Historische geluiden: Spoetnik (Algemeen)

door gerard , Zeist, 13.06.2020, 16:25 (1624 dagen geleden)

In oktober 1957 werd de Spoetnik gelanceerd en drie weken lang waren er radiosignalen uit de ruimte te ontvangen, wat natuurlijk door diverse mensen geprobeerd is. Alleen ik heb een beetje mijn twijfels erbij of dit bij veel mensen ook gelukt is. Ik denk namelijk dat deze signalen, door hun zwakte, hun korte duur, en de frequentie, heel moeilijk te nemen waren.

Allereerst de frequentie van 20003 kHz (15meter), laten we het over de VHF 40002 kHz helemaal niet hebben. Huiskamertoestellen met standaard kortegolfbanden liepen van 16 tot 51 meter, dus daarmee ging het niet. Om te beginnen had je dus al een wat uitgebreider toestel nodig met meerdere KG-banden waaronder 15m.

Dan was het signaal heel zwak. In Nederhorst den Berg is de Spoetnik wel ontvangen, zie dit filmpje (vanaf 0:16). Maar daar hadden ze duidelijk iets professionelere spullen staan (met name antennes) dan de gemiddelde thuisluisteraar.

Verder ging het steeds om een kortdurend signaal, de Spoetnik draaide in ongeveer anderhalf uur rond de aarde, dus je kun 'm maar een paar minuten achter elkaar horen. Misschien soms twee omlopen achter elkaar, maar dan ook weer een paar rondjes niet. Je moest dus wel precies weten wanneer je moest luisteren en dan bliksemsnel de goeie frequentie zoeken tussen alle andere stations op je analoge schaal.

Op internet zijn natuurlijk verslagen te lezen, van zendamateurs en wetenschappers, die de signalen hebben ontvangen. Ongetwijfeld zullen er ook radiobezitters met geluk en wijsheid zijn geweest die de signalen thuis op een huiskamertoestel hebben gehoord. Maar het is dus de mate waarin dat voorkwam, waar ik een beetje aan twijfel.

Ik heb begrepen, dat de piepjes, voor zover opgevangen door de wat serieuzere stations, ook weer werden doorgegeven op de Nederlandse omroepstations. Ik wil natuurlijk niemand zijn jeugdherinnering of familie-legende's afpakken! Maar de mogelijkheid bestaat dat personen die zich de piepjes herinneren uit hun jeugd, die hebben gehoord via de Hilversumse zenders en niet rechtstreeks op de 20MHz.

Wie heeft er herinneringen aan het uitluisteren van de Spoetnik en/of aan het succes daarmee?

In 1957 verscheen een nieuw fenomeen aan het nachtelijk firmament: