Golfbereik omschakelen complexer dan ik dacht (Algemeen)

door Ed van der Weele † , Zeist, 22.12.2008, 22:56 (5817 dagen geleden)

Bij een reparatie komt het vrijwel nooit voor dat je je in de zieleroerselen van de golfbereikschakelaar moet verdiepen. De enkele keer dat daarin een storing optreedt is het afgebroken draadje meestal snel gelokaliseerd.
Nu ik zit te puzzelen hoe met de onderdelen van een gesloopte B3X92A een zelfbouwprojectje te beginnen, zie ik pas hoe gecompliceerd de golfbereikkeuze in elkaar zit.

De eerste vraag was al direct in welke stand zijn de schakelsegmenten getekend? Na het volgen van de verschillende draden blijkt dat dus in de stand MG te zijn. Toen kwam ik er ook achter dat de afstemkringen niet simpelweg worden omgeschakeld.
De omcirkelde cijfers 1,3 en 4 corresponderen met de druktoetsen voor respectievelijk FM, KG en LG. Er bestaat dus geen schakelaar MG. Als alle schakelaars in de ruststand staan is de middengolf ingeschakeld.

Als eenvoudigste voorbeeld de complexe schakelwijze van de spoelen van de ferrietantenne, S7 en S8.
De schakelaars aan de linkerkant, van boven naar beneden genummerd 3, 1 en 4, zijn in de stand MG getekend.
De spoelen S7 en S8 zijn hiermee parallel geschakeld. Samen met de trimmercondensator C7 en de afstemcondensator C3 vormen zij de MG antenneafstemkring.
In de stand LG wordt spoel S8 losgekoppeld en via de contacten 2 - 3 trimmercondensator C8 parallel aan spoel S7 geschakeld.
Spoel S7 is dus de Langegolf spoel en S8 de spoel voor Middengolf.

Omdat ik in mijn zelfbouwradiootje een zo simpel mogelijke draaischakelaar met 3 standen wil toepassen moet de omschakeling tussen de verschillende golfbereiken eenvoudiger gebeuren dan met de druktoetsen met de vele schakelsegmenten die Philips toepaste. Zou het dan mogelijk zijn om die ingewikkelde parallelschakeling van spoelen over boord te gooien, was voor mij de vraag.
Na het meten van de zelfinductie van de beide spoelen en een berekening valt me de invloed van de parallelschakeling erg mee.
Voor parallelgeschakelde spoelen geldt de zelfde formule als voor parallelgeschakelde weerstanden, dus
1/L1 + 1/L2 + 1/L3 + .... +1/Lx = 1/Ltotaal. Of bij 2 parallelgeschakelde spoelen (L1 x L2) / (L1 + L2) = Ltotaal.
In het geval van de B3X92A is de zelfinductie van S7 = 2,22 mH en die van S8 = 0,226 mH. Parallelgeschakeld is de zelfinductie dan 0,205 mH. Circa 10% lager dan de enkele spoel S8.

Nog eens wat verder rekenen en een testopstelling maken om te zien of die 10% de afstemming van de radio niet al teveel in de war stuurt.

Dit soort puzzels uitwerken is toch vele malen boeiender dan het domweg vervangen van teerknollen en een lapje over de kast halen.
Dat is tenminste mijn mening