lag over het hele terrein een netwerk van draden die als tegencapaciteit dienden voor de kortegolfantennes.
In laaggelegen gebieden kan als tegencapaciteit het grondwater worden gebruikt.
Vergelijk het met een antenne op een auto;
de auto is elektrisch niet verbonden met de aarde (onze planeet) maar heeft wel een tegencapaciteit: de carrosserie van de auto.
Wat bij HF-aarde moet worden voorkomen is dat er een stroom zou kunnen vloeien tussen de veiligheidsaarde en de HF-aarde.
Als het ontvangtoestel is voorzien van een veiligheidsaarde (randgeaard stopcontact) en er is in het toestel geen scheiding tussen de voeding en het HF-deel, zal er een stroom vloeien tussen de twee aardaansluitingen omdat die in de grond een eind uit elkaar staan en dus een verschillend potentiaal hebben. De storing, die altijd op de veiligheidsaarde aanwezig is, komt op die manier in de ontvanger terecht.
Bij aanwezigheid van een HF-aarde moet de veiligheidsaarde dus niet op de ontvanger worden aangesloten.
HF aarde
door S.Leunissen , regio Zuid Limburg, 07.04.2014, 05:54 (3887 dagen geleden) @ Ed van der Weele †
Dat is ook de reden dat ik een scheidingstransformator toepas. Deze beperkt eventuele storingen van uit het net en verder is de randaarde niet aangesloten. Wel heb ik ervoor gezorgd dat alle metalen buitenkanten van de ontvangers zijn verbonden (op een aarde potentoiaal). En via een gevlochten massakabel met aarde op een punt zijn verbonden. De wartels en coax mantels zijn alle weer via chassis van de ontvangers en pluggen aan de aarde verbonden. Ik gebruik dus in totaal geen veiligheidsaarde. Kompleet losgekoppeld van alle installaties water gas en elektra in huis.
--
groet Sander
HF aarde
door ruudtx , 07.04.2014, 13:19 (3886 dagen geleden) @ Ed van der Weele †
Ik ben stukjes aardnet ook wel eens tegengekomen bij Radio Kootwijk.
Tis te hopen dat de koperdieven het nog niet hebben ontdekt.
Maar ik vraag me af of dat voor KG was, ik denk dat het voor de LG zenders was, waaronder een omroepzender op 160 kHz. Maar ook zeer lage frequenties die door de Duitsers zijn gebruikt voor communicatie met U-boten.
Ik dacht dat KG propagatie een kwestie van luchtgolf is, de zend-antenne bestaat meestal uit een zo horizontaal mogelijk opgestelde dipool of serie dipolen.
Bij MG en LG, waar sprake is van grongolf propagatie is het aardnet wel van belang, hier is de polarisatie ook verticaal.
HF aarde
door Ed van der Weele † , Zeist, 07.04.2014, 15:45 (3886 dagen geleden) @ ruudtx
Je kan best gelijk hebben dat het aardnet voor de langegolf was, zover heb ik me nooit in HF-antennetechniek verdiept.
In die tijd, 1970, stonden er nog 1 of 2 masten van de langegolfzender. Op één ervan hadden wij een paar VHF- en UHF-antennes laten installeren.
![[image]](images/uploaded/201404071743585342e3de588d9.jpg)
HF aarde
door ruudtx , 08.04.2014, 13:40 (3885 dagen geleden) @ Ed van der Weele †
De zgn Lange Jan heeft er nog een hele tijd gestaan.
R Kootwijk is begonne met een machine zender op een zeer lage frequentie waarmee men met een kolossaal vermogen probeerde Indie te bereiken. Ik neem aan dat toen het aardnet al is aangelegd. Later volledige overbodig toen men ontdekte dat het met KG veel eenvoudiger en betrouwbaarder kon.
De Lange Jan was met een andere mast de drager van de 1875 meter (160 kHz) zender die met 30 - 100 kW uitzond.
Radio Kootwijk was eigenlijk volldig ongeschikt bvoor L en MG vanwege de slechte bodemgeleiding, zandgrond.
Daarom is later, eind jaren 30, Lopik uitgekozen met een een zeer goede bodemgeleiding. De LG zender heeft nog na de oorlog gewerkt, maar NL raakte de frequentie definitief kwijt in 1948 (Kopenhagen).
Ik heb nog geprobeerd 1395 kHz, dat toen door Quote was binnegesleept, in R Kwijk in de lucht te brengen, maar de slechte bodemgeleiding maakte dit voor deze hoge frequentie kansloos (en de zendamateurs in het dorp moeten blij zijn geweest).
Er is ook nog geprobeerd 171 kHz, Delta Radio, gericht op UK, vanaf R Kwijk uit te zenden, met een ERP van enkele MW richting westen (en Amersfoort), maar de deskundige zendamateurs in hetr dorp, ex-PTTers, hebben dit tegen weten te houden
HF aarde
door André D. , 10.04.2014, 09:02 (3883 dagen geleden) @ Anton van den Oever
Bewerkt door André D., 10.04.2014, 09:07
Een interessante link betreffende HF aarde.
http://pa0fri.home.xs4all.nl/Diversen/Ontstoren/ontstoren.htm
Verder een bijzonder interessante site met veel info.
--
Met vriendelijke groet, André D.