Het grote analoge nixieklok project (Techniek Radio/TV)

door Andy Janssen @, Born (limburg), 23.05.2014, 09:10 (3840 dagen geleden)

Hallo iedereen,

Na wat kleine vraagjes hier en daar vind ik het toch eens tijd dat jullie zien wat ik nu aan het fabriceren ben. Ik heb het klokgedeelte met de nixiebuizen en stappenrelais nu werkend. Dit met dank aan Maurice voor de stappenrelais en Peter voor zijn pulsschakeling. :OK: :OK: :OK:
In onderstaande youtube link kunnen jullie de werking zien. Ik ga niet alle cijfers af, maar bij 10 uur was het het meest interessant :) Een schema wordt later nog eens gepost. Deze moet ik nog tekenen.

https://www.youtube.com/watch?v=Uu-HL-o6QmE

Om het project een beetje on-topic te houden heb ik besloten om de aansturing te maken met een decatron-schakeling. Hier zal ik spoedig meer over vertellen.

Voordat ik hiermee begin zit ik alleen nog met een klein euveltje.
Het stappenrelais voor de eenheden van de minuten heeft 12 stappen. Uiteraard zijn dit er 2 te veel. Dit wil ik dus automatisch doorspoelen. Ik had in gedachten om een 1 á 2 Hz puls-schakelingetje te maken, met een buis natuurlijk als generator, om deze stappen door te spoelen. En dan kan ik de contacten op het stappenrelais gebruiken om te bepalen wanneer er door gepulst moeten worden en wanneer hij moet stoppen.
Ik zou ook kunnen zeggen dat ik straks de 1 Hz frequentie gebruik die van de decatron-deler afkomt, maar die heb ik nu nog niet. En ik wil het toch even van te voren proberen. Weet iemand misschien hoe ik een start moet maken om met behulp van een ECC85 of zo een 1 á 2 Hz generatortje kan maken?

Groetjes Andy :-)

[image]

--
Een slecht werkman geeft zijn gereedschap de schuld... :)

Het grote analoge nixieklok project

door robot797 @, rijssen, 23.05.2014, 09:32 (3840 dagen geleden) @ Andy Janssen

wow dit is een gaaf project

als het klaar ik zal ik ook maar eens opzoek gaan naar zulk soort relais

--
groeten peter veldman

Het grote analoge nixieklok project

door Andy Janssen @, Born (limburg), 23.05.2014, 09:41 (3840 dagen geleden) @ robot797

Jazeker. Ik kon het lachen niet meer inhouden toen dit vol automatische werkte :-D :-D :-D Het mooiste vind ik nog die vertragingen tussen het wisselen van de cijfers.
Dat lijkt het net alsof hij nog aan het denken is :-)

Groetjes Andy :-)

--
Een slecht werkman geeft zijn gereedschap de schuld... :)

Het grote analoge nixieklok project

door huub.jak @, 23.05.2014, 09:54 (3840 dagen geleden) @ Andy Janssen

Ik heb een Scheider Ferkwentie Teller CF 315
Maar die geeft vlot aan ook met nixie cijfers
Maar of daar ook een stappen relers bij zit
huub

Het grote analoge nixieklok project

door Andy Janssen @, Born (limburg), 23.05.2014, 09:58 (3840 dagen geleden) @ huub.jak

Hallo Huub,

Ik kan hem ook sneller laten werken, maar dat hoeft van mij niet. Ik heb liever dat hij er wat langer over doet en geen puls overslaat, dan dat die stappenrelais net wel of net niet doorklikken.
In die frequentietellers zitten meestal IC's of flip-flops. Die kunnen dan gewoon geluidsloos en snel schakelen.

Groetjes Andy :-)

--
Een slecht werkman geeft zijn gereedschap de schuld... :)

Het grote analoge nixieklok project

door Fons Vendrik ⌂ @, Ter Aar, 23.05.2014, 10:13 (3840 dagen geleden) @ Andy Janssen

In ieder geval een klok die duidelijk tikt, Andy.:-)
Mooi project.:OK: :OK:
Fons

Het grote analoge nixieklok project

door Maurice ⌂ @, Dordrecht, 23.05.2014, 14:12 (3840 dagen geleden) @ Andy Janssen

Geweldig om de relais zo werkend te zien.
Fijn dat ze een mooie nuttige bestemming hebben gekregen.

Mooi project en heerlijk zo het geratel van relais te horen bij een klok.
Digitaal is niet altijd leuk, je hoort of ziet weinig bewegen en ik houd altijd nog van wat mechanisch spul.

Dus bouw straks maar in een flinke houten klankkast:-D

En voor als je de smaak met relais te pakken hebt.
Diverse lieden die er een complete computer mee maken.
R500/7T Relay Computer

Het grote elektromechanische nixieklok project

door Onno ⌂ @, 24.05.2014, 05:37 (3839 dagen geleden) @ Andy Janssen
Bewerkt door Onno, 24.05.2014, 05:54

Fraaie schakeling! Het is overigens best mogelijk om de cijfers (bijna) gelijktijdig te laten verspringen door er een "synchrone" teller van te maken of de "ripple" puls af te leiden van de situatie "ik sta op 9 en krijg een puls".

Als je een flinke bak simpele relais met 1 of 2 wisselcontacten hebt, kun je ook een binaire elektromechanische klok maken. Dan ben je ook niet meer afhankelijk van de kwaliteit van de elco's.

Ik moet overigens bezwaar maken tegen de term "analoog".
Deze klok werkt met cijfers, weliswaar niet binair (2-tallig), want de relais geven een cijfer aan van 1 tot 10 of 11 of wat was het?
Digitaal = door middel van cijfers (digit, afgeleid van het Latijn digitus = vinger)
Het is dus een elektromechanische digitale schakeling, net als de computer waarnaar elders in de thread verwezen wordt.

Alleen zonnewijzers en waterklokken zijn 100% analoog: ze werken met een grootheid die evenredig is met de te meten en vervolgens weer te geven grootheid. (kwantummechanici zullen er misschien anders over denken...)
Een zandloper is ook analoog maar niet meer echt evenredig, dus discreet (per zandkorrel), maar niet digitaal. Het getal van de zandkorrels is op zich niet relevant, wel het volume van de zandkorrels. Over het getal redeneren is alleen een middel om de klok te begrijpen.
Eigenlijk zijn de meeste ouderwetse klokken ook digitaal, maar met een analoge uitlezing.
Ze tellen het aantal tikken van de slinger of onrust en geven die als hoekverdraaiing weer. Hoe verder je komt in het mechanisme, hoe minder je geneigd bent het "digitaal" te noemen omdat de stapjes kleiner worden en onnauwkeuriger weergegeven zodat het analoog lijkt.

--
Vriendelijke groeten,
Onno

Het grote analoge nixieklok project

door Hans Op den Camp @, Leusden, 24.05.2014, 06:29 (3839 dagen geleden) @ Andy Janssen

Hoi Andy,

Jammer dat je nergens aan een 10-staps relais kunt komen. Ik vraag me af of ze wel bestaan..... Decatron tel-buizen; ik had er nog niet eerder van gehoord, tot dat jij er over begon :-)

https://www.youtube.com/watch?v=4bl5kSr8C3Q

--
Met vriendelijke radiogroet, Hans

[image]

Het grote analoge nixieklok project

door Bert @, 24.05.2014, 07:47 (3839 dagen geleden) @ Hans Op den Camp

Bedoel je deze Hans (is niet te koop)

vr.gr.

Bert
Zeist

[image]

Het grote analoge nixieklok project

door MarcelvdG @, 24.05.2014, 15:07 (3839 dagen geleden) @ Andy Janssen

Ik zou ook kunnen zeggen dat ik straks de 1 Hz frequentie gebruik die van de decatron-deler afkomt, maar die heb ik nu nog niet. En ik wil het toch even van te voren proberen. Weet iemand misschien hoe ik een start moet maken om met behulp van een ECC85 of zo een 1 á 2 Hz generatortje kan maken?

Groetjes Andy :-)

Misschien een klassieke astabiele multivibrator maken? Wel even opletten dat je de maximale rooster-kathodespanning (-100 V) niet overschrijdt! De netlijst hieronder is met de natte vinger gedimensioneerd, maar geeft het idee aan:

V1 VAA 0 300 ;;voedingsspanning
B1a 1 2 0 ECC85 ;;eerste triode
R1 1 VAA 220k ;;anodeweerstand
R2 2 0 1M ;;roosterlekweerstand
C1 1 5 47n ;;koppelcondensator, bepaalt de frequentie samen met R2, R5 en de collega's aan de andere kant
R5 5 4 2.2M ;;vormt een spanningsdeler met R4 om overschrijden van Vgk,max te voorkomen
B1b 3 4 0 ECC85 ;;tweede triode
R3 3 VAA 220k
R4 4 0 1M
C2 3 6 47n
R6 6 2 2.2M

Het grote analoge nixieklok project

door MarcelvdG @, 24.05.2014, 19:02 (3839 dagen geleden) @ MarcelvdG

Ik zou ook kunnen zeggen dat ik straks de 1 Hz frequentie gebruik die van de decatron-deler afkomt, maar die heb ik nu nog niet. En ik wil het toch even van te voren proberen. Weet iemand misschien hoe ik een start moet maken om met behulp van een ECC85 of zo een 1 á 2 Hz generatortje kan maken?

Groetjes Andy :-)


Misschien een klassieke astabiele multivibrator maken? Wel even opletten dat je de maximale rooster-kathodespanning (-100 V) niet overschrijdt! De netlijst hieronder is met de natte vinger gedimensioneerd, maar geeft het idee aan:

V1 VAA 0 300 ;;voedingsspanning
B1a 1 2 0 ECC85 ;;eerste triode
R1 1 VAA 220k ;;anodeweerstand
R2 2 0 1M ;;roosterlekweerstand
C1 1 5 47n ;;koppelcondensator, bepaalt de frequentie samen met R2, R5 en de collega's aan de andere kant
R5 5 4 2.2M ;;vormt een spanningsdeler met R4 om overschrijden van Vgk,max te voorkomen
B1b 3 4 0 ECC85 ;;tweede triode
R3 3 VAA 220k
R4 4 0 1M
C2 3 6 47n
R6 6 2 2.2M

Ik bedoel dus gewoon dit:

[image]

maar ik had eerder vanavond geen tijd om het netjes te tekenen, vandaar de netlijst. Ik ben het overigens met Onno eens dat de klok digitaal is.

Het grote analoge nixieklok project

door John Hupse † ⌂, Schoonhoven, 25.05.2014, 07:18 (3838 dagen geleden) @ MarcelvdG

behalve met de door Marcel getoonde flip-flop schakeling kan je zoiets ook maken met een van de kleine neonbuisjes die nog over zijn van dit project, plus een weerstand en een condensator (ongeveer 2 Mohm en 1 uF). De werking hiervan vertoont veel overeenkomsten met de werking van een stortbak van een toilet. Deze eenvoudige schakeling wordt relaxatieoscillator genoemd.

Voor al dit soort schakelingen (ook voor de flip-flop) geldt dat je hiermee niet direct een mechanische stappenteller kunt aansturen. Wanneer je een gewone mechanische telefoonkiezer gebruikt kan je deze in 1 keer resetten door gebruik te maken van de resetingang.

Maar als je persé tot 10 wilt tellen met behulp van een teller die gemaakt is om tot 12 te tellen, en je hebt niet de beschikking over een reset-ingang, dan zit er inderdaad weinig anders op dan de teller tot 12 te laten tellen en dus twee extra pulsen toe te voeren direct na het moment dat de teller op 10 springt.

[image]

--
http://www.hupse.eu/radio

Het grote analoge nixieklok project

door 402N @, Rotterdam, 25.05.2014, 09:21 (3838 dagen geleden) @ John Hupse †

Het grote analoge nixieklok project

door John Hupse † ⌂, Schoonhoven, 25.05.2014, 14:21 (3838 dagen geleden) @ 402N

De link wijst naar een ringoscillator, dus een oscillator die uit meerdere monostabiele secties bestaat waarvan de laatste is doorverbonden met de eerste.

Wanneer je slechts twee secties gebruikt bij de implementatie van een ringoscillator wordt het een flip-flop. Zie ook het schema van Marcel.

--
http://www.hupse.eu/radio

Het grote analoge nixieklok project

door 402N @, Rotterdam, 25.05.2014, 15:13 (3838 dagen geleden) @ John Hupse †

Het artikel dat ik vermeld als "bron" begint met een neon flip-flop.

[image]

--
Jaap

Het grote analoge nixieklok project

door Andy Janssen @, Born (limburg), 25.05.2014, 16:13 (3838 dagen geleden) @ John Hupse †

Hallo John,

Aangezien ik zo'n goed resultaat boekte met de ring counter denk ik niet dat ik nog gebruik ga maken van neonpitjes als het op tellen aankomt. Misschien hooguit als een punt tussen de cijfers :)

Ik vond die schakeling van Marcel wel leuk. Die ga ik van de week eens op het broodplankje maken.
Dat ik er niet meteen een stappenrelais mee aan kon sturen had ik al door. Er is immers niet genoeg stroom beschikbaar uit die ECC85.
Als ik nu een los relais aan wil sturen (welke weer het stappenrelais aanstuurt), moet ik dan een kleine eindbuis gebruiken om het signaal van de ECC85 om te toveren in iets bruikbaars voor het relais? Of is er nog een simpelere manier?

Groetjes Andy :-)

--
Een slecht werkman geeft zijn gereedschap de schuld... :)

Het grote analoge nixieklok project

door John Hupse † ⌂, Schoonhoven, 25.05.2014, 16:47 (3838 dagen geleden) @ Andy Janssen
Bewerkt door John Hupse †, 25.05.2014, 17:08

Aangezien ik zo'n goed resultaat boekte met de ring counter denk ik niet dat ik nog gebruik ga maken van neonpitjes als het op tellen aankomt.

Een relaxatieoscillator met 1 neonbuisje werkt altijd, de voorwaarde is alleen dat de voedingsspanning voldoende hoog is. Aan tellen doet deze schakeling niet.

Het zou handig zijn om in verband met je vraag nog even op te geven wat de weerstand van de spoel van de mechanische teller is. De stuurspanning is waarschijnlijk 24 volt DC, daar is tenminste ooit sprake van geweest.

Waarschijnlijk ben je het beste af met een kleine thyratron, zoals de PL21. Deze buisjes zijn speciaal ontworpen voor digitale toepassingen. Wanneer je dezelfde buis tevens als oscillator gebruikt heb je de ECC85 niet eens meer nodig.

Andere mogelijkheid is om een gevoelig relais te gebruiken, een halve ECC85 kan maximaal 15 mA leveren.

Je kunt overigens de urenteller bouwen met slechts 1 mechanische teller die tot 12 kan tellen. Dat spaart immers een complete teller uit. Je gebruikt dan een paar extra diodes om de uren "10" en "11" te decoderen.

--
http://www.hupse.eu/radio

Het grote analoge nixieklok project

door Andy Janssen @, Born (limburg), 25.05.2014, 17:07 (3838 dagen geleden) @ John Hupse †

Hallo John,

Dat met dat stappenrelais voor de uren had ik al gedaan. Ik heb immers maar 3 relais gekregen van Maurice. Dus 1 relais is voor de complete uren. De tweede voor de tienden van de minuten (1 keer relais rond is dus twee keer een uur voorbij) en de laatste is voor de eenheden van de minuten. Dat is dus de enige die ik door moet spoelen.

Groetjes Andy :-)

--
Een slecht werkman geeft zijn gereedschap de schuld... :)

Het grote analoge nixieklok project

door Andy Janssen @, Born (limburg), 25.05.2014, 17:12 (3838 dagen geleden) @ John Hupse †

Hallo John,

De interne weerstand van die stappenrelaisspoelen is trouwens 380 Ohm.

Groetjes Andy :-)

--
Een slecht werkman geeft zijn gereedschap de schuld... :)

Het grote analoge nixieklok project

door John Hupse † ⌂, Schoonhoven, 25.05.2014, 18:04 (3838 dagen geleden) @ Andy Janssen

dan heb je dus zo'n 64 mA nodig. Een kleine thyratron zoals de PL21 kan dat gemakkelijk aan.

Maar nodig is het niet, je hoeft eigenlijk alleen nog de minutenteller zo te schakelen dat deze tot 10 telt in plaats van tot 12.

Dat gaat als volgt: Wanneer deze teller in de stand "10" terecht komt gebruik je het schakelkontakt "10" om een extra puls te maken. Deze puls moet zo lang zijn dat de teller voldoende tijd krijgt om door te schakelen (waarschijnlijk een kwestie van nog geen 100 msec). De teller komt dan in de stand "11" terecht, en dit kontakt schakel je parallel aan kontakt 10. De geschiedenis herhaalt zich dan, en de teller heeft zichzelf gereset.

Een pulsmaker heb je al, dat kan dus geen probleem zijn. Wel eerst even het tijdvolgordediagram tekenen, dan begrijp je meteen hoe het werkt en hoe je een en ander precies moet schakelen.

De tellerspoel wordt nu zowel aangestuurd door het kontakt van de minutenpuls als door de kontakten 11 en 12 van de minutenteller. Omdat de teller schakelt op de negatieve flank is er altijd maar 1 van deze drie pulsen aktief. Met "aktief" bedoel ik dat er 24 volt over de spoel staat.

Je moet de huidige pulsmakers (die er misschien voor zorgen dat de boel schakelt op de positieve flank) verwijderen. Ik kan op dat YouTube filmpje niet precies zien hoe je een en ander hebt geschakeld, maar ik denk niet dat deze pulsmakers bijdragen aan de juiste werking van je klok.

--
http://www.hupse.eu/radio

Het grote analoge nixieklok project

door Andy Janssen @, Born (limburg), 25.05.2014, 18:21 (3838 dagen geleden) @ John Hupse †

Hallo John,

Ik heb de anode van de nixies aan de plus hangen en alle kathodes aan de contacten van het stappenrelais. Dus alle stappenrelais schakelen naar de massa. Het stappenrelais dat het volgende relais moet aansturen is dus via die pulsschakeling doorverbonden. Het sturende relais schakelt dus de massa van die pulsschakeling door via die contacten. Ik heb idd wat diodes moeten gebruiken, zodat zowel de nixies en pulsschakelingen elkaar niet kunnen beïnvloeden.

Dat met dat stappenrelais doorpulsen kan ik idd ook oplossen met zo'n pulsschakeling. Dat is eigenlijk wel het makkelijkste. Hoewel ik het niet erg zou vinden om eens een buis voor iets te gebruiken. Ik moet de schakeling dan wel 2 keer maken om die dus twee stappen door te pulsen, want ik heb ontdekt dat die pulsschakeling van Peter niet snel achter elkaar bruikbaar is. De elco moet eerst leeg zijn om weer opnieuw te kunnen beginnen. Niet dat dit een probleem is. Dan wordt alleen de behuizing wat voller.

Die PL21 kom ik later nog eens aan het gebruiken. Want de decatron schakeling die straks de synchronisatie gaat maken moet het minuten relais ook meteen aansturen. Dus die knoop ik er wel tussen.

Misschien wordt het eens tijd voor een schema. Dan begrijpen we elkaar wat beter en sneller. ;-)

Groetjes Andy :-)

--
Een slecht werkman geeft zijn gereedschap de schuld... :)

Het grote analoge nixieklok project

door Andy Janssen @, Born (limburg), 25.05.2014, 18:31 (3838 dagen geleden) @ John Hupse †

Hoi John,

Ik ga dat oplossen op de volgende manier met dat minutenrelais doorpulsen:

De pulsschakelingen om het volgende stappenrelais aan te sturen staan geheel los kwa werking van de rest. Dat is zo omdat:

Ik laat het minutenrelais voor de eenheden tellen van 1 tot 9. Op het moment dat (1) hij op 10 komt zorgt het stappenrelais contact ervoor dat de nixie naar 0 gaat, (2) via die pulsschakeling van Peter het minutenrelais van de tienden wordt aangestuurd (geschakeld via massa) en ( 3) dat er dus nu een puls wordt gegeven om het zelfde relais door te laten springen naar 11.
Contact 11 en 12 zijn ook een "nul cijfer" op de nixie. Dit is zo, omdat je dan niet op de nixies ziet dat het relais zich zelf 2 stappen door moet pulsen.
Van stap 10 naar 11 en van 11 naar 12 moeten dus twee losse pulsschakelingen (vanwege schakeltijd) die ook zijn verbonden via de massa van het zelfde relais dus zorgen dat het relais maar 10 stappen heeft.

Ik ga hier morgenavond eens mee experimenteren.

Groetjes Andy :-)

--
Een slecht werkman geeft zijn gereedschap de schuld... :)

Het grote analoge nixieklok project

door 402N @, Rotterdam, 25.05.2014, 16:56 (3838 dagen geleden) @ Andy Janssen
Bewerkt door 402N, 25.05.2014, 17:06

Wilde ook een thyratron noemen.

Hierbij een schema'tje dat ik vond met een Thyratron dat een relais stuurt.
Het is een schema van een 1 seconde tijdbasis.
De schakeling deelt met een Phantastron-schakeling door 5 en stuurt dan een Dekatron aan.

Er zijn lieden die met zo'n Phantastron-schakeling een Nixie-tijdbasis maken door op deze manier
door 5, 5 en 2 te delen zonder Dekatron.

Een kant-en-klaar schema heb ik daarvan niet kunnen vinden.


[image]

Jaap

--
Jaap

Het grote analoge nixieklok project

door Andy Janssen @, Born (limburg), 25.05.2014, 16:13 (3838 dagen geleden) @ MarcelvdG

Hallo marcel,

Dit is helemaal wat ik zocht. :OK: Ik zal hem van de week eens opbouwen.

Groetjes Andy :-)

--
Een slecht werkman geeft zijn gereedschap de schuld... :)

RSS Feed van deze thread
powered by my little forum