Saba Lindau 12 (1962) heeft last van boem (Techniek Radio/TV)

door JaapB @, Woerden, 17.11.2018, 05:47 (2203 dagen geleden)
Bewerkt door JaapB, 17.11.2018, 05:53

Kameraden,

Sinds twee dagen bezit ik bovenstaande Super waar een onverlaat de originele luidspreker uit geroofd heeft. Welke LS ik ook aansluit, de basweergave is sterk overdreven wat oorpijn geeft vanwege de vervorming op normaal luisterniveau.

Ondernomen stappen.
Verdachte condensatoren vernieuwd in het kader van de bedrijfsveiligheid (met oorspronkelijke waarden uiteraard). Condensatoren vernieuwd rond de toonregeling. Kathode ontkoppelingselco vernieuwd van de ECL86 penthode.

Resultaat.
Geen afname van de boem.

Observatie.
De UGT bevindt zich strak gemonteerd tegen de onderzijde van de voedingstrafo. Hierdoor ontstaat koppeling met enerzijds de 50Hz lichtnetfrequentie en anderzijds 100Hz (plus harmonischen) vanwege de gelijkrichting.

Vraag.
Is voornoemde koppeling de reden van de boem of kan ik dit gegeven negeren en zoeken naar verlopen weerstanden of een andere storingsoorzaak.

[image]
[image]

Saba Lindau 12 (1962) heeft last van boem

door Erwin goossens @, Lier(antwerpen), 17.11.2018, 08:39 (2203 dagen geleden) @ JaapB

Is C418 ook vervangen?

Saba Lindau 12 (1962) heeft last van boem

door JaapB @, Woerden, 17.11.2018, 08:59 (2203 dagen geleden) @ Erwin goossens

Nog niet. Verdenk je hem?
Door alle tegenkoppeling kan ik moeizaam de signaalweg volgen en voor je het weet heb je ook een stapel goede componenten vervangen ;)

Saba Lindau 12 (1962) heeft last van boem

door JaapB @, Woerden, 17.11.2018, 10:43 (2203 dagen geleden) @ JaapB

C418 meet 99/1000 uF en is niet de boosdoener Erwin.

Saba Lindau 12 (1962) heeft last van boem

door gert.van.wee @, Achterveld, 17.11.2018, 17:20 (2203 dagen geleden) @ JaapB

C418 meet 99/1000 uF en is niet de boosdoener Erwin.

Hallo Jaap,

C418 is 10 nF...

heb je die al vervangen?

groet,
Gert

Saba Lindau 12 (1962) heeft last van boem

door JaapB @, Woerden, 17.11.2018, 17:24 (2203 dagen geleden) @ gert.van.wee

Jawel Gert, hij was 9,9nF wat in mijn ogen bijna perfect is voor deze positie. Ik zie dat ik in bovenstaande post 9.9/1000 trachtte te noteren ;-) Hij is inmiddels vervangen door een nieuw exemplaar.

Saba Lindau 12 (1962) heeft last van boem

door gert.van.wee @, Achterveld, 17.11.2018, 17:42 (2203 dagen geleden) @ JaapB

Hoi jaap,

ok. en boemt hij nu minder of was de modificatie nog nodig?

groet,
Gert

Saba Lindau 12 (1962) heeft last van boem

door JaapB @, Woerden, 18.11.2018, 10:02 (2202 dagen geleden) @ gert.van.wee

Hij klonk na het vervangen van C418 niet anders Gert, zie de draad hieronder. Er staat nu zo'n 13cm octagonaal Philips luidsprekertje op. Die klinken in mijn oren vrij rechtlijnig, het is misschien een kwestie van waarmee je bent opgegroeid. Ruud Tx onderschrijft dit en nog iemand anders noemt de eigenschappen van de luidspreker als leidinggevend voor het versterkerontwerp.

Dit inzicht was ook mijn eerste ingeving (ik merkte bovendien op dat de trafo's elektromagnetisch zijn gekoppeld). Daardoor is het des te opmerkelijker dat enerzijds sprake is van basopdrijving en anderzijds van overall feedback (terugkoppeling over de uitgangstransformator).

Daarentegen redeneer ik dat het toestel niet functioneert zoals bedoeld omdat het een aansluiting bezit voor een externe luidspreker, welke vervormd zou klinken vanwege te sterke equalizatie. Jan Bus ervaart met zijn B2X92A problemen van soortgelijke aard. Ik ga de toongenerator en de scoop er eens bij pakken om de werkelijke storingsoorzaak bloot te leggen. Volgens mijn redenatie is de eindtrap de boosdoener omdat bij demodulatie geen sprake kan zijn van basopdrijving. Correct?

Saba Lindau 12 (1962) heeft last van boem

door gert.van.wee @, Achterveld, 18.11.2018, 10:20 (2202 dagen geleden) @ JaapB

Hallo Jaap,

je moet het zoeken in de eindtrap, de klankregelinstellingen, terug/tegenkoppeling.

veel buizenradio's zijn zo afgestemd dat er een behoorlijk vette bas uit moet komen. dat was ook bij philips zo. Zelfs bij de plano's wordt dat gedaan met als gevolg dat je maar weinig volume had. Het begint zo te vervormen. Plano's hebben nauwelijks een klankkast dus om een beetje laag te verkrijgen werd dat behoorlijk opgehaald in het LF gedeelte.

Hoe klinkt het met een goede externe luidspreker? of kan ik dat al lezen in de reacties in deze draad?

succes met eten.

met vriendelijke groet,
Gert

Saba Lindau 12 (1962) heeft last van boem

door JaapB @, Woerden, 20.11.2018, 23:22 (2200 dagen geleden) @ gert.van.wee

Ik verwacht geen wonderen Gert maar inmiddels ben ik zover dat er urenlang naar te luisteren valt zonder bas vermoeienis. Gevoelsmatig valt er nog wel iets te winnen denk ik. De (externe) speaker die ik gebruik is de Philips AD7061 in een kleine baffle. Zo 's avonds klinkt Radio-M op de FM heel goed (vind ik) maar ik mis nog iets helderheid in de weergave.
Nu is de toonregeling subtractief, zodat er op de ingang van de eindtrap eigenlijk een boost in het hoog moet komen, om deze volgens met de regelaar weer terug te kunnen draaien. 10KHz is het klassieke werkpunt meen ik.

Saba Lindau 12 (1962) heeft last van boem

door huub.jak @, 20.11.2018, 23:25 (2200 dagen geleden) @ JaapB

zal de voormalige spieker daar om stuk gegaan zijn
door de heftige basse ? ik ken ook wel
kleine saba spiekers met een kram magneetje erg ligt
gemaakt anders een peerles er in die zijn niet zo
basserig maar wel scherp maar goed als je hoogten te kort komt
huub

Saba Lindau 12 (1962) heeft last van boem

door JaapB @, Woerden, 20.11.2018, 23:36 (2200 dagen geleden) @ huub.jak

Het verhelpen van een probleem door een ander gebrek is niet de juiste weg denk ik Huub ;) De radio speelde abnormaal op een min-of-meer rechtlijnig speakertje terwijl er geen onderdelen ernstig waren verlopen. Na het wijzigen van de terugkoppeling speelt hij in het laag prima. Misschien is het slechts een kwestie van het verwijderen van de condensator welke de anode van de penthode aan aarde legt. Dit is het eerst volgende experiment.

Saba Lindau 12 (1962) heeft last van boem

door Maurice ⌂ @, Dordrecht, 17.11.2018, 10:43 (2203 dagen geleden) @ JaapB

Trafo's zul je de eventuele fout vooral merken als in stand PU
en volume open er een constante harde vervelende brom is.

Daar heden FM zwaar wordt gemoduleerd hebben de oude toestellen daar moeite mee.
Bekijk de onderdelen in tegenkoppel netwerk zeer goed na.
Vergeet niet de weerstanden goed te meten of ze op waarde zijn.
Dat is binnen tolerantie van zo'n 10-20%.

Door te experimenteren met wat waardes rondom de terugkoppeling (rood)
en extra Blauw bij alleen FM.
Als ook experimenteren met de Loudness regeling (groen)
Loudnes reageert alleen in regelgebied van de volume potmeter tussen 0 en iets van 30%
volume open. (Tot Punt Z dus)

Desnoods haal je bv eerst LOS weerstand R416 om te zien of dat al helpt.
(werkt alleen in stand FM ontvangst)

[image]

Saba Lindau 12 (1962) heeft last van boem

door JaapB @, Woerden, 17.11.2018, 10:45 (2203 dagen geleden) @ Maurice

Dank voor je uitgebreide antwoord Maurice, ik ga er mee aan de slag.

Saba Lindau 12 (1962) heeft last van boem

door huub.jak @, 17.11.2018, 11:38 (2203 dagen geleden) @ JaapB

Wat wil je als de orcienelen LS er niet meer in zit
en met die klote basse zenders . leg een elco van 100 uf .100 v
tussen de plus van de spieker dan neemt de diepe basse wel af
of zoek voor jou de uf waarden passen op .
huub

Saba Lindau 12 (1962) heeft last van boem

door Cornelis B-B. @, Amsterdam, 21.11.2018, 00:02 (2200 dagen geleden) @ JaapB

Dank voor je uitgebreide antwoord Maurice, ik ga er mee aan de slag.

Zo maar een idee, vervang c408 eens door een c met een veel lagere waarde.
b.v in plaats van 22n een van 2,2n.
Maar als zo het FM gebonk weg is, dan zul je bij grammofoon weergave de bas
moeten opdraaien.
Duitse radio´s hebben vaak een overdaad aan bas.
Dat was vroeger ook al zo.
Cees.

--
CornelisBB

Saba Lindau 12 (1962) heeft last van boem

door JaapB @, Woerden, 17.11.2018, 16:36 (2203 dagen geleden) @ Maurice
Bewerkt door JaapB, 17.11.2018, 17:17

Na het wijzigen van de tijdconstante R421 C409 (R421 is nu 16K5) klinkt het een stuk aangenamer, voorlopig goed genoeg. Misschien een potmeter tussen zetten, haha.

Saba Lindau 12 (1962) heeft last van boem

door castafiore2010 @, Winsum (Gn.), 17.11.2018, 14:32 (2203 dagen geleden) @ JaapB

Het is misschien wel zo handig om met een scoop en een toongenerator het signaal in de schakeling eens te gaan volgen. Draai de toongenerator in het gebied waar de lage tonen te sterk lijken eens wat heen en weer en kijk, waar je zichtbare opslingering van het laag krijgt. Heb je geen scoop (kost 2e hands geen moer meer tegenwoordig, zie MP) dan kun je je ook nog met een buis- of transistorvoltmeter behelpen. Zonder toongenerator kun je echter beter niet aan dit soort reparaties beginnen.

Saba Lindau 12 (1962) heeft last van boem

door huub.jak @, 17.11.2018, 15:00 (2203 dagen geleden) @ castafiore2010

Deze radio past niet meer aan de huidige zenders
zo heb ik ook radio,s die niet meer passen
en vooral als er gerotzooit is met anderen spiekers
die nie bij de radio passen
in de PA bvb siemens legt ook een elcotje tussen de
membraam hoorn luidsprekers om de basse wat weg te nemen anders
breken de membramen vanj de hoorn spiekers
en duitsen radio,s met de Jazz stand daar zit ook wel zo een elco .
huub

Saba Lindau 12 (1962) heeft last van boem

door JaapB @, Woerden, 17.11.2018, 16:40 (2203 dagen geleden) @ huub.jak

Meer terugkoppeling toepassen Huub :-D

Saba Lindau 12 (1962) heeft last van boem

door JaapB @, Woerden, 17.11.2018, 16:39 (2203 dagen geleden) @ castafiore2010

Het zou mij niet verbazen als de basopslingering opzettelijk is toegepast om de kleine luidspreker te compenseren. Werd dit vroeger gedaan?

Saba Lindau 12 (1962) heeft last van boem

door ruudtx @, 17.11.2018, 20:23 (2203 dagen geleden) @ JaapB

Ja, vooral in Duitse toestellen, ook portables.
Duitsers houden van warm geluid.

Saba Lindau 12 (1962) heeft last van boem

door Ben van der Kolk @, Kampen, 17.11.2018, 16:57 (2203 dagen geleden) @ JaapB

Hallo Jaap,

Ik zou er eerst maar eens een originele luidspreker monteren.
De Saba luidspekers zijn aardig stug opgehangen (conus).
dus dat kan verklaren dat het met een ander soort wat klappert.

Groeten, Ben

Saba Lindau 12 (1962) heeft last van boem

door JaapB @, Woerden, 17.11.2018, 17:12 (2203 dagen geleden) @ Ben van der Kolk
Bewerkt door JaapB, 17.11.2018, 17:29

Dat zou mooi zijn Ben maar helaas bezit ik die niet. Er staat nu een AD7061 op, inderdaad slap opgehangen. Het toestel is voorzien van een aansluiting voor externe LS, die parallel wordt geschakeld.

Originele (ontbrekende) luidspreker:
[image]

Saba Lindau 12 (1962) heeft last van boem

door huub.jak @, 17.11.2018, 18:56 (2203 dagen geleden) @ JaapB

span een stuk katoen doek tussen de spieker
dat remt de conus eigelijk zou men
aan waardens van de C,s niet twijffelen en zo laten
ook de tegen koppeling is goed door saba toegepast
ik denk dat men bij Saba wel weet hoe of het klinken zal
huub

Saba Lindau 12 (1962) heeft last van boem

door peetey @, Lanaken, Belgie, 01.12.2018, 20:43 (2189 dagen geleden) @ JaapB

Saba luidsprekers kun je te kust en te keur op ebay.de vinden..

grtz,
Peter

Saba Lindau 12 (1962) heeft last van boem

door JaapB @, Woerden, 20.11.2018, 13:38 (2200 dagen geleden) @ JaapB

Na wat experimenteren met R en C waarden in de terugkoppelingslussen trok ik de conclusie dat rigoreuse maatregelen nodig waren. Eerst heb ik de schakeling vereenvoudigd door alle tegenkoppeling te verwijderen. Het gevolg was teveel versterking door de triode zodat ik opnieuw tegenkoppeling op diens kathode heb toegepast. Daardoor is zijn instelling gewijzigd (rooster stond 1V negatief t.o.v. kathode, thans 9,8V. Vervolgens heb ik nog meer tegenkoppeling toegepast van anode naar rooster.
Het regelbereik van de volumepot is redelijk maar nog niet ideaal. De loudnessinstelling is nu minimaal en de weergave is enorm opgeknapt. Hifi zal het niet worden met zo'n kleine UGT maar heel verkeerd klinkt het niet. Wordt mogelijk vervolgd..

[image]

Saba Lindau 12 (1962) heeft last van boem

door Maurice ⌂ @, Dordrecht, 20.11.2018, 19:04 (2200 dagen geleden) @ JaapB

Inderdaad,
Eerst alles er uit en dan zien waar je wat moet opknappen.

Zo weet je beter wat er voor nodig is voor goede weergave.

Evt nu nog C418 en C420 los halen om te bekijken wat dat filter doet.
Is een puzzel om dat goed te krijgen hele signaal tov versterker en gebruikte luidspreker.

Mooi om te zien dat het al aardig gelukt is.

Saba Lindau 12 (1962) heeft last van boem

door JaapB @, Woerden, 20.11.2018, 23:03 (2200 dagen geleden) @ Maurice

Inderdaad, de hogetonenregeling moet nog worden aangepast, zowel het werkzame gebied (Q) als de frequentie. Ik mis wat boventonen in bepaalde instrumenten, iets dat juist goed wordt weergegeven door het 13cm luidsprekertje. Misschien een dipje rond 6KHz, als ik het op het gehoor mag beoordelen. Een sweep generator zou goede diensten leveren voor dit doel.

Saba Lindau 12 (1962) heeft last van boem

door Maurice ⌂ @, Dordrecht, 21.11.2018, 00:23 (2200 dagen geleden) @ JaapB
Bewerkt door Maurice, 21.11.2018, 00:28

Sweep kan,
Blok van 1kHz kom je ook al een heel eind door naar de helling en uitslingeringen te kijken.

Maar blijft een lastig geval, zoals gezegd lastig aan te rekenen.
Daar naast de nodige fase fouten door al die condensatoren en terug koppelingen.

Ik zie dat je daar op de nodige punten al rekening mee gehouden hebt.

Heel klein beetje mee zitten kijken.
Volgens mij zijn hier wat waardes zoals ik kan destilleren.
Maar dan komt er nog het wel of niet tegen koppelen bij hoe dat invloed heeft.
Dan nog de niveaus.
Dit wordt netwerk analyse uitvoeren.

Mooi zou zijn als dit in een netwerk analyse programma wordt gestopt.

[image]

RSS Feed van deze thread
powered by my little forum