Oude buizenradio Philips, type/bouwjaar onbekend. Wie helpt? (Techniek Radio/TV)

door Pieter Vos , 28.07.2018, 19:34 (2315 dagen geleden) @ Henk vdB
Bewerkt door Pieter Vos, 28.07.2018, 19:42

Lampjes branden wel en er bromt e.e.a. als je aan de knoppen draait. Waarschijnlijk moeten er buizen worden vervangen.

<<<

Waarom denk je dat er waarschijnlijk buizen vervangen moeten worden? Deze zijn juist vaak nog goed bruikbaar. Maar als je de radio aanzet en deze bromt dan kunnen er buizen snel achteruit gaan en zelfs sneuvelen. Ook uitgangstrafo en voedingstrafo zijn dan in gevaar.

Goedendag Michaël,

Het is ook mijn ervaring dat buizen veel minder defect zijn dan dat de leek over het algemeen denkt. Het zijn bepaalde condensators die vaak problemen geven en welke de oorzaak zijn van het verbranden van de voedingstransformator en/of de uitgangstransformator. Om met het schema in de hand specifiek te zijn over de gevaar opleverende condensators:

C 102, van 22000 pF, de zogenaamde ratel condensator: als deze defect raakt dan wordt een helft van de hoogspanningswikkeling van de voedingstransformator kortgesloten en leidt tot verbranden van deze transformator. Het beste kan men deze condensator verwijderen zonder een nieuwe C te plaatsen. De radio zal bijna altijd goed werken zonder een 'ratel' condensator.

C 85, van 1000 pF, de anode condensator aan de audio versterker eind buis. In veel radio's is deze aan een zijde verbonden met het chassis. Defect raken ven deze condensator leidt tot verbranden van de primaire van de uitgangstransformator omdat over deze wikkeling de volle hoogspanning komt te staan. Ook de voedingstransformator is in gevaar omdat deze te veel stroom gaat leveren. Gelukkig is bij de H218X C 85 parallel geschakeld aan de primaire (S81) van de uitgangstransformator. Als C 85 defect mocht raken is er alleen een kortsluiting van van S81, hetgeen leidt tot geen geluid meer uit de luidspreker maar winding S81 zal niet defect raken. Bij de H218X hoeft C 85 dus niet preventief aangepakt te worden.

C 124, 22000 pF, tussen de audio voorversterker triode, deel uitmakend van de tweede ECH21 in de H218X, en het stuurrooster van de audio eindversterker buis EBL21. Als deze condensator defect raakt komt er een positieve spanning op het stuurrooster van de audio eindbuis waardoor in deze buis een veel te grote stroom gaat lopen. Hierdoor kan de primaire van de uitgangstransformator defect raken en ook de voedingstransformator die de veel te grote stroom levert. De genoemde condensator moet absoluut vrij zijn van lekkage, het is erg belangrijk de condensator preventief te vervangen door een Philips 'mosterd' condensator of een andere moderne condensator.

C1 en C2, de afvlak dubbel condensator van 2 keer 50 microfarad. Deze condensators mogen niet defect zijn omdat dan wederom de voedingstransformator en ook de gelijkrichtbuis AZ1 te veel belast worden Ook de weerstand R1 kan doorbranden. C1 en C2 zitten samen in een grote aluminium beker aan de bovenkant van het chassis, bij de H218X naast de afstemcondensator. Wanneer deze beker warm wordt wijst dat op het hiervoor aangegeven defect. De beker condensators C1 en C2 moet altijd koel blijven. Een tewwde defect aan C1 en C2 kan het teruglopen van de capaciteit inhouden. C1 en/of C2 zij dan veel minder dan 50 microfarad. Hierbij is het afvlakken van de hoogspanning onvoldoende en dit resulteert in brommen van de luidspreker.

Naast de bovengenoemde defecten kan er nog veel meer defect zijn. Het is dus zeker aan te raden de radio door een deskundige te laten nazien. bijvoorbeeld op een reparatiedag van de NVHR.

Het chassis bij de H218X werd ook gebruikt bij de NSF H191X en bij mijn weten ook in de Waldorp Robijn. Het was gebruikelijk dat een bepaald Philips chassis werd toegepast in meerdere merken radio's, niet alleen in een NSF radio maar ook bij het merk Siera. Het radiobedrijf Waldorp was in de latere fase van het bestaan eigenlijk alleen maar een radio kasten fabriek, de chassis werden meestal ingekocht bij Philips en soms bij Van der Heem.

Zelf heb ik als tiener eind jaren 60 en begin jaren 70 ooit een chassis van een H191X in bezit gehad. De vorige eigenaar had zijn H1921X nogal gesloopt, zo had hij de papieren conus van de luidspreker er helemaal uit getrokken. Maar het chassis werkte nog goed gelukkig. Ik was er erg blij mee want er kon met een antennedraad van ca. drie meter overdag goed radio Veronica (de zeezender) mee worden ontvangen, zelfs terwijl ik destijds in Drenthe en Groningen woonde.

Met vriendelijke groet, Pieter.