B8X72A Elko vermelding (Techniek Radio/TV)
door peetey , Lanaken, Belgie, 09.07.2015, 14:01 (3428 dagen geleden)
Beste Forummers,
kan iemand mij vertellen waarom in een B8X72A de elko C160 van 10u/350V als extra vermelding op het lichaam heeft staan: 200mA- 100Hz?
Overigens wijkt de waarde af van het schema; dit schema zit vol fouten en afwijkingen!
grtz,
Peter
B8X72A Elko vermelding
door soundman2 , Wouw, 09.07.2015, 14:36 (3428 dagen geleden) @ peetey
Bewerkt door soundman2, 09.07.2015, 14:42
Een elco heeft een zekere wisselstroom weerstand, die ook nog frequentie afhankelijk is. Loopt er wisselstroom door een elco (de rimpel na gelijkrichters bijv.), dan wordt er warmte ontwikkeld. Wordt de temperatuur te hoog dan is dat nadelig voor de levensduur. In dit geval is de maximum stroom opgegeven bij 100Hz.
Soundman2
B8X72A Elko vermelding
door peetey , Lanaken, Belgie, 09.07.2015, 16:21 (3428 dagen geleden) @ soundman2
Akkoord Soundman, dat is duidelijk maar deze elko zit niet in een gelijkrichtingscircuit maar in het primaire UTG circuit van de B8X.
Ik wil hem dus vervangen door een moderne Elko maar daar zie je nooit dergelijke zaken op vermeld staan.
grtz,
Peter
B8X72A Elko vermelding
door John Hupse † , Schoonhoven, 09.07.2015, 17:11 (3428 dagen geleden) @ peetey
maar deze elko zit niet in een gelijkrichtingscircuit maar in het primaire UTG circuit van de B8X.
C160 is de koppelcondensator tussen de versterker en de luidspreker. Dit toestel is normaal niet uitgevoerd met een uitgangstransformator (je bedoelt waarschijnlijk een UGT).
B8X72A Elko vermelding
door kris , Gent België, 10.07.2015, 03:34 (3428 dagen geleden) @ soundman2
Een elco heeft een zekere wisselstroom weerstand, die ook nog frequentie afhankelijk is. Loopt er wisselstroom door een elco (de rimpel na gelijkrichters bijv.), dan wordt er warmte ontwikkeld.
Soundman2
kleine verwarring,
@Henk
Het is niet wat men verstaat onder "wisselstroomweerstand" die de wartmte veroorzaakt bij wisselstroom. (Z= 1/WC)
@Peetey, er is geen UGT want het betreft hier een OTL schakeling
groeten
Kris
B8X72A Elko vermelding
door soundman2 , Wouw, 10.07.2015, 12:57 (3428 dagen geleden) @ kris
Een elco heeft een zekere wisselstroom weerstand, die ook nog frequentie afhankelijk is. Loopt er wisselstroom door een elco (de rimpel na gelijkrichters bijv.), dan wordt er warmte ontwikkeld.
Soundman2
kleine verwarring,
@Henk
Het is niet wat men verstaat onder "wisselstroomweerstand" die de wartmte veroorzaakt bij wisselstroom. (Z= 1/WC)
@Peetey, er is geen UGT want het betreft hier een OTL schakelinggroeten
Kris
Het gaat om de aanduiding op de elco. Niet om de toepassing waarin hij toevallig gebruikt wordt.
Ook door uitgangselco's kunnen forse stromen lopen, al zal dat hier niet direct het geval zijn. Bij transistorversterkers kan die stroom wel enkele ampère zijn. De elco zit dan niet in een gelijkrichtcircuit, maar je moet wel degelijk rekening houden met de stroom die er loopt.
Soundman2
B8X72A Elko vermelding
door Maarten Bakker , Haarlem / Delft, 09.07.2015, 16:20 (3428 dagen geleden) @ peetey
Bewerkt door Maarten Bakker, 09.07.2015, 16:25
Tegenwoordig ook nog wel in databladen terug te vinden als ripple current. Wel iets om mee uit te kijken; een aantal moderne elco's specificeren deze stroom bij hogere frequenties met een derating voor lagere frequenties.
B8X72A Elko vermelding
door peetey , Lanaken, Belgie, 09.07.2015, 16:23 (3428 dagen geleden) @ Maarten Bakker
Ok Maarten,
ik zal dat eens gaan uitpluizen dan.
grtz,
Peter
B8X72A Elko vermelding
door peetey , Lanaken, Belgie, 09.07.2015, 16:59 (3428 dagen geleden) @ Maarten Bakker
Ik heb eens gekeken op de data bladen van de door mij gebruikte type elko's: Jackon LHK series maar ik kom e rniet helemaal uit.
Betreft hier dus de 450V serie, 10 uF. Zoals ik het lees is de maximale ripple bij 120Hz 92mA.
Misschien heeft iemand van jullie eens zin mee te kijken: http://docs-europe.electrocomponents.com/webdocs/0e44/0900766b80e44fe9.pdf
ik hoor het wel,
Peter
B8X72A Elko vermelding
door Franc , 09.07.2015, 17:21 (3428 dagen geleden) @ peetey
Als ikke tabellen en verklaringen goed heb gelezen is de max ripple current opgegeven bij 105 graden.
Die oude elko wellicht bij 70 graden.
Ik zou er eentje nemen van 10 uF bij 450 V die een heel eindje deze afmetingen benadert, dus ook een radiaal model.
Desnoods een ander merk.
Bij de Jukebox Revival hebben ze toch van die zwarte radiale elko's van F&T van 10uF bij 450V.
In welk circuit van die radio zat deze elko?
Groet Frank
B8X72A Elko vermelding
door peetey , Lanaken, Belgie, 09.07.2015, 17:31 (3428 dagen geleden) @ Franc
Hoi Frank,
de Jackon elko's die ik gebruik komen van Jukebox en zijn idd opgegeven bij 105 graden.
De elko bevind zich in de leiding van kathode naar anode van beide EL86's in de aftakking naar de UGT. Het is C160.
grtz,
Peter
B8X72A Elko vermelding
door Ben , Waddinxveen, 09.07.2015, 17:51 (3428 dagen geleden) @ peetey
Bewerkt door Ben, 09.07.2015, 17:57
Juist en die is 8u en geen 10u, dat zou kunnen betekenen dat hij al eerder is vervangen door de omschreven elco met de tekst. Een normale elco van 10u 450V is prima als vervanger. Groet, Ben
--
Onkruid is net als reclame, irritant en het blijft zich herhalen.
B8X72A Elko vermelding
door peetey , Lanaken, Belgie, 09.07.2015, 18:11 (3428 dagen geleden) @ Ben
Hoi Ben,
dit schema staat vol met dergelijke fouten of veranderingen ten opzichte van de radio's zelf.
Betreffende elko is 100% zeker origineel, zat netjes onder zn papiertje en klemmetje en eronder vandaan kwam prachtig glimmend metaal. Papiertje was ook helemaal bruin verkleurd dus...
groet,
Peter
B8X72A Elko vermelding
door Eduard , 10.07.2015, 08:00 (3428 dagen geleden) @ peetey
dag Peter,
Over de elco heb ik niks toe te voegen aan de raadgevingen van de experts.
Wel vraag ik me af waarvoor dat gasgevulde buisje (Z8) dient.
Is dat een klassiek klein neonlampje?
Een overspanningsbeveiliging naar de luidsprekers zal het niet zijn want zelfs na ontsteking ziet de eindtrap nog 22K en dat is veel in vergelijking tot de weerstand van de luidspreker.
Vriendelijke groeten,
Eduard
B8X72A Elko vermelding
door Ben , Waddinxveen, 10.07.2015, 08:46 (3428 dagen geleden) @ Eduard
Bewerkt door Ben, 10.07.2015, 08:54
Eduard, Het is een gewoon neonlampje en bedoeld om overbelasting weer te geven. Ook hier klopt de opgegeven waarde in het schema niet met de werkelijkheid. Op mijn eerder geplaatst detail van het schema zijn de juiste waardes in de radio vermeld. Groet, Ben
P.S., In mijn radio heb ik de betreffende elco C160 gewoon laten zitten.
--
Onkruid is net als reclame, irritant en het blijft zich herhalen.
B8X72A Elko vermelding
door Eduard , 10.07.2015, 09:00 (3428 dagen geleden) @ Ben
Bedankt Ben,
Met neonlampjes kan je uitgekiende dingen doen. Ik heb er ooit eentje gebruikt als overspanningsbeveiling . Zolang de ontsteekspanning niet is bereikt ziet de spanningsbron een bijna oneindige weerstand. Bij te hoge spanning werd een schakeling getriggerd die alles uitschakelt tot via een drukknop reset werd gegeven.
Vriendelijke groeten,
Eduard
B8X72A Elko vermelding
door Maarten Bakker , Haarlem / Delft, 09.07.2015, 17:31 (3428 dagen geleden) @ peetey
Die 92mA mag je nog keer 1,65 doen vanwege de temperatuur, dus kom je op 152mA uit.
De nieuwe condensator is dus lager gespecificeerd dan de oude al zal het allemaal wel een tijdje goed blijven werken als hij op een redelijk koele plek zit en je niet langdurig op hoger volume speelt.
De tip om een fysiek grotere variant te zoeken zou goed kunnen zijn, die kun je met een beetje geluk vinden in een andere serie (dit zijn general purpose elco's, er zijn ook series speciaal voor 'high ripple') of andere vormfactor (beker/pinup elco) en/of bij een ander merk (merken als Epcos, BC, Panasonic, Nichicon beschouw ik als wat betrouwbaarder en wat meer 'high tech' dan Jackon).
B8X72A Elko vermelding
door peetey , Lanaken, Belgie, 09.07.2015, 17:36 (3428 dagen geleden) @ Maarten Bakker
Hoi Maarten,
dankjewel en idd is Jackon een nogal low-cost optie maar dat komt omdat ik gewoon veel radio's repareer en de kosten binnen de perken wil houden. Ik leg dus niet allerlei heel mooie elko's op voorraad
En deze schakeling komt niet zo heel erg vaak voor natuurlijk.
merci voor het meedenken,
Peter
B8X72A Elko vermelding
door soundman2 , Wouw, 09.07.2015, 18:06 (3428 dagen geleden) @ peetey
De cruciale vraag, is de bestaande elco niet goed meer?
Soundman2
B8X72A Elko vermelding
door peetey , Lanaken, Belgie, 09.07.2015, 18:09 (3428 dagen geleden) @ soundman2
Is voor mij geen cruciale vraag, elko's van 50 jaar of ouder worden gewoon vervangen. Ik meet ze niet door, ik leg ze niet onder een vergrootglas; ze worden gewoon verwijderd.
Alhoewel het laten zitten van deze specifieke elko wel een overweging is omdat je er zo rottig bijkomt, net onder de contact-bak voor die schakelaars met hun bowden kabeltjes.
groet,
Peter
B8X72A Elko vermelding
door John Hupse † , Schoonhoven, 09.07.2015, 19:03 (3428 dagen geleden) @ peetey
In dit geval loop je er tegenaan dat de grijze kondito van Philips nog zeker 50 jaar mee gaat, terwijl het nieuwe exemplaar het maar kort vol houdt. Helaas is het niet anders.
Bij deze vrij zware versterker (300 volt plaatspanning, twee maal EL86 in balans) worden hoge eisen gesteld aan de uitgangscondensator. De goedbedoelde raad om in plaats van de high-grade Philips condensator hier een standaard elcootje van Chinees fabrikaat te gaan gebruiken is dan ook misplaatst. Vergis je niet, wanneer zo'n dingetje na korte tijd doorklapt blaas je de spreekspoel van de 9710A 10 Watt luidspreker in zeer korte tijd op. Een EL86 levert nog aardig wat gelijkstroom wanneer je 'm kortsluit...
In de AG9007 60 Watt versterker gebruikte Philips ook zo'n "AC" elektroliet, van een nog wat zwaarder model (C14):
B8X72A Elko vermelding
door peetey , Lanaken, Belgie, 09.07.2015, 19:31 (3428 dagen geleden) @ John Hupse †
Hi John,
laten de chinesen het niet horen..dingetje wordt gemaakt in Taiwan haha.
Maar je hebt wel gelijk hier, dit verandert mijn kijk wel op die hele uitgang van deze radio. Ik zal je raad opvolgen, merci.
Peter
B8X72A Elko vermelding
door Onno , 10.07.2015, 12:21 (3428 dagen geleden) @ John Hupse †
Dat kan ik bevestigen.
In mijn B7X63A enkele jaren terug de uitgangselco's nagemeten. Zowel capaciteit als lek waren nog goed en ESR was lager dan van een nieuwe.
--
Vriendelijke groeten,
Onno
B8X72A Elko vermelding
door Maarten Bakker , Haarlem / Delft, 09.07.2015, 19:42 (3428 dagen geleden) @ peetey
Het kan zomaar dat een 50 jaar oude kwaliteitselco even lang of langer meegaat als je hem laat zitten, dan de goedkope elco die je er eventueel besluit voor in de plaats te zetten. Dat geldt vooral voor de wat "steviger" types zoals deze en bekerelco's; miniatuurelco's ongezien vervangen is vaak wel een goed idee. Voor de zekerheid zou je de oude condensator nog wel kunnen nameten; liefst op capaciteit, lekstroom en verlieshoek.
Edit: ik zie dat John Hupse me al voor is geweest.
B8X72A Elko vermelding
door peetey , Lanaken, Belgie, 09.07.2015, 19:52 (3428 dagen geleden) @ Maarten Bakker
Maarten, beker-elko's laat ik meestal zitten tenzij blijkt dat ze echt op zijn. Dan nog laat ik ze zitten maar zet onder het chassis een paar nieuwe moderne erin.
Peter
B8X72A Elko vermelding
door henkk , Alkmaar, 10.07.2015, 04:47 (3428 dagen geleden) @ peetey
Het grootste probleem met deze radio is de vele sterk verlopen composiet weerstanden
als je daar niets aan doe blijft de radio als een natte krant spelen.
Henk
B8X72A Elko vermelding
door peetey , Lanaken, Belgie, 10.07.2015, 10:39 (3428 dagen geleden) @ henkk
grappige in dit exemplaar is dat geen enkele composiet meer dan 10% uit de pas loopt met zn oorspronkelijke waarde. Je kunt er geen peil op trekken want meestal is alles boven de 100k sterk verlopen.
Peter
B8X72A Elko vermelding
door verbeek , Zutphen, 10.07.2015, 15:30 (3427 dagen geleden) @ peetey
Ook die van het oog niet, die van 470k?
Gr. Paul
B8X72A Elko vermelding
door peetey , Lanaken, Belgie, 10.07.2015, 16:50 (3427 dagen geleden) @ verbeek
heel goed Paul, die had ik nog niet gemeten. Maar..3.4MOhm is best veel he haha!
Peter
B8X72A Elko vermelding
door Hans van der Marel , Hilversum, 10.07.2015, 14:53 (3427 dagen geleden) @ Maarten Bakker
Die 92mA mag je nog keer 1,65 doen vanwege de temperatuur, dus kom je op 152mA uit.
En weer *0,8 i.v.m. de frequentie......
De vraag is natuurlijk hoeveel stroom er nu werkelijk gaat lopen om een uitspraak te doen over de te verwachten levensduur.....
B8X72A Elko vermelding
door John Hupse † , Schoonhoven, 11.07.2015, 10:09 (3427 dagen geleden) @ Hans van der Marel
De vraag is natuurlijk hoeveel stroom er nu werkelijk gaat lopen om een uitspraak te doen over de te verwachten levensduur.....
dat kan je zelf ook berekenen, de maximale wisselstroom hangt af van het uitgangsvermogen van de versterker. Deze stroom is volgens de Wet van Ohm gelijk aan de wortel uit P : R, dus in dit geval de wortel uit 15 : 800 = 137 mA.
De toelaatbare stroom van de 10 uF - 450 volts versie van het geselecteerde elcotype afkomstig uit de "Republic of China" is 98 mA bij een levensduur van 2000 uur (2,7 maand).
Wanneer deze elco niet wordt gekoeld (het onderdeel lijkt me trouwens niet zo geschikt voor chassismontage, en om een ventilator plus een koelvin te plaatsen zoals in een PC is ook niet erg aantrekkelijk) mag je er natuurlijk niet van uitgaan dat de temperatuur van het onderdeel lager blijft dan 105 graden C. De zelfverhitting van dergelijke kleine elco's is immers niet onaanzienlijk, en de warmteweerstand is hoog. De in de datasheet genoemde temperaturen zijn die van het onderdeel zelf, het gaat niet om de omgevingstemperatuur o.i.d. Wel moet je een "derating" van 0,8 toepassen omdat in dit geval vooral frequenties onder de 120 Hz aan de verhitting bijdragen. De maximaal toelaatbare stroom wordt dan 78 mA.
Indien een levensduur van b.v. 50.000 uur wenselijk is (70 maanden) zal je een forse "derating" moeten toepassen. De maximaal toelaatbare stroom voor deze elco wordt dan 17 mA. Omdat de max. stroom in werkelijkheid 137 mA is lijkt me het onderdeel niet geschikt voor het beoogde doel.
Zolang je het uitgangsvermogen van deze versterker weet te beperken tot 230 milliWatt gaat alles nog wel goed.
Ik heb op dit forum dit soort sommetjes al eerder gemaakt, kwalitatief gezien geschikte elco's bestaan nog wel maar zijn niet vanzelfsprekend. Je kunt bovenstaand sommetje b.v. ook maken voor de 350 volts variant van hetzelfde soort, je komt vanwege de lagere verliezen dan iets gunstiger uit. Maar ook deze is volkomen ongeschikt voor zo'n toepassing.
B8X72A Elko vermelding
door Franc , 11.07.2015, 11:27 (3427 dagen geleden) @ John Hupse †
Is het zo dat van die oude Philips elko's de ESR en de verliesfactor na meer dan 50 jaar nog zo laag kan zijn?
Als ik dan de fysieke afmeting zie, is die niet eens veel groter dan een moderne radiale variant.
En verder hoor ik veel mede eigenaren van oude toestellen zeggen dat hun radio juist zienderogen opknapt mede na plaatsing van nieuwe elko's.
En vervanging van de uitgangs elko bank in de AG9007 schijnt deze helemaal vleugels te geven.
Verder zou het voor zo'n uitgangselko in een OTL radio geen verkeerd idee zijn om deze te vervangen voor een foliecondensator die dan misschien wel iets groter uitvalt.
Ik heb zelf ook intussen wat ESR metingen gedaan met nieuwe (NOS) - en jaren 70 en 80 gebruikte elko's.
Ik zie aan de metingen weinig verschil.
De ESR van 10uF elko's varieert een beetje tussen 1 en 2 ohm en bv 2200 uF elko's zitten vaak tussen 0 en 0,2 ohm.
Dit bij zowel gebruikte als nieuwe exemplaren.
Maar om moderne China elko's in een gecombineerde 50+50+50 uF huls te frotten zie ik ook niet echt zitten.
Liever de besproken methode van ernaast onder het chassis monteren.
Groet Frank
B8X72A Elko vermelding
door John Hupse † , Schoonhoven, 11.07.2015, 14:32 (3426 dagen geleden) @ Franc
Frank,
Ik zou er eentje nemen van 10 uF bij 450 V die een heel eindje deze afmetingen benadert, dus ook een radiaal model. Desnoods een ander merk.
meer dan 90% van wat men hierover zegt is gewoon onjuist. Dat is volgens mij een groot probleem met forums enz, iedereen roept weliswaar precies hetzelfde maar weet verder van toeten noch blazen. Zelfs de Wet van Ohm is meestal al een brug te ver. Waarom "desnoods een ander merk"? Waarom zou een radiaal model langer meegaan dan een axiaal model? Je ziet ook dat in dit geval een 350 volt type juist langer meegaat dan een 450 volt model.
Je zegt zelf dat wanneer je er aan gaat meten je niet zoveel verschil ziet tussen oude elco's en nieuwe elco's. Dat klopt, een parameter zoals de "ESR" zegt natuurlijk helemaal niets over de levensduur of over de maximaal toelaatbare rimpelstroom. Denk je nu werkelijk dat dit iets met elkaar te maken heeft?
Ik dacht een correcte en duidelijke berekening te hebben geplaatst, wat leid je zelf nu hieruit af? Dat je een elco door een foliecondensator zou moeten vervangen? Wanneer je even hierover nadenkt zal dit je vragen beantwoorden. Mocht dat niet lukken dan hoor ik het wel.
Waar men ook zelden over nadenkt is waarom elco's die tijdens het gebruik 105 graden C worden (waarvan het elektroliet dus bijna staat te koken) tegenwoordig zo populair zijn. Waarom denk je dat dit zo is? En wat zijn de voordelen en de nadelen van dit soort? En waarom is het niet mogelijk om een dergelijke elco zwaarder te belasten dat in de specs wordt aangegeven, ook niet wanneer je de derating-tabel omgekeerd gebruikt?
B8X72A Elko vermelding
door Maarten Bakker , Haarlem / Delft, 11.07.2015, 14:47 (3426 dagen geleden) @ John Hupse †
Bewerkt door Maarten Bakker, 11.07.2015, 14:54
Verliesfactor meten verdient de voorkeur, maar ESR zegt wel degelijk iets over de zelfopwarming van een condensator, en afmetingen zeggen wat over ESR. Worst case is inderdaad dat hij zichzelf tot 105 graden of meer opwarmt, maar in de praktijk zou dat nog wel een beetje mee kunnen vallen.
Hoeveel het meevalt is ook mij volstrekt onbekend (er is wel aan te rekenen, maar meten lijkt me makkelijker), dus in geval van twijfel een condensator op een plek te monteren waar hij goed bereikbaar is als hij te snel weer stuk gaat, lijkt me een goede keus.
Het verband tussen merk en levensduur is inderdaad indirect en van veel andere factoren afhankelijk, maar over het algemeen gebruiken betere merken betere materialen waardoor ze ook series met hogere specificaties aanbieden en de kans dat de opgegeven specificaties daadwerkelijk gehaald worden, ook groter is.
Maar dat zijn details. Het punt blijft dat je op dit soort plaatsen gewoon goed op de specificaties moet letten. Op het origineel staat de stroom niet voor niets duidelijk vermeld, dat was niet heel gebruikelijk en zal vooral gedaan zijn om duidelijk te maken dat het een afwijkende parameter betreft.
B8X72A Elko vermelding
door John Hupse † , Schoonhoven, 11.07.2015, 15:05 (3426 dagen geleden) @ Maarten Bakker
Bewerkt door John Hupse †, 11.07.2015, 15:15
Jij gaat er als ik het goed begrijp van uit dat een moderne elco altijd spontaan tot 105 graden opwarmt
Ja, maar niet direct en ook niet spontaan, wel na circa 2000 uur en alleen wanneer je 'm maximaal belast. In dit geval dus met een wisselstroom van 98 mA.
Ik zal nog een tipje van de sluier oplichten. Wanneer je deze elco bijvoorbeeld gaat belasten met een wisselstroom van 137 mA dan zal de levensduur dramatisch afnemen. Het onderdeel zal na enige tijd heter worden dan 105 graden en uit elkaar ploffen. Ook al is de ESR slechts 2 ohm.
in geval van twijfel een condensator op een plek te monteren waar hij goed bereikbaar is als hij te snel weer stuk gaat, lijkt me een goede keus.
Men noemt deze aanpak meestal "try and error". Het past prima bij de methode van het vervangen van willekeurige onderdelen. Voordeel hiervan is dat je nooit onderdelen hoeft te vervangen die van fabriekswege op een lastige plek zijn aangebracht. Nadeel is dat deze aanpak zeer veel tijd (en geld) kost. Maar je hebt gelijk wanneer je zou zeggen dat dit hier de gebruikelijke aanpak is...
B8X72A Elko vermelding
door Franc , 11.07.2015, 17:46 (3426 dagen geleden) @ John Hupse †
Hallo John,
Ik trek je kennis niet in twijfel maar ik kan me niet voorstellen dat een elko die gespecificeerd is op 105 graden bij normaal gebruik zo heet zal worden.
Ik ga er zelfs van uit dat elko's tijdens normaal gebruik weinig tot niets opwarmen, hooguit door de omgeving waarin dit onderdeel zit.
Als de elko van zichzelf al warm wordt is deze toch echt te licht gekozen.
En verder wat Maarten al zei over de ESR lijkt me logisch; hoe hoger de ESR, hoe groter de warmte ontwikkeling bij een bepaalde stroom.
Verder vind ik het wel opvallend dat veel apparatuur toch beter functioneert na vernieuwen van oa elko's.
De levensduur daarna is uiteraard afhankelijk van hetgeen er nu inzit.
Verder zijn radiale elko's meestal wat groter qua afmetingen dan axiale typen bij dezelfde waarden.
En waarom mag een 10 uF elko nooit door een folie C worden vervangen?
Groet Frank
B8X72A Elko vermelding
door Maarten Bakker , Haarlem / Delft, 11.07.2015, 18:39 (3426 dagen geleden) @ Franc
John schrijft in een antwoord op mijn bericht zelf al dat de elco pas tegen zijn levenseinde echt thermisch de lucht in gaat (als hij tegen die tijd niet stilletjes uitgedroogd is, dat doen ze ook nog wel eens). Daarover ben ik het met hem eens; je ziet ook in moderne apparatuur soms wel elco's waarvan het plastic jasje fors gekrompen is gedurende hun laatste levens-uren. Die zijn dus echt heet geweest, waarschijnlijk ruim boven 105 graden.
De cijfers voor 105 graden gebruiken in de berekening lijkt me dus ruimschoots conservatief omdat die temperatuur tijdens de normale levensduur doorgaans niet gehaald zal worden, maar je sluit wel onbekenden uit uit je berekening. Dat scheelt weer extra (ingewikkeld) rekenwerk, meten of proefondervindelijk vaststellen en is opzich natuurlijk een prima methode als het onderdeel dat je op die manier uitrekent goed verkrijgbaar is (conservatieve berekeningen gaan vaak prima, maar soms kom je op een onderdeel uit dat simpelweg niet bestaat of erg onpractisch is). Ik vind er opzich wel wat voor te zeggen om zo conservatief te dimensioneren als het om een reparatie of enkelestuks gaat. Je weet dan zeker dat je er jarenlang geen omkijken naar hebt.
Waarom je geen foliecondensator zou kunnen gebruiken, heb ik even gemist. In veel gevallen (het lijkt mij ook in dit geval) is dat juist de ideale langlevende vervanger die alleen maar niet origineel gebruikt is omdat hij duurder of onpractisch was (in de tijd van dit toestel een oliegevulde papiercondensator van forse afmetingen).
B8X72A Elko vermelding
door Franc , 11.07.2015, 18:49 (3426 dagen geleden) @ Maarten Bakker
Maarten,
Ik kan weinig toevoegen hierop.
Alleen zou ik wel wat verder in willen gaan op de ESR en evt verlies metingen.
Misschien zouden die metingen bij verschillende frequenties gedaan moeten worden.
En daaruit het gedrag van de kondensatoren in bv een audio circuit kunnen afleiden.
Groeten Frank
B8X72A Elko vermelding
door Maurice , Dordrecht, 11.07.2015, 21:24 (3426 dagen geleden) @ Maarten Bakker
Ga geheel mee met de redenering van John.
Over afmetingen, -afmeting en relatie tot eenige waarde is zinloos.
Heden zijn er vele technieken om een elko of welk ander soort kleiner te maken.
Snap die redenering dus niet.
Dat na vervanging een toestel beter presteert gaat volgens mij dit verhaal helemaal niet over.
Maar je wilt dat toestel iets langer als een week goed blijft presteren.
Het is vrij eenvoudig om wat heldere Datasheets op te snorren en die eens goed te bestuderen.
Stel dan ook de vragen anders daarover.
Waarom een elko vervangen voor een folie condensator wijst ook weer een datasheet uit.
Kijk dan met name ook naar de wisselstroomweerstand(Impedantie) grafieken.
Vervanging van componenten door totaal andere met andere eigenschappen is alleen dan
raadzaam als je ook de gewijzigde eigenschappen gefundeerd kan onderbouwen en
in staat bent om die in schema te passen.
-Dus wat gebeurt er als ik een totaal ander component toepas, welke invloed heeft dat.
De toepassing hier gaat volgens mij over de serie condensator in de eindtrap.
Welke bedoeld is om audio door te laten en DC component te blokkeren.
Dat is toch echt wat anders als een condensator in een voeding die een rimpel van 100Hz
moet wegwerken.
Kan prima zijn, soms beter, soms slechter.
Waarom zoveel uiteenlopende eigenschappen, bv die 85-105 graden heeft ook een centen kwestie.
In grote producties van apparaten wil men maximale winst behalen.
Paar centen besparen op een onderdeel heeft dan wel degelijk zin.
Voor ons hobbyfanaten heeft die paar centen geen zin en kies je gewoon direct de beste.
Voor de krenters of smalle budgetters die denken waarom 75 cent betalen als het ook voor 71 cent kan, wel zie de specs.
B8X72A Elko vermelding
door Hans van der Marel , Hilversum, 12.07.2015, 07:36 (3426 dagen geleden) @ Maarten Bakker
John schrijft in een antwoord op mijn bericht zelf al dat de elco pas tegen zijn levenseinde echt thermisch de lucht in gaat (als hij tegen die tijd niet stilletjes uitgedroogd is, dat doen ze ook nog wel eens). Daarover ben ik het met hem eens; je ziet ook in moderne apparatuur soms wel elco's waarvan het plastic jasje fors gekrompen is gedurende hun laatste levens-uren. Die zijn dus echt heet geweest, waarschijnlijk ruim boven 105 graden.
Elco's in geschakelde voedingen als bijvoorbeeld voor laptop voedingen staan vrijwel altijd op een hoge temperatuur.
Voel eens aan zo'n 95 watt van HP of Dell, zijn eigenlijk niet meer vast te houden dus de buitenkant is al rond de 60 graden.
Binnenin is het nog warmer. De 105 graden geldt dus voor de hele levensduur.
Daar zijn die elco's dan ook voor ontwikkeld. Speciaal elektrolyt dat daar een tijd ( zie data blad van de elco ) tegen kan.
Door nu zo'n elco te gebruiken in een veel koelere omgeving kan de levensduur oplopen naar vele jaren ( als alle andere parameters ook passen ! ).
Let op, de fabrikant stelt ook nog een maximale levensduur vast van bijv. 15 jaar zelfs als je uitrekent dat je ver daarboven kan komen.
Rekenen, rekenen en rekenen leid tot een bruikbare vervanger ( of geschikt voor een nieuw ontwerp ).
Maar de te verwachte omstandigheden kennen is nog veel belangrijker.
In mijn bijdrage stel ik de cynische vraag over de werkelijke stroom die gaat lopen.
John stelt dat uit te kunnen rekenen met de wortel uit P/Z waarin P het maximum vermogen van de versterker en Z de impedantie van de luidspreker.
Continue maximum vermogen komt bij audio niet voor, ook niet als de versterker overstuurt wordt.
Het is wel de enige manier om een veilige waarde uit te rekenen.
Je kunt daarop een elco selecteren die bij de laagste en hoogste frequentie ( ook als de versterker daar dan niet het maximale vermogen kunnen leveren ) de juiste parameters en levensduur heeft.
B8X72A Elko vermelding
door hans , Hoorn, 11.07.2015, 18:44 (3426 dagen geleden) @ Franc
Forummers,
De informatie in de datasheet van RS vind ik niet erg compleet. De door John aangehaalde 2000 uur staat er inderdaad in, maar dat is de waarde die in de endurance test op 105°C gehaald wordt [eigenlijk wordt na 2000 uur gekeken of het ding nog goed werkt; hij stopt er niet subiet mee na 2000 uur in een oventje]. In een vergelijkbaar datasheet van Vishay staat naast de endurance waarde van 5000 uur ook het useful life at 105° van 10.000 uur en useful life at 85° [met rimpel] van 100.000 uur.
Laat die c van RS maar een kwart van de kwaliteit hebben van zijn Vishay familielid, dan leeft hij volgens mij makkelijk 10.000 uur bij 85°C. En die 85°C lijkt mij al pittig warm.
Hans Walraven
B8X72A Elko vermelding
door John Hupse † , Schoonhoven, 11.07.2015, 19:17 (3426 dagen geleden) @ hans
Laat die c van RS maar een kwart van de kwaliteit hebben van zijn Vishay familielid, dan leeft hij volgens mij makkelijk 10.000 uur bij 85°C. En die 85°C lijkt mij al pittig warm.
je verwart hier oorzaak en gevolg. Bij 85 graden C is de toelaatbare stroom 1,4 maal zo hoog als bij 105 graden, maar daarvoor moet je het onderdeel koelen. Wanneer je dit niet doet is de temperatuur namelijk geen 85 graden meer, maar kan gemakkelijk oplopen tot ver boven deze waarde. Sterker nog, bij 1,4 maal de maximale stroom zal het onderdeel snel uit elkaar ploffen. Dat komt omdat de warmteontwikkeling kwadratisch verloopt t.o.v. de stroom.
Je kunt natuurlijk altijd berekenen bij welke wisselstroom het onderdeel een levensduur haalt van 10.000 uur (dat is ruim een jaar), zie hiervoor ook mijn voorbeeld voor 50.000 uur. Je komt dan uit op circa 35 mA. Met Vishay condensatoren heeft dit niet direct te maken, en 35 mA is een stuk minder dan de 137 mA die je hier nodig hebt.
B8X72A Elko vermelding
door hans , Hoorn, 11.07.2015, 20:23 (3426 dagen geleden) @ John Hupse †
je verwart hier oorzaak en gevolg.
Ik verwar helemaal niets. De onderdelen worden volgens een bepaald protocol getest en daaruit volgt een kwalificatie. De aangegeven temperaturen zijn omgevingstemperaturen en niet de temperaturen die bereikt worden tijdens normaal gebruik.
Hans
B8X72A Elko vermelding
door John Hupse † , Schoonhoven, 11.07.2015, 18:49 (3426 dagen geleden) @ Franc
Bewerkt door John Hupse †, 11.07.2015, 19:09
En waarom mag een 10 uF elko nooit door een folie C worden vervangen?
tja, ik zal het niet verbieden, dat heb ik dan ook niet gezegd. Het is al vreemd om een goedwerkend onderdeel te vervangen door een willekeurig gekozen ander onderdeel, maar om dit te gaan verbieden lijkt me nog een stuk vreemder. Ik ben wel vaker benaderd door mensen die wilden dat ik dit soort dingen zou gaan verbieden, maar ik voel daar eigenlijk niets voor.
Een onderdeel waar aan twee kanten een draad uitsteekt is op zich niet groter vergeleken met een onderdeel waar twee draden aan dezelfde kant uitsteken. Dat er verschillen zijn tussen verschillende merken en prijzen lijkt me duidelijk.
Of je je kunt voorstellen dat een onderdeel 105 graden C kan worden weet ik zo niet. Maar een van de onderdelen waar hier over wordt gesproken is op deze manier gespecificeerd. Het is bestand tegen 105 graden, en wanneer de stroom dan nog iets toeneemt is het direct afgelopen. Het onderdeel gaat dan kapot. Dat komt omdat er water in zit, en dat ontsnapt in de vorm van stoom wanneer de temperatuur stijgt boven de 105 graden. Je kan er wel weer nieuw water in spuiten, maar meestal is ook de behuizing gescheurd en blijft het ding lekken.
De specificaties gaan er van uit dat bij een stroom van 98 mA dit onderdeel een levensduur heeft van 2000 uur. Met levensduur wordt bedoeld "het aantal uren dat het onderdeel het volhoudt onder de gespecificeerde omstandigheden". Het zou inderdaad zeer onverstandig zijn om de temperatuur op te laten lopen tot 105 graden C, precies om deze reden moet je de maximale stroom dus een flink stuk onder de aangegeven maximale waarde van 98 mA kiezen. Als je de berekening nog eens naleest zal je zien dat ik op een maximale stroom van 17 mA uitkom, dat is voldoende laag om een levensduur van 90 maanden te halen.
Wat Maarten zegt over "conservatief" dimensioneren betekent in de praktijk dat je uitgaat van een levensduur van circa 50.000 uur (90 maanden). Bepaalde zeer goedkope produkten kunnen natuurlijk voor een kortere periode zijn gedimensioneerd, b.v. 5.000 uur (7 maanden). Je kunt dat zelf kiezen, ik ga dat allemaal echt niet voorschrijven of verbieden.
B8X72A Elko vermelding
door hans , Hoorn, 11.07.2015, 22:05 (3426 dagen geleden) @ John Hupse †
Of je je kunt voorstellen dat een onderdeel 105 graden C kan worden weet ik zo niet.
Maar een van de onderdelen waar hier over wordt gesproken is op deze manier gespecificeerd.
Nou nee. Het onderdeel is getest tot 105°C; het is bedoeld voor een 'gewone' omgevingstemperatuur van 20°C. De specificaties gaan uit van een extreem.
Het is bestand tegen 105 graden, en wanneer de stroom dan nog iets toeneemt is het direct afgelopen.
Het onderdeel kan kapot gaan. De fabrikant garandeert -gegeven de testmethode- gebruik tot 105°C.
Het onderdeel gaat dan kapot. Dat komt omdat er water in zit
Ja, want het is een oplossing in water. Dat was tot ca. 2003 [gokje] een probleem met Taiwanese elco's die 70% water bevatten en menig moederbord [zit ik nu op het verkeerde forum?] voortijdig tot hun einde lieten komen.
en dat ontsnapt in de vorm van stoom wanneer de temperatuur stijgt boven de 105 graden. Je kan er wel weer nieuw water in spuiten, maar meestal is ook de behuizing gescheurd en blijft het ding lekken.
Dat inspuiten van water zullen we maar afdoen als een grapje. De temperatuur hoort gewoonweg niet te stijgen tot 105°C. In alle grafieken die te vinden zijn over elco's eindigt de grafieklijn op 105°C [of 5°C hoger]. Dat is niet voor niets. De onderdelen zijn gespecificeerd tot gebruik bij een maximale omgevingstemperatuur van 105°C; een werktemperatuur wordt niet genoemd. Hoe lager hoe beter.
Hans
B8X72A Elko vermelding
door Anton van den Oever , Hazerswoude-dorp, 11.07.2015, 19:11 (3426 dagen geleden) @ Franc
En waarom mag een 10 uF elko nooit door een folie C worden vervangen?
Folie condensatoren kunnen heel goed, maar let goed op wat je koopt.
Er is geen component te bedenken waar meer kwaliteits verschillen in te vinden zijn dan hier. (en waar meer over gediscussieerd wordt)
Beroepsmatig werk ik veel met frequentie omvormers, ook wel inverters of wisselrichters genoemd.
In de tussenkring van de wat grotere units zitten veel PEC MKP’s (Power Electronics Capacitors) (90 µF / 850-900V).
Deze condensatoren zouden volgens voorschrift fabrikant preventief na 6 jaar volcontinu bedrijf moeten worden vervangen, maar vaak wordt dat pas na 10 jaar gedaan.
Rimpelstromen van meer dan 20 A! bij 300 Hz zijn hier normaal, let wel: per condensator!
Ik heb hier nog een afgedankt exemplaar (is nog wel eens handig om een "sluiting'kie" weg te branden) deze meet nog als nieuw.
Volgens mij worden ze nauwelijks warm, maar mijn hand in een 320 kW inverter steken tijdens bedrijf doe ik niet.
m.vr.gr.
Anton van den Oever
B8X72A Elko vermelding
door Cornelis B-B. , Amsterdam, 11.07.2015, 22:12 (3426 dagen geleden) @ Anton van den Oever
Al met al. Na deze discussie gelezen te hebben, kom ik voor mij zelf tot de slotsom,
dat die koppel elco naar de L Spr in de OTL Philips radio's, in principe niet vervangen
hoeft te worden,tenzij ie echt aantoonbaar defect is. LSpr spoel is dan wel al verbrand.
Is een goede kwaliteit C die zelden stuk is.
En waarom zou je iets zo nodig moeten vervangen dat goed is? Zit niet om onnodig werk
verlegen. Dus ALLEEN dingen preventief vervangen die, versleten, lek of verlopen zijn.
Gr Cees.
--
CornelisBB
B8X72A Elko vermelding
door peetey , Lanaken, Belgie, 12.07.2015, 08:28 (3426 dagen geleden) @ Cornelis B-B.
Beste Forummers,
de gehele discussie begon met een uitleg van een parameter die mij niet zo bekend was. Duidelijk mag zijn dat op deze specifieke plek- en daar ging het mij om- een echt goede en liefst ruim bemeten elko op zijn plaats is.
In principe is er ruimte genoeg om die te plaatsen dus er is geen enkele reden om over te gaan op een klein elkootje van zeer middelmatige kwaliteit die ook nog eens de gewenste specifikaties niet haalt.
Het is ten slotte de bedoeling van een reparatie dat deze toch geruimte tijd stand houdt en dat is met gebruik van de aangehaalde vervangings elko niet gewaarborgd.
Of je nou wel of niet die elko moet vervangen kun je lang over discussieren; ik vervang ze in principe allemaal om uit te sluiten dat nadat alle spanningen weer helemaal volgens spec zijn een oude elko die al jaren niet belast is geweest en msschien de laatse jaren van zn werkzaam leven niet meer dan 70% van de oorspronkelijke spanning heeft moeten verduren alsnog binnen de kortste tijd na de repa de geest geeft. Repareer je voor jezelf dan is dat geen punt en heb je weer wat om handen; repareer je voor anderen die soms meer dan een uur moeten rijden om hun radio binnen te brengen dan vind ik dat dus geen optie.
Elko's door folie condensatoren vervangen- vooral in het voedingscircuit- kan flinke geluidswinst geven bij een mooie versterker; bij het gemiddeld LF ontwerp van een radio is dat weggesmeten geld, zeker gelet op de kwaliteit van de gemonteerde luidsprekers.
Deze OTL's van Philips zijn echt mooi ontworpen en klinken prima..voor een radio! Deze ene specifieke elko zou ik echter fijn laten zitten in het vervolg tenzij echt duidelijk is dat tie stuk is. Niet omdat het te duur is er een goede vervanger in te zetten maar omdat deze elko op zo'n rot plek zit om te vervangen!
iedereen bedankt voor de hulp, uitleg en speciaal John voor zijn berekeningen,
grtz,
Peter
B8X72A Elko vermelding
door Bert Knoop , Elst Gelderland, 15.07.2015, 14:10 (3422 dagen geleden) @ Franc
En vervanging van de uitgangs elko bank in de AG9007 schijnt deze helemaal vleugels te geven.
Franc,
Je bedoeld deze.
Bij mijn AG 9007's in stappen gereviseerd heb ik deze als laatste vervangen hetgeen een resultaat gaf om van te smullen, ze vliegen figuurlijk door de kamer heen .
B8X72A Elko vermelding
door Franc , 15.07.2015, 14:19 (3422 dagen geleden) @ Bert Knoop
Jazeker Bert!
Daarom ben ik wel benieuwd wat de ESR intussen van dit geheel is met al die bipolaire elko's.
Groet Frank