Spanningsval / weerstand seleencel? (Techniek Radio/TV)

door Ron Kremer , Groningen, 05.08.2018, 10:43 (2090 dagen geleden) @ Erik

Het type Zauberspiegel heb je niet genoemd, Grundig heeft meerdere gemaakt.

Nu mijn vraag, wat is de spanningsval over een dergelijke seleencel? zodat ik een passende serie weerstand kan plaatsen.

Dat is niet nauwkeurig te zeggen want seleen heeft een erg 'zachte' gelijkrichterkarakteristiek. Dat houdt in dat het verlies per cel erg afhankelijk is van de stroom die er door loopt. Onderstaande afbeelding geeft dat goed weer per cel.

Ga eens uit van 300 mA stroom voor alle buizen. In de grafiek zie je dan een verlies per cel van ongeveer 0,9V. Seleencellen kunnen overigens verouderen en geven dan hogere verliezen.

In dit geval, met 16 cellen, kun je dan een gelijkrichterverlies van 14,4 Volt verwachten. Bij gebruik van een Si-diode moet je dan 13,8 Volt (14,4 - 0,6) in een weerstand wegwerken.
Omdat je niet nauwkeurig kunt werken, en het toestel ook niet gemaakt is voor 230 Volt gaan we voor het gemak uit van een weg te werken spanning van 15 Volt, zodat ook de effecten van de wat hogere netspanning worden gecorrigeerd.

Nu ook al zit er vóór die seleencel een weerstand om de piekstroom door de gelijkrichter te beperken. Hij zal een lage waarde hebben maar een redelijk vermogen kunnen verwerken. Ik heb wat Zauberspiegel schema's bekeken en 4 Ohm 3 Watt komt meermaals voor. De extra weerstand moet je in serie zetten tussen de Si-diode en de al bestaande weerstand. (of één nieuwe weerstand gebruiken met de juiste, gecombineerde, waarden)

Het is een enkelfasige gelijkrichter, de diode geleidt dus maar een deel van een halve periode. De vormfactor (piektroom v.s. gemiddelde stroom) door de gelijkrichter is afhankelijk van de gelijkrichterbelasting; ga eens uit van een vormfactor 3.

Je moet 15 Volt wegwerken, bij een piekstroom van 300mA x 3 = 900mA.
De extra weerstand moet dan een waarde hebben van 16,7 Ohm en een vermogen van
minimaal (0,9A^2 x 16,7) = 13,5 Watt. In de praktijk kom je uit op twee weerstanden van 33 Ohm parallel van elk 10 Watt.

Het bovenstaande is een ruwe benadering omdat niet voldoende bekend is, maar je kunt beginnen met deze waarden. Meet nadien de spanningen achter de gelijkrichter en in het afvlakcircuit. Vergelijk de gemeten waarden met wat in het schema staat, zijn ze te hoog dan moet de weerstand groter worden gekozen. Zijn de gemeten waarden (veel) te laag dan moet de weerstand kleiner worden gekozen.

Overigens zou ik, als de seleengelijkrichter nog goed is, deze gewoon laten zitten en er geen diode voor in de plaats zetten. Controleer gewoon de spanningen achter de gelijkrichter en bepaal dan een eventuele vervolgactie.

Vr. groet, Ron