Nieuw hier, en vraag over ez81 vervangen. (Techniek Radio/TV)
Beste mensen.
Ik volg de berichten op dit forum al een tijdje, en heb nu eindelijk ook een registratie gedaan. Ik ben al langer een fan van oude radio toestellen met buizen, en heb op moment van schrijven er 1 uitgekast staan op mijn werkbank, een philips biampli, type b5x43a. Het toestel had ik ooit gekregen van een man, die de radio's min of meer voor de buizen opkocht, maar verder met de radio's niks deed, behalve gebruiken als onderdelen donor. Dit toestel was dan ook zonder buizen, maar zag er verder onaangetast uit. Alle buizen weer gevonden in mijn hobbyhoek, en na wat schoonmaakwerk van schakelaars, vervangen van elco's en condensatoren, speelt het ding weer. Wel is de ez81 buis die ik had liggen al flink gebruikt, en spanningen gemeten wat aan de lage kant.Mijn gedachte ging uit naar het verwijderen van de ez81 buis, en daarvoor in de plek, 2 dioden uit de 4000 serie te solderen, met een weerstand van 220 ohm daar achter. Nu wou ik graag deskundig advies, heeft het vervangen van de buis door dioden, nadelige gevolgen voor de radio op zich?
Nieuw hier, en vraag over ez81 vervangen.
door francois129 , Aartselaar - België, 19.01.2019, 19:45 (2140 dagen geleden) @ Jelle
Beste,
Welkom op het forum.
Mijn eerste idee:
Koop gewoon een andere EZ81 bij Wim de Rotte en hou de radio origineel. (http://www.electrontubes.nl/Voorraad/voorraadset.htm)
MVG
François
Nieuw hier, en vraag over ez81 vervangen.
door soundman2 , Wouw, 19.01.2019, 23:24 (2140 dagen geleden) @ Jelle
Twee diodes kan prima hoor. Als je niet voor extreem origineel gaat is dat een goede oplossing. Met de weerstand simuleer je de inwendige weerstand van de EZ 80 of EZ81.Ook zonder weerstand zal het best werken, omdat de wikkelingen van de trafo ook nog weerstand hebben. Met de iodes zal de gelijkspanning wat hoger worden , maar meestal is dat geen probleem.
Nieuw hier, en vraag over ez81 vervangen.
door Bert Knoop , Elst Gelderland, 20.01.2019, 04:24 (2140 dagen geleden) @ soundman2
Bewerkt door Bert Knoop, 20.01.2019, 04:34
Ik zou gewoon voor een andere EZ81 gaan, die kost je de kop niet.
Sterker nog, in een MBLE buizen tuner heb ik de twee diodes welke men geplaatst had weer teruggebouwd naar de EZ gelijkrichtbuis.
--
Mvg.
Bert.
Nieuw hier, en vraag over ez81 vervangen.
door Jelle , 20.01.2019, 10:01 (2139 dagen geleden) @ Jelle
Beste mensen, alvast dank voor jullie antwoorden.
Zoals gezegd, een nieuwe ez81 plaatsen, zal prima werken, en inderdaad, voor die 15 euro voor een nieuwe buis, hoef ik het niet te laten.
Maar mijn vraag was eerder, of het kwaad zou kunnen, om een solid state oplossing voor de gelijkrichting te maken.
Ik heb eerder buizenradio's gezien waarbij de gelijkrichting door een diode brug wordt gedaan.
Mijn gedachte om de philips om te bouwen naar diode gelijkrichting, is dat de gloeistroom voor de ez81 kan vervallen, de transformator het wat lichter gaat krijgen, en er geen achteruitgang door veroudering van de gelijkrichter zal optreden.
Keerzijde is, dat de volle hoogspanning gelijk op de koude buizen zal komen, iets wat bij zwaardere buizenversterkers niet kan.
Ik ben wel voor de radio zo origineel mogelijk te houden, maar tegelijkertijd wil ik hem ook wel gewoon veilig voor langere tijd kunnen gebruiken.
De elco's in de afvlakking zijn allemaal vervangen, waarbij ik de 2x50 uf elco open heb gepeuterd, schoon gemaakt, en heb voorzien van 2 nieuwe 47 uf elco's 450v, die er makkelijk in passen.
De stereo decoder, en flipflop print zijn voorzien van nieuwe elco's.
De teer condensatoren op de uitgangstransformatoren worden nog vervangen voor nieuwe 1000v 2.2n mks condensatoren, en de el84's wil ik beide voorzien van hun eigen kathode weerstand/elco.
Wel een lichte modificatie dus, maar niets wat niet onomkeerbaar is denk ik.
Nieuw hier, en vraag over ez81 vervangen.
door huub.jak , 20.01.2019, 10:07 (2139 dagen geleden) @ Jelle
Goed besluit jelle
gewoon een nieuwe EZ
niet onodig rommelen met diodens
succes huub
Nieuw hier, en vraag over ez81 vervangen.
door soundman2 , Wouw, 20.01.2019, 11:00 (2139 dagen geleden) @ Jelle
Keerzijde is, dat de volle hoogspanning gelijk op de koude buizen zal komen, iets wat bij zwaardere buizenversterkers niet kan.
Alle radio's met een halfgeleider gelijkrichter hadden daar dan (geen) last van. Philips was een buizenfabrikant en daardoor was een buisgelijkrichter waarschijnlijk goedkoper.
De versterkers van Philips, zowat vanaf de EL6XXX modellen hadden bijna geen van allen buis gelijkrichters en ook die schakelden de hoogspanning meteen in. Een van de weinige versterkers die ik ken met een aparte schakelaar voor de hoogspanning, was Geloso.
De heel zware versterkers, zoals de kilowatters (EL647X), hadden dan wel weer een inschakelvertraging met een bi-metaal relais.
Nieuw hier, en vraag over ez81 vervangen.
door Maurice , Dordrecht, 20.01.2019, 13:51 (2139 dagen geleden) @ Jelle
Maar mijn vraag was eerder, of het kwaad zou kunnen, om een solid state oplossing voor de gelijkrichting te maken.
Jelle,
Antwoord op je vraag, nee dat kan geen kwaad
Mits je even in acht houd dat een buisgelijkrichter verre van ideaal is.
Of wel een behoorlijke inwendige weerstand waardoor over die buis
een spanningsval is.
Bij vervangen door diode is dat op te lossen door een flinke vermogensweerstand
in serie te plaatsen na de diodes.
Bv 100 Ohm 3W.
Dan kloppen je spanningen weer in je toestel.
Met U=IxR kun je de juiste weerstand berekenen.
U is spannings verschil welke je wilt weg stoken.
bv Schema staat 235V nodig, na diode oplossing heb je bv 245V.
Verschil is 10V
Je toestel verbruikt van die hoogspannings tak bv 100mA (0,1A)
R = U/I => 10V/0,1A => 100 Ohm weerstand.
P= U x I => 10V x 0,1 = 1Watt staat die weerstand te stoken.
Om te voorkomen dat die weerstand te heet wordt, ook ivm opstarten toestel stromen
wat hoger kort kunnen zijn enz.
Neem je 2 of 3Watt weerstand.
Nieuw hier, en vraag over ez81 vervangen.
door Maarten Bakker , Haarlem / Delft, 20.01.2019, 19:31 (2139 dagen geleden) @ Jelle
Ombouwen naar halfgeleiders met toevoeging van een weerstand (gewoon even meten of de spanning achter de weerstand nominaal of iets hoger is, dan zit je goed) is prima te doen.
Met de elco moet je even uitkijken. Je vermeldt dat de twee nieuwe elco's makkelijk in de bus passen. Dat kan goed gaan, maar je moet dat niet als uitgangspunt nemen. Er lopen vrij hoge rimpelstromen (iets lager als je de weerstand wat groter kiest) en de temperatuur kan ook wat oplopen. Je moet dus wel elco's gebruiken die een zo hoog mogelijke rimpelstroom aankunnen en dan liefst ook types die voor minstens 2000 uur bij 105 graden gespecificeerd zijn (in beide gevallen: hoe hoger hoe beter). Gewoon zomaar iets van Antel of een ander bokkiewokkiemerk voldoet niet als je het toestel wat vaker en langer laat spelen. Een goed merk en dan nog het juiste type, is dan belangrijk.
Je kunt dan twee kanten op. Twee kleine bekerelco's bovenelkaar in de oude huls, of twee lange smalle elco's (zoals in voedingen van platte TV's worden gebruikt) naastelkaar. Beide oplossingen zijn goed, maar let dus zoals gezegd op de toegelaten rimpelstroom en de levensduurspecificatie. In mijn laatste revisie heb ik 3 van die smalle voedingselco's in de bus weten te frunniken, met om elk een krimpkousje ter isolatie (de eigen kous dient officieel niet als isolatie en beschadigt ook te makkelijk bij het inbrengen).
Nieuw hier, en vraag over ez81 vervangen.
door huub.jak , 20.01.2019, 23:19 (2139 dagen geleden) @ Maarten Bakker
Ik heb wel eens PH radio,s gehad
met opnieuw van buis naar diodens gedaan
door vorigen repperateurs ook met weerstand
maar er loopt wel teer uit de voeding bij sommige
ik beging daar gewoon niet aan als het geen nood zaak is .
het is eigenlijk het zelfde als je oude grootvader van 88
op een race fiets zetten dat doen we ook niet .
huub
Nieuw hier, en vraag over ez81 vervangen.
door Maarten Bakker , Haarlem / Delft, 21.01.2019, 01:16 (2139 dagen geleden) @ huub.jak
Als je grootvader nog fietst, dan zet je hem misschien wel op een lichter lopende fiets of op een driewieler. Maargoed, da's allemaal onzin. Het argument dat diodes de trafo wat ontlasten, vind ik wel hout snijden.
Nog wel een tip voor de TS: als je wilt weten of je de trafo op 220V of op 245V moet zetten met de lagere belasting en de huidige netspanning, kun je het beste de gloeispanning meten en die zo dicht mogelijk bij nominaal houden.
Nieuw hier, en vraag over ez81 vervangen.
door John Hupse † , Schoonhoven, 20.01.2019, 13:08 (2139 dagen geleden) @ Jelle
Nu wou ik graag deskundig advies, heeft het vervangen van de buis door dioden, nadelige gevolgen voor de radio op zich?
bij een ontwerpwijziging moet je inderdaad rekening houden met de gevolgen van de wijziging. Deze gevolgen kunnen nadelig zijn in 1 of meerdere opzichten. Je ziet in de praktijk vaak dat men zich niet realiseert wat de gevolgen feitelijk zijn.
Wanneer je de diodes van de EZ81 vervangt door twee silicium diodes zijn er bijwerkingen:
- de gelijkspanning zal hoger zijn, de inwendige weerstand van een silicium diode is te verwaarlozen terwijl de inwendige weerstand van een EZ81 dat niet is. Dit is op te lossen met een extra serieweerstand.
- de rimpelstroom zal veel hoger zijn bij gebruik van een siliciumdiode, hierdoor zal de bufferelco (C1) veel zwaarder worden belast. De oorspronkelijke Philips elco kan hier nog wel tegen, maar de vervangende elco die je hebt geplaatst misschien/waarschijnlijk niet. Bereken dus de te verwachten levensduur van de nieuw geplaatste bufferelco bij een rimpelstroom van 100 mA en 200 mA voordat je dergelijke wijzigingen aanbrengt. Een levensduur van b.v. 2000 uur is meestal onvoldoende, zeker wanneer je de nieuwe elco aanbrengt binnen de bus van de oude.
- de voedingselco's krijgen bij het opstarten een hogere piekspanning te verwerken omdat de vertraging tijdens het opwarmen van de kathode van de EZ81 ontbreekt. In het geval van de Philips B5X43A valt dat overigens nog wel mee omdat dit toestel werkt met een relatief lage anodespanning van 200 volt, maar bij sommige andere radiotoestellen is dit veel kritischer.
Zoals gezegd gaat men in de praktijk hier vaak slordig mee om, de weerstand van de gebruikte serieweerstand is vaak te laag. Meestal wordt de bufferelco op grond van een "internetadvies" vervangen. Vaak is dit onnodig, en wordt gekozen voor een vervangende elco met specificaties voor de rimpelstroom die onvoldoende zijn. Bij gelijke afmetingen en capaciteit is de toelaatbare rimpelstroom groter voor elco's met een lagere werkspanning, houd hier rekening mee.
Een meer algemeen advies is om slechts een zeer beperkt aantal onderdelen preventief te vervangen (koppel-, ratel- en Boucherot condensator, de laatste alleen wanneer hier een aanzienlijke gelijkspanning over staat). Andere onderdelen vervang je pas wanneer deze onverhoopt defect zijn geraakt. Het wijzigen van schakelingen is ook een leuke hobby, maar probeer eerst eens om de oorspronkelijke schakeling te herstellen.
Nieuw hier, en vraag over ez81 vervangen.
door Jelle , 20.01.2019, 18:25 (2139 dagen geleden) @ John Hupse †
Beste John.
Dank voor het uitgebreide betoog.
Dit geeft weer stof tot nadenken, en inderdaad, zal de rimpel over silicium diode's groter zijn.
Ik had vanmiddag een ez81 "geleend" uit een ander toestel, en nu blijken de spanningen beter te kloppen volgens het schema.
Zelfs iets hoger, namelijk 203 volt op de anode's van de el84 buizen.
Dat zal te verklaren zijn, door de hogere netspanning die we sinds destijds hebben.
Ik ga een setje nieuwe ez81 buizen bestellen, en een nieuwe em80 afstem oog, want die is ook behoorlijk zwak...
Je mening over het spaarzaam vervangen van onderdelen deel ik wel, "if it ain't broken, don't fix it.
Maar de voedings elco's en condensatoren die al zo oud zijn, en waar een hoge spanning over komt te staan, ben ik wel voorzichtig mee.
In de radio die ik heb staan, heeft de 2x50 uf elco gelekt.
Het chassis zat ook onder de gelekte troep, en heb ik goed schoon gemaakt.
De radio had een redelijk grote brom tijdens het spelen, maar nu de elco's zijn vervangen, is de brom verleden tijd.
De beide 2.2 nf teerdotten zijn vanmiddag verwijdert, en vervangen door wima mks types.
Misschien ga ik de koppel condensatoren van 10nf tussen de ecc83 en eindbuizen nog vervangen, en beide ratel condensatoren van 150 pf over de anodes van de ecc83 nog vervangen uit voorzorg.
Dan komt het repareren van het verstrooi scherm, want daar zijn 2 veer oogjes van afgebroken.
Als alles mee zit, kan dan het chassis weer in zijn kast, en kan ik hopelijk deze patiënt voor genezen verklaren...
Nieuw hier, en vraag over ez81 vervangen.
door hans , Hoorn, 20.01.2019, 13:35 (2139 dagen geleden) @ Jelle
Jelle,
Je volgt de berichten, maar bekijk je ook de Tips&Trucs? Daar staat een aantal interessante opmerkingen over bi-ampli radio's.
Hans
Nieuw hier, en vraag over ez81 vervangen.
door Jelle , 20.01.2019, 18:26 (2139 dagen geleden) @ hans
Hallo Hans.
Dank voor de tip.
Ik had inderdaad wel eens door de tips en trucs gebladerd op deze site.
Een welkome aanvulling!