Rare buisjes: dood of toch niet? (Techniek Overig)

door Eleen @, Deurne (BE), 31.08.2017, 20:41 (2640 dagen geleden)
Bewerkt door Eleen, 31.08.2017, 21:28

Bij de opruiming van Leo Snoeren was ik net te laat voor het aanbod van twee kristallen op zeer lage frequentie, maar hij had wel een troostprijs voor me.
Twee doosjes buizen van Cerberus, die voor hem totaal onbekend waren.

[image]
Twee doosjes met elks 10 buizen (BD22 en BD32, deze laatste nog net links in beeld)

Gisteren zijn de kleinnoden bij me toegekomen, dus maar eens bekijken of die dingen nog tot leven te brengen waren, gauwgauw de pinconfiguratie op mijn buizenmartelbank ingeplugd en een buis in de juiste socket geprikt en de anodespanning op ca 400 volt zoals vermeld in het datablad. Voor de zekerheid een weerstand van een paar honderd K Ohm opgenomen voor stroombegrenzing en dan KLIK; Power ON!

Niks, noppes, geen stroom meetbaar en ook geen ontlading in het buisje te zien!
Voorzichtig de spanning op geregeld tot wat bereikbaar is met de voeding van mijn testbank, ruim 950 volt en nog steeds geen leven in het buisje.
Dan maar een tweede exemplaar op test, ook niks! Bij de zevende buis ben ik een beetje ontgoochelt gestopt.

Vandaag de grove middelen boven gehaald en met een HS voeding kwam er bij circa 1400 volt een nauwelijks merkbaar helderblauwe glimontlading op de kathode tevoorschijn, zoals te zien op onderstaande foto. De kleur laat vermoeden dat de gasvulling bestaat uit Argon en Helium onder zeer lage druk. De vermelding op de verpakking "Neon Lamps" is waarschijnlijk standaard op alle Cerberus verpakkingsmateriaal; er is niet het minste spoor van oranje in de ontlading.
[image]
In een verduisterde omgeving is duidelijker te zien hoe de kathode volledig door de glimontlading omgeven is. De stroom door de buis bedraagt circa 3 mA. bij een brandspanning van nog geen 20 volt. Om het buisje te ontsteken is ruim 1300 Volt ontsteekspanning nodig.

Tot nu toe was de proefopstelling niet meer dan een buis met stroombegrenzende weerstand in serie. Een condensator over de buis heeft meestal tot gevolg dat de kathode vrijwel onmiddelijk vernielt wordt, en einde-verhaal voor gasontladingsbuis is. In het datablad is echter een schema opgenomen waarbij parrallel aan de buis een vrij grote capaciteit is geschakeld. De wikkeling van trafo T begrenst (door zijn eigen gelijkstroomweerstand) de ontlaadstroom.

[image]

Wanneer ik dit schema toe pas, weliswaar met een draadgewonden weerstand 15 Ohm in plaats van de spoel, wordt het plaatje helemaal anders: reeds bij circa 500 volt voedingspanning ontsteekt de buis om binnen een fractie van een seconde weer te doven. Dit herhaalt zich in een ritme van 2 ontladingspulsen per seconde. Met 470 nF en een serieweerstand van 150 k Ohm is 440 volt nodig. De ontlading van de C heeft een heldere flits in de buis tot gevolg zoals op de rechter afbeelding is te zien. De camera wordt hier door de lichtflits getriggerd, dus wat te zien is, is eigenlijk de staart; de lichtpiek is dan al voorbij.

Wat me wel een raadsel blijft is dat de tijdconstante die normalieter door R*C bepaald wordt, bij deze buisjes nauwelijks veranderd bij wijzigen van C. Enkel R heeft een geringe invloed; C heeft blijkbaar enkel invloed op de tijdsduur dat de buis "aan" is. Een ciclus (aan-uit)duurt altijd 0,5 sec. wat ook vermeld is in het datablad (discharge frequency 2 Hz)
Het lijkt er dus op dat de buis hier frequentie bepalend is.
Hoe de aanwezigheid van de condensator invloed heeft op de ontsteekspanning is me ook niet duidelijk. Wie kan hier een uitleg op plakken?

Mvg, Eleen

--
Ik ben nog op zoek naar een PW4032 Philips Counter

Rare buisjes: dood of toch niet?

door C. Knoef @, Steensel, 31.08.2017, 22:10 (2640 dagen geleden) @ Eleen

Hallo Eleen,

Voor de toepassing staat vermeld: schrikdraad en fornuis (gas) ontstekingen.
De trafo zal dan een soort bobine moeten zijn, wellicht werkt een bobine uit een auto.
De primaire wikkeling daarvan heeft echter wel een hele lage gelijkstroomweerstand.
Dus of dit werkt is niet zeker, wellicht het proberen waard.
De weerstand van 0,5 MOhm is duidelijk bedoeld als stroombegrenzer, zodat een schok wel irritant is maar niet gevaarlijk.
Ergens in mijn collectie heb ik een schrikdraad apparaat met buizen, alleen is die momenteel lastig te bereiken
(opgeslagen in een krat op het werk, in een stelling 12 meter hoog).
Misschien heeft iemand van een dergelijk buizen schrikdraad apparaat een schema.

De vraag hoe het principe werkt met de ontsteek frequentie die onafhankelijk lijkt te zijn van de weerstand en condensator waarde
kan ik helaas niet beantwoorden, wel heel interessant, dus hoop ik ook dat iemand er meer van weet.

Met vriendelijke groet,

Carl

Rare buisjes: dood of toch niet?

door Laurens @, Zaandam, 01.09.2017, 18:53 (2639 dagen geleden) @ C. Knoef

Die 0,5M weerstand is niet zo zeer voor de veiligheid, maar is onderdeel van de relaxatie-oscillatorschakeling. Tussen condensator en buis is er immers geen stroombegrenzing opgenomen (behalve de interne weerstand van de 'bobine')

De C wordt via de R langzaam opgeladen en zodra de ontsteekspanning is bereikt, zal de C ontladen tot de buis dooft. Vervolgens wordt de C weer langzaam opgeladen et cetera.
De frequentie is in dit soort schakelingen direct afhankelijk van de waarde van R, C en voedingsspanning.

--
Ik neem op kleine schaal reparaties voor anderen aan voor een leuke prijs.
Stuur een mailtje bij interesse.

Rare buisjes: dood of toch niet?

door Jac Janssen @, Eindhoven, 01.09.2017, 05:26 (2640 dagen geleden) @ Eleen

Eleen,

Beetje off-topic, maar toch:
Ik heb 2 artikelen door Cerberus uitgegeven die misschien interessant zijn voor je:

* Die Produktion von Kalthoden-Schaltröhren (okt 1956, 6 blz)
* Kenndaten und Kennlinien von Kaltkatodenröhren (jan 1957, 6 blz)

Blijkbaar is in de tussentijd de spelling veranderd van Kathoden naar Katoden ;-)

Als je interesse hebt, wil ik het met plezier een keertje voor je scannen.

Jac

Arcotrons

door Eleen @, Deurne (BE), 01.09.2017, 07:09 (2640 dagen geleden) @ Jac Janssen

Hoi Jac,

Alvast dank als je die documenten wil scannen en naar me toe wil sturen!
Ondertussen ook gevonden dat deze buisjes als Arcotrons bekend stonden.

Mvg, Eleen

--
Ik ben nog op zoek naar een PW4032 Philips Counter

Arcotrons ?

door Wolfgang @, 01.09.2017, 08:03 (2640 dagen geleden) @ Eleen

Hallo Eleen

Ik denk dat "Arcotron" in verband met de BD22 een missverstand is.

Arcotrons waren aparte buizen gemaakt door TELEFUNKEN begin de jaren 30.
Het zijn triodes met besturing vanuit de buitenkant van de glasballon!

Het was een flop!

http://www.radiomuseum.org/tubes/tube_arcotron201.html

Mvg Wolfgang

Arcotrons ?

door Eleen @, Deurne (BE), 01.09.2017, 08:20 (2640 dagen geleden) @ Wolfgang

Oeps! Daar zeg je wat en het klopt nog ook van die TFK buisjes.
Mijn bronnen nog eens checken over het gebruik van de naam Arcotron bij Cerberus.

Mvg, Eleen

--
Ik ben nog op zoek naar een PW4032 Philips Counter

Arcotrons ?

door Robang @, 01.09.2017, 16:50 (2639 dagen geleden) @ Eleen

Zie foto en document Cerberus BT31. Wel degelijk een arcotron genoemd
[image][image]

Arcotrons ?

door John Hupse † ⌂, Schoonhoven, 01.09.2017, 17:09 (2639 dagen geleden) @ Robang

de ene Arcotron is de andere niet.

In het geval van de Telefunken Arcotron wordt aan de naam van de toenmalige Telefunken directeur Georg Wilhelm Alexander Hans Graf von Arco gerefereerd.

In het geval van de Cerberus Arcotron refereert men aan het Engelse woord voor gasontlading (Arc).

Normaal gesproken zou deze tweede "Arcotron" een inbreuk betekenen op het merkenrecht, maar de Telefunken Arcotron was zo'n faliekante mislukking dat Telefunken in 1931 al wist dat ze de naam Arcotron nooit meer zouden gebruiken.

--
http://www.hupse.eu/radio

Arcotrons ?

door Eleen @, Deurne (BE), 01.09.2017, 17:37 (2639 dagen geleden) @ Robang

Zie foto en document Cerberus BT31. Wel degelijk een arcotron genoemd


Dan had mijn bron het toch juist over het gebruik van de naam Arcotron. Er werd alleen naar het verkeerde type verwezen.


Beste Robang,

Ik wil best graag één of twee exemplaren BT31 van jou overnemen, zie je mail.

Mvg, Eleen

--
Ik ben nog op zoek naar een PW4032 Philips Counter

Arcotrons ?

door Robang @, 01.09.2017, 19:15 (2639 dagen geleden) @ Eleen

Eleen, heb je gemaild. Rob

Rare buisjes: dood of toch niet?

door Leo Snoeren ⌂ @, Dongen, 01.09.2017, 07:04 (2640 dagen geleden) @ Eleen

Leuk te lezen dat je het voor elkaar hebt Eleen! Ik ben blij dat de buisjes op een goede plek terecht zijn gekomen. Nu de andere buisjes nog: zouden die niet bedoeld zijn als indicator voor de hoogspanning (aan de secundaire van de trafo)?

Nou ja, leuk verhaal en gelukkig werken de buisjes gewoon, Je zou een trafo van een magnetron kunnen gebruiken......

--
Met vriendelijke groet,

Leo Snoeren

https://www.rrd.link/ (onder constructie)

leosnoeren(apenslingertje)freedom.nl

Rare buisjes: dood of toch niet?

door Eleen @, Deurne (BE), 01.09.2017, 07:17 (2640 dagen geleden) @ Leo Snoeren

Als je met andere buisjes de BD32 bedoelt: die werken precies op dezelfde manier maar worden onmiddelijk in de schakeling gesoldeerd.

Een magnetron-trafo is een beetje overkill! Er vloeit nauwelijks 5 mA. uithet voedingsapparaat.

Mvg, Eleen

--
Ik ben nog op zoek naar een PW4032 Philips Counter

Rare buisjes: dood of toch niet?

door soundman2 @, Wouw, 01.09.2017, 07:31 (2640 dagen geleden) @ Eleen

Het heeft veel weg van de bekende neonoscillator alleen nu met een ander gasgevulde buis.
Een hoogohmige weerstand laadt een condensator op. Als de onsteekspanning van de buis bereikt is, zal deze de condensator via de spoel ontladen. Is de houdspanning/stroom te laag, dan dooft de buis (lamp) en begint het proces opnieuw. Deze buis kan een vrij grote stroom hanteren, waarmee hij de condensator via de spoel ontlaadt.
Op de secundaire spoel zal daardoor een flinke pulsvormige inductiespanning ontstaan, geschikt als schrikdraadpuls of ontsteekpuls.

Rare buisjes: dood of toch niet?

door rkamp @, Den Haag, 01.09.2017, 10:26 (2639 dagen geleden) @ Eleen

Datablad en voorbeeldschakelingen uit "Erprobte schaltungen mit Cerberus-Rörhen"
http://www.kamp.demon.nl/nfor/cerberus/
BD31 is 200v uitvoering van de BD32.

Rare buisjes: dood of toch niet?

door Ouwe Schipper @, Sassenheim, 01.09.2017, 11:48 (2639 dagen geleden) @ Eleen

Vergelijkbare koudkathode buisjes herinner ik me van mijn werk. Daar waren ze wel véél kleiner maar ze stuurden eens per 2 seconden een stroompuls door een trafo'tje. De secundaire daarvan was verbonden met de ontsteek- elektrode van een flitsbuis. Condensator van 47 uF bij 350 volt zorgde voor een aanzienlijke flits. 't Hele spul zat op een printplaatje in een omhulsel van 7 cm diameter en 22 cm lang, bovenop productiemachines om de aandacht van de operator te trekken
N.

--
een kinderhand
is ook weer gauw leeg

Rare buisjes: dood of toch niet?

door JohanB ⌂ @, Sleidinge - België, 01.09.2017, 17:24 (2639 dagen geleden) @ Ouwe Schipper

Ik volg Ouwe Schipper: triggerbuisje voor flitslampen.

Rare buisjes: dood of toch niet?

door Eleen @, Deurne (BE), 01.09.2017, 17:42 (2639 dagen geleden) @ JohanB

Ik volg Ouwe Schipper: triggerbuisje voor flitslampen.

In het datablad worden enkele toepassingen genoemd:

Schrikdraad-voeding voor weide afsluitingen
Ontsteek-inrichting voor gas-branders

Mvg, Eleen

--
Ik ben nog op zoek naar een PW4032 Philips Counter

Rare buisjes: dood of toch niet?

door kris @, Gent België, 02.09.2017, 11:32 (2638 dagen geleden) @ Eleen


Wat me wel een raadsel blijft is dat de tijdconstante die normalieter door R*C bepaald wordt, bij deze buisjes nauwelijks veranderd bij wijzigen van C. Enkel R heeft een geringe invloed; C heeft blijkbaar enkel invloed op de tijdsduur dat de buis "aan" is. Een ciclus (aan-uit)duurt altijd 0,5 sec. wat ook vermeld is in het datablad (discharge frequency 2 Hz)
Het lijkt er dus op dat de buis hier frequentie bepalend is.

Hoe de aanwezigheid van de condensator invloed heeft op de ontsteekspanning is me ook niet duidelijk. Wie kan hier een uitleg op plakken?

Mvg, Eleen.


Ik ben ook niet zeker, maar als de condensator maar weinig invloed heeft, dan lijkt het me dat de buis een redelijk grote hersteltijd heeft. (benodigde tijd om de gasdruk weer te doen dalen)

Tot nu toe was de proefopstelling niet meer dan een buis met stroombegrenzende weerstand in serie. Een condensator over de buis heeft meestal tot gevolg dat de kathode vrijwel onmiddelijk vernielt wordt, en einde-verhaal voor gasontladingsbuis is. In het datablad is echter een schema opgenomen waarbij parrallel aan de buis een vrij grote capaciteit is geschakeld. De wikkeling van trafo T begrenst (door zijn eigen gelijkstroomweerstand) de ontlaadstroom.

Das hier wat anders. Zonder grote condensator komt de buis niet tot doorslag, maar blijft in de glimfaze hangen. En het is de spoel (niet de weerstand van de spoel) die de stroom beperkt (U =dI/dT). Ook logisch, het is de bedoeling dat deze (tijdelijk) de energie opslaat/doorgeeft die eerst in de condensator zat ...

groeten

Kris

Rare buisjes: dood of toch niet?

door Frank @, 08.09.2017, 09:41 (2632 dagen geleden) @ kris

Even een kleine waarschuwing wat betreft Cerberus buisjes.
Sommige ontsteek buisjes van Cerberus bevatten radio actief gas of ander radio actief materiaal.
Dit werd gedaan om ze op zeker bij een bepaalde spanning te laten ontsteken.
o.a. de GR20 en ER21A geven een aardig aantal counts op de geiger teller.
Geen stress geen paniek maar ga er niet mee voetballen.

vriendelijke groet

Frank

Rare buisjes: dood of toch niet?

door Eleen @, Deurne (BE), 08.09.2017, 10:12 (2632 dagen geleden) @ Frank
Bewerkt door Eleen, 08.09.2017, 10:26

Even een kleine waarschuwing wat betreft Cerberus buisjes.
Sommige ontsteek buisjes van Cerberus bevatten radio actief gas of ander radio actief materiaal.
Dit werd gedaan om ze op zeker bij een bepaalde spanning te laten ontsteken.
o.a. de GR20 en ER21A geven een aardig aantal counts op de geiger teller.
Geen stress geen paniek maar ga er niet mee voetballen.

Bedankt voor het onder de aandacht brengen, Frank,

Maar ik ben op de hoogte van het gebruik van voornamijk de radioactieve isotoop tritium als voor-ionistie in gasgevulde buizen bij diverse merken.
Overigens ben ik in het bezit van een stralingsmeter voor beta en gamma straling.
Vele van deze buizen zijn ondertussen al zolang geleden geproduceert, dat de halfwaardetijd dikwijls al meerdere malen overschreden is en hierdoor de stralingsintensiteit sterk afgenomen. Sommige buizen zijn hierdoor zelfs onbruikbaar geworden; ze ontsteken niet meer of enkel nog ver bij hun specificatie's. Bepaalde type's decatrons zijn hiervoor bekend.
De buizen met radioactief materiaal aan boord worden ook veilig en niet in elkaars buurt bewaard.

Mvg,
Eleen

--
Ik ben nog op zoek naar een PW4032 Philips Counter

Rare buisjes: dood of toch niet?

door Frank @, 08.09.2017, 11:03 (2632 dagen geleden) @ Eleen

Fijn dat je er mee bekent bent.Heb hier nog een GR 16 buisje dat heel erg "heet" is.
Het was meer ook een waarschuwing voor andere buizen bezitters.
Groet

Frank

RSS Feed van deze thread
powered by my little forum