Voedingstrafo opnieuw wikkelen (Techniek Radio/TV)
door Leo Bolier , Goor, 11.02.2015, 09:33 (3576 dagen geleden)
Ik heb een gewone voedingstrafo (2 x 275V, 1 x 6,3V) uit een kort na-oorlogse radio waarvan een van de secundaire hsp wikkelingen plotseling vermoedelijk sluiting heeft gekregen. D.w.z die spanning is te laag en er komt nu een brandlucht uit de trafo. Andere spanningen lijken in orde.
Er zit nauwelijks of geen teer op. Ik heb de kern er relatief simpel uit kunnen halen met het idee opnieuw te wikkelen.
De gloeiwikkeling is er al af. Conditie van de emaille isolatie lijkt mij zeer matig. Daar zal ik wel nieuw draad voor moeten kopen.
Sta nu op het punt de hsp wikkeling er af te halen. Gaat ook nog de vraag worden of dat draad (van de nog goede wikkeling) herbruikbaar zal blijken.
De isolatielagen brokkelen af als ik ze verwijder. Daar moet iets nieuws voor komen.
Heeft iemand hier ervaring mee. Wat kan ik daarvoor gebruiken en waar is het verkrijgbaar ? Is het sowieso de moeite waard ?
Voedingstrafo opnieuw wikkelen
door Franc , 11.02.2015, 10:13 (3576 dagen geleden) @ Leo Bolier
Hoi Leo,
Om te leren is het een leuk maar arbeidsintensief karwei.
Ik zou toch voor een goede werkende gaan.
Ze zijn volop te krijgen en voor het gevraagde bedrag hoef je het niet te laten.
Meestal slaag je bij dit soort trafo's wel voor 10-15 euro.
Wikkeldraad zal duurder uitpakken.
Misschien kan ik je helpen.
Hoe groot is deze trafo?
Groet Frank
Voedingstrafo opnieuw wikkelen
door Leo Bolier , Goor, 11.02.2015, 10:41 (3576 dagen geleden) @ Franc
Frank,
Ik denk ook dat het de moeite niet gaat lonen maar als (vermoedelijk eenmalige) excercitie vind ik het wel interessant. Hij geeft 1 volt per 5 windingen. Als ik dan uitga van minimaal 250V volt per hoogspanningswikkeling heb ik al 250 meter 0,3 nodig. Als het tegenzit zelfs 2x die lengte.
Heb al even gekeken bij C naar wikkeldraad. Daar begint de ellende al. Grootste klos is 140 meter en 2 klossen kosten dan al 17 euri...
Maar misschien zijn er wel andere leveranciers die wel de gevraagde lengte aan een stuk hebben. En als de kwaliteit van de lak van de nog goede wikkeling net zo beroerd is als de gloeiwikkeling moet ik ze beide vervangen.
Voor de gloeiwikkeling moet ik al een rol van 30 meter kopen a 20 euri...
Ik denk dat het een ietsje te kostbare grap gaat worden.
Kerndoorsnede (middenbeen) is 28 mm met een stapelhoogte van 34 mm.
Vermogen zou dus zijn (2,8 x 3,4)^2 x 0,64 = 58VA. Klopt wel; hij komt uit een oude buizenradio.
Voedingstrafo opnieuw wikkelen
door Leo Bolier , Goor, 11.02.2015, 11:00 (3576 dagen geleden) @ Franc
Frank, was een ding vergeten.
Het isolatieapier zou circa 38 mm breed moeten zijn.
Qua lengte heb ik nog geen idee. Zal blijken als ik ga afwikkelen.
Voedingstrafo opnieuw wikkelen
door fred , 11.02.2015, 10:46 (3576 dagen geleden) @ Leo Bolier
ik heb een ringkern trafo laten wikkelen dus nieuw met garantie 2x280v 200ma en 1x 6,3 v 1a met verzend kosten 66,75 dit is een koopje toch 3weken levertijd als je geintresseerd ben mail maar via envelop
Voedingstrafo opnieuw wikkelen
door Leo Bolier , Goor, 11.02.2015, 11:13 (3576 dagen geleden) @ fred
Fred, dank voor je aanbod maar dat gaat hem niet worden.
Het is me in dit geval vooral te doen om de nostalgische waarde te behouden en als een interessante leuke oefening met in het achterhoofd de opgedane ervaring een keer te kunnen gebruiken om een specifieke UGT die me doorgebrand is opnieuw te maken.
Voedingstrafo opnieuw wikkelen
door John Hupse † , Schoonhoven, 11.02.2015, 10:54 (3576 dagen geleden) @ Leo Bolier
Bewerkt door John Hupse †, 11.02.2015, 11:00
De papierisolatie kan je vervangen door nieuw papier. Wanneer je geen papier met ongeveer dezelfde dikte hebt kan je dit kopen in een kantoorboekhandel.
Wikkeldraad is vaak verkrijgbaar op radiobeurzen tegen zeer redelijke prijzen. Maar ook via internet (het woord "koperdraad" is in dit geval een geschikte zoekterm), zowel in kleine als wat grotere hoeveelheden.
Op radiobeurzen kan je vaak voor een paar euro een werkende trafo kopen van een model dat "lijkt" op de trafo die je nodig hebt. Wanneer je echter een originele transformator wilt herstellen is dat dus goed mogelijk. De hoeveelheid tijd die dit kost valt wel mee, hoewel je voor de eerste trafo die je overwikkelt wellicht wat meer tijd kwijt bent. Maar dat is eigenlijk met alles zo.
Hier zie je een overgewikkelde Philips trafo uit eind jaren '40, ik spuit ze meestal zwart met matte lak:
Voedingstrafo opnieuw wikkelen
door Leo Bolier , Goor, 11.02.2015, 11:10 (3576 dagen geleden) @ John Hupse †
John,
Er zitten nu semitransparante lagen isolatiemateriaal (papier?) tussen de lagen voor zover ik het nu gezien heb. Bedoel je dat ik gewoon printerpapier zou kunnen nemen?
Een voedingstrafo uit een sloopradio gaat een stuk goedkoper worden maar zoals ik al aangaf: het lijkt me een interessante, waarschijnlijk eenmalige) oefening.
En misschien de opmaat om de UGT van mijn Aetherkruiser opnieuw te wikkelen. Er zit nu een alternatieve in die werkt maar fysiek maar nauwelijks past en denkelijk ook niet helemaal goed aangepast is. Met die UGT loop ik tegen het probleem aan dat ie zwaar in de teer zit. Dat schijnt niet zo'n heel leuke klus te zijn om dat schoon te krijgen.
Voedingstrafo opnieuw wikkelen
door John Hupse † , Schoonhoven, 11.02.2015, 11:34 (3576 dagen geleden) @ Leo Bolier
Zie het verhaal van Soundman voor meer praktische tips. Voor 1960 gebruikte men inderdaad papier als isolatiemateriaal.
Voedingstrafo opnieuw wikkelen
door soundman2 , Wouw, 11.02.2015, 11:18 (3576 dagen geleden) @ John Hupse †
Bewerkt door soundman2, 11.02.2015, 11:41
Naast de moderne isolatie materialen, heb ik als tussenslag jaren lang vliegerpapier gebruikt, dat knisperende spul. Ik weet alleen niet of het nog bestaat. Het is zuurvrij en weinig hygroscopisch.
Gebruik geen sellotape, dat levert in de toekomst problemen op. Wat dat betreft is isolatieband weer beter, e.e.a. om bijvoorbeeld het begin van een winding vast te zetten.
Zorg ervoor dat alle windingen netjes naast elkaar liggen. Elkaar kruisende draden kunnen bij elkaar door de isolatie drukken. Tegenwoordig worden trafo's wel "wild " gewikkeld, ik denk dat de levensduur op termijn korter is.
De stroken papier snij je met een scherp stanleymes, een paar lagen gelijk om op te schieten. Als de spoelkoker zijwanden heeft, moet je het papier een fractie breder snijden, Het sluit dan vast tegen de zijwanden en verhindert dat het wikkeldraad ertussen schiet. Overigens moet je toch een eindje van de flenzen afblijven, om te voorkomen dat de windingen afglijden.
Bij een gering aantal toeren per volt en dunne draad, kan het spanningsverschil aan het einde van twee lagen behoorlijk zijn. In dat geval is het aan te raden een dubbele laag papier te gebruiken, als de kernruimte het toe laat.
Bij transformatoren met alleen een kokertje, gebruik je twee tijdelijke zijwanden van triplex. Zaag daar een paar zaagsneden in om het wikkeldraad naar buiten te voeren. Maak voor het kokertje ook twee vulblokjes, zodat het precies in vorm blijft.
Als onder de kracht van het wikkelen het kokertje vervormt, krijg je het blikpakket er niet meer in!
Het einde van een wikkeling zet je vast, door een dubbelgevouwen stukje isolatiekarton mee te wikkelen en de uitloper door het kartonnetje te steken, trek het kartonnetje daarna wat aan.
Tussen de lagen van netbedrading primair en secondaire, worden meerdere isolatielagen of isolatiekarton toegepast,
Het toepassen van meer lagen heeft tot voordeel, dat foutjes in het isolatiepapier nooit samenvallen.
Je kunt je het vandaag de dag moeilijk voorstellen, maar op de vrij primitiever wikkelmachine op de foto's zijn in de jaren vijftig honderden trafo's vervaardigd, van allerlei pluimage.
In de jaren 70 heb ik er nog nieuwe trafo's op gewikkeld voor mijn Geloso versterkers. De originele trafo's gingen nog al eens stuk.
Soundman2
Voedingstrafo opnieuw wikkelen
door Leo Bolier , Goor, 11.02.2015, 12:21 (3576 dagen geleden) @ soundman2
Over nostalgie gesproken !
Prachtig toch. Was zelf ook al begonnen met een eenvoudig wikkelmechanisme. 1200 windingen uit de hand netjes leggen heb ik voor mezelf enige twijfels bij.
Ik heb mogelijk een opening voor een klos obsolete trafowikkeldraad gekregen.
Lengte en dikte nog onbekend. Als dat iets wordt ga ik voor hernieuwd wikkelen.
Anders wordt het gewoon veel te duur en koop ik iets uit de sloop.
Het heeft geen haast dus gewoon de volgende radiomarkt afwachten.
Wat papierisolatie betreft: ik zat ineens aan ordinair bakpapier te denken.
Gebruik ik regelmatig in de oven en die gaat tot 250 graden. Voor brand dus geen gevaar. Kost weinig, semi transparant en het knispert ook.
Misschien ook nog wel met een of andere lak te bewerken. Net echt...
Voedingstrafo opnieuw wikkelen
door Hans van der Marel , Hilversum, 11.02.2015, 17:48 (3576 dagen geleden) @ Leo Bolier
Bakpapier gaat goed maar is eigenlijk wat te dik.
Bij het herwikkelen neemt de isolatie meestal meer ruimte in dan voorheen en krijg je er niet alles meer op.
Ik heb pas inpakpapier voor servies gebruikt. Dat is flinterdun papier.
Enige vervelende is dat het lastig te koop is maar een winkel waar ze servies verkopen hebben het meestal achter de kassa liggen.
Kijk bij de Xenos, Blokker, Hema.....
Kon het bij de Hema niet kopen, vroeg toen of ze het wilde geven en ik kreeg 5 vellen.......
Het zijn flinke vellen waar je dan stroken van kunt knippen/snijden.
Hoewel het erg dun lijkt werkt het prima voor dun draad.
Voedingstrafo opnieuw wikkelen
door Hans Steenman , 11.02.2015, 19:00 (3576 dagen geleden) @ Hans van der Marel
Het moderne wikkeldraad is voorzien van een uitstekende Povin isolatie.
Je kunt 2 draden in elkaar draaien, er met een hamer een klap op geven en daarna de uiteinden in het stopcontact steken. Géén sluiting.
Dus een papiertje is slechts nodig om de zoveel lagen. De suggestie van ovenvast papier lijkt me prima, want dat ziet er net zo uit als het ouderwetse wikkelpapier en is, althans in de oven, onverwoestbaar.
Voedingstrafo opnieuw wikkelen
door Anton van den Oever , Hazerswoude-dorp, 11.02.2015, 21:20 (3576 dagen geleden) @ Leo Bolier
Wat papierisolatie betreft: ik zat ineens aan ordinair bakpapier te denken.
Gebruik ik regelmatig in de oven en die gaat tot 250 graden. Voor brand dus geen gevaar. Kost weinig, semi transparant en het knispert ook.
Misschien ook nog wel met een of andere lak te bewerken. Net echt...
Tja, al die huishoudmiddeltjes heb ik toch zo m’n bedenkingen bij, je weet natuurlijk nooit wat de doorslagvastheid ervan is.
Vroeger werd hiervoor prespaan gebruikt wat inderdaad wel iets op bakpapier lijkt maar toch iets heel anders is.
Tegenwoordig gebruikt men vaak Phasotherm, dit heeft een doorslagvastheid van 6 kV op 1 laag.
Heb hier nog een rol origineel isolatie papier staan wat gebruikt werd in hoogspanningkabels en waarmee ik tenminste de eerste 200 jaar vooruit kan en dan waarschijnlijk nog over heb.
Wordt zo rond sint Nicolaas en kerst nog wel eens gebruikt.
Dus mocht je een stuk willen hebben dan hoor ik het wel.
m.vr.gr.
Anton van den Oever