Hallo Otto,

Da's toevallig! Ik ben vanmiddag nog even met het schema bezig geweest.
De zaken goed in je hoofd zetten en de komende dagen de juiste C-tjes erbij zoeken.

Kan binnenkort het feest beginnen....

Groet,
Paul

--

Beste lezers,

In opvolging van de reacties en eigen bevindingen op mijn artikel over de buizen AM modulator een update van de schakeling.

Voordat ik in de techniek duik wilde ik nog even reageren op de vele reacties in de genoemde thread met betrekking over de legaliteit van de schakeling. Ik heb daar destijds niet op gereageerd omdat ik het allemaal wel wat overdreven vond. Oké, het is bij wet verboden om uit te zenden op de omroepbanden, maar dat het gemotiveerd wordt met allerlei mogelijke storingen gaat er bij mij niet in. Als ik met een transistorradiootje de tuin in loop wordt ik begeleid door een concert van schakelende voedingen, computers, lichtdimmers, netadapters, en ergens daartussen mijn AM signaaltje. Men maakt mij niet wijs dat die dan meer zou storen dan al die blokgolven. Bovendien is het in Amerika gewoon toegestaan om 100 mW in de lucht te zetten (zie: part 15 van de FCC rules), alsof het daar dan ineens niet meer zou storen . Het zal dus allemaal wel mee vallen, maar uiteraard blijft het ieders eigen verantwoordelijkheid.

Nu terug naar de techniek. Ik heb het schema enigszins gewijzigd:

De wijzigingen zijn als volgt:

• Buis B3 vervangen door ECF82 (geeft diepere modulatie)
  
• C12 verkleind naar 100 pF (de oorspronkelijke 470 pF snoepte toch te veel hoge tonen weg)
  
• Kathodeweerstand met ontkoppeling van B3A vervallen (was niet nodig om de buis in klasse C te krijgen)
  
• Remrooster (g3) van B2 direct aan aarde gelegd
  
• C13 en R13 toegevoegd aan rooster g1 van B2 om de buis wat stabieler ingesteld te krijgen.

Met de ECF82 blijkt de modulatie veel dieper te gaan dan met de ECC82, dit komt doordat de capaciteit tussen stuurrooster en anode bij een pentode veel kleiner is dan bij en triode, zodat de capacitieve koppeling veel kleiner is. Met de ECF82 is een modulatiediepte tot 95% haalbaar (zie onderstaand scoopbeeld van de opzettelijk overstuurde volledige modulatie).

Uiteraard blijft het gewoon mogelijk om een ECC82 te gebruiken als genoegen wordt genomen met een kleinere modulatiediepte.

De kathodeweerstand met ontkoppeling van B3A (bij zowel de ECC82 als de ECF82) bleek niet nodig te zijn, omdat de roosterstroom voldoende is om de buis goed in klasse C te krijgen. Een extra voorspanning op g1 was dus niet nodig (zie onderstaand scoopbeeld voor de kathodestroom).

Als alternatief heb ik een versie gebouwd met de door Paul Brouwer voorgestelde rimlock-buizen. Ook deze versie voldoet prima. Wel heb ik wat kleine aanpassingen gedaan op R9 en R10. De nabouwers kunnen natuurlijk beide schakelingen naar hartenlust combineren.

Tenslotte nog een opmerking over de gebruikte condenstoren. Gebruik voor C5, C6, C10, C12, en C13 goede stabiele condensatoren. Bijvoorbeeld zilvermica, maar ook die blauwe Philips polipropyleen C-tjes voldoen prima. Als test had ik in de rimlock-versie de bekende druppelcondensatoren toegepast:

Het gevolg was dat de zender meer dan 40 kHz verliep bij het opwarmen, en 40 KHz is een heel stuk op een middengolf schaal. Toen de oscillator een beetje gestabiliseerd was, bleek even blazen op de C-tjes al voldoende te zijn om de zender op de radio weer te verliezen. Deze condensatoren zijn dus absoluut niet geschikt voor deze toepassing. Daar staat tegenover dat ik in mijn oorspronkelijke schakeling met de blauwe Philips polipropyleen C-tjes, niet meer dan 200 Hz verloop heb gezien!

Otto

De platte keramische condensatortjes van Philips, met een zwarte gekleurde band schijnen ook een temp coëfficient van 0 te hebben. Wellicht voldoen die ook.
Sommige ontwerpen zijn gemaakt met onderdelen die elkaar wat temperatuurverloop tegenwerken. Zo kunnen behoorlijk stabiele oscillatoren worden gebouwd, maar het vergt wel veel meer ontwerpenergie.

Henk Roovers

Hall Otto,
Mooi ontwerp maar de oscillator zal zeker in het begin verlopen,al kan je dit enigszins compenseren met wat stabielere condensatoren toe te passen met een kleine tolerantie of een tegengestelde tempcoefficient.
Maar wat om die reden ook meestal toegepast word is het apart stabiliseren van de hoogspanning,alleen voor de oscillator,en om in stijl te blijven lijkt mij een OA2 in dit geval geschikt.

m.v.g. Tjisse Nestra

Otto,
Voor dit soort knutselpartijen moest je eigenlijk eerder die sterk verguisde P-buizen uit oude TV's gebruiken, bij voorkeur PCF80.
Je zit er al heel dicht bij met die ECF82...
Groeten,
Onno

--
Vriendelijke groeten,
Onno

Hallo Otto,

Fijn te vernemen dat je met de toepassing van een penthode voor buis B3A toch nog een wat grotere modulatie diepte bereikt. Dat AM nu goed gaat begrijp ik niet echt vanwege de penthode uitgangs karakteristiek (eerste een bocht en dan vrij vlak). Mogelijk gaat het goed omdat B3A in klasse C werkt. Leuk ook te vernemen dat de schakeling met ook goed werkt met rimlock buizen.

De parasitaire overdracht van de oscillator naar de antennekring via de anode-rooster capaciteit van de modulatie triode. Had ik zelf nog niet aan gedacht. Zelf kan ik het ook niet testen. In mijn zendertje zitten de oscillator en de modulatie triode samen in één ECC85. Als ik de gloeispanning er af haal stopt ook de oscillator. In het Pope buizenboek heb ik gezien dat bij een ECC85 de anode-rooster capaciteit hetzelfde is als bij een ECC82 (1,5 pF).

Mogelijk zal de parasitaire oscillatie van de antenne kring kleiner zijn als deze gedempt wordt. Normaliter gebeurt dat door de aangesloten stralende zend antenne. Maar de ferriet staaf antenne zal mogelijk niet zo effectief stralen.

Demping van de antennekring is zelfs noodzakelijk voor het verkrijgen van een behoorlijke staprespons van het modulatie proces. De antenne kring wordt in trilling gebracht door de stroomstootjes van de modulatiebuis. Als de (audio) modulatie spanning laag is, zijn het kleine stroomstootjes, gevolg is een geringe HF spanning in de antenne kring. Is de modulatie spanning groot dan levert de modulatiebuis forse stroomstoten en zal de HF spanning in de antenne kring groot zijn.

Is de demping van de antenne kring klein en gaat de modulatie spanning snel omlaag dan zal de antennekring nog vele perioden door oscilleren in de eigen resonatie frequentie. In mijn zendertje heb ik daarom bewust enige demping aangebracht in de antenne kring.

Ook in jouw nieuwe schakeling zie ik dat de antennekring niet extra gedempt wordt. Test het effect van demping maar eens door je zendertje te moduleren met een blokgolf. Probeer meerdere weerstands waarden parrallel aan de antenne kring en zie hoe de staprespons mogelijk verbetert.

Met vriendelijke groet, Pieter