Ratelcondensatoren (Techniek Radio/TV)
door Leo Bolier , Goor, 27.05.2015, 10:15 (3472 dagen geleden)
Recent voor een project een handjevol 1000 Volt condensatoren gekocht om te gebruiken in snubbers. Leek me gelijk ook handig om de ratelcondensator in mijn BX580 maar te vervangen. Daar zit nu een 400 Volt type in en ik meen begrepen te hebben dat dat wel iets aan de krappe kant is.
Na ontvangst van de condensatoren toch maar niet gedaan omdat ze radiale aansluitingen hadden. Dat paste niet lekker en ook lastig te camoufleren.
Ik heb geen axiale MKP types van 1000 volt kunnen vinden. Bestaan die wel ?
Andere vraag: die ratel C's worden geplaatst om HF storing bij het uit geleiding gaan van de diodes in de gelijkrichtbuis tegen te gaan. De BX580 heeft een dubbel diode; waarom zit er dan maar 1 ratel C in ?
Bij transistor ontwerpen met bruggelijkrichters zie ik vaak zelfs 4 ratel c's zitten.
Ratelcondensatoren
door John Hupse † , Schoonhoven, 27.05.2015, 10:56 (3472 dagen geleden) @ Leo Bolier
die ratel C's worden geplaatst om HF storing bij het uit geleiding gaan van de diodes in de gelijkrichtbuis tegen te gaan.
de gelijkrichtbuis veroorzaakt op zich geen storingen, mits de bedrading op de juiste manier is gelegd.
De primaire taak van een ratelcondensator is het onderdrukken van de ratelende storing die ontstaat wanneer de antennestroom via de gelijkrichter naar de "aarde" loopt. Omdat de gelijkrichtbuis maar een gedeelte van de tijd geleidt wordt het ontvangen signaal op die manier met 50 of 100 Hz gemoduleerd. Men noemt dit ook wel modulatiebrom. Zie ook het artikel hierover in het Tips & Trucs gedeelte van dit forum.
Bij veel netvoedingstrafo's zijn de hoogspanningswikkelingen over elkaar gewikkeld, in dat geval is 1 ratelcondensator uiteraard voldoende. Dit geldt ook voor enkelzijdige gelijkrichting.
Een tweede functie van de ratelcondensator is het onderdrukken van netstoringen, wanneer dit het geval is wordt de waarde van deze condensator meestal hoger gekozen dan strikt genomen nodig is voor de ontkoppeling van de gelijkrichter.
Ratelcondensatoren
door Leo Bolier , Goor, 27.05.2015, 11:07 (3472 dagen geleden) @ John Hupse †
John, dank je wel. Weer wat geleerd.
Nu alleen nog op zoek naar een geschikt (camoufleerbaar) type.
Ratelcondensatoren
door Eduard , 28.05.2015, 05:27 (3471 dagen geleden) @ John Hupse †
dag John,
Die ratelcondensatoren helpen vaak bij de onderdrukking van modulatiebrom maar het mechanisme ervan heb ik nooit echt begrepen.
Naar aanleiding van deze draad ben ik nogeens in de boeken gedoken. Voor mij blijft er een hiaat tussen de uitleg van de modulatiebrom en het plaatsen van de ratelcondensator(en).
De uitleg voor modulatiebrom uit mijn schooltijd was dat op het rooster van een HF of MF buis naast het HF wat 50 of 100 Hz terecht kan komen afkomstig uit de voeding. Bij het luisteren naar sterke zenders is het HF sigaal groot en wordt de buis wat meer in het gekromde deel van de IaVg karakteristiek gestuurd. Door het niet linaire gedrag van de buis ontstaat de ongewenste brom modulatie.
De kneep met de ratelcondensator staat in heel wat repartietips te lezen maar ik mis het verband met het vorige. In de praktijk mocht ik meermaals ondervinden dat deze tip echt werkt maar het waarom blijft duister.
De finesse van uw uitspraak <de ratelende storing die ontstaat wanneer de antennestroom via de gelijkrichter naar de "aarde" loopt> ontsnapt me.
Kan je me naar een tekst verwijzen waar dit wat verder wordt uitgevlooid?
Vriendelijke groeten,
Eduard
Ratelcondensatoren
door John Hupse † , Schoonhoven, 28.05.2015, 07:07 (3471 dagen geleden) @ Eduard
de ratelende storing die ontstaat wanneer de antennestroom via de gelijkrichter naar de "aarde" loopt
in Nederland werd voor AM-ontvangst vrijwel altijd gebruik gemaakt van draadantennes. Het door de draadantenne ontvangen radiosignaal wordt in de ontvanger omgezet in een antennestroompje dat alleen kan ontstaan wanneer er een geleiding aanwezig is naar de aarde. Zonder een of andere "aarde" is er met een draadantenne nauwelijks ontvangst mogelijk.
In de praktijk bestaat bij nettoestellen de "aarde" meestal uit een capacitieve verbinding met het lichtnet. Wanneer er geen gebruik wordt gemaakt van een nettransformator met een ingebouwd statisch scherm is deze capaciteit altijd aanwezig in de vorm van een capaciteit tussen de primaire en secondaire wikkelingen van deze transformator. Bij Universele toestellen is er een ohmse koppeling met het lichtnet aanwezig. Een uitzondering hierbij zijn toestellen zoals de DKE38, hierbij loopt de antennestroom rechtstreeks naar een geïsoleerd aansluitbusje t.b.v. het aansluiten van een aarddraad. Dergelijke toestellen spelen alleen goed wanneer dit busje wordt geaard, een ratelcondensator is dus niet nodig in een DKE38.
Het antennestroompje kan echter eenvoudig AM worden gemoduleerd via de netgelijkrichter. Wanneer de gelijkrichter geleidt is de serieweerstand die het antennestroompje ondervindt immers lager dan wanneer de gelijkrichter spert. Hierdoor wordt het ontvangen signaal AM-gemoduleerd met een ratelend signaal van 50 of van 100 Hz. Vandaar dat het niet onverstandig is om zo'n gelijkrichter te ontkoppelen met een z.g. ratelcondensator.
Ratelcondensatoren
door Cornelis B-B. , Amsterdam, 28.05.2015, 20:51 (3470 dagen geleden) @ John Hupse †
Dus in pricipe niet weg knippen maar vervangen.
@ John, Twee nuttige bijdragen van jou hier over.
Gr Cees.
--
CornelisBB
Ratelcondensatoren
door Fons Vendrik , Ter Aar, 28.05.2015, 11:40 (3471 dagen geleden) @ Eduard
Kan je me naar een tekst verwijzen waar dit wat verder wordt uitgevlooid?
Hallo Eduard,
Rens & Rens (deel III) gaat hier uitvoerig op in.
zie 3e alinea.
Groeten van Fons
Ratelcondensatoren
door Eduard , 28.05.2015, 18:37 (3470 dagen geleden) @ Fons Vendrik
dag Fons, dag John,
Bedankt voor de duidelijke uitleg. Weer een mysterie opgehelderd.
Vriendelijke groeten,
Eduard
Ratelcondensatoren
door Maarten Bakker , Haarlem / Delft, 27.05.2015, 11:14 (3472 dagen geleden) @ Leo Bolier
Bewerkt door Maarten Bakker, 27.05.2015, 11:25
1000V MKP klinkt als een goede oplossing, zeker als er 400V in geplaatst was. Werkspanningen in DC tenzij anders vermeld.
Ze hebben wel axiaal bestaan, onder andere van Ero (tegenwoordig Vishay Roederstein), in de reeks waar ook 1600V en 2000V "boostercondensatoren" zaten.
Een snelle zoektocht levert http://www.vishay.com/docs/28162/mkp1839h.pdf op, en nog een wat curieuze reeks waar de werkspanning als 400VAC bij 50/60Hz wordt opgegeven maar de bijbehorende Y1 klassificatie niet wordt genoemd (misschien zijn ze alleen maar Y-achtig en voldoen niet aan alle eisen - voor een ratelcondensator die niet als netscheiding dient zouden ze wel eens geschikt kunnen zijn, zie ook het impedantiegrafiekje) http://www.vishay.com/docs/26523/mkp1842.pdf
Ratelcondensatoren
door Leo Bolier , Goor, 27.05.2015, 12:45 (3472 dagen geleden) @ Maarten Bakker
Maarten,
Je eerst genoemde reeks lijkt inderdaad helemaal te voldoen; alleen wat forse waarden. Ze beginnen met 0,1 uF. En wie verkoopt die voor een redelijke prijs op stuksbasis?
Ik denk dat ik me aansluit bij wat Fons schrijft; 630V, is in elk geval een stuk beter dan het 400V type die er nu inzit.
Ratelcondensatoren
door Maarten Bakker , Haarlem / Delft, 27.05.2015, 18:50 (3471 dagen geleden) @ Leo Bolier
Bewerkt door Maarten Bakker, 27.05.2015, 19:06
Je eerst genoemde reeks lijkt inderdaad helemaal te voldoen; alleen wat forse waarden. Ze beginnen met 0,1 uF. En wie verkoopt die voor een redelijke prijs op stuksbasis?
Ik denk dat ik me aansluit bij wat Fons schrijft; 630V, is in elk geval een stuk beter dan het 400V type die er nu inzit.
Neem dan voor die 630V wel MKP; iets beter bestendig tegen spanningspieken. Je zou ook voor 1000V ceramisch kunnen gaan. Weliswaar ook niet radiaal, maar lekker klein en zijn vaak nog wel met langere draden te krijgen.
Ik vermoed trouwens dat die tweede reeks ook wel eens goed zou kunnen voldoen, maar ben die nog nooit tegengekomen en mis ook nog data om dat te beoordelen.
Ik ga hoe dan ook nog wel eens kijken waar dergelijke condensatoren in te kopen zijn.
P.S. Nou gaat het hier om ratelcondensatoren in het secundaire circuit, dus de zware eisen die gesteld worden aan ratelcondensatoren die tussen net en aarde zitten worden hier niet aan gesteld. Veel hangt af van de voedingsspanning van het toestel en de exacte schakeling (ik zie hier dat hij over 1 wikkeling van de trafo zit, geen extreme plek maar ik weet niet wat de exacte trafospanning is en een onverhoopte kortsluiting kost je wel je trafo). Voor ratelcondensatoren die ook een isolerende werking hebben (bijvoorbeeld in U-toestellen) zou ik 630V ongezien afwijzen!
Ratelcondensatoren
door Fons Vendrik , Ter Aar, 27.05.2015, 11:16 (3472 dagen geleden) @ Leo Bolier
Ik heb geen axiale MKP types van 1000 volt kunnen vinden. Bestaan die wel ?
Leo,
Ik heb in mijn NSFje maar een axiale 630 volt type gezet.
Ik heb ook geen andere kunnen vinden, 't is niet anders....
Is tot nu toe nog heel gebleven.
Groeten, Fons
Ratelcondensatoren
door Leo Bolier , Goor, 27.05.2015, 12:46 (3472 dagen geleden) @ Fons Vendrik
Fons,
Ik ga met je mee; dan maar 630; altijd beter dan de 400 van nu.
Ratelcondensatoren
door Paul Brouwer , Haarlem, 27.05.2015, 18:05 (3471 dagen geleden) @ Fons Vendrik
Tot op heden monteer ik ook de gele 630V-condensatoren van Jukebox Revival als ratelcondensator en heb daar tot op de dag van vandaag nog geen problemen mee gehad.
Groeten,
Paul
--
Ratelcondensatoren
door Leo Bolier , Goor, 27.05.2015, 18:21 (3471 dagen geleden) @ Paul Brouwer
Daar heb ik er ooit wat gekocht. Ik meen zelfs dat ze er 400 en 630V types van hadden.
Als je die nu zoekt vind je die gele wel maar er staan geen werkspanningen meer bij.
Ze hebben wel andere speciale High End types voor hoge spanningen. Kosten wat meer maar voor die enkele keer dat je die nodig hebt is dat natuurlijk geen ramp.