Hokus Pokus in de voedingstrafo van de Philips Radio B7X44A/01?

Na m.b.v. een ‘ service-staander’ een tijdrovende reparatie/revisie van de Philips Radio B7X44A/01 uit 1964 uitgevoerd te hebben speelde dit topmodel weer optimaal. Deze weer in de kast gemonteerd en laten proefdraaien.

De Philips Radio B7X44A/01 is één van de laatste Philips buizenradio’s uit de hogere prijsklasse ( f 699,-) en technisch gezien de beste stereo buizenradio die Philips gemaakt heeft. (zie advertentie uit de Firato-gids 1965-’66). Dus een uitdaging om dit toestel weer te herstellen.

Na enkel dagen proefdraaien in de werkplaats kwamen er plotseling grote rookwolken achter uit achterwand met een onaangename geur. Helaas was er geen vreugdevuur ontstoken in de radio. Ik dacht eerst dat is einde verhaal.

Na enkele minuten was ook de thermische zekering Z1 (974T/125) die als een voeler binnen in de trafo zit bezweken. Dit gebeurde volgens mij wat aan de trage kant. De 125 betekent dat de de soldeerverbinding in de zekering smelt als de temperatuur binnen in de trafo meer dan 125 graden wordt. Mijn brandende vraag was: ‘Heeft de trafo dit overleefd’?

De radio weer uit de kast gehaald hetgeen nog al precies werk is i.v.m. breuk van de stationsschaal en het toestel in de service-staander geplaatst zodat het toestel gemakkelijk aan alle kanten bekeken kan worden.

Eerst heb ik over de defecte thermische zekering een zekering houder met een zekering erin van 500 mA geplaatst. Het toestel verbruikt in de FM-stand maximaal 90 Watt dus bij 230 Volt netspanning is de stroom 390 Ma. Voor de zekerheid wat hoger genomen dus 500 mA.

Vervolgens met het netsnoer in serie een gloeilamp van 60 Watt geplaatst en bij inschakelen ging de lamp fel oplichten (zie foto). Dus sluiting. Over de primaire kant van de trafo stond nog maar 10 Volt maar de trafo werd door de gloeilamp nu beschermd voor verdere schade.

Vervolgens ben ik begonnen met alle draden aan de secundaire kant los te solderen en wat gebeurde het toestel kreeg primair weer plm. 120 Volt. Goede verdeling toestel en gloeilamp. Dus geen sluiting meer. Nu ben ik de secundaire kant gaan doormeten en wat bleek dat de hoogspanningswikkelring inwendig in de trafo sluiting maakte met een extra afscherming die verbonden is met punt 17 (zie X A) en dit punt is uitwendig verbonden is met het chassis (zie schema).

De uitwendige verbinding punt 17 met het chassis heb ik opengelaten (zie X A), alle verbindingen secundair hersteld en het toestel speelt weer.

Nu zijn mijn vragen:

a.Weet iemand waarom dit type toestel B7X44A/01 met inwendige geaarde afscherming heeft en b.v. de B5X44A en B8X44A deze inwendige afscherming niet heeft? Wat is de functie?
b.Kan de thermische zekering met het nu toegepaste soldeer opnieuw gesoldeerd worden of gebuikte Philips speciale soldeer met een smeltpunt van 125 graden Celsius?

Bij voorbaat dank

Wim Stuiver

Het statische scherm in een trafo kom je wel meer tegen. Het verhindert een capacitieve koppeling tussen de primaire en secundaire wikkelingen. Storingen uit het lichtnet komen zo moeilijker door de trafo heen. Soms is het een koperen folie, maar vaak ook een laag koperwikkelingen die aan een zijde aangesloten zijn.
Sluiting met de secundaire is meestal einde verhaal. De isolatie van het draad is beschadigd, waardoor het contact maakt met het scherm. Dat houdt in dat ook de functionele isolatielaag (papier of andere foliemateriaal ) beschadigd is.
Meestal treedt daarbij vonkvorming op, waardoor ook naastliggende windingen beschadigd zijn en sluiting maken. Eén winding met sluiting is al funest.
Dat er meer aan de hand is, blijkt wel uit het feit dat de lamp flink oplicht, zonder dat er secundair iets is aangesloten. De leegloopverliezen in de trafo zijn doorgaans niet zo groot dat een lamp oplicht. Je kunt dat uittesten met een trafo waarvan je weet dat hij goed is, of door het aansluiten van een radio zonder buizen en lampjes.
Ik vrees dat je op zoek moet naar een andere trafo.

Soundman2

Da's toevallig, heb ook zo'n zelfde radio met precies dezelfde euvel, verbinding tussen statische scherm en chassis verbroken en de radio speelt weer... Maar ja...

Is dit type trafo enkel bij deze radio gebruikt?

Uit de reacties blijkt dat Philips met het ontwerpen van dit type voedingstransformator op de grens van de mogelijkheden heeft gewerkt.

Een statisch scherm er tussen plaatsen maakt het niet beter met het risico van sluiting tussen de hoogspanningswikkeling en aarde (chassis).

Wel heb ik de spanningscaroussel i.p.v. op 220 Volt op 245 Volt gezet hetgeen de secundaire hoogspanning en gloeispanning wat verlaagt. Met de huidige gemeten netspanning van 225 Volt zijn de secundaire spanningen ongeveer 10% lager. Het toestel speelt net zo goed. En de trafo wordt minder belast en dus minder heet en minder kans op nog meer sluitingen.

Het toestel speelt al enkele dagen als een tierelier! En wel met niet verbonden zijn van het statisch scherm met aarde. (zie foto). Ik zal het toestel extra lang laten proefdraaien en gebeuren er verder geen rare dingen (in rook opgaan) dan is het prima zo.

Graag zou ik wat meer info binnen krijgen over vraag b.:

Kan de thermische zekering, Z1 in het schema,(Philips partnr. 974T/125), met het nu toegepaste soldeer opnieuw gesoldeerd worden of gebruikte Philips speciale soldeer met een smeltpunt van 125 graden Celsius? Of als alternatief een zekeringhouder er over zetten met een zekering van 500 mA. Heeft iemand meer gegevens/kennis over Z1 (974T/125)die als voeler in de trafo gestoken is?

--
W.H.G. Stuiver