Negatief uit gelijkrichter? (Techniek Radio/TV)

door gerard ⌂ @, Zeist, 01.05.2018, 19:28 (2403 dagen geleden)

Ik doe iets fout, maar wat? Wat kun je uberhaupt fout doen waardoor je negatieve spanning krijgt aan de katode van een gelijkrichtbuis?
Ik heb mijn bedrading meerdere keren nagekeken en verschillende meters gebruikt maar zie een negatieve spanning waar ik een positieve verwacht.

Ik maak de voeding van een Sanshin KR55 na in een RCA Victor met dezelfde buizen, om die ook op 230V te kunnen gebruiken. Hier is het schema van de Sanshin:

[image]

In feite zijn de plaatstroomvoeding en gloeidraden hier in serie geplaatst, met een bypass van een seriecondensator voor de gloeidraden. De nul van de schakeling zit nu tussen de twee belastingen in. De specs van de 35W4 worden hierbij volgens mij iets overschreden, maar Sanshin vond dit blijkbaar niet zo'n probleem en deze werkt ook al 50 jaar prima.

[image]

In de RCA staan deze twee belastingen parallel en daarom heb ik een paar draden verlegd en een condensator en een zekering toegevoegd:

[image]

En nu de uitvoering:

[image]

Linksonderaan zie je het tweeaderig bruine netsnoer mijn chassis binnenrijden. Een van de aders gaat helemaal linksonder door een gaatje naar bovenop het chassis, waar een zekering is aangebracht. Aan de andere kant van de zekering zit een blauw draadje, dat door een ander gaatje weer binnenkomt en verbonden is met pin 4 van de gelijkrichter 35W4, de meest links buisvoet. Pin 3 daarvan gaat naar pin 4 van de buis ernaast en zo staan de gloeidraden in serie. Dat eindigt bij pin 3 van de derde buis en vandaar loopt een bruine draad naar de NUL, de onderkant van de volumepot.

De andere netader gaat naar de netschakelaar, op de volumepot. De andere kant van die schakelaar was eerst geaard, maar daar heb ik nu de seriecondensator aangebracht naar de NUL, zie rode klont onder de volumepot. Deze is 2,2uF aan 630V en de andere poot is ook aan de NUL, ook bij de volumepot.
Nou de afvlakcondensator. Dat is de rode bus bovenaan, er komen twee rode draden uit en een groene. De groene zit ook aan de NUL. De ene rode gaat naar de katode van de 35W4, dat is pin 7 (daar zit hij ook al 60 jaar aan!).
Het punt waar de gelijkrichter zijn wisselspanning haalt is natuurlijk verlegd. De anode, pin 5, ZAT EERST via een 33R aan pin 4, zodat de plaatvoeding parallel stond met de gloeiketen. Maar nu heb ik die 33R via een blauw verlengdraadje ook aan de netschakelaar gemaakt.
Daarmee ontstaat toch dezelfde schakeling als de voeding van de Sanshin?

Maar het grote probleem is: als ik dit aanzet (via een gloeilamp) en ik wacht een paar seconden dan wordt de spanning op de rode elcodraden NEGATIEF in plaats van positief. Reden om de boel gauw weer uit te zetten want de elco gaat daarvan stuk natuurlijk.

Hoe ingewikkeld kan het zijn? ls ik wisselspanning aansluit op de anode van 35W4 en ik kijk op de katode pin 7, hoe kan ik dan ooit negatief zien?

Mijn vraag is: Wat heb ik fout gedaan en hoe kan ik dat oplossen?

Gerard.

(en mijn vraag is dus NIET een discussie over of deze ombouw een goed idee is)

Negatief uit gelijkrichter?

door MarcelvdG @, 01.05.2018, 21:28 (2403 dagen geleden) @ gerard
Bewerkt door MarcelvdG, 01.05.2018, 21:35

Is het probleem niet gewoon dat er geen gelijkstroom door die extra condensator kan? De gelijkrichter moet gelijkstroom produceren, maar hoe die dan weer terug naar het net moet lopen is mij niet duidelijk, als ik het aangepaste schema bekijk.

Ik heb nog eens wat beter gekeken, en de gelijkstroom kan terug via de gloeidraden. Hij zou dus wel iets moeten doen.

Negatief uit gelijkrichter?

door gertjanrhe @, Gooi, 01.05.2018, 22:19 (2403 dagen geleden) @ MarcelvdG

ik ben minitieus door je schema's heen geworsteld. Ik zou ze iets meer gelijkend op het origineel getekend hebben maar kan er geen speld tussen krijgen. Heb ook de pinning van de buis gechecked. Niks mis mee. Kan de bedrading op de foto's maar moeilijk volgen, denk dat daar toch de fout zit. Gloeit de boel wel zoals het bedoeld is? je zou daarbij even de aansluiting van de kathode los kunnen maken zodat de elco's niet lijden.

--
De techniek was in de jaren 40 veel verder dan menigeen zich bewust is

Negatief uit gelijkrichter?

door kris @, Gent België, 01.05.2018, 22:38 (2403 dagen geleden) @ gerard
Bewerkt door kris, 01.05.2018, 23:11


In feite zijn de plaatstroomvoeding en gloeidraden hier in serie geplaatst, met een bypass van een seriecondensator voor de gloeidraden. De nul van de schakeling zit nu tussen de twee belastingen in. De specs van de 35W4 worden hierbij volgens mij iets overschreden, maar Sanshin vond dit blijkbaar niet zo'n probleem en deze werkt ook al 50 jaar prima.


Als ik goed kijk zit in de Sanshin geen bypass condensator voor de gloeidraden wel een kleine ontstoorder, wat is de waarde daarvan? .

edit : begrepen, die kleinere staat in serie met met de gloeiketen om die van de juiste spanning te voorzien. de waarde ervan is dus erg belangrijk voor een goed werking.
groeten

Om uit de impasse te raken zou je de kathode van je gelijkrichter eens kunnen loskoppelen. Meet je dan nog spanning over je DC voedings-elco?

Kris

Negatief uit gelijkrichter?

door soundman2 @, Wouw, 02.05.2018, 00:09 (2403 dagen geleden) @ kris
Bewerkt door soundman2, 02.05.2018, 00:16

De radio is zonder de gloeidraden te beschouwen als een exemplaar wat op ca 120 volt werkt en waarschijnlijk 150mA trekt. Om het toestel te laten werken op 240 volt, heb je een voorschakelweerstand nodig van R=E/I wat neer komt op R= 120/0,15 Ohm, 800 Ohm.
In plaats van een gewone weerstand zijn hier de gloeidraden als serieweerstand gebruikt. Niets parallelle belasting dus.
C4 lijkt een gewone ratelcondensator en zal een tiental nF zijn en heeft verder geen invloed op de gloeistroom. Hij mag even goed parallel aan de gelijkrichterbuis staan.
De gelijkspanning spanning moet je meten over C1. Waarschijnlijk wijst je meter anders een totaal verkeerde waarde aan van een gelijkspanning met een wisselspanning in serie.
Ik zie het nut dan ook niet van de wijzigingen. Een zekering kun je in een van de aders van het netsnoer opnemen.

Negatief uit gelijkrichter?

door kris @, Gent België, 02.05.2018, 09:04 (2402 dagen geleden) @ soundman2

In plaats van een gewone weerstand zijn hier de gloeidraden als serieweerstand gebruikt. Niets parallelle belasting dus.
C4 lijkt een gewone ratelcondensator en zal een tiental nF zijn en heeft verder geen invloed op de gloeistroom. Hij mag even goed parallel aan de gelijkrichterbuis staan.


Henk,
het lijkt zo te zijn, maar...
hoe gaat er door die serieketen stroom lopen als de buizen nog geen andestroom trekken (koud zijn dus)? Vandaar de seriecondensator van 2,2 µF in de gloeiidraadketen.

groeten

Kris

Negatief uit gelijkrichter?

door soundman2 @, Wouw, 02.05.2018, 11:04 (2402 dagen geleden) @ kris

Tja:-(

Negatief uit gelijkrichter?

door ruudtx @, 02.05.2018, 16:03 (2402 dagen geleden) @ kris

Het opwarmen moet lang duren, omdat neem ik aan niet de max gloeistroom loopt tijdens het starten, er moet rekening gehouden worden met de anodestromen die er bij komen als het toestel warm is.

F6 TV's warmden al lang op, dat was een ook een schakeling met serie C in de gloeileiding

Negatief uit gelijkrichter?

door K. van Hulsen @, Leeuwarden, 02.05.2018, 00:02 (2403 dagen geleden) @ gerard
Bewerkt door K. van Hulsen, 02.05.2018, 00:41

[image]

Beetje overzichtelijker getekend, moet werken.
R10 en C6 kunnen vervallen.

Negatief uit gelijkrichter?

door K. van Hulsen @, Leeuwarden, 02.05.2018, 01:14 (2403 dagen geleden) @ K. van Hulsen
Bewerkt door K. van Hulsen, 02.05.2018, 01:22

[image]
Komt op 't zelfde neer.

Negatief uit gelijkrichter?

door Maurice ⌂ @, Dordrecht, 02.05.2018, 16:40 (2402 dagen geleden) @ K. van Hulsen

Zet eens even een weerstand van 10k Ohm Parallel aan C1.
(130V 10k => 13mA )
Zo heb je wat belasting.


Denk dat het dan opgelost is.

Negatief uit gelijkrichter?

door Arjan Boomars @, Ouderkerk aan de Amstel, 02.05.2018, 09:57 (2402 dagen geleden) @ gerard

Je meet dus een gelijkspanning gesuperponeerd op een wisselspanning. Wat zijn deze waarden?
Kan je meter hier wel mee omgaan?

Negatief uit gelijkrichter?

door gerard ⌂ @, Zeist, 02.05.2018, 11:03 (2402 dagen geleden) @ gerard

Bedankt voor jullie reacties en het meedenken.

Er is wat vraag over het tekenen van het schema en de werking van deze voeding. Je kunt er natuurlijk op 100 manieren naar kijken, zelf vond ik mijn tekeningetje het duidelijkst waarin ik de seriecondensator en de gloei-keten in serie teken. Het is een beetje ongebruikelijk soort voeding, maar werken doet het wel zoals bewezen wordt door de Sanshin radio en enkele andere toestellen die volgens dit principe werken.
Mijn verklaring ervan: de C is een seriecondensator die een 110V gloeiketen van 150mA aansluit op een 230V wisselspanning. Volgens de RC-berekeningsregels moet je dan 2,4uF zetten. Dan lijkt 2,2 iets krap, maar hier komt, na het enigzins opwarmen van de buizen, de anodestroom erbij waardoor de gloeistroom precies goed wordt. De C is dus seriecondensator voor de gloeidraden, en de gloeidraden zijn serieweerstand voor de B+ voeding.

Dus ergens moet ik een fout hebben gemaakt, of er is een component stuk, maar waar??? Natuurlijk, bedrading checken... Maar dan ben je toch snel uitgecheckt. De gloeiketen en seriecondensator vormen een keten waar 230V over staat, die keten is OK anders gaat er ook helemaal niets gloeien. Tijdens het opwarmen loopt er een stroom die iets hoger is dan de nominale 150, namelijk zo'n 160 tot 170mA. Dus over C staat wisselspanning. De anode van de gelijkrichter is aan een kant daarvan verbonden. Meten doe ik ten opzichte van punt NUL, dus met m'n zwarte meetsnoer aan de "koude" kant van de C, tevens groen van de elco. De rode meetklem van m'n voltmeter komt aan de katode van de gelijkrichter, waarmee ik dus inderdaad meet over C1.

De golfvorm zou een beetje bizar kunnen zijn en een digitale meter in de war brengen, maar daarom heb ik ook met een analoge meter gemeten en daarvan gaat m'n wijzer naar links. Ik zal de elco inderdaad eens loshalen om hem te beschermen. Kan een defect in de elco deze negatieve spanning veroorzaken? Je kunt toch niet een gelijkrichtbuis zo kapot krijgen dat-ie omgekeerd gaat gelijkrichten? (Hem 'm trouwens nagemeten op een tester!) En de spanning op de gloeidraad die uit fase is met die op de anode zal toch ook 't probleem niet zijn?

Dat R10 en C6 weg KUNNEN had ik ook wel bedacht, maar ze kunnen toch ook geen kwaad dacht ik.

Negatief uit gelijkrichter?

door Piet van der Pol @, Alblasserdam, 02.05.2018, 11:52 (2402 dagen geleden) @ gerard

Dag Gerard,

Zoals anderen, heb ik ook je schakeling bestudeerd, En ik kan ook geen fouten vinden. Het zou moeten werken. Maar bij het opstarten hebben alle buizen nog geen emissie, ook de gelijkrichtbuis niet. En de condensator C6, daar kan dan wel wisselstroom doorlopen.
Probeer eens het volgende: Sluit een diode parallel aan de afvlak condensator, zodanig dat de spanning over deze elko niet negatief meer kan worden. Start dan de boel nog een keer op, met je gloeilamp in serie. En kijk, of de spanning nu wel positief wordt, zodra al de buizen opgewarmd zijn.

Piet

Negatief uit gelijkrichter?

door kris @, Gent België, 02.05.2018, 12:02 (2402 dagen geleden) @ Piet van der Pol

C6 is klein in waarde, veel zal die niet uitmaken.

de kathode los maken van de gelijkrichterbuis lijkt me de snelste manier om te ontwaren of een of andere onbedoelde zwerfstroom de negatieve spanning spanning veroorzaakt.

groeten

Kris

Negatief uit gelijkrichter?

door soundman2 @, Wouw, 02.05.2018, 12:38 (2402 dagen geleden) @ kris

De spanning meten met een oscilloscoop in de DC stand kan ook snel uitsluitsel geven. Wel een scheidingstrafo toepassen als de scoop geaard is!

Negatief uit gelijkrichter?

door Anton van den Oever @, Hazerswoude-dorp, 02.05.2018, 14:00 (2402 dagen geleden) @ gerard

Een beetje verwarrend misschien, maar de spanning aan de kathode van een buis is altijd negatief ten opzichte van de anode.
Als we dit in gedachte nemen en de impedantie van de spanningbron (het lichtnet) op vrijwel 0 Ω denken en de weerstand van de gloeidraden nog vrij laag is en er bovendien geen belasting aan de uitgang is omdat de buizen nog geen stroom trekken, dan klopt het verhaal wel.
In de regel warmt de kathode van de gelijkrichtbuis het snelst op.
Je hebt een kunstmatig 0 punt gecreëerd, maar dat gebeurd pas als de buizen opgewarmd zijn en er stroom vloeit.
Het lijkt me dat er niets aan de hand is, er staat dan weliswaar een negatieve spanning over de condensator maar dat wil nog niet zeggen dat er een forse negatieve (formeer) stroom loopt.
Bovendien gaan elektrolytische condensatoren niet zo heel snel stuk, ik herinner me een geval van een meetversterker waarin 2 tantaaltjes de voedingslijnen ontkoppelden en die zeker 5 jaar lang zo gefunctioneerd hebben voordat ze het loodje legden.
just my two cents
m.vr.gr.
Anton van den Oever

Negatief uit gelijkrichter?

door kris @, Gent België, 02.05.2018, 15:37 (2402 dagen geleden) @ Anton van den Oever

Een beetje verwarrend misschien, maar de spanning aan de kathode van een buis is altijd negatief ten opzichte van de anode.
Als we dit in gedachte nemen en de impedantie van de spanningbron (het lichtnet) op vrijwel 0 Ω denken en de weerstand van de gloeidraden nog vrij laag is en er bovendien geen belasting aan de uitgang is omdat de buizen nog geen stroom trekken, dan klopt het verhaal wel.

Mij lijkt de spanning op de kathode enkel negatiever dan op de anode als de buis geleidt. Bij de andere alternantie is de spanning op de kathode stevig positiever dan de op anode..

C1 wordt in principe enkel bijgeladen via de gelijkrichter. Welke AC stromen er ook door het nulpunt gaan, deze gaan niet door C1..

Negatief uit gelijkrichter?

door Anton van den Oever @, Hazerswoude-dorp, 03.05.2018, 00:30 (2402 dagen geleden) @ kris

Mij lijkt de spanning op de kathode enkel negatiever dan op de anode als de buis geleidt.

Dat lijkt mij ook, echter als je het bericht van Gerard goed leest dan schrijft hij: als ik dit aanzet (via een gloeilamp) en ik wacht een paar seconden dan wordt de spanning op de rode elcodraden NEGATIEF in plaats van positief.
Als ik het juist heb geïnterpreteerd gebeurd er het volgende: zodra de gelijkrichtbuis ook maar enigszins begint te geleiden wordt de spanning dus negatief, vervolgens schakelt hij het toestel direct uit.
Hoe groot deze negatieve spanning is weten we niet, evenmin wat er gaat gebeuren als hij het toestel wat langer aan laat staan.
Verder neem ik aan dat de spanning over de condensator is gemeten, dus op B+ en 0 van het handgetekende schema'tje.
Vandaar mijn advies om te kijken wat er gebeurd als de overige buizen in het toestel stroom gaan trekken.
m.vr.gr.
Anton van den Oever

Negatief uit gelijkrichter?

door Otto Tuil ⌂ @, Drenthe, 02.05.2018, 16:59 (2402 dagen geleden) @ Anton van den Oever

Even een theorietje: kan het niet zijn dat tijdens het opwarmen de gloeidraad als (zeer zwakke)kathode werkt, en de (nog koude) kathode als anode?

Otto

--
Ohm sweet Ohm...
[image]

Negatief uit gelijkrichter?

door kris @, Gent België, 02.05.2018, 18:54 (2402 dagen geleden) @ Otto Tuil

Even een theorietje: kan het niet zijn dat tijdens het opwarmen de gloeidraad als (zeer zwakke)kathode werkt, en de (nog koude) kathode als anode?

Otto

dat is ook zo in de praktijk, maar die stroompjes zijn héél klein.Ik heb ook gecheckt dat eventueel de max verschilspanning van de gloeidraden door de ombouw overschreden werd, maar als de praktische uitvoering zo gedaan is als in het schema, dan is dat niet zo.

groeten

Kris

Negatief uit gelijkrichter?

door gertjanrhe @, Gooi, 02.05.2018, 19:24 (2402 dagen geleden) @ kris

kathode-gloeidraadlek van een of meer van de buizen in combinatie met een of ander parasitair effect? Trek de buizen eruit en schakel gloeilamp met juiste waarde in gloeicircuit?

--
De techniek was in de jaren 40 veel verder dan menigeen zich bewust is

Negatief uit gelijkrichter?

door Anton van den Oever @, Hazerswoude-dorp, 03.05.2018, 00:12 (2402 dagen geleden) @ Anton van den Oever

Bovendien gaan elektrolytische condensatoren niet zo heel snel stuk, ik herinner me een geval van een meetversterker waarin 2 tantaaltjes de voedingslijnen ontkoppelden en die zeker 5 jaar lang zo gefunctioneerd hebben voordat ze het loodje legden.

Hier had ik nog even moeten vermelden dat deze condensatoren verkeerd om gepoold in de schakeling zaten!

m.vr.gr.
Anton van den Oever

Negatief uit gelijkrichter?

door gerard ⌂ @, Zeist, 03.05.2018, 21:23 (2401 dagen geleden) @ gerard

Dank jullie wel voor het meedenken, mijn probleempje is opgelost.

Uiteindelijk bleek het iets heel oenigs te zijn: de groene draad van de elco was niet goed vastgesoldeerd op het punt NUL. Van de elco zaten dus wel de positieve kanten aan de gelijkrichter en de B+, maar de negatieve kant was niet aangesloten.
Ik herkende de verschijnselen hiervan totaal niet!

Nu hebben enkele personen stevig naar het schema gekeken en het besproken waaruit de conclusie kwam dat dit een prima manier is om 120V radio's op 230 te laten spelen. Geen speld tussen te krijgen werd er gezegd.
Verder kwam naar voren dat mijn negatieve spanning waarschijnlijk een soort zwerfstroom of parasitair verschijnsel was. Otto's theorietje gaf hieraan onderbouwing: een katode die tijdelijk als anode werkt kan natuurlijk negatief worden. Het leek mij vreemd dat zo'n parasitaire stroom een elco tot -80V kan opladen, maar toen wist ik nog niet dat de elco niet aangesloten was!
Anton sprak me genoeg moed in om de radio toch iets langer aan te laten staan, dat de elco niet zo snel stuk gaat en dat na wat meer seconden de spanning wel positief zou worden. En dat klopte. Vanaf +8V wel keiharde brom!
Ja wat wil je met een loszittende elco, die ging ik toen meteen wel verdenken natuurlijk.

A je to!

Nogmaals bedankt, case closed en weer wat geleerd!

Negatief uit gelijkrichter?

door kris @, Gent België, 03.05.2018, 22:15 (2401 dagen geleden) @ gerard

Dus Gerard,


in feite stond er dus wisselspanning over het chassis... dan is er ook een logische verklaring waarom je negatief meet : komt door vooral door de anodestroom die de eindbuis begint te trekken. die belast één alternantie (de positieve) waardoor de gemiddelde waarde met de seriecondensator negatief wordt.

Het was een van mijn hersenspinsels, mocht C1 onderbroken zijn, maar ik dacht, Gerard heeft die zeker gemeten :-)

groeten

Kris

Negatief uit gelijkrichter?

door soundman2 @, Wouw, 05.05.2018, 16:31 (2399 dagen geleden) @ kris

De scope had meteen uitsluitsel gegeven, zoals ik eerder aangaf. Helaas is dat voor velen nog een ondergewaardeerd meetinstrument, terwijl ik nog wel eens aangeef, dat het de meest veelzijdige universeelmeter is.
Hoe je ook meet in dit geval.
Chassis t.o.v. van +B> geen correcte DC spanning, maar een of andere wisselspanning.
min elco t.o.v. Geen DC over de elco en ook geen AC (rimpel)
Toch maar eens het groene slangetjes apparaat maar eens uit de mottenballen halen.

RSS Feed van deze thread
powered by my little forum