Lockdown Luistervink (Techniek Radio/TV)

door KEKuijk , Dommelen (gemeente Valkenswaard), 25.03.2021, 12:23 (1345 dagen geleden)

Na drie mezenkastjes te hebben gemaakt vond ik het wel genoeg. Maar om toch iets te doen te hebben in deze tijd, waarin er geen mogelijkheden zijn voor activiteiten buiten het eigen huis, besloot ik om een Luistervink te maken.
In 1944-1945 had Philips bijna geen onderdelen en ook geen materiaal zoals hout. Philips maakte toen de Philips 37A, de Luistervink. Zie https://www.radiomuseum.org/r/philips_37a.html.
De Luistervink was een kastje van 21 x 21 x 8 cm. Er werd één buis gebruikt, de ECF1, een combinatie van een triode en een pentode. Later werd ook de ECH21 gebruikt.
De pentode ontvangt het antennesignaal, versterkt dat en de triode detecteert het geluid.
Dat wordt teruggevoerd naar de pentode die het geluid versterkt en aan de luidspreker afgeeft (reflex schakeling).
De eerste Luistervink was afgestemd op één station, Radio Herrijzend Nederland. De volgende versie was afgestemd op Hilversum I of II. Door op de achterkant een contact anders te solderen kon je de radio op het ene of het andere station afstemmen. Er zat geen aan-uit schakelaar op.
Net als Philips in 1944 had ik geen mogelijkheid om aan hout en onderdelen te komen, want door de lockdown waren de bouwmarkten en andere winkels gesloten. Dus werd het een Lockdown Luistervink, met zoveel mogelijk gebruik van het materiaal dat ik nog had, aangevuld met wat ik via dit Forum kon aanschaffen.
Voor het kastje gebruikte ik hout van een 8mm multiplex plaat en het hout van een wijnkistje. Dat laatste was 8 cm breed en 8mm dik, dus precies goed. Zie figuur 1.

Figuur 1

In de originele Luistervink zit een eenvoudig metalen frame dat met één schroefje wordt vastgezet. Dat metalen frame heb ik gemaakt van een oud v-vormig stuk aluminium, dat ooit het dak van een mezenkastje was. Dat heb ik recht geslagen en aan stukken gezaagd. Het was net voldoende, ik hield een paar smalle reepjes over.

De nettrafo had primair een groot aantal aansluitingen en secundair 220 V en 6,3 V.
Met 220 V secundair wordt de gelijkgerichte spanning erg hoog en zijn er nog een extra weerstand en elco nodig.
Maar… een trafo werkt twee kanten op! Dus heb ik de 220 V secundaire aansluiting gebruikt voor de netspanning. De 6,3 V blijft dan gewoon 6,3 V. Van de primaire aansluitingen heb ik de 0 en 125 V gebruikt en gelijkgericht net een bruggelijkrichter. Dat levert de juiste gelijkspanning op, ongeveer 170 V.
In figuur 2 is het frame te zien met daarop de elco, de uitgangstrafo, de potmeter en de P buisvoet. De potentiometer zit geschroefd aan de sluitplaat van een slot (rechthoekig met een ovaal gat in het midden en twee gaatjes aan de uiteinden).

Figuur 2

In figuur 3 is het frame in het kastje geschoven.

Figuur 3

Voor de voorkant had ik 3mm triplex nodig. Mijn echtgenote had nog een grote plaat, die ze gebruikt had voor het opspannen van aquarelpapier. Zelden zulk slecht triplex gezien, het splinterde aan alle kanten.
Bij B.D. heb ik geprobeerd een luidsprekerdoekje te bestellen, maar die reageerde niet. (Hij reageerde ook al niet op mijn vraag naar een stuk stofomspannen snoer). Maar mijn echtgenote bracht uitkomst. Ze had in een lapjesmand nog een stukje geel jute liggen dat ze gebruikt had op de MMS en dat dus meer dan 60 jaar oud is. Dat werd dus het luidsprekerdoekje van figuur 4.
Figuur 4 is een foto van de voorkant na schuren en lakken en aanbrengen van het luidsprekerdoekje.

Figuur 4

Figuur 5 geeft de achterkant weer van de voorplaat met luidspreker.

Figuur 5

Figuur 6 is een foto van de voorkant van de Lockdown Luistervink, gereed op een paar kleinigheden na.

Figuur 6

Figuur 7 is een foto van de achterkant van de Lockdown Luistervink.

Figuur 7

De Luistervink heb ik afgestemd op 1008 kHz, waar vroeger Hilversum I op uitzond.
Dat is namelijk de frequentie van mijn zendertje dat ik op onze radioset kan aansluiten.
Door het omzetten van het schakelaartje op de achterkant is de radio afgestemd op 747 kHz, de frequentie van de vroegere zender Hilversum II.

Figuur 8 is een foto van de werkende Lockdown Luistervink tussen zijn grote Philips broers de ‘Lentebode’ en het ‘Arbeiderskastje’.

Figuur 8

Wat er nu nog ontbreekt is het metalen kapje over de bovenkant. Verder nog het beugeltje dat de extra luidsprekeraansluiting op de achterkant kortsluit. En natuurlijk het Philips embleempje op de voorkant midden onder.
Maar dat wordt inmiddels al opgelost.
Graag wil ik een aantal mensen bedanken.
Jan van de Westelaken, voor de trafo (uit een nalatenschap).
Ben van der Klugt, voor het smoorspoeltje dat hij nog dezelfde middag voor mij wikkelde, en de pdf-file met de tekeningen van het metalen kapje en de licht reflector.
Henk Oudenampsen, voor de 402 spoel, trimmers en de ingangen voor de antenne en extra luidspreker. Inmiddels heeft hij mij een beugeltje en een Philips embleem toegezegd.
(Prachtig om op een vraag naar onderdelen van iemand zijn vaste antwoord te lezen: ‘Dat heb ik voor je, Henk’)
Aad Hoenderdos voor de verleng-as van de potmeter, de Philips netstekker en het stofomsponnen snoer.
En van al deze mensen kreeg ik de onderdelen tegen een kleine vergoeding of alleen portokosten.

Verder iedereen bedankt die in een vorige thread heeft bijgedragen met aanbiedingen, suggesties en ideeën.

Dommelen 25-03-2021
Karel Kuijk