Beste Eleen,
Als beginneling hobby-ist was mijn keuze vlug gemaakt.En dat was een eenvoudige emissietester.
Maar dan een betrouwbare en geen probleemgeval die ik destijds heb aangekocht.In mijn geval kun je natuurlijk de buis testen in een goed werkend ander toestel,maar dat brengt dan weer de sleur mee het goede toestel boven te halen en dan een tijdlang te laten spelen.
Natuurlijk Eleen,jij bent een specialiste op buizengebied en jou vraag is waarschijnlijk meer gericht voor ver gevorderden in het vak of zoals we in het West-Vlaams zeggen" voor echte ouwe rotten in het vak"
Groeten
Norbert

Buizentesters: zelfbouw of aankoop van een meestal onbetaalbare AVO of een goedkopere emisietester? Dit is de vraag die velen onder ons zich stellen.

Naar aanleiding van de discussie over de AVO MK IV ben ik wel eens benieuwd hoe mede-forumleden hier over denken en welke criteria hun keus bepaald heeft.

Wat wil je gaan testen of meten aan buizen, en vooral welke buizen? Waneer het er om gaat om een doorsnee radio- of tv-buis te controleren of ie nog bruikbaar is, ben je met een eenvoudige emissietester al in staat om kaf en koren te scheiden.
Anders wordt het waneer je wil meten of een buis de specs, vermeld in het datablad nog haalt. Dan heb je op zen minst al 2 regelbare hoogspanningsbronnen (anode-voeding & schermrooster-voeding bij meerroosterbuizen), plus een regelbare negatieve roosterspanningsbron nodig. Uiteraard komt daar nog de gloeidraadvoeding bij, maar dat is zo voor de hand liggend, dat ik dit niet verder vermeld.
We kunnen nu dioden, triodes en pentodes meten. Heptodes en hexodes moeten door de aanwezigheid van twee stuurroosters (g1 & g3) in twee gangen worden gemeten; bij oktodes wordt het nog ingewikkelder. Wat doe je met een Enneode (EQ40 of EQ80)?

Wil je wat zwaardere eindbuizen of kleine zendbuizen testen, dan worden eisen ivm maximale stroom en hoogspanningswaarden snel hoger.

Naast de zuiver statische metingen ijn er de dinamische metingen die een beeld geven, vergelijkbaar met bedrijfsconditie's.
Wat te denken van metingen ivm met vervorming en kruismodulatie?
Wat te denken over een "compare"functie om buizen met 2 identieke systemen en gepaarde (eind)buizen te meten?

Wat doe je met gasgevulde buizen zoals stabilitatiebuizen, triggerbuizen en tyratrons?
Dan zijn er nog de buizen met bijzondere functie's (bv., E80T, 6AR8, EEP60, decatrons, om er maar enkele te noemen. Vul zelf het lijstje aan ...)

Hoe houd je orde in al de verschillende sokkels en sockets, en welke manier gebruik je om de verbindingen tussen eigenlijke test & meet-deel en buispennen te verwezenlijken?

Ik (en andere forumleden) lezen het hier graag.

momentopname tijdens de test van een CV2349

Mvg, Eleen

Ik heb zelf geen buizentester. Dat lijkt me alleen nodig als je redelijke aantallen gebruikte buizen wil aanbieden voor de verkoop.
Voor reparatiedoeleinden heeft een buizentester m.i. weinig meerwaarde. Met een buizentester repareer je geen radio's en tv's, met een goede universeelmeter en een scope wel, terwijl die laatste voor een fractie van de prijs van een buizentester te koop zijn. Indien voorhanden is een buis ook nog eens zo uitgewisseld voor een ander exemplaar. Metingen rond een buis in een apparaat laten meestal wel zien of deze nog correct functioneert of niet.
Net als meten in een schakeling, vergt het werken met een buizentester ook kennis van zaken, anders zouden er zomaar goede buizen onterecht in de kliko kunnen verdwijnen.
Ik denk dat er weinig testers ook nog HF versterking etc. kunnen meten, daar zijn de meetfrequenties te laag voor. Ongeveer hetzelfde probleem als de zelfinductie testen van HF spoelen met bijv 1000Hz. Een buizentester is voor mij in elk geval geen ultiem bezit.

Hallo,

Aangezien ik mij beperk tot het terug tot leven brengen van radio's van 1930 tot 1950 is het voor mij belangrijk te weten of de buis nog zijn werk doet.
Ik gebruik hiervoor een Eurelec testertje en een zelfgemaakte tester die ik eens overgenomen heb.
Ik had ook al wel eens gedacht om een iets betere aan te kopen om nog andere metingen te doen.
Een microprocessor toepassing zie ik wel zitten.

Mvg

François

Buizentesters: zelfbouw of aankoop van een meestal onbetaalbare AVO of een goedkopere emisietester? Dit is de vraag die velen onder ons zich stellen.

Wanneer je een onbetaalbaar meetinstrument nodig hebt kan je dat vaak wel een keer van iemand lenen. Ik zou het zelf niet snel aanschaffen.

Wat wil je gaan testen of meten aan buizen, en vooral welke buizen? Wanneer het er om gaat om een doorsnee radio- of tv-buis te controleren of ie nog bruikbaar is, ben je met een eenvoudige emissietester al in staat om kaf en koren te scheiden.

Deze discussie is hier al heel vaak gevoerd, met name de discussie over "wat" je eigenlijk wilt meten. Veelal heeft men het idee dat dit bij elk instrument waar "buizentester" op staat hetzelfde is, namelijk het antwoord op de vraag of de buis nog bruikbaar is. Dat is echter helaas niet het geval, ik heb dit al eens op dit forum in detail besproken.

Natuurlijk wil je in vrijwel alle gevallen weten of de buis versleten is. Hiervoor zijn een klein aantal basismetingen noodzakelijk (doorgang gloeidraad, sluiting, lek en emissiewaarde). Ik heb het nog niet meegemaakt dat een buis die hier doorheen komt onbruikbaar is. Geldt ook voor gelijkrichters en enneodes.

Voor alle andere metingen die je aan een buis zou kunnen doen gebruik ik echter geen buizentester. Je noemt b.v. "vervorming", hiervoor ben je veel beter uit met een vervormingsmeter. Zoals bekend is een buis slechts een onderdeel van een versterker, en wat je wilt weten is de vervorming die deze versterker veroorzaakt, niet de vervorming die een of andere buizentester veroorzaakt. Stel dat je een vervorming van 10% meet aan een EL84, en de fabrikant van de versterker waaruit je deze buis zojuist hebt verwijderd zegt dat de vervorming van zijn versterker 0,1% is. Wat moet je hiermee? Een vervormingsmeter die tot 0,1% meet heb ik laatst zelf gebouwd, is helemaal niet zo moeilijk als het misschien lijkt, en werkt niet alleen voor buizen als actief element. Met een buizentester kan je echter zo'n vervorming niet meten, laat staan dat je b.v. de vervorming van een koolversterker hiermee kunt meten.

Idem dito voor kruismodulatie binnen een radiotoestel. Hiervoor heb je een meetzender nodig, geen buizentester.

Ook de "compare" functie om buizen met 2 identieke systemen en gepaarde (eind)buizen te meten?

Dat wordt veel gedaan, hoewel het om een momentopname gaat. Bij buizenversterkers die hiervoor gevoelig zijn is meestal sprake van een min of meer ernstige ontwerpfout. Wanneer je dergelijke versterkers wilt testen op dit punt heb je echter meer aan twee mA-meters dan aan een buizentester.

Ik heb toevallig net een Philips buizentester gekregen met zo'n vergelijkfunctie, hiermee kan je elke buis van een radiotoestel gehoormatig vergelijken met een soortgelijke buis, simpelweg door een knop om te draaien. Maar het meten van de emissiewaarde blijkt toch nauwkeuriger en sneller te zijn dan deze directe vergelijking.

Hoe houd je orde in al de verschillende sokkels en sockets,

Wanneer je de aanschaf van een buizentester overweegt moet je je realiseren dat zoiets meestal of geschikt is voor voor-oorlogse buizen, of voor na-oorlogse buizen. Voor "alle buizen" bestaat wel, maar die testers zijn nodeloos duur en ingewikkeld.

welke manier gebruik je om de verbindingen tussen eigenlijke test & meet-deel en buispennen te verwezenlijken?

Hiervoor zijn een aantal buisvoeten op de frontplaten van mijn testers vastgeschroefd:

1910 tot 1940

1940 tot 1970

Alle afstemogen

Voor speciale gevallen gebruik ik een verloopvoetje, of een paar meetsnoeren met krokodilklemmetjes.

--
http://www.hupse.eu/radio

Discussie is vaker hier geweest zie de archieven.

Je maakt zelf een wensen lijstje wat je wilt meten en waarom.
Daarna opzoek geschikt toestel.

Veel is in te repareren toestel te meten.
Hoevaak per jaar ga je testen en waarom.

En wat vind je duur?
Tov wat.

Een Fluke multimeter heb je ook niet voor 2 tientjes.

Buistesters zijn ruim voor handen in alle soorten en maten ook in prijs.
Je bent handig dus een oplapper is voor jouw geen punt.

Leuk zo’n babbeltopic!
Mijn allereerste opmerking is dat een meetresultaat van binnen een paar procent makkelijk haalbaar is met de huidige stand van de techniek, je schiet er alleen zo weinig mee op, en daar hebben de meeste ouwe rotten in het vak wel gelijk in.
Parametrisch testen heeft ook alleen zin wanneer er duidelijke specificaties van het type bekend zijn, zoals bij de philips SQ serie buizen. Over het algemeen is het meest zinvol om de anodestroom te meten bij fabrieksspecificaties, vaak 250V

De steilheid kan je dynamisch of statisch bepalen, dynamisch met een goede banddoorlaatfilter is een goede oplossing als je precisie vereist. Zie hiervoor de AVO VCM163 en L3-3 testers.

Wat wil je gaan testen of meten aan buizen, en vooral welke buizen?
Persoonlijk gebruik ik buizentesters voornamelijk om de conditie van audio buizen in te schatten, Mengbuizen voor radio ontvangers heb ik er veel van liggen, bij de reparatie van een radio is het voor mij sneller om gewoon een rits buizen te proberen tot er geluid uit de speaker komt. De eindtrappen test ik de buizen vaak wel omdat als hier kortsluiting of gas in de buis zit dit later veel problemen kan veroorzaken (Uitgebrande UGT’s of voedingstrafo’s)

Waneer het er om gaat om een doorsnee radio- of tv-buis te controleren of ie nog bruikbaar is, ben je met een eenvoudige emissietester al in staat om kaf en koren te scheiden.
Emissietesters zijn naar mijn mening rommel voor eindpitten/buizen met groter cathode opervlak heb je er niks aan, en vaak ontbreekt het aan een goede gastest.

Anders wordt het waneer je wil meten of een buis de specs, vermeld in het datablad nog haalt. Dan heb je op zen minst al 2 regelbare hoogspanningsbronnen (anode-voeding & schermrooster-voeding bij meerroosterbuizen), plus een regelbare negatieve roosterspanningsbron nodig. Uiteraard komt daar nog de gloeidraadvoeding bij, maar dat is zo voor de hand liggend, dat ik dit niet verder vermeld.

Persoonlijk heb ik hier wel ervaring mee, ik gebruik een aantal halfgeleidervoedingen als het niet anders kan. Voor de audio buizen heb ik een testertje wat met een vaste anode en schermspanning meet (250V halfgeleider gestabiliseerd). De buisvoeten hiervoor zijn voor bedraad voor de meest voorkomende audio buizen (ECC8x EL34 6l6 e.d.)
Het voordeel van een tester met maar een aantal voorbedrade sockets is dat je gewoon alle hoogohmige verbindingen kan voorzien van 100R en 2K2 weerstanden, dit helpt enorm tegen oscillatie van de buizen, maar een ECC81 is nog steeds moeilijk om te meten.

Overigens behoor je voor een nauwkeurig meetresultaat gewoon de gloeispanning te meten, de funke W19’S gaan hier vooral de mist in.
Daarbij komt nog dat veel testers veel te dunne draad gebruiken, als je dan een flinke buis zoals de 6080 (6.3V/2.5A) probeert te testen zit de spanning aan de buisvoet vaak veel lager... Daarom werd naar mijn weten bij de buizen-fabriekstesters de gloeispanning zo dicht mogelijk bij de buisvoet gemeten.. maar als er al een schakelmatrix voor zit wordt dit al bemoeilijkt.

-Wil je wat zwaardere eindbuizen of kleine zendbuizen testen, dan worden eisen ivm maximale stroom en hoogspanningswaarden snel hoger.

Dat klopt, boven de pakweg 50 watt aan anode dissipatie wordt het al moeilijker om daar nog een gestabiliseerde voeding aan te wijden zonder dat het geheel complex en zwaar word. Zeker als de neveneis is dat het over een groot spanningsbereik regelbaar is, daarom is mijn devies : 250V anodespanning en een paar vaste schermroosterspanningen

-We kunnen nu dioden, triodes en pentodes meten. Heptodes en hexodes moeten door de aanwezigheid van twee stuurroosters (g1 & g3) in twee gangen worden gemeten; bij oktodes wordt het nog ingewikkelder. Wat doe je met een Enneode (EQ40 of EQ80)?

Ik houd op bij pentodes, voor een audio buis, neem een EL34 is het voor mij belangrijk om te weten of deze bij de opgegeven specificaties 265V 250V -13.5V nog boven de pakeweg 70MA anodestroom heeft, als ze daaronder zitten gebruik ik ze voor regelbare voedingen of versterkers met kathode R’s waar ze nog wel een tijdje in kunnen draaien, in versterkers met regelbaar negatief loop je het risico dat ze niet ingeregeld kunnen worden omdat het regelbereik van het negatief niet voldoende is.

-Wat doe je met gasgevulde buizen zoals stabilitatiebuizen, triggerbuizen en tyratrons?
Persoonlijk werk ik hier niet mee, gasgevulde stabilisatiebuizen kunnen in sommige testers getest worden, ik geloof dat de Funke W19/20 diverse belastings weerstanden in de anodelijn hiervoor hebben. Idem voor Neuberger 370/375. De Russische L3-3 heeft hiervoor een vaste weerstand in de anode voeding van 1K8, je regelt dan de anodespanning af naar de waarde die op de kaart staat, en meet de stroom door de buis. Ik zelf wissel gewoon tot het weer naar behoren werkt.
Over het algemeen zijn de stabilisatoren niet heel kritisch, ze werken of ze werken niet. Idem voor gelijkrichters.

-Hoe houd je orde in al de verschillende sokkels en sockets, en welke manier gebruik je om de verbindingen tussen eigenlijke test & meet-deel en buispennen te verwezenlijken?

Mijn fabriekstester heeft een schakelmatrix met pinnen, alle spanningen, meetbereiken en aansluitingen worden in een matrix van 12x12 pinnen bepaald. Anders gebruik ik standaard draaischakelaars (Break before make)
Ik heb diverse zelfbouw testers gemaakt, en ben tot de conclusie gekomen dat voor een aantal types voorbedrade sockets het beste werkt. Zeker nadat ik met mij duffe kop weleens buizen opgeblazen heb door verkeerd aansluiten.
Ferrietkraaltjes behoor je op elke aansluiting te gebruiken tenzij de aansluiting enkel voor gloei gebruikt wordt. Anders oscilleren bijna alle buizen. Eigenlijk alles wat op een noval/ magnoval voet zit oscilleert als de bedrading niet goed is.
Voor een parametrische tester met zoveel mogelijk testmogelijkheden daarentegen kan je het beste testadapters maken voor de verschillende voeten. Je hebt dan niet het probleem van een hoop loze bedrading. Je hebt dan ook de mogelijkheid om alle bedrading tot aan de testvoet af te schermen.
Ik loop nu al tijden rond met het idee om eens een partij reproducties voor de metrix U61 verloopvoeten te laten produceren. Mocht iemand hier interesse in hebben dan mogen ze mij een mailtje sturen.

Nog wat opmerkingen MBT zelfbouw buizentesters:
Een zelfbouw tester is makkelijk realiseerbaar, je bent er ongeveer net zoveel tijd mee zoet als het bouwen van een eindversterker/ volledig opknappen van een radio.
Een goede parametrische tester, die daarnaast nog eens simpel te bedienen is (Voorbedrade sockets/ zo min mogelijk knoppen is een handig instrument om te hebben voor het meten van eindpitten.
Wat betreft precisie is het handig (als je dan toch een halfgeleiderapparaat bouwt) Om een moderne Referentie hiervoor te gebruiken LM199 (ook al 40 jaar oud)
je kan dan alle opgewekte spanningen afleiden van een precisie referentie, dat heb ik ook gedaan in mijn zelfbouw testertje, REF 01 als referentie, daar wordt met een zwik opamps en verschill versterkers de hoogspanning en negatief uit betrokken.
Als je ervoor kiest om een buizenapparaat te bouwen dan voldoet een 85A1 of 85A2 goed als referentie. Het geniet overigens de voorkeur om de voedingsspanning van de referentie te reguleren.

Mits er genoeg animo is dan laat ik een aantal printen maken om +250V hooggestabiliseerd en een negatieve voedingspanning te reguleren. Je hebt dan alleen een trafo uit een oude radio nodig waar ongeveer 250V 150mA uit komt, een 50V trafo voor negatief en een printtrafo van twee keer 15V

Hier nog een foto van mijn testertje, eerst maar eens de interne +250V meten.

Hier test ik een 6L6, Negatief -14V, de meetwaardes van een paar maanden terug worden netjes gereproduceerd. 64mA

Met vriendelijke groet,
Florick Wibier

Ik bouw en repareer niet zo vaak buizenschakelingen dat ik geld wil investeren in een buizentester, meestal merk je wel aan het gedrag in de schakeling dat een buis niet goed is. Als ik toch een keer een buis wil testen / een parameter van een buis die ik niet uit het gegevensblad kan halen zelf wil meten, dan bouw ik specifiek voor die meting een geïmproviseerde testschakeling. Dat heb ik bijvoorbeeld enkele jaren geleden gedaan toen ik starttijden van vier 85A2's wou meten, en nog een paar jaar eerder toen ik het ruisoptimum voor een triodegeschakelde EF86 in een RIAA-versterker wou bepalen.

dag Eleen,

Ik opteerde voor zelfbouw. Op die manier weet je precies wat de tester doet. Mijn tester is eerder een meetopstelling. Drie regelbare voedingen 50 tot 300V. Die drie hebben gemeenschappelijke massa. Verder nog een vierde voeding los van deze massa. Die vierde voeding is regelbaar tussen 0 en 40 volt. Door de bedrading te verleggen kan dat zowel + als + tov massa worden. Bedrading wijzigen is draden in klemmen schroeven. Elke voeding heeft een spannings en stroom meter. Gloeidraden worden via een externe voeding gevoed. Met die opstelling kan ik binnen het beschikbare stroom- en spanningsbereik meten wat ik wil.

De voeding kan ook voor andere doeleinden dan het testen van buizen worden gebruikt.

Enkele plaatjes:

Vriendelijke groeten,

Eduard

Ik had (nog) geen behoefte aan een geavanceerd meetapparaat om dynamisch / hf gedrag van een buis te kunnen meten. Evenmin aan spanningen boven de 300 volt of stromen groter dan 100mA.
Als ik een idee kan krijgen of een buis in principe nog wat doet ben ik al heel tevreden.
Daarom zelf een toestel geknutseld wat in hoofdzaak bestaat uit drie onafhankelijk instelbare voedingen, een tweetal draaispoelmeters, wat meetsnoeren, buisvoetjes en een handvol schakelaars. Het werkt zeker niet vlot en je moet uitkijken dat je de goede aansluitingen maakt maar verder ben ik er heel tevreden over.
Heeft weinig gekost omdat het merendeel van het materiaal uit de junkbox kwam.

Op mijn website (www.bolier.net) een beschrijving, schema, foto's enz.