Wat triggert wat.... (Algemeen)

door Paul Brouwer @, Haarlem, 09.11.2008, 20:41 (5859 dagen geleden)
Bewerkt door Paul Brouwer, 09.11.2008, 21:06

Bij deze een vraag die al wat langer door mijn hoofd spookt.

In een radio kennen wij antennefrequenties, oscillatiefrequenties en middenfrequent(ies).

Wij weten dat de oscillatiefrequentie (doorgaans) hoger ligt dan de afgestemde antennefrequentie,
waarbij het verschil de middenfrequentie is.

Mijn vraag is "wat bepaalt feitelijk die oscillatiefrequentie":
- zijn dat de op een bepaalde MF ingestelde MF-trafo's
- of zijn dat de spoelen en trimmers in de oscillatiekringen

De vraag is uit een eerder gedachtenspinsel omhoog gekomen, zijnde een toestel met een MF van
128KHz door wijziging van MF-trafo's naar een MF van 452KHz om te bouwen.

Op een of andere manier moet de triode van de mengbuis door krijgen op welke frequentie hij moet
oscilleren.

Groet,
Paul

--
[image]

Wat triggert wat....

door Onno ⌂ @, 09.11.2008, 20:55 (5859 dagen geleden) @ Paul Brouwer
Bewerkt door Onno, 09.11.2008, 21:06

Paul,
De oscillatorfrequentie wordt alleen bepaald door de oscillatorkring (afstemkring in de oscillator), bestaande uit de oscillatorspoel (voor elk golfbereik 1), de oscillatorsectie van de afstemcondensator en extra condensators voor padding en trimming.
De voorselectiekring(en) moet(en) ervoor zorgen dat alleen de juiste frequentie wordt toegelaten tot de mengtrap. De gelijkloop van de oscillatorkring met de voorselectiekring(en) is kritisch.
Dit is een moeilijk onderdeel van het ontwerp van een super. Het was een heel gereken voor de ontwerper om de oscillator en de voorselectiekring over het hele golfbereik met een verschil van(ongeveer) precies de middenfrequentie te laten oplopen.
Om die gelijkloop te bereiken zijn verschillende extra condensators parallel (trimmer) en soms ook in serie (padder) met de afstemcondensator geschakeld.
Een radio laten werken met een andere middenfrequentie kan in theorie wel, maar waarschijnlijk moet je alle spoeltjes en (padding en trimming) condensators vervangen.
Bovendien zal de afstemschaal niet meer kloppen.
Het is niet voor niets dat afstemspoelen, afstem-C en schaal vroeger als set werden verkocht.

Groetjes,
Onno

--
Vriendelijke groeten,
Onno

Wat triggert wat....

door Paul Brouwer @, Haarlem, 09.11.2008, 21:08 (5859 dagen geleden) @ Onno

Hallo Onno,

Dank voor deze heldere uitleg. :OK:

Groet,
Paul

--
[image]

Wat triggert wat....

door Jan Bus @, Amersfoort, 09.11.2008, 21:05 (5859 dagen geleden) @ Paul Brouwer

Wat is de achterliggende gedachte hiervan? Een MF-versterker met een frequentie van 128 kHz is nl. superieur qua selectiviteit en versterking aan een MF-trap van 452 khz. Bovendien is de gelijkloop van afstem- en oscillator-kringen met een lage MF gemakkelijker te realiseren dan met een hoge MF. Reden waarom indertijd de lage MF-frequenties zijn verlaten, is de noodzaak van een extra afstemkring om een redelijke onderdrukking van spiegelfrequenties te bewerkstellen. Dus een zuiver economisch motief.

Groet, Jan.

Wat triggert wat....

door Paul Brouwer @, Haarlem, 09.11.2008, 21:15 (5859 dagen geleden) @ Jan Bus

Hallo Jan,

De achterliggende gedachte kwam naar boven toen ik nog met de gedachte rondliep om een BX360A na te bouwen.

In het schema had ik gezien dat de MF-trafo's geen afstelbare kernen hadden, maar dat de MF daar d.m.v.
draadtrimmers afgeregeld werd. Een setje MF-trafo's met instelbare kernen heb ik wel liggen, maar de MF
van deze trafo's is 452KHz in tegenstelling tot de 128KHZ van de BX360A.

Vandaar dus de vraag "wie nu wie beïnvloedt".

Uit de uiteenzetting van Onno is gebleken dat de oscillatiekring een op zich staande kring is die op
basis van de gekozen MF een uitgekiende en berekende kring is en dus niet zomaar aan te passen is.

Groet,
Paul

--
[image]

Wat triggert wat....

door fred101 ⌂ @, Waardenburg, 10.11.2008, 07:11 (5859 dagen geleden) @ Paul Brouwer

Dat MF anders krijgen is het probleem niet. Die oscillator op een andere frequentie ook niet maar de gelijkloop is een ander verhaal. Ik heb ooit zelf een (torren)superhet (80m ssb) bedacht en gebouwd waarbij ik er achter kwam hoe moeilijk het is om gelijkloop te berekenen. Zeker als je niet zoals een fabrikant de mogelijkheid hebt om een varco speciaal voor dat doel te maken met ongelijke banken. Als je zeker wil zijn dat de boel werkt zou ik 1 op 1 het schema nabouwen maar het is natuurlijk veel leuker om het toch met andere componenten voor elkaar te krijgen:EVL: Ik heb toen ook geexperimenteerd met diverse MF's (frequentie en filter methodes) in dat bouwsel. Het leukste was een MF van 500Kc waarbij ik een 0V1 op buizen als detector gebruikte :-D

Onno: nooit geweten van dat lage MF. Ik dacht dat ze 450-460 kozen omdat daar niet veel stations zaten. Maar hoe lager de frequentie ook hoe groter de spoel en condensator (kost geld). Je maakt wel makkelijker een smaller filter. Nu snap ik ook waarom in veel marine ontvangers een 100Kc MF wordt toegepast. Daar werd niet op een paar centen gekeken.

Fred

--
Fred\'s opvangtehuis voor verweesde buizenbakken
http://www.pa4tim.nl

Wat triggert wat....

door soundman2 @, Wouw, 10.11.2008, 10:58 (5859 dagen geleden) @ fred101

Dat MF anders krijgen is het probleem niet. Die oscillator op een andere frequentie ook niet maar de gelijkloop is een ander verhaal. Ik heb ooit zelf een (torren)superhet (80m ssb) bedacht en gebouwd waarbij ik er achter kwam hoe moeilijk het is om gelijkloop te berekenen. Zeker als je niet zoals een fabrikant de mogelijkheid hebt om een varco speciaal voor dat doel te maken met ongelijke banken. Als je zeker wil zijn dat de boel werkt zou ik 1 op 1 het schema nabouwen maar het is natuurlijk veel leuker om het toch met andere componenten voor elkaar te krijgen:EVL: Ik heb toen ook geexperimenteerd met diverse MF's (frequentie en filter methodes) in dat bouwsel. Het leukste was een MF van 500Kc waarbij ik een 0V1 op buizen als detector gebruikte :-D

Onno: nooit geweten van dat lage MF. Ik dacht dat ze 450-460 kozen omdat daar niet veel stations zaten. Maar hoe lager de frequentie ook hoe groter de spoel en condensator (kost geld). Je maakt wel makkelijker een smaller filter. Nu snap ik ook waarom in veel marine ontvangers een 100Kc MF wordt toegepast. Daar werd niet op een paar centen gekeken.

Fred

Het heeft in elk geval met de kostprijs te maken, maar ook met selectiviteit.
Een lage MF, kan heel selectief zijn, maar daarmme loop je het risico op ontvangst van spiegelfrequenties, dat zijn de zenders die werken op de oscillatorfrequentie + de MF. Bij 128KHz, is dat nauwelijks iets meer dan 250KHz. Het valt niet mee om antennekringen te maken die alleen de gewenste frequentie door laten, zeker als de ontvangstfrequentie en paar MHz is.
In de kortegolf lukt dat meestal zo slecht, dat daar wel de dubbelsuper wordt toegepast. Eerst wordt er gemengd naar een hoge middenfrequentie, waarbij de spiegels zover weg liggen dat de antennekringen selectief genoeg zijn. Vervolgens wordt er naar een lagere MF gemengd om voldoende selectiviteit te verkrijgen voor naast elkaar liggende zenders. Een dubbelsuper is een stuk ingewikkelder en duurder om te maken. De MF rond de 450 KHz is een compromis.
Er kunnen in dat freq gebied wel zenders werken, die dan rechtstreeks inwerken op de MF. Daarom werden er verschillende MF freq toegepast. De meeste Duitse radio's gebruikten dan 460KHz, maar exporttoestellen hadden dan weer 452KHz. Dat was voornamelijk omdat Radio Scheveningen storingen veroorzaakte op 460.

Henk Roovers


Henk Roovers

Wat triggert wat....

door Jan vd Reijden, 10.11.2008, 09:31 (5859 dagen geleden) @ Jan Bus

Hallo Jan

Dus een zuiver economisch motief.

Dat waag ik toch te betwijfelen. Juist omdat de oscillator frequentie slechts 128 kHz verschilt van de te ontvangen frequentie, heb je aan de ingang een grote selectiviteit nodig. Dat betekent een afgestemde kring extra. Dus een spoel en een varco + trimmer extra. Dat kost toch ook geld.

Ik denk dat de andere reden die je noemt, hout snijdt. Het werd te druk in de ether en een hogere MF maakt het dan wat gemakkelijker ongewenste signalen en mengproducten weg te houden.

Om die reden hebben communicatieontvangers (dubbelsupers) een 1e MF die nog veel hoger ligt. Rond de 50 mHz is niet ongebruikelijk. Kost wel wat meer!

Jan.

RSS Feed van deze thread
powered by my little forum