EL34 balansversterker (Techniek Radio/TV)

door Andy Janssen @, Born (limburg), 19.10.2014, 12:24 (3691 dagen geleden)

Hallo Iedereen,

Ik heb vandaag de balansversterker uit het boek: Het ontwerpen van versterkers opgebouwd, volgens onderstaande schema. Dit schema is ooit door Philips samengesteld.
De versterker het ik alvast opgebouwd om straks te kunnen experimenteren met een laag doorlaat filter in de voorversterker.
De versterker bestaat nu uit alles vanaf de schakelaar tussen de EF86 en de ECC40. De 2 voorversterkers heb ik er nog niet in zitten, bij gebrek aan een EF86.
Het ding produceert goed geluid, alleen is er iets raars aan de hand. Hij gaat na een minuut of 2 spelen in oscillatie en daar blijft hij dan in hangen. Als ik hem dan laat afkoelen en weer laat spelen begint het verhaal weer opnieuw. Het lijkt dus alsof iets verloopt na mate het warmer wordt, maar buiten de twee weerstanden in de anode lijnen van de AX50 en de kathode weerstand van de EL34 wordt niks warm. Het probleem is eigenlijk te snel om fatsoenlijk te kunnen meten waar het vandaan komt. Wat ik wel heb gemerkt is dat de totale stroom van het hele ding omhoog loopt van 150 tot 170 mA. En hierbij verloopt ook de kathode spanning van de EL34's. Deze begint bij 18 volt en loopt heel langzaam op tot 20 volt. Hierna gaat hij steeds sneller omhoog totdat de versterker gaat oscilleren. De spanningen over de ECC40 verlopen ook, maar meer rond het punt dat hij gaat oscilleren. Ik dacht eerst dat het aan de terugkoppeling lag, maar dat blijkt niet zo te zijn. De voedingsspanning is een volt of 30 lager dan dat hij eigenlijk zou moeten zijn (343), maar in verhouding is er nergens een spanning die een rare waarde heeft.
De trafo (de vette brik in het midden) is er een die wel is bedoeld voor 2 x EL34 en heeft een geteste impedantie aan de primaire zijde van 2 x 1924 ohm.
De trafo aan de zijkant is de gloeispanning voor de AX50 en de trafo naast de AX50 is een smoorspoel. De voedingstrafo staat los naast de contraptie, want die paste er niet meer bij.

Weet iemand misschien waar dit probleem vandaan zou kunnen komen? Want ik heb echt geen idee. Er zit zo weinig in die versterker momenteel, dat je niet zou verwachten dat er iets mis mee is.

Groetjes Andy :-D

[image]

[image]

[image]

[image]

[image]

--
Een slecht werkman geeft zijn gereedschap de schuld... :)

EL34 balansversterker

door Andy Janssen @, Born (limburg), 19.10.2014, 12:42 (3691 dagen geleden) @ Andy Janssen

Er is me zojuist nog iets opgevallen. Als ik de gezamelijke kathodeweerstand van de EL34 opsplits in twee dan meet ik over de ene een oplopende spanning en over de andere een constante spanning, maar iets dalend. Deze veranderd duidelijk minder snel dan de andere.
Tevens blijken nu toch de spanningen op de ECC40 te verlopen. Deze zakken na mate de kahtode weerstand van één van de EL34 groter wordt en de buis dus meer stroom gaat trekken. De voedingsspanning keldert dan ook mee.
Als ik de buizen omwissel gaat de oplopende stroom met de buis mee. Zou ik dan toch een rotte EL34 er tussen hebben zitten?

Groetjes Andy

--
Een slecht werkman geeft zijn gereedschap de schuld... :)

EL34 balansversterker

door Piet van der Pol @, Alblasserdam, 19.10.2014, 13:16 (3691 dagen geleden) @ Andy Janssen

Hallo Andy,

Hier enkele sugesties:

1) De opbouw is niet zichtbaar, maar zijn de weerstanden en condensatoren een beetje netjes gemonteerd, of een beetje chaotisch?
2) De stopweerstanden in de stuur en de schermroosters van de EL34's moeten direct bij de buisvoet-aansluitingen zitten.
3) Je schrijft dat het niet aan de terugkoppeling ligt, maar oscilleert de versterker ook zonder terugkoppeling?
4) De compensatie condensator van 220pF is gebaseerd op de originele trafo, en jij gebruikt een andere trafo. Dit geldt eveneens voor de terugkoppelweerstand, dus mogelijk deze aanpassen. Eventueel de 220pF verhogen en eventueel een weerstand van 15k in serie zetten (= 0,1x de anodeweerstand van de stuurbuis als vuistregel).
5) eventueel over de primaire van de trafo een RC van bijvoorbeeld ongeveer 5K en ongeveer 5nF plaatsen - dit moet wel een 3 tot 5 W weerstand en een 1000V condensator zijn.

Succes.

Piet

EL34 balansversterker

door Andy Janssen @, Born (limburg), 19.10.2014, 13:25 (3691 dagen geleden) @ Piet van der Pol

Hallo Piet,

De versterker gaat ook oscilleren met tegenkoppeling en zonder.
Het ding doet het perfect in de korte tijd, maar om de een of andere reden loopt de stroom van één eindbuis omhoog, terwijl alle spanningen in de driver en fasedraaier constant blijven. Tot het moment dat de eindbuis de voeding doet kelderen dan.
Ik zal zo eens kijken of jouw tips iets veranderen.

Groetjes Andy :-D

--
Een slecht werkman geeft zijn gereedschap de schuld... :)

EL34 balansversterker

door Leo Snoeren ⌂ @, Dongen, 19.10.2014, 13:38 (3691 dagen geleden) @ Andy Janssen

Hallo Andy,

Toevallig heb ik gisteren ook een oscillerende versterker op de werkbank gehad, zij het dan dat daar nog een radio aan vast zat. Hier bleek de ECL86 de schuldige te zijn. Als de radio enkele minuten aanstond, kwam er een positieve spanning op het stuurrooster van de pentode te staan. Koppelcondensator was ooit al vervangen en was prima. Als de spanning op het stuurrooster meer dan 0,4 volt werd, begon de versterker te oscilleren. Na vervanging van de buis was het euvel verholpen en bleef de spanning op het stuurrooster nagenoeg nul volt.

Misschien is toch een van de buizen niet helemaal fris meer?

--
Met vriendelijke groet,

Leo Snoeren

https://www.rrd.link/ (onder constructie)

leosnoeren(apenslingertje)freedom.nl

EL34 balansversterker

door Andy Janssen @, Born (limburg), 19.10.2014, 14:07 (3691 dagen geleden) @ Leo Snoeren

Hallo Leo,

Dat had ik nog niet gemeten. Het blijkt idd dat de roosterspanning op de buis in kwestie oploopt naar enkele volts, terwijl hij op de andere buis 0 volt blijft.
Mag ik dan concluderen dat één EL34 naar de eeuwige jachtvelden is?

Groetjes Andy :-D

--
Een slecht werkman geeft zijn gereedschap de schuld... :)

EL34 balansversterker

door Leo Snoeren ⌂ @, Dongen, 19.10.2014, 14:56 (3691 dagen geleden) @ Andy Janssen

Hallo Andy,

Je zou voor de zekerheid beide eindbuizen kunnen wisselen en dan opnieuw meten. Als je het verschijnsel mee verplaatst is de buis niet goed....

--
Met vriendelijke groet,

Leo Snoeren

https://www.rrd.link/ (onder constructie)

leosnoeren(apenslingertje)freedom.nl

EL34 balansversterker

door Andy Janssen @, Born (limburg), 19.10.2014, 15:19 (3691 dagen geleden) @ Leo Snoeren

Jup, verhuist helaas mee. Dan maar weer opzoek naar een nieuw setje. :-(

Groetjes Andy :-D

--
Een slecht werkman geeft zijn gereedschap de schuld... :)

EL34 balansversterker

door drentina @, Houten, 19.10.2014, 13:41 (3691 dagen geleden) @ Andy Janssen

Je zou de aansturing van de ecc40 naar de el34 buizen toe kunnen omdraaien.
Henk

EL34 balansversterker

door Andy Janssen @, Born (limburg), 19.10.2014, 14:08 (3691 dagen geleden) @ drentina

Hallo Henk,

Dat heeft helaas geen effect.

Groetjes Andy :-)

--
Een slecht werkman geeft zijn gereedschap de schuld... :)

EL34 balansversterker

door Henk Folkersma @, Delfzijl, 19.10.2014, 16:19 (3691 dagen geleden) @ Andy Janssen

ik heb je een mail gestuurt mvg henk:OK:

EL34 balansversterker

door Ouwe Schipper @, Sassenheim, 19.10.2014, 18:33 (3691 dagen geleden) @ Andy Janssen

Het ziet ernaar uit
Dat er sprake is van een EL34 die een beetje gas gekregen heeft. Dan ontstaat er een
positieve roosterstroom: elektronen botsen tegen de gas- atomen, er ontstaan ionen en
vrije elektronen. De ionen zijn positief en gaan naar de negatiefste elektrode in de
buurt: G1. Daar worden dus elektronen aan onttrokken zodat dat rooster positief wordt.
De anodestroom neemt daardoor toe en vergroot het effect
Buis kan nog gered worden door de roosterweerstanden R18 & R 19 drastisch lager te kiezen:
220K of zelfs nog lager. Bij een versterker die speciaal voor lage tonen ontworpen is
zit je aan een stel nieuwe EL34's vast
Nico

--
een kinderhand
is ook weer gauw leeg

EL34 balansversterker

door Andy Janssen @, Born (limburg), 19.10.2014, 18:55 (3691 dagen geleden) @ Ouwe Schipper

Hallo Nico,

Ik heb het meteen even geprobeerd, maar het helpt helaas niet. Ook niet met extreem laag zoals 47K. De spanning op het rooster loopt dan nog steeds op, maar minder snel. Ik ben bang dat het dan tegen die tijd dat de versterker af is toch een nieuw setje gaat worden.

Groetjes Andy

--
Een slecht werkman geeft zijn gereedschap de schuld... :)

EL34 balansversterker

door Andy Janssen @, Born (limburg), 19.10.2014, 19:37 (3691 dagen geleden) @ Ouwe Schipper

Grappig dat je hier over begon. Ik was het in het donker even die mooie AX50 aan het bewonderen en toen viel het me op dat de buis die slecht was een blauwe gloed tegen het glas heeft op bepaalde plaatsen. En dat heeft de andere buis niet. Tevens licht de anode een ietsiepietsie rood op rond het midden. Dat is bij de andere buis ook niet zo. Dus die buis die slecht is zal idd lucht hebben gevangen.

Groetjes Andy :-)

--
Een slecht werkman geeft zijn gereedschap de schuld... :)

EL34 balansversterker

door Ouwe Schipper @, Sassenheim, 19.10.2014, 22:44 (3691 dagen geleden) @ Andy Janssen

Probeer anders eens of je dit schema na wilt bouwen:
http://www.buizenradioclub.nl/artikelen-van-nico/85-over-eindtrappen-een-praktijkvoorbe...
Je zult zelf moeten uitrekenen welke aanpassingen er nodig zijn om met EL34 te kunnen werken.
Dat betreft de ruststroom, de voedingsspanning is minder hoog. De stuurroosters van de
kathodevolgers zitten aan een spanningsdeler van aarde naar -60 volt; die zal eventueel
moeten worden aangepast
Suc6
Nico

--
een kinderhand
is ook weer gauw leeg

RSS Feed van deze thread
powered by my little forum