Nederlands Forum over Oude Radio's

Onafhankelijk medium voor liefhebbers en verzamelaars van buizenradio's en gerelateerde zaken

Terug naar hoofdpagina

Lineair

Beste forumlezers,

De afgelopen dagen was het halve keuken aanrechtblad hier in huis weer eens het ingericht als werktafel voor het herstel van een Philips U-toestelletje dat je niet zo vaak tegenkomt, de S100U uit het oorlogsjaar 1943.

[image]

Dit toestelletje mocht vanwege de oorlogs situatie niet in Nederland verkocht worden, hetgeen te lezen is in het artikel van Gidi Verheijen: http://www.oldradios.nl/Publicaties-NL/RHT%20(maart%202018).pdf maar mocht Philips het toestel wel leveren aan door de bezetter goedgekeurde landen zoals Zwitserland, Finland en Balkan landen.

Maar dat even ter zijde..... Toen ik het radiootje onlangs kocht bleek het na 77 jaar nog in erg mooie staat en speelde het zelfs nog met het nodige gebrom en gekraak.

Maar er was natuurlijk ook al eerder wat aan gerepareerd en dat wilde ik weer in een veel betere staat terug brengen. Zoals het netsnoer en de foute elco's en was de verdroogde en deels verbrokkelde rubber isolatie van de bedrading ook niet echt veilig meer.

Dit radiootje heeft geen schaalverlichtings gloeilampje, maar een neon indicatie lichtje. En dat was ooit eens vervangen door een gloeilampje van 19 volt. Dat kon natuurlijk niet goed gaan omdat het over dezelfde C109 was aangesloten waar 90 volt over staat. Ach ja.... en zo kom je bij het herstel van een dergelijk oud radiootje wel meer leuke dingen tegen.....

Voor het herstel van het indicatie neonlampje heb ik deze gevonden https://www.franktechniek.nl/neon-lampje-p-986.html
en die past met zijn 6 mm diameter precies in de opening van het bakelieten schaalvenster van de radio. En is ook passend voor de Philips 203U / 204U/ en vroege 208U radio's.

Bij deze S100U was ook het pertinax plaatje van de neon indicatielamp verdwenen en die heb ik vandaag naar een origineel voorbeeld nagemaakt met soldeerlipjes en felsbusjes en voorzien van een 6 mm neon lampje:

[image]

Wat mij nog wel opvalt dat het geluid van het radiootje na vervanging van de 6800 pF
koppelcondensator nog steeds een beetje "schor" over komt, terwijl de negatieve spanning van het rooster van de eindbuis ten opzichte van de kathode min 5,25 volt is.

Nou ja, HiFi wordt het nooit en zijn we tegenwoordig denk ik verwend op audio gebied

Doe er met dit verhaaltje gewoon je voordeel mee en geniet van onze oude radio hobby.

--
Met vriendelijke radiogroet, Hans

[image]

Reageer op dit bericht

984 keer gelezen

Is de eindbuis nog wel OK? Ik heb ook eens een schor klinkende radio gehad die na het vervangen van de eindbuis (UBL21 of EBL21) weer prima speelde. Een eindbuis kan slecht worden door een tekort aan emissie of een slechter vacuüm of door roosteremissie.

Reageer op dit bericht

969 keer gelezen

Een U toestelletje op het aanrecht. Blijf je wel uit de buurt van de kraan? Zonder scheidingstrafo een levensgevaarlijke combinatie!

Reageer op dit bericht

965 keer gelezen

De hete soldeerbout staat denk ik ter veiligheid tussenbeide.. :-D

Maar ik zou het ook niet op de aanrecht doen...

Reageer op dit bericht

968 keer gelezen

Hoi Hans,

dit toestel ziet er inderdaad nog heel mooi uit.
De plaatjes met neonlampjes heb je heel mooi nagemaakt. Gelijk maar een kleine massa-productie (2 stuks? ) gemaakt? :-D

Dit radiootje heeft geen schaalverlichtings gloeilampje, maar een neon indicatie lichtje. En dat was ooit eens vervangen door een gloeilampje van 19 volt. Dat kon natuurlijk niet goed gaan omdat het over dezelfde C109 was aangesloten waar 90 volt over staat. Ach ja.... en zo kom je bij het herstel van een dergelijk oud radiootje wel meer leuke dingen tegen.....

Je hebt natuurlijk gelijk, maar even niet vergeten dat nog niet zo lang geleden (vóór internet algemeen beschikbaar was) schema's meestal niet zomaar beschikbaar waren, en niet iedereen kon/kan een circuit even uittekenen... ;-)
Wat dat betreft hebben we het toch maar makkelijk tegenwoordig. :-)

Veel plezier met deze mooie radio!

Reageer op dit bericht

970 keer gelezen

De rubberbedrading herstel ik door deze aan een zijde los te solderen en er dan een gele teflonkous over te schuiven. Het vermijd fouten en je hoeft niet het hele toestel te slopen. De kous volgt gewoon de koperen draad (als tenminste de rubber isolatie er af is).

Reageer op dit bericht

958 keer gelezen

terwijl de negatieve spanning van het rooster van de eindbuis ten opzichte van de kathode min 5,25 volt is.

De negatieve roosterspanning (-Vg1) meet je tussen het chassis en de kathode van de eindbuis.

Reageer op dit bericht

952 keer gelezen

terwijl de negatieve spanning van het rooster van de eindbuis ten opzichte van de kathode min 5,25 volt is.

De negatieve roosterspanning (-Vg1) meet je tussen het chassis en de kathode van de eindbuis.

Negatieve roosterspanning kan op een diverse manieren worden verkregen.
De meting van Hans is correct voor al deze methodes.
Echter als de neg. roosterspanning wordt verkregen door een kathodeweerstand (automatische neg. roosterspanning) zoals bij deze radio dan is het meten van de spanning over die weerstand ook correct.

Willem

Reageer op dit bericht

966 keer gelezen

Bij dit toestel is geen kathodeweerstand gebruikt, de kathode van de UBL21 ligt aan massa. Het negatief wordt verkregen door een weerstand in serie met de voeding, een methode die bij veel toestellen die een duodiode/penthode als eindbuis hebben wordt gebruikt. Je kunt de spanning over deze weerstand meten en als je voltmeter hoogohmig genoeg is direct aan het stuurrooster van de UBL21.

Groeten,
Peter

Reageer op dit bericht

989 keer gelezen

Bij dit toestel is geen kathodeweerstand gebruikt, de kathode van de UBL21 ligt aan massa.

Peter,

Bedankt voor de correctie.
In mijn verhaal moet dus het stukje "zoals bij dit toestel" vervallen.

Groet,

Willem

Reageer op dit bericht

958 keer gelezen

Echter als de neg. roosterspanning wordt verkregen door een kathodeweerstand (automatische neg. roosterspanning) zoals bij deze radio dan is het meten van de spanning over die weerstand ook correct.

Daar ben ik het niet helemaal mee eens. Bij zulke schakelingen ligt het stuurrooster doorgaans aan massa via een roosterlekweerstand en aan de anode van de voorversterker via een koppelcondensator. Als die beide hun werk goed doen, staat er geen gelijkspanning op het rooster en dan is de meting over de katodeweerstand goed. Maar een lekke koppelcondensator kan het rooster op een positieve potentiaal brengen wat dan in mindering komt op de gemeten waarde over de katode.

De officiële definite is roosterpotentiaal ten opzichte van katode, dus het dichts bij het boekje blijf je als je tussen katode en rooster meet. Dan is het ook niet belangrijk meer of de massa op de katode- of op de roosterpotentiaal ligt. Zelf doe ik het meestal iets minder sjiek, in twee stappen. Eerst checken dat het rooster op 0 staat, zelfs na vervangen van de koppelcondensator is dit niet altijd het geval. En verder de katode nameten. Als ik de katodeweerstand al heb opgemeten, weet mijn rekenmachientje dan ook meteen de katodestroom.

Reageer op dit bericht

962 keer gelezen

Volgens de database van de NVHR is de S100U gelijk aan de 203U
De kathode van de eindbuis ligt aan aarde . Het toestel wordt gevoed door R75 met daarover een elco C75. Over de weerstand valt een negatieve spanning en daar zit via de een weerstand R36 het rooster aan (Zoals je ziet zit C75 met de pluspool aan massa). Op het rooster staat hierdoor een negatieve spanning. Het verhaal wat je vertelt gaat over een buis met een kathode weerstand, waardoor de kathode een positieve spanning heeft ten opzichte van massa. In dat geval wordt het rooster negatief gemaakt ten opzichte van de kathode door het met een roosterlekweerstand te aarden.
R35 zit ook aan het punt met de negatieve spanning en die verzorgt de negatief voor de rest van de buizen.
Hieronder staat een sterk vereenvoudigd schema, waarin B de belasting is , i.c. de radio. Op punt X staat een negatieve spanning t.o.v. het chassis van de radio.
Op punt X zit de roosterlekweerstand van de eindbuis en het rooster heeft daardoor de negatieve spanning van punt X ten opzichte van het chassis.
[image]

Reageer op dit bericht

973 keer gelezen

Het toestel van Hans is eigenlijk een Mediator M100U met een chassis van de S100U. Van dit model zijn mij 8 exemplaren in verzamelingen bekend.

De S100U is te beschouwen als een afgeleide van de 203U, omdat beide een afstemschaal hebben met MG en LG. De S100U heeft wel een heel andere kast. En zoals ik in mijn artikel in het RHT van maart 2018 heb aangegeven, is de S100U verder ook wel een paar jaar later gebouwd. Het chassis van de S100U is dan ook beter te vergelijken met de eveneens in 1943 gebouwde 207U (die heeft ook MG en LG). Helaas is de 207U een exportmodel, waarvan geen origineel schema bekend is. Afgezien van het feit dat de 208U een extra band heeft (MG, LG en KG), is het schema van de vroegste uitvoeringen van de 208U goed te gebruiken als vervangend schema voor de S100U.
De 207U, S100U en de eerste uitvoeringen van de 208U stammen uit dezelfde tijd, zoals vastgesteld kan worden aan de hand van de schaalcode van de afstemschalen.

Reageer op dit bericht

960 keer gelezen

Hans,ik heb een 204U waar ook in was gerommeld
Teneerste hij zit in een 208 kastje wat te groot is.
Het luidsprekerdoekje was een stukje tapijt,want het "klank"bordje was te klein.
Het neon lampje ontbrak ,er zat een lampje in met een weerstand van 68 ohm in serie.
De rubber isolalatie brokkelde er zo vanaf,alle spannings draden opnieuw voorzien met
oliekous.
Klankbordje opnieuw gemaakt met afmeting van een 208 en luidspreker doekje vernieuwd.
ps het oude klankbordje bewaard,misschien komt er nog eens een 204 kastje op mijn pad.

--
T.Dijkstra

Reageer op dit bericht

964 keer gelezen

Inmiddels is het radiootje weer gereed en staat het te pronken tussen de andere kleine U-toestellen. Ik wil daarom iedereen bedanken voor alle goede raad en nuttige informatie en nu weet ik ook hoe de negatieve roosterspanning bij dit soort Philips radiootjes tot stand komt.

Eigenlijk ben ik bij het meten van componenten niks afwijkends tegengekomen en ook het wisselen van de buizen met nieuwe bracht geen verschil, maar nadat de radio weer heel wat uren heeft proefgedraaid klinkt hij al veel beter dan in het begin. Mogelijk moesten de condensatoren weer even wennen na een halve eeuw rust. Want zo lang heeft de radio op een zolder gestaan.

[image]
[image]

--
Met vriendelijke radiogroet, Hans

[image]

Reageer op dit bericht

974 keer gelezen

Hans,
weer pracht toestel mooi hoor en bijzonder.

Betreft het beter gaan spelen.
Ik laat altijd eerst na revisie de toestellen wat uren/dagen spelen.
Ook de buizen komen dan echt heel wat meer tot leven.

Daarna ga ik pas evt iets fijn afregelen indien nodig.

--
"I haven't even turned this on to see if it works because as long as I don't it might"

Reageer op dit bericht

959 keer gelezen

Omdat niet alleen deze radio enigszins schor klonk, maar diverse andere u-toestelletjes hetzelfde deden, ben ik er eens over na gaan denken en er verder ingedoken.
De vervorming lijkt steeds erger te worden en daarom heb ik een andere audiokabel tussen de laptop en het AM zendertje gekocht en nu klinkt het wel perfect.

Een kant en klare kabel met aan één kant een 3,5 mm stereo jack plug en aan het andere eind van de kabel twee tulp pluggen die in het AM huiszendertje gaan.
Een lichte overgangsweerstand in de jackplug van de oude zelfgemaakte kabel bleek de oorzaak.
Ik weet het.....meten is weten ;-) .

--
Met vriendelijke radiogroet, Hans

[image]

Reageer op dit bericht

958 keer gelezen

Toch nog even een opmerking over het schorre geluid. Met de nieuwe audiokabel in combinatie met het Otto-zendertje klinkt de radio al aanmerkelijk beter maar het verkouden geluid was toch nog niet geheel verdwenen.
Het was wel opmerkelijk dat de radio s'avonds, wanneer er meer radiozenders te ontvangen zijn, wel zuiver klinkt en met het huis zendertje niet.
De werkelijke oplossing van het schorre geluid was achteraf gezien heel simpel........ de modulatie potmeter mag bij dit zendertje en de laptop als audiobron maar een heel klein stukje rechtsom worden gedraaid. Anders treedt er heel gauw vervorming op. Hoe eenvoudig kan het soms zijn....... je bent kennelijk nooit te oud om te leren ;-)

[image]

--
Met vriendelijke radiogroet, Hans

[image]

Reageer op dit bericht

951 keer gelezen

Het zendertje van Otto heeft een oversturingsledje en dat zou hier handig zijn.
Dat zie ik bij jouw uitvoering niet maar kun je het er nog wel bijplaatsen.
groet, Ben

--
Onkruid is net als reclame, irritant en het blijft zich herhalen.

Reageer op dit bericht

972 keer gelezen

De werkelijke oplossing van het schorre geluid was achteraf gezien heel simpel........ de modulatie potmeter mag bij dit zendertje en de laptop als audiobron maar een heel klein stukje rechtsom worden gedraaid. Anders treedt er heel gauw vervorming op. Hoe eenvoudig kan het soms zijn....... je bent kennelijk nooit te oud om te leren

Als de modulatie-input structureel te hoog is, kun je ook de versterkingsfactor van de modulatie-versterker omlaag brengen. Die is standaard ingesteld op 10 maal (combinatie R3/R4). Maak je R3 bijvoorbeeld 100k, dan is de versterking maar 4,5 maal, en hoef je de potmeter minder ver naar links te draaien.

Otto

P.S. Let wel op dat het over mijn eigen schema gaat, het kan zijn dat bij klonen de weerstanden een andere referentie hebben. Even de schema's vergelijken dan.

--
Ohm sweet Ohm...
[image]

Reageer op dit bericht

945 keer gelezen

RSS Feed van deze thread

Terug naar hoofdpagina

powered by my little forum