Beste Peter,

Als je heel zeker weet dat je ventilator regeling een sinusvormige spanning afgeeft van de gemeten waarden zal dit prima werken. Ik vermoed echter dat het een soort van triac regeling is, waarbij een deel van de sinus wordt doorgelaten. Meten met een universeelmeter kun je dat niet! Wel met een oscilloscoop, je ziet dan hoe de spanning eruit ziet.

In geval van een triac regeling is het geheel niet bruikbaar en zal tot vernieling van je voedingstransformator leiden. Bij twijfel dus ook niet gebruiken!

Bovendien is opstarten met een variac geen stroombeperking, maar een spanningsregeling. Je beperkt daarmee uiteraard ook de stroom (als je spanning lager wordt dan de voorgeschreven 220 (230) volt, zal ook de stroom lager zijn.

Gebruik uitsluitend een variac, liefst in combinatie met een gloeilamp van zo'n 60 Watt.

De triac regeling is wel bruikbaar bij een elektromotor / gloeilamp en zo.

Variac's worden met enige regelmaat aangeboden op de diverse verkoop sites. Neem, als je de kans hebt, een netgescheiden exemplaar, dan kun je ook veilig werken aan serie toestellen (of U toestellen)

Succes!

--
Met vriendelijke groet,

Leo Snoeren

https://www.rrd.link/ (onder constructie)

leosnoeren(apenslingertje)freedom.nl

Hallo Mijnheer P(iet)P(ol)of iets dergelijks,
Ikzelf (een klein beetje meer gevorderde beginneling)zet mijn 60w lamp Na de variac in serie met het te testen toestel.Steeds beginnen met de laagste spanning,na een half uur de volgende hogere spanning,enz...
Dit doet men om de Elco's in het toestel op adem te laten komen na een lange stilstand.
Opgelet:Zit je met de variac reeds aan een spanning van ongeveer 150V en de lamp blijft steeds even fel gloeien dan zet ik er geen hogere spanningen meer op.
Dan is het tijd om de elco's afzonderlijk uit te testen.
Wat je ventilatorregeling betreft meen ik dat dit te doen is.(Maar niet ideaal)
N de Hobokenaar

Die lamp methode is prima. Je kunt hem nog een beetje uitbreiden door verschillende gloeilampen te gebruiken. Beginnen met één van 40W en als dat goed gaat één van 60W of 75W. Nog groter zou een volgende stap zijn... Als die nog te koop waren.

De ventilatorregeling is riskant. Meestal gebruiken die een vorm van fase aansnijding (met een triac). Voor een motor geen probleem, voor een transformator met de daarachter hangende elektronica desastreus.

Sommige ventilatoren met ingebouwde regeling werken anders. Die hebben als het ware een motor met ingebouwde transformator met een aantal aftakkingen. Voor ons doel onbruikbaar.

Alleen als de regeling uit een echte transformator met aftakkingen bestaat, is hij wel bruikbaar. Maar dan moet je wel zeker weten dat de regelaar geschikt is én eerst de lamp gebruiken om een eventuele kortsluiting te detecteren. De regelaar kan daar vast niet goed tegen.

Pieter Kralt

De variacmethode biedt geen stroombegrenzing. Daardoor kan bij een defecte of sterk lekke voedingselco, de elco gaan koken (ook op een lage spanning) of de gelijkrichter stuk gaan.
Probeer die methode dan ook niet te emuleren met je ventilatorregeling, want er zijn betere en net zo simpele manieren.

Een stroombegrenzing (zoals een smoorspoel of lamp) is een verstandiger idee. De begrenzing primair opnemen is alsnog een grove methode, maar het is beter dan niets.

Elco's formeer je met een vaste stroom, en een vaste spanningsbron. Bijvoorbeeld een 47k 0,5w weerstand en een 250v voeding. Andere methodes om elco's te formeren berusten op geluk...

Anekdote: ik was een tijd geleden, toen ik nog niet zo ervaren was, een Erres toestel aan het testen. Op de variac aangesloten. Voltje of 100 er op gezet. Lampjes gingen zwak branden, maar na een paar minuten begon het toch wel ernstig naar hete transformator te ruiken.
Wat bleek? Kortsluiting tussen anode en kathode in de gelijkrichtbuis.

Met een lamp kom je daar zo achter; die gaat fel branden. Bovendien zal een 40w trafo nooit stuk gaan als je er een 40w lamp mee in serie zet.
Met een variac? 'Staat er nu geen hoogspanning omdat ik de voedingsspanning te laag heb om de gelijkrichter te laten werken, of is er wat anders aan de hand?'

Kortom:
- Voor het formeren van elco's, deze lossolderen en via een 47k weerstand laten formeren.
- Voor algemeen testen van radio's, een paneel met lampen maken.
- Een variac is handig ICM een scheidingstrafootje om een variabele voeding te maken bij experimenten, of als lichtdimmer.

--
Ik neem op kleine schaal reparaties voor anderen aan voor een leuke prijs.
Stuur een mailtje bij interesse.