Teercondensator hield mij voor de gek (Techniek Radio/TV)

door Maarten Bakker , Haarlem / Delft, 04.07.2014, 09:09 (3797 dagen geleden) @ Jan 1
Bewerkt door Maarten Bakker, 04.07.2014, 09:15

Een van de eisen waar een ontstoorcondensator aan voldoet (in principe uit zichzelf al door de opgedampte constructie die als zekeringen werkt), is dat hij zelfherstellend is. Normaalgesproken haalt dit mechanisme er in de loop van de jaren kleine doorslagfoutjes uit en zakt de capaciteit hooguit met procenten. In geval van de onvermijdelijke veroudering zorgt dit mechanisme er ook voor dat in sommige gevallen grotere fouten wegbranden en de condensator nog een tijdje voor een klein deel meedoet totdat het echt afgelopen is.

De werkspanning (overdimensionering) van de condensator zegt wel iets over de levensduur (minder doorslagfoutjes gedurende de normale levensduur), maar wat uiteindelijk al deze condensatoren, en de nog tot op heden gebruikte moderne papiervarianten van bijvoorbeeld RIFA, nekt, is dat het omhulsel niet 100% vochtdicht is en het gebruikte papier chemisch nooit 100% ideaal is. Om een papiercondensator net zo duurzaam te maken als bijvoorbeeld een polyester- of polypropyleencondensator kan zijn, moet hij op zijn minst in olie gezet worden inplaats van in een huisje van teer of giethars.

Tegenwoordig zijn er eigenlijk geen redenen meer om papiercondensatoren te gebruiken, maar in de jaren '60 was men met polypropyleen nog niet zo ver en van polyester (de bekende mosterd-C) kon men geen betrouwbare ontstoorcondensatoren maken vanwege de vereiste pulsvastheid.

Toen je het scheurtje zag, had je vrijwel met zekerheid kunnen zeggen dat het probleem in de condensator zat. In omhulsels van condensatoren, en zeker van papiercondensatoren, zijn scheurtjes uiteindelijk dodelijk voor de condensator en altijd een teken van een defect (naar keus inwendig waarbij mechanische kracht is opgebouwd zoals in jouw geval, of aan de omhulling zelf zoals bij de genoemde modernere condensatoren die standaard haarscheurtjes gaan vertonen).