Verloopkabel stereo > mono voor AM zendertje (Algemeen)
door Hans Op den Camp , Leusden, 05.09.2014, 07:23 (3735 dagen geleden)
Beste forumlezers,
Om een stereo signaal tot een bruikbaar mono ingangssignaal voor het AM-zentertje van Otto om te vormen heb ik een verloopkabel met serieweerstandjes gemaakt.
Dit onderwerp is al vaker besproken maar het valt mij daarbij op dat de waardes van de geadviseerde serieweertanden nogal sterk uiteen lopen.
De waardes variëren van 100 ohm http://www.nfor.nl/archief/index.php?id=100102 tot wel 47000 ohm http://www.philipsradios.nl/tips-en-trucs/aansluitingen/
Ik heb nu een kabeltje gemaakt met serieweerstanden van 4,7 K en het werkt op zich wel aardig maar misschien kan het beter. En misschien is het wel een optie om de
serieweerstanden geheel weg te laten, want ze veroorzaken mogelijk verlies aan geluidskwaliteit.
Daarom ben ik gaan twijfelen en vraag ik me af wat nu de meest geschikte waarde voor de serieweerstanden is. Hopelijk heeft iemand daar goede ervaring mee.
Op de onderstaande foto mijn verloopkabeltje. In de grijze krimpkous zitten twee weerstandjes van 4,7 K verstopt.
--
Met vriendelijke radiogroet, Hans
Verloopkabel stereo > mono voor AM zendertje
door Andy Janssen , Born (limburg), 05.09.2014, 08:06 (3735 dagen geleden) @ Hans Op den Camp
Hoi Hans,
Ik gebruik meestal tussen de 470 ohm en 1K.
Groetjes Andy
--
Een slecht werkman geeft zijn gereedschap de schuld...
Verloopkabel stereo > mono voor AM zendertje
door Piet Kralt , Rotterdam, 05.09.2014, 08:54 (3735 dagen geleden) @ Hans Op den Camp
Zoals zo dikwijls is hier niet één goed antwoord mogelijk omdat de optimale waarde voor die weerstandjes van de omgeving afhangt. Het gaat hierbij om de signaalsterkte en de uitgangsimpedantie van je signaalbron en de gevoeligheid en ingangsimpedantie van - in dit geval - de AM-zender. Deze laatste is met de gevoeligheidsregelaar op maximaal ongeveer 2k. In dat geval zijn 4k7 weerstanden aan de hoge kant en kun je iets tussen 330E en 1k gebruiken. Als je met de gevoeligheidsregelaar in de middenstand al genoeg signaal in de zender krijgt, zal die 4k7 niet veel verschil maken. In beide gevallen ga ik er dan van uit dat een belasting van 2k of hoger geen probleem is voor de signaalbron.
NB 1. De E wordt dikwijls gebruikt in plaats van de Griekse hoofdletter omega.
NB 2. Om brom en andere storingen tegen te gaan kun je kabeltjes met weerstanden het best afschermen en die afscherming met de massa verbinden.
NB 3. Die weerstandjes dienen om te voorkomen dat beide uitgangen van je signaalbron elkaar te veel beïnvloeden wat vervorming of zelfs schade tot gevolg kan hebben. Dit laatste is overigens vrijwel alleen van toepassing als het om uitgangen van vermogensversterkers gaat zoals luidsprekeruitgangen.
Pieter Kralt
Verloopkabel stereo > mono voor AM zendertje
door Matthias Meijer , Dordrecht, 05.09.2014, 09:57 (3735 dagen geleden) @ Piet Kralt
NB 1. De E wordt dikwijls gebruikt in plaats van de Griekse hoofdletter omega.
Die Omega wordt meestal weggelaten.
E wordt gebruikt om een factor x 1 aan te geven, net zoals k voor x 1000 en M voor x 1 000 000.
Ik heb nog nooit een weerstand gezien met de aanduiding 1 kE.
Groeten,
Matthias
Verloopkabel stereo > mono voor AM zendertje
door Maarten Bakker , Haarlem / Delft, 05.09.2014, 10:16 (3735 dagen geleden) @ Hans Op den Camp
Hoi Hans,
Je meldt niet wat voor soort kwaliteitsverlies je vermoedt. Daar zal ook de mogelijke oplossing wel deels van afhangen.
Verloopkabel stereo > mono voor AM zendertje
door kris , Gent België, 05.09.2014, 12:04 (3735 dagen geleden) @ Maarten Bakker
de gekozen weerstanden hangen af van de uitgangsweerstand van de signaalbron en de ingangsweerstand van de zender.
4,7 K is een vrij universele waarde niet te hoog en niet te laag. Maar in principe neem je de weerstanden zo laag mogelijk als je bron toelaat.
470 K is veel te hoog Andy, je gaat al snel je hoge tonen kwijt spelen.
Vergeet niet dat mono maken van stereo heel slecht kan klinken zeker als het stereo-effect vooral fazegebaseerd is. Dan is het beter maar een kanaal (L of R) door te sturen.
groeten
Kris
Verloopkabel stereo > mono voor AM zendertje
door ruudtx , 05.09.2014, 13:37 (3735 dagen geleden) @ kris
1 kanaal doorsturen geeft lelijke effecten.
Beatles plaatjes bvb waren vaak links gitaar, rechts zang.
Je kan nu zelf wel bedenken wat er gebeurt als je maar 1 kanaal doorstuurt.
Verloopkabel stereo > mono voor AM zendertje
door kris , Gent België, 05.09.2014, 17:22 (3735 dagen geleden) @ ruudtx
Bewerkt door kris, 05.09.2014, 17:40
1 kanaal doorsturen geeft lelijke effecten.
Beatles plaatjes bvb waren vaak links gitaar, rechts zang.
Je kan nu zelf wel bedenken wat er gebeurt als je maar 1 kanaal doorstuurt.
das net niet waar, je krijgt geen lelijke effecten, maar kan wel een stuk van je mziek kwijt spelen als het ping-pong stereo is, zoals bij de beatles voorkwam (omdat het origineel mono was...)
Ik schreef dus "Vergeet niet dat mono maken van stereo heel slecht kan klinken zeker als het stereo-effect vooral fazegebaseerd is. Dan is het beter maar een kanaal (L of R) door te sturen."
bij fazegestuurde stereo komt de muziek in beide kanalen voor, maar met verschillende faze. maak je daar mono van , dan pas krijg je lelijke effecten en ts geeft aan dat het niet klinkt zoals hij zou willen.
groeten
Kris
Verloopkabel stereo > mono voor AM zendertje
door Andy Janssen , Born (limburg), 05.09.2014, 13:47 (3735 dagen geleden) @ kris
Het was ook 470 ohm, geen kilo ohm
Groetjes Andy
--
Een slecht werkman geeft zijn gereedschap de schuld...
Verloopkabel stereo > mono voor AM zendertje
door John Hupse † , Schoonhoven, 05.09.2014, 12:29 (3735 dagen geleden) @ Hans Op den Camp
Hans,
de weerstandjes dienen om te voorkomen dat de twee uitgangen waarop je het verloopkabeltje aansluit elkaar kunnen kortsluiten. Hierdoor kan vervorming en/of verlies van lage tonen ontstaan.
Het probleem is namelijk dat sommige uitgangen niet mogen worden belast met een weerstand die lager is dan een opgegeven waarde. Dit geldt in het bijzonder voor uitgangen waarop normaal gesproken luidsprekers of oortelefoons worden aangesloten.
Wanneer de uitgangen hoogohmig zijn uitgevoerd zijn er meestal al serieweerstanden aanwezig, en heb je dus voldoende aan een verloopkabel zonder weerstanden.
Wanneer dit niet het geval is heb je twee serieweerstanden nodig.
De weerstanden dienen groter te zijn dan de kleinste toegestane belastingsweerstand van je signaalbron. Je geeft niet aan waar je het snoertje op wilt aansluiten, maar stel dat dit een CD speler of een versterker is waarvan je de uitgang mag belasten met 600 ohm dan dienen de beide weerstanden minimaal 600 ohm te zijn (bijvoorbeeld elk 680 ohm).
Een "universele" oplossing voor zo'n snoertje bestaat dus niet.
De antwoorden die je vindt wanneer je klikt op de tweede link die je noemt gaan voornamelijk over iets anders, namelijk het verzwakken van een signaal. Dat is een ander onderwerp, zodat de daar gegeven raadgevingen voor een groot deel helaas niet slaan op de vraag die je stelt. De eerste link gaat weliswaar over het aansluiten van een CD-speler op een mono versterker, maar aan de antwoorden heb je in dit geval niet veel.
Voorbeeld om een en ander verder te verduidelijken:
MP3-speler met de volgende specificaties:
Oplossing: gebruik twee serieweerstanden van elk 33 ohm. Let ook op het afgegeven signaal (in dit geval 150 mV), en vergelijk dit met de signaalsterkte die nodig is om het zendertje voldoende uit te sturen.
Sommige versies van het zendertje van Otto bevatten al twee serieweerstanden van elk 100 ohm:
Of dit in een voorkomend geval voldoende is kan je nu zelf uitrekenen.
Verloopkabel stereo > mono voor AM zendertje
door ruudtx , 05.09.2014, 13:41 (3735 dagen geleden) @ John Hupse †
Van MP3 spelertjes en geluidskaart uitgange van computers is de impedantie 75 ohm.
Met 100 Ohm is dan genoeg als serieweerstand.
Wat kan gebeuren bij direct aansluiten is dat bij muziek met veel stereo effect de signalen van links en rechts worden gedempt tov signalen die meer mono zijn. Daardoor verandert als het ware de mix en het klankbeeld van de muziek.
Verloopkabel stereo > mono voor AM zendertje
door Maarten Bakker , Haarlem / Delft, 05.09.2014, 13:46 (3735 dagen geleden) @ ruudtx
Een draadgewonden potmeter van 220 ohm zou in zo'n geval ook een leuke oplossing kunnen zijn. Kan je tenminste nog een beetje kiezen wat je hoort.
Verloopkabel stereo > mono voor AM zendertje
door Bert V. , Amstelveen, 05.09.2014, 13:57 (3735 dagen geleden) @ Maarten Bakker
Waarom draadgewonden Maarten, als Hans een line-out gebruikt kan hij volstaan met instelpotjes voor een optimaal resultaat; voor de "fijnproever" desnoods nog trimmertjes daarover voor eventueel hogetonenverlies, dit alles in een mooi afgeschermd doosje. Is maar een idee!!
Bert
Verloopkabel stereo > mono voor AM zendertje
door Maarten Bakker , Haarlem / Delft, 05.09.2014, 18:47 (3735 dagen geleden) @ Bert V.
En een goed idee.
De waarde die ik gaf is gebaseerd op uitgangen die iets meer vermogen kunnen leveren aan een lage impedantie, zoals koptelefoonuitgangen of uitgangen voor kleine luidsprekertjes. Een koolpotmetertje dat deels ingedraaid staat zou precies over de maximale dissipatie heen kunnen gaan.
Verloopkabel stereo > mono voor AM zendertje
door John Hupse † , Schoonhoven, 05.09.2014, 15:00 (3735 dagen geleden) @ ruudtx
Van MP3 spelertjes en geluidskaart uitgange van computers is de impedantie 75 ohm. Met 100 Ohm is dan genoeg als serieweerstand.
De getallen die je noemt gelden wellicht voor bepaalde toestellen, maar je kan ze niet gebruiken voor alle toestellen. En zelfs niet als gemiddelden.
Het voorbeeld dat ik gaf (32 ohm) komt direct uit de gebruiksaanwijzing van een MP3-speler.
Een vrij groot aantal geluidskaarten (maar lang niet alle geluidskaarten) heeft een 600 ohm uitgang:
Een "unversele" oplossing bestaat dus niet, in het geval van een 600 ohm uitgang moet je immers geen 100 ohm belastingsweerstand gebruiken.
Wat kan gebeuren bij direct aansluiten is dat bij muziek met veel stereo effect de signalen van links en rechts worden gedempt tov signalen die meer mono zijn. Daardoor verandert als het ware de mix en het klankbeeld van de muziek.
Wat er in werkelijkheid mis gaat na het aansluiten van een standaard Y-snoertje is het volgende:
Er gaat een veel te grote uitgangsstroom lopen omdat de ene uitgang de andere kortsluit. Hierdoor ontstaat vervorming, de lijnversterker loopt "vast".
Het zou natuurlijk heel verstandig geweest zijn wanneer de fabrikanten hiermee rekening hadden gehouden. In veel gevallen hebben ze hier echter geen rekening mee gehouden. De meeste lijnversterkers raken weliswaar niet defect wanneer je een standaard Y-snoertje aansluit, maar vervorming en verlies van lage tonen komt wel degelijk voor.
Verloopkabel stereo > mono voor AM zendertje
door Hans Op den Camp , Leusden, 05.09.2014, 16:22 (3735 dagen geleden) @ John Hupse †
Bewerkt door Hans Op den Camp, 05.09.2014, 16:42
Wat het Y-kabeltje met weerstandjes betreft: het is mijn bedoeling om het stereo audiosignaal van de hoofdtelefoon aansluiting van
mijn Denon tuner-versterker met ingebouwde cd-speler te gebruiken. Het voordeel daarvan is dat de bij de Denon behorende
luidsprekers worden uitgeschakeld zodra de jackplug in de aansluiting wordt gestoken. Dan hoor je dus alleen het geluid via de buizenradio.
Ik zal in de bijbehorende documentatie eens uitzoeken wat de belastingsweerstand van de hoofdtelefoon uitgang mag zijn en zal ik de
serieweerstanden daarop aanpassen.
P.s. Helaas.....dat staat helaas niet in het bijbehorende boekwerk. Alleen dat de hoofdtelefoon aansluiting 3,5 mm is .
Morgen ga ik daarom maar eens met verschillende weerstandjes experimenteren.
--
Met vriendelijke radiogroet, Hans
Verloopkabel stereo > mono voor AM zendertje
door Bert V. , Amstelveen, 05.09.2014, 16:55 (3735 dagen geleden) @ Hans Op den Camp
Bewerkt door Bert V., 05.09.2014, 17:08
Als je de hoofdtelefoonaansluiting gebruikt is dit signaal altijd afhankelijk van de stand van de volumeregelaar: tevens beïnvloedt de stand van de toonregeling dit signaal.
Een vast signaal zonder toonregeling krijg je door de line-out van de Denon te gebruiken; je kunt dan de volumeregelaar op 0 zetten.De toonregeling gebruik je dus van de ontvangende buizenradio.
Een voordeel is ook dat je dan de eventuele ruis en brom van de eindtrap van de Denon ook niet mee-uitzendt.
Bert
Verloopkabel stereo > mono voor AM zendertje
door Hans Op den Camp , Leusden, 06.09.2014, 07:03 (3734 dagen geleden) @ Bert V.
Als je de hoofdtelefoonaansluiting gebruikt is dit signaal altijd afhankelijk van de stand van de volumeregelaar.
Een vast signaal zonder toonregeling krijg je door de line-out van de Denon te gebruiken.
Bert, je hebt gelijk en ik dacht altijd dat de line-out van de versterker ook werd beïnvloed door de volumeregelaar.......
Daarom maak ik een nieuw kabeltje met twee tulpstekkers aan de ene kant en één tulpstekker aan de andere kant.
Met de waarden van de serieweerstandjes wil ik nog wat gaan experimenteren. En voor hen die het een en ander over Otto's
AM-modulator willen nalezen, deze link http://www.nfor.nl/radioforumservice/index.php?p=artikelen&sub=artikel-am-pll
--
Met vriendelijke radiogroet, Hans
Verloopkabel stereo > mono voor AM zendertje
door Piet Kralt , Rotterdam, 06.09.2014, 12:12 (3734 dagen geleden) @ Hans Op den Camp
Dat is de ware geest! Laat ons vooral ook weten wat de resultaten zijn. Mij is opgevallen dat er bij sommige stereo opnames met verschillende fases gewerkt wordt en dat combineren dan een slecht(er) geluid op zou leveren. Ik ben erg benieuwd of je dat ook tegen zult komen.
Pieter Kralt
Verloopkabel stereo > mono voor AM zendertje
door Hans Op den Camp , Leusden, 08.09.2014, 14:21 (3732 dagen geleden) @ Piet Kralt
Dat is de ware geest! Laat ons vooral ook weten wat de resultaten zijn.
Hallo Piet,
De resultaten: na een middag perfect spelen produceert het zendertje naast muziek een irritant zoemend snerpgeluid. Dat ligt niet aan de voeding
want met een 12 V accu gebeurt hetzelfde. En ga dan maar eens meten aan zo'n printje met microprocessors....... Het zendertje is helaas overleden.
Ik hou er maar liever mee op. Transistorzooi.......... zonde van de tijd, geef mij maar buizentechniek
--
Met vriendelijke radiogroet, Hans
Verloopkabel stereo > mono voor AM zendertje
door Piet Kralt , Rotterdam, 10.09.2014, 10:20 (3730 dagen geleden) @ Hans Op den Camp
Tja, vergeleken met buizen zijn transistors niet sterk en als er iets misgaat geven ze dikwijls stilletjes de geest Er is wel een ontwerp voor een buizenzendertje beschikbaar maar dat zal geen nieuws zijn. Overigens is er ook aan IC's nog wel te meten maar daarbij kun je eigenlijk niet zonder scoop. Als je de zender op kunt sturen, wil ik wel eens voor je kijken of er nog iets te redden valt. Stuur in dat geval even een mailtje zodat we het forum verder niet belasten.
Pieter Kralt
Verloopkabel stereo > mono voor AM zendertje
door Hans Op den Camp , Leusden, 10.09.2014, 15:28 (3730 dagen geleden) @ Piet Kralt
Bewerkt door Hans Op den Camp, 10.09.2014, 15:38
Hallo Piet,
Bedankt voor jouw aanbod om het AM zendertje te willen nakijken. Maar ik denk dat ik inmiddels al een oorzaak voor het storende bijgeluid heb gevonden.
Zondag heeft het zendertje het de hele middag prima gedaan en toen ik het s'avonds weer wilde proberen was het een en al storing en gesnerp.
Ik dacht echt dat er iets stuk was.......
En gisteren ochtend heb ik het ding weer aangesloten en het ging wederom perfect. In zelfherstellende IC's geloof ik niet dus heb ik het gisterenavond weer geprobeerd
en weer was er storing en gesnerp. Ik ben er nu achter dat er op de plaats waar de buizenradio-ontvanger staat diverse spaarlampen branden en er s'avonds ook
schakelende voedingen zijn ingeschakeld. Kennelijk is het buizentoestel dat ik gebruik, een Siemens GW522 Uutje - hier wel erg gevoelig voor is. Want als ik hetzelfde
toestel boven op de slaapkamer probeer dan is er nauwelijks storing te horen. Misschien dat een rechtuit ontvanger zoals een 836A minder gevoelig voor netvervuiling is.
Ik zal het binnenkort eens uitproberen.
--
Met vriendelijke radiogroet, Hans
Verloopkabel stereo > mono voor AM zendertje
door Frans Hamer , Den Helder, 07.09.2014, 16:52 (3733 dagen geleden) @ Hans Op den Camp
Hallo allemaal.
Voor dit probleem heb ik een klein kastje genomen
met daarin een potmeter van 10k.Ohm.log.
De twee tulpingangen elk via een 470 Ohm weerstand naar de
potmeter en de loper van deze naar de uitgang.
Massa uiteraard doorverbonden.
Verloopkabel stereo > mono voor AM zendertje
door Tudor , Zwijndrecht, 05.09.2014, 13:48 (3735 dagen geleden) @ Hans Op den Camp
De meeste oude opnames zijn toch gewoon Mono opgenomen dus maakt het niet veel uit dat je maar 1 kanaal gebruikt van je audioset/Mp3 speler, etc.
Verloopkabel stereo > mono voor AM zendertje
door Peter1952 , 05.09.2014, 17:28 (3735 dagen geleden) @ Tudor
Bewerkt door Peter1952, 05.09.2014, 17:39
Er zijn m.i. twee dingen waar je rekening mee moet houden: De ingangsweerstand van bijvoorbeeld het zendertje en de uitgangsweerstand van de bron.
Zolang je de weerstanden klein houdt t.o.v. de ingangsweerstand van het toestel waar je het signaal aan wilt toevoeren, zal de waarde van de weerstanden weinig uitmaken zolang je de bron niet te zwaar belast.
Voorbeeld: Ik wil de hoofdtelefoonaansluiting van mijn tablet koppelen aan mijn buizenradio. De ingangsweerstand van de radio zal minimaal 500 kΩ zijn. Mijn tablet is bestemd voor hoofdtelefoons van bijvoorbeeld 30 Ω. Dan zullen twee weerstanden van 100 Ω al voldoende zijn.
Je moet wel rekening houden met de verzwakking van het ene kanaal door het andere, in het theoretische geval dat slechts één kanaal signaal geeft treedt voor het andere kanaal een verzwakking van 6 dB op. Dit is altijd zo, als we er van uit gaan dat de ingangsweerstand van bijvoorbeeld een radio groot is t.o.v. de gebruikte weerstanden.
In mijn voorbeeld zouden twee weerstanden van bijvoorbeeld 100 kΩ ook voldoen.
Bij de uitvoering van het PLL zendertje van Otto dat momenteel veel wordt aangeboden komt het signaal binnen op een potmeter van 50 kΩ. Dan mag de maximale waarde van de weerstanden ongeveer 4,7 kΩ bedragen.
Echter bij het zendertje "La Pico" is de ingangsweerstand lager, het signaal komt binnen op een emitterweerstand.
Daar zijn twee weerstanden van 100 Ω al op de print gemonteerd, zodat je meteen op een stereo hoofdtelefoonaansluiting kunt koppelen.
Aanpassing qua impedantie is niet aan de orde, het gaat immers om spanningsoverdracht.
En als de bron dan toch correct belast wil worden kan er parallel aan de uitgangen altijd nog een weerstand geschakeld worden.
De waarden die de topicstarter gebruikt zullen in elk geval voldoen als de ingangsweerstand van het apparaat erachter 50 kΩ of hoger is.
Als je de hoofdtelefoonaansluiting van een (tuner/)versterker gebruikt, is de kans groot dat er al serieweerstanden in de versterker zitten als het signaal voor de hoofdtelefoon van de luidsprekeruitgang wordt afgenomen. In dat geval kun je de uitgangen gewoon parallel zetten en zijn serieweerstanden overbodig.
Groeten,
Peter
Verloopkabel stereo > mono voor AM zendertje
door ruudtx , 06.09.2014, 12:59 (3734 dagen geleden) @ Tudor
De Stones waren lange tijd mono, maar de Beatles en vele anderen al snel 2 spoor strero dus gitaarttje links, zang rechts, dus dan ga je snel de mist in met je 1 kanaals aftak.
Verloopkabel stereo > mono voor AM zendertje
door kris , Gent België, 06.09.2014, 13:47 (3734 dagen geleden) @ ruudtx
Ruud,
nogmaals, bij die early Beatles is het geen stereo op basis van de faze, maar gewoon ping-pong, dus daar stelt zich het probleem helemaal niet.
Overigens waren de uitgaven origneel in mono, maar opgenomen met tweespoor in de studio. Achteraf heeft de platenmaatschappij er stereo van gemaakt, vandaar het extreme links/rechts. Nu kan je ze opnieuw in mono kopen...
groeten
Kris
Verloopkabel stereo > mono voor AM zendertje
door Paul Brouwer , Haarlem, 05.09.2014, 18:01 (3735 dagen geleden) @ Hans Op den Camp
Hoi Hans,
In het PLL-zendertje zitten reeds 100 Ohm weerstanden in de schakeling opgenomen. In de TWEAMZ buizenzender zitten reeds weerstanden van 470 Ohm in de schakeling opgenomen.
Deze buizenzender heb ik ook gehad en heb daar een MP3-speler en de uitgang van mijn PC op aangesloten gehad, wat tot een storingvrije weergave leidde. Een speciale kabel (met geintergreerde weerstanden) heeft hier niet zoveel zin dunkt mij.
Groeten,
Paul
--