Probleem FM ontvangst B5x23A/74 (Techniek Radio/TV)
Beste forumleden.
Kan iemand mij misschien een tip geven? Ik heb een B5X23A/74 met een FM-schaal van 87.5-108. Deze heeft lange tijd prima gespeeld, maar sinds kort speelt ie alleen nog tussen 87.5 en 97.0 MHz.
Daarboven geen ontvangst; de oscillator werkt echter wel, alleen op een verkeerde frequentie.
Stem ik de radio af op bv. 91.9 MHz dan is f(local)= 102.6 (zoals te verwachten).
Maar stem ik boven 97 MHz af, dan is f(local) gelijk aan de te ontvangen frequentie. Stem ik bijvoorbeeld af op 100.9MHz, dan gaat ie op 100.9MHz oscilleren en ontvang ik niets (ook niet een zender op 90.2).
Vervanging van de ECC85 leidde ertoe dat het effect bleef, maar nu reeds optreedt vanaf 96MHz.
De weerstanden in de FM-tuner zijn allen in orde, de voedingsspanning van de FM-tuner is 165V (lijkt mij OK); deze stijgt enkele volts, als ik in het niet werkende gebied kom.
Heeft iemand een suggestie wat nu te doen/proberen? Alvast bedankt!
Probleem FM ontvangst B5x23A/74
door Oldtimer , Oegstgeest, 09.01.2019, 16:05 (2150 dagen geleden) @ CorneS
Waarom denk je dat de oscillator nog werkt boven de circa 97MHz?
Willem
Probleem FM ontvangst B5x23A/74
door CorneS , 09.01.2019, 16:13 (2150 dagen geleden) @ Oldtimer
Hoi Willem.
Bedankt voor je reactie. Ik heb een 2e radiootje naast de B5X23A geplaatst en geverifieerd dat ik, bij afstemming onder 97MHz, een "stille zender" ontving op de afstemde frequentie + 10.7. Maar boven 97 MHz ontvang ik een "stille zender" op de frequentie, waarop de B5X23 is afgestemd. Omdat ik dit een vreemd verschijnsel vond, heb ik het meermaals geprobeerd, ook met een 3e radiootje.
Probleem FM ontvangst B5x23A/74
door Erwin goossens , Lier(antwerpen), 09.01.2019, 18:31 (2150 dagen geleden) @ CorneS
Heb je de ECH 81 Al eens uitgewisselt of de diode buis?
Probleem FM ontvangst B5x23A/74
door CorneS , 11.01.2019, 20:06 (2148 dagen geleden) @ Erwin goossens
Dank je wel voor de tips, Erwin.
Ik heb de FM-tuner nu los naast het toestel gezet, wel aangesloten natuurlijk, om e.e.a. te kunnen uitproberen, maar nu werkt de ontvanger weer gewoon tot 108MHz.
Volgende stap is dan toch maar weer inbouwen en als het problem dan weer terug komt, dan probeer ik jouw suggesties.
Wordt vervolgd, maar in ieder geval bedankt!
mvg
Corné
Probleem FM ontvangst B5x23A/74
door Andries van Dekken. , Surhuizum, 10.01.2019, 13:39 (2149 dagen geleden) @ CorneS
Dacht eerst dat het een 1 aprilgrap was.
Een oscillator die vanaf zes- of zevenennegentig MHz 10,7 MHz naar beneden springt
en dan vanaf die freq.op de afgestemde ontvangstfreq.begint te oscilleren is natuurlijk ook wel een heel onwaaarschijnlijke fout.
Is de ontvangst op het bruikbare gedeelte nog wel zoals voorheen?
Het lijkt er namelijk op dat de HF trap begint te oscilleren omdat deze op de afstemfrq.staat afgesteld.Door dit forse signaal wat op het rooster van de eigenlijke oscillator wordt aangeboden kan deze n.l afslaan.
Je zou eens kunnen controleren met b.v een transistorradio of het verkeerde oscillator signaal ook stserker is omdat de HF trap aan de antenne gekoppeld is.
Om eeen test uit te voeren zou je het rooster van de HF trap eens via een laagohmige weerstand aan massa kunnen leggen.Heb er persoonlijk geen andere verklaring voor.
Succes met herstellen.
vr.gr. Andries
--
Keapje 'n Erres, kinne jo werres
Probleem FM ontvangst B5x23A/74
door CorneS , 11.01.2019, 20:04 (2148 dagen geleden) @ Andries van Dekken.
Dank je wel voor de tips, Andries.
Ik heb de FM-tuner nu los naast het toestel gezet, wel aangesloten natuurlijk, om e.e.a. te kunnen uitproberen, maar nu werkt de ontvanger weer gewoon tot 108MHz.
Volgens mij betekent dat, dat het een subtiele afwijking is; jouw suggestie van oscillatie van de RF preamp (had ik nog niet aan gedacht), wordt daarmee erg waarschijnlijk.
Wordt vervolgd, maar in ieder geval bedankt!
mvg
Corné
Probleem FM ontvangst B5x23A/74
door CorneS , 08.02.2019, 22:25 (2120 dagen geleden) @ Andries van Dekken.
Dag Andries
Ik heb een counter aan de antenne-ingang gehangen en, inderdaad, je hebt gelijk!
Als de ontvanger normaal werkt, geeft de counter geen uitlezing, maar aan de rand van de schaal meet ie keurig de ongewenste oscillatie. Nu kon ik ook beter meten in welk bereik het probleem zit en dat is niet alleen boven 97.0, maar ook onder 87.5 (waar je bij normaal gebruik van de radio niets van merkt).
Nu heb ik 5 Ohm van rooster naar massa gelegd, en dat maakt verschil; nu oscilleert ie van 86 tot 91 en van 98 tot 109 MHz.
Jouw suggestie van een oscillerende RF trap lijkt dus te kloppen. Maar die trap bestaat maar uit een paar onderdelen, waarvan de R in orde is, de C niet verdacht en de buis al een keer uitgewisseld.
Heb je misschien nog andere suggesties? Mijn kennis van triode-circuits is minimaal, dus iedere tip is welkom!
m.vr.gr.
Corne
Probleem FM ontvangst B5x23A/74
door Andries van Dekken. , Surhuizum, 09.02.2019, 14:44 (2119 dagen geleden) @ CorneS
Goedemiddag.Had in mijn vorige inzending gevraagd of de ontvangst in het bruikbare gedeelte nog zo was als voorheen.Hierop heb je geen antwoord gegeven.
Het kan een indicatie zijn voor de eventuele oorzaak.
Weet ook niet of je waardes van condensatoren kunt meten,het is namelijk maar zelden aan de buitenkant te zien of een condensator wel of niet goed is.
vr.gr. Andries
--
Keapje 'n Erres, kinne jo werres
Probleem FM ontvangst B5x23A/74
door CorneS , 03.08.2019, 22:31 (1944 dagen geleden) @ Andries van Dekken.
Dag Andries
Na een half jaar radiostilte wil ik de oscillerende RF-trap van mijn B5x23A/74 toch weer eens aanpakken. Om jouw vraag te beantwoorden: de ontvangst in het bruikbare gedeelte van de FM-band is inderdaad nog als voorheen. Condensators meten kan ik eventueel (kan een RLC-meter lenen), maar dat heb ik nog niet gedaan; bang dat ik iets beschadig bij het lossolderen.
Wel heb ik wat extra nF op de 150V (parallel aan C94) geprobeerd; dat maakte niets uit.
Is het nameten van alle C's inderdaad de beste volgende stap? Ik zou het niet erg vinden om met een trucje de versterking (en dus de kans op oscillatie) wat terug te schroeven; de ontvanger is immers royaal gevoelig genoeg. Maar ik heb weinig kennis van triode-schakelingen. Weet dus niet of ik daartoe R60 moet verlagen of juist R62 verhogen. En eerlijk gezegd ook niet of dat zin heeft...
Iedere suggestie is welkom!
m.vr.gr.
Corne
Probleem FM ontvangst B5x23A/74
door Andries van Dekken. , Surhuizum, 03.08.2019, 23:25 (1944 dagen geleden) @ CorneS
Goedenavond Corne,da's toevallig dat ik nog even hier rondneusde.
Al een hele tijd terug dat dit probleem aan de orde was,maar dus nog niet oppgelost.Je hebt de ontkoppel c van de HF trap vergroot in waarde en dat heeft dus niet geholpen.Denk eerder dat het proleem in c 84 en of in c82 zit.
Deze c's moeten de c ag van de rf buis compenseren.Dus eerst de weerstand van 5 ohm verwijderen,als dit nog niet gedaan is, en dan deze c's meten of eventueel een klein trimmertje van een paar pf parallel aan c84 monteren en hiermee de koppeling vergroten/verkleinen.
succes vr.gr. Andries.
--
Keapje 'n Erres, kinne jo werres
Probleem FM ontvangst B5x23A/74
door Ron Kremer , Groningen, 04.08.2019, 11:41 (1943 dagen geleden) @ Andries van Dekken.
Bewerkt door Ron Kremer, 04.08.2019, 11:53
Denk eerder dat het proleem in c 84 en of in c82 zit.
Deze c's moeten de c ag van de rf buis compenseren.
Het lijkt inderdaad op een probleem rond de neutrodynisatie van de (triode) HF versterkertrap.
Afhankelijk van wat voor type versterker het is kan een triode in HF versterkerschakelingen over het algemeen makkelijk oscilleren. Bij bijvoorbeeld een geaard rooster versterker is dat niet het geval maar dat is hier niet aan de orde. Concentreer je dus op C84 en de C's rond het ingangscircuit; de spanningsverdeling vanuit C84 en het ingangscircuit is voor een juiste werking van de neutrodynisatie van belang.
of eventueel een klein trimmertje van een paar pf parallel aan c84 monteren en hiermee de koppeling vergroten/verkleinen.
Met een trimmertje parallel aan C84 kun je de capaciteit t.o.v. C84 alleen maar vergroten. In principe is het dan beter C84 te vervangen door een trimmertje van bijv. 6 tot10 pF, dan kun je zowel wat hoger als lager dan de originele 4,3 pF instellen. Reken er op dat de optimale instelling kritisch is en wellicht wat moeilijk te vinden. Als je C84 (4,3 pF) vervangt door een trimmer gebruik dan een zo klein mogelijk exemplaar en hou de aansluitdraden kort en probeer hem net zo te positioneren als C84.
Vr. gr., Ron
Probleem FM ontvangst B5x23A/74
door Andries van Dekken. , Surhuizum, 04.08.2019, 13:06 (1943 dagen geleden) @ Ron Kremer
Bewerkt door Andries van Dekken., 04.08.2019, 13:16
Helemaal gelijk Ron.
Had vergeten na parallel "of in serie"te vermelden.
Het was ook al laat en dan kan het wel eens mis gaan .... ..
vr.gr. Andries.
--
Keapje 'n Erres, kinne jo werres
Probleem FM ontvangst B5x23A/74
door Andries van Dekken. , Surhuizum, 05.08.2019, 12:13 (1942 dagen geleden) @ Ron Kremer
Indien je C 84 wilt vervangen door een trimmertje van 6 tot 10 pf
kom je ook niet beneden de 4,3 pf .... ..
vr.gr. Andries.
--
Keapje 'n Erres, kinne jo werres
Probleem FM ontvangst B5x23A/74
door Ron Kremer , Groningen, 05.08.2019, 12:25 (1942 dagen geleden) @ Andries van Dekken.
Indien je C 84 wilt vervangen door een trimmertje van 6 tot 10 pf
kom je ook niet beneden de 4,3 pf .... ..
Uiteraard wordt hier de maximum capaciteitswaarde bedoeld!
Dat kun je uit de context van m'n hele verhaal duidelijk opmaken.
Vr. gr., Ron
Probleem FM ontvangst B5x23A/74
door Andries van Dekken. , Surhuizum, 05.08.2019, 20:20 (1942 dagen geleden) @ Ron Kremer
Het was echt als grapje bedoeld,vandaar ook mijn cw lachje op het eind.
Maar zo te lezen is het toch hard aangekomen,en dat was niet mijn bedoeling.
vr gr Andries.
--
Keapje 'n Erres, kinne jo werres
Probleem FM ontvangst B5x23A/74
door Andries van Dekken. , Surhuizum, 05.08.2019, 12:09 (1942 dagen geleden) @ CorneS
Hallo Corne.
Je kunt ook eens proberen de verm.buistrimmer C 95 in waarde te veranderen.
Hiermee is ook de gevoeliheid van de ingangstrap te corrigeren.
Indien je componenten in de tuner wilt vervangen,kun je beter de oude verwijderen door deze los te knippen i.p.v. uit te solderen.
succes met herstellen.
vr.gr. andries.
--
Keapje 'n Erres, kinne jo werres
Probleem FM ontvangst B5x23A/74
door CorneS , 06.08.2019, 22:53 (1941 dagen geleden) @ Andries van Dekken.
Beste Andries en Ron
Bedankt voor jullie suggesties! Dit weekeinde kan ik de RLC-meter lenen en kan ik eea gaan uitproberen. Wat nog wel vermeldenswaard is, is dat een drietal capaciteiten in mijn /74 (87-108MHz) afwijken van wat er in het schema van de /23 (87-100MHz) staat.
Schema /23 ... Aanwezig /74
C80 22p . . . . . 22p
C81 8p2 . . . . . 6p8
C82 15p . . . . . 12p
C83 1n5 . . . . . 1n5
C84 4p3 . . . . . 3p9
m.vr.gr.
Corné
Probleem FM ontvangst B5x23A/74
door kris , Gent België, 07.08.2019, 09:29 (1940 dagen geleden) @ CorneS
Beste Andries en Ron
Bedankt voor jullie suggesties! Dit weekeinde kan ik de RLC-meter lenen en kan ik eea gaan uitproberen.
Corné
Houdt in gedachte dat een RLC meter bij enkele Khz werkt, en dit geen zekerheid geeft hoe de capaciteit zich gedraagt bij 100MHz.
door eventueel geoxideerd zilver in keramische condensatoren neemt de geleiding vd platen af. Bij 1Khz merk je daar niets van, maar bij VHF reageert de aangetaste C dan als een (veel) kleinere waarde.
Probleem FM ontvangst B5x23A/74
door Arie Zwemmer , 28.10.2024, 10:41 (31 dagen geleden) @ CorneS
Hallo Corne,
Ik ben benieuwd wat uiteindelijk het probleem (en uw oplossing) was.
Ik zit met precies hetzelfde probleem.
Groet,
Arie
Probleem FM ontvangst B5x23A/74
door CorneS , 29.10.2024, 10:51 (30 dagen geleden) @ Arie Zwemmer
Beste Arie.
Ik had onvoldoende meetapparatuur en kennis van circuits met buizen om het probleem goed te doorgronden.
Na de tunerbuis te hebben uitgewisseld, weerstanden doorgemeten en verbindingen gecontroleerd, heb ik geconcludeerd dat het alleen maar aan één van de condensators rondom het eerste circuit (de afgestemde versterker) van de tunerbuis kon zitten.
Dat is ook in lijn met Andries' deskundige tips van 03-08-2019.
Ik heb nieuwe c'tjes besteld, maar aan het vervangen ben ik niet meer toegekomen.
Mocht ik binnenkort weer wat tijd hebben en de experimenten voortzetten, dan laat ik het weten.
Probleem FM ontvangst B5x23A/74
door Arie Zwemmer , 06.11.2024, 12:39 (22 dagen geleden) @ CorneS
Hallo Corné,
Bedankt voor je snelle reactie. Ik denk dat ik eruit ben.
Mijn probleem was dus dat in de bovenste helft van het FM bereik (100-104 MHz) er geen zender te vinden was. De onderste helft van het bereik (87,5-100 MHz) werkte goed.
Ik heb de oplossing van Ron Cremer gekozen. C84 vervangen door een trimmer en een gaatje geboord in de afscherming van de tuner om er van buiten af bij te kunnen.
Ik heb een signaalgenerator achtereenvolgens gezet op een aantal frequenties in de FM band en heb het effect van het verstellen van de C84 gemeten met een EMI probe op een spectrum analyser rond de IF uitgang. Ik heb C84 op een waarde gezet waarbij ik tevreden was met het beeld op de spectrum analyser.
Een te hoge waarde van C84 brengt de oplossing niet. Een te lage waarde ook niet. Ik kwam uit rond de 8 pF.
Met vriendelijke groet,
Arie
Probleem FM ontvangst B5x23A/74
door CorneS , 07.11.2024, 12:08 (21 dagen geleden) @ Arie Zwemmer
Dank je wel voor je bericht, Arie en fijn dat de B5x23 het weer doet.
Gewapend met deze informatie, ga ik mogelijk een dezer dagen toch ook nog eens a/d slag.
Probleem FM ontvangst B5x23A/74
door Maurice , Dordrecht, 07.11.2024, 13:17 (21 dagen geleden) @ CorneS
Is toch de vraag waarom opeens een verdubbeling van C84 nodig is.
Was immers 4,3
Kan natuurlijk ook te maken hebben met veroudering rest van geheel.
We weten immers dat zo'n gehele FM tuner behoorlijk gevoelig en kritisch al is bij de start.
Waarbij al het enig verbuigen al een verandering in gedrag kan ontstaan.
Bedoel ook een stoffig kruipspoortje van vuil , verlopen onderdelen rest van de schakeling.
--
"I haven't even turned this on to see if it works because as long as I don't it might"
Probleem FM ontvangst B5x23A/74
door Erwin goossens , Lier(antwerpen), 07.11.2024, 12:25 (21 dagen geleden) @ Arie Zwemmer
Nu nog een juiste ceramische c erin zetten zodat de zender niet verloopt