Een 122ABC van de straat (Techniek Radio/TV)
door Herm Willems , Maastricht, 18.05.2021, 23:18 (1291 dagen geleden)
Anderhalve week geleden heb ik een Philips 122ABC opgehaald in Amsterdam. Iemand had hem daar in de Jordaan op straat gevonden, en hij bood het toestelletje gratis aan op dit forum. Ik had het geluk dat ik als eerste reageerde. Ik bood de vinder bij het in ontvangst nemen nog een bedragje aan voor een goede fles wijn, je wilt toch graag iets terugdoen, maar dat wees hij resoluut van de hand. Als puber, begin jaren 70, sleepte ik wel vaker oude radio’s van de straat mee naar mijn jongenskamer, maar dat dit tegenwoordig ook nog wel eens voorkomt verbaasde mij.
Het leuke is dat het toestelletje nog in dezelfde staat is, waarin het in 1940 de fabriek in Strijp heeft verlaten. Dus ook de originele seleengelijkrichter –die niet veel kon hebben en dus graag kapot ging- zit er nog in, en zelfs de knullige houder voor de gloeistroombatterijen is er nog. Helaas miste het knopje van de volumeregelaar, dus heb ik een vervangende gemaakt van een stukje bezemsteel. Ook een stukje van het draagriempje was verdwenen. Ik besloot het ontbrekende deel bij te maken, en dus niet een volledig nieuw riempje te snijden.
Ik heb er wel even aan gedacht om hem weer aan de praat te krijgen, aangenomen dat hij het niet meer doet, dat heb ik niet eens geprobeerd. Maar ach, waarom zou ik dat in hemelsnaam doen? Ik kon het niet over mijn hart verkrijgen om in zo’n schitterend stukje ongeroerde techniek te gaan rommelen. Ik heb immers al een functionele radio met middengolf, en daar is vrijwel niets meer op te ontvangen. Er zijn toch huiszendertjes? Welnee, ik heb de magie van de ontelbare AM-zenders nog meegemaakt. Wat een belevenis was dat, om ‘s avonds urenlang met ingehouden adem de band af te zoeken. Maar die tijd komt niet meer terug.
Bij deze een paar kiekjes van het koddige, toch ietwat aandoenlijke toestelletje.
Een 122ABC van de straat
door Paul van der Mast , Ulvenhout, 18.05.2021, 23:37 (1291 dagen geleden) @ Herm Willems
Dag Herm,
Ik heb er ook een en je verhaal stimuleert mij eveneens om het grappige toestelletje maar zo te laten. Ik herinner me dat de seleencel er los in lag. Daardoor heb ik hem nooit geprobeerd.
Bedankt voor de duidelijke foto's.
Groeten,
Paul
Een 122ABC van de straat
door Herm Willems , Maastricht, 19.05.2021, 07:54 (1290 dagen geleden) @ Paul van der Mast
Graag gedaan Paul. Het is natuurlijk erg verleidelijk om weer leven in zo'n dingetje te krijgen. Maar aan de andere kant is er net zoveel voor te zeggen om dat niet te doen.
Een 122ABC van de straat
door Franc , 18.05.2021, 23:53 (1291 dagen geleden) @ Herm Willems
Ik heb hem zelf niet.
Maar wat een mooi onaangeroerd toestelletje met een mooi verhaal!
Tevens bewondering voor degene die hem vond op straat!
Mvg Frank
Een 122ABC van de straat
door Herm Willems , Maastricht, 19.05.2021, 08:22 (1290 dagen geleden) @ Franc
Inderdaad Franc, het verhaal is een wezenlijk deel van de historie van een radio.
Met een beetje fantasie hoor je er een ouderwetse smartlap bij, compleet met die heerlijke Amsterdamse tongval die je tegenwoordig helaas steeds minder hoort in Mokum. Iets over een onbeduidend onderduikertje, dat in bange tijden altijd trouw de stem van Radio Oranje liet horen, maar in 2021 als oud vuil op straat werd achtergelaten.
Een 122ABC van de straat
door kris , Gent België, 19.05.2021, 09:19 (1290 dagen geleden) @ Herm Willems
Inderdaad Franc, het verhaal is een wezenlijk deel van de historie van een radio.
Met een beetje fantasie hoor je er een ouderwetse smartlap bij, compleet met die heerlijke Amsterdamse tongval die je tegenwoordig helaas steeds minder hoort in Mokum.
Ik dacht zo ongeveer het zelfde en dit zou er prima bij passen: https://www.youtube.com/watch?v=3p7BijO0Cv4 (Johnny Jordaan)
Een 122ABC van de straat
door Herm Willems , Maastricht, 19.05.2021, 09:31 (1290 dagen geleden) @ kris
inderdaad Kris, dat sfeertje!
Een 122ABC van de straat
door kris , Gent België, 19.05.2021, 09:53 (1290 dagen geleden) @ Herm Willems
inderdaad Kris, dat sfeertje!
bestaat dat nog? Leen Jongewaard beschreef in 81 al de grote veranderingen (wrang maar grappig nummer) denk dat de 122ABC toen al buiten dienst was.. https://www.youtube.com/watch?v=ycxV2-98EeA
Een 122ABC van de straat
door Kees Koren , Bilthoven, 19.05.2021, 08:31 (1290 dagen geleden) @ Herm Willems
Beste Herm.
Een heel fijne belevenis om op deze manier deze radio te mogen krijgen.
Bezit dit toestel eveneens. Ook nog met de originele batterijen.
Keuze het toestel oorspronkelijk te laten is ook mijn idéé.
Heb er voordien een paar toestellen gerepareerd. Toch wel een moeilijk gecompliceerd voedingsdeel, omdat het omschakelbaar is naar netspanning of batterij. Werkt automatisch met behulp van een relais.
Gecompliceerde schakeling met als zwak deel de Seleencel.Met nog eens univeerseel spanningskeuze. Goede D radiolampen liggen ook niet voor het oprapen.
Wat ik weet is dat de zijwanden doorgaans gebogen zijn. Hierdoor komt het binnenwerk er moeilijk uit. Meestal is de draadgewonden binnen antenne gemolt.
Erg mooie en duidelijke foto's Herm.
Kan je ons nog wat van de tot koperdraad bos samen de bonden binnen antenne laten zien ?
Groet, Radio Kees
Een 122ABC van de straat
door Herm Willems , Maastricht, 19.05.2021, 09:29 (1290 dagen geleden) @ Kees Koren
Bewerkt door Herm Willems, 19.05.2021, 09:34
Hi Kees, wat leuk dat je zelfs de batterijen nog hebt!
Bij mij is het plaatje dat de onderkant van het chassis afdekt een beetje krom getrokken. Maar gelukkig heeft dat geen invloed op het in- en uitschuiven van het chassis.
Bij deze ook de gevraagde foto's van de raamantenne, ik hoop dat je daar wat aan hebt!
PS: ja, toch wel leuker dan via mp
Een 122ABC van de straat
door soundman2 , Wouw, 19.05.2021, 10:37 (1290 dagen geleden) @ Herm Willems
Mocht iemand toch de rubber bedrading willen vervangen, omdat die bijv afbrokkelt, dan hoef je niet alles te vervangen. Bij een U-tje heb ik destijds telkens een draad aan een zijde losgesoldeerd en een nieuwe kous daarover geschoven na het verwijderen van de oude isolatie.
De nieuwe isolatie volgt simpel het koperdraadje.
Je verstoort daarmee niet de ligging van de oorspronkelijke bedrading en de foutkans is vrijwel nihil.
Een 122ABC van de straat
door Herm Willems , Maastricht, 19.05.2021, 11:50 (1290 dagen geleden) @ soundman2
Goeie tip om het op die manier te doen!
Bij dit toestelletje is er gelukkig geen sprake van verbrokkeling. Wel waren de vier draden naar de batterijen ietsje beschadigd, ze zijn vermoedelijk ooit in de knel gekomen. Enkele druppeltjes secondelijm op de juiste plekken losten dit op.
overzichtelijker schema
door Herm Willems , Maastricht, 21.05.2021, 11:43 (1288 dagen geleden) @ Kees Koren
Nog even over de schakeling van de radio Kees, hieronder vind je een vereenvoudigd schema. Daarop is de schakeling wel wat overzichtelijker dan de originele Philips doc.
overzichtelijker schema
door Maarten Bakker , Haarlem / Delft, 21.05.2021, 12:13 (1288 dagen geleden) @ Herm Willems
Ik snap het gloeicircuit nog steeds niet, en heb nog niet de tijd genomen om het uit te tekenen, maar het is inderdaad al een duidelijker schema. Zal wel uit een Duits vademecum komen.
overzichtelijker schema
door Roland Huisman , Zwolle, 21.05.2021, 13:03 (1288 dagen geleden) @ Maarten Bakker
Bewerkt door Roland Huisman, 21.05.2021, 13:09
Ik snap het gloeicircuit nog steeds niet, en heb nog niet de tijd genomen om het uit te tekenen, maar het is inderdaad al een duidelijker schema. Zal wel uit een Duits vademecum komen.
Het is een 50ma serieschakeling. De dac21 en df21 zijn beide 25ma
en staan daarom parallel in die kring. De weerstandjes parallel
aan die gloeidraden kan ik niet helemaal plaatsen.
Die verschuiven de spanningen over de buizen een beetje. 3x 1.4
is lager dan een 4.5v batterij. Wellicht mag de DL eindbuis net wat
meer spanning hebben en heeft men gekozen om deze iets
meer gloeistroom te geven. Ik ken de toleranties niet
van batterijbuisjes. Maar gezien de eigenschappen van
batterijen denk ik dat die toleranties ruim zijn.
Het zou ook kunnen dat deze schakeling juist bij bijna lege
batterijen het toestel het meest optimaal laat spelen.
En je hebt tevens een mooie negatieve roosterspanning
voor de dl21. Die moet -3v zijn.
Groeten, Roland
overzichtelijker schema
door Peter1952 , 21.05.2021, 13:24 (1288 dagen geleden) @ Roland Huisman
De anode- en schermroosterstroom van de DL21 gaat ook door de gloeidraden van de DF21//DAC21 en de DK21. Er loopt dus meer dan 50 mA van de gloeidraad van de DL21 alleen. Daarom zijn twee parallel weerstanden van 270 Ohm geplaatst over de gloeidraad van de DF21//DAC21 en de DK21. Door deze weerstanden loopt dan c.a. 5,5 mA. De anodestroom van de DF21 loopt ook door de gloeidraad van de DK21, maar die is zeer klein t.o.v. de anodestroom van de DL21.
Deze parallel weerstanden zie ook bij andere batterij toestellen waarvan de gloeidraden in serie staan.
Groeten,
Peter
overzichtelijker schema
door Roland Huisman , Zwolle, 21.05.2021, 17:22 (1288 dagen geleden) @ Peter1952
De anode- en schermroosterstroom van de DL21 gaat ook door de gloeidraden van de DF21//DAC21 en de DK21. Er loopt dus meer dan 50 mA van de gloeidraad van de DL21 alleen. Daarom zijn twee parallel weerstanden van 270 Ohm geplaatst over de gloeidraad van de DF21//DAC21 en de DK21. Door deze weerstanden loopt dan c.a. 5,5 mA. De anodestroom van de DF21 loopt ook door de gloeidraad van de DK21, maar die is zeer klein t.o.v. de anodestroom van de DL21.
Deze parallel weerstanden zie ook bij andere batterij toestellen waarvan de gloeidraden in serie staan.
Achja natuurlijk
overzichtelijker schema
door Sieme , Niekerk, 21.05.2021, 15:32 (1288 dagen geleden) @ Roland Huisman
Die weerstandjes zijn er om de kathodestroomopnames van de verschillende buizen te vereffenen
(kathodestroom van de ene is de extra gloeistroom voor de anderen)
--
het experiment heeft altijd gelijk
overzichtelijker schema
door Maarten Bakker , Haarlem / Delft, 22.05.2021, 00:53 (1288 dagen geleden) @ Roland Huisman
Ah, daar zit mijn grootste 'stommiteit'. Ik dacht om een of andere reden dat alle gloeidraden 50mA waren. Alsnog een 'tricky' schakeling.
overzichtelijker schema
door Herm Willems , Maastricht, 22.05.2021, 10:44 (1287 dagen geleden) @ Maarten Bakker
Inderdaad een 'gekke' schakeling Maarten. Ik heb het gloeistroomcircuit even opgetekend om het wat overzichtelijker te krijgen.
Een 122ABC van de straat
door Desmond , 19.05.2021, 10:55 (1290 dagen geleden) @ Herm Willems
Beste Herm,
wat een bijzondere vondst, en leuk om te krijgen!
Ik heb er zelf ook één, maar zonder de houder voor de 3 platte batterijen,nooit gezien, maar nu kan ik die dank zij jouw foto's namaken!
Zou je voor mij de hoogte op willen meten, de andere maten spreken voor zich.
Alvast bedankt,
met vriendelijke groeten,
Desmond
Een 122ABC van de straat
door Herm Willems , Maastricht, 19.05.2021, 11:44 (1290 dagen geleden) @ Desmond
Hoi Desmond,
Bij deze de gevraagde gegevens: De totale hoogte is 73 mm. De andere maten spreken idd voor zichzelf (drie batterijen achter elkaar) maar voor de zekerheid toch even gemeten voor je: lengte 188 mm en breedte 23 mm. De dikte van de houten bodem is 8 mm. Het kartonachtige (presspahn?) materiaal dat de batterijen omsluit is d.m.v. kleine spijkertjes aan het hout bevestigd. Het is 1 mm dik.
Veel succes met namaken, en als je nog meer wilt weten hoor ik het wel!
Een 122ABC van de straat
door Desmond , 20.05.2021, 09:46 (1289 dagen geleden) @ Herm Willems
Beste Herm,
heel hartelijk bedankt voor je informatie en de genomen moeite!
Ik kan hiermee aan de slag, een stukje presspahn moet ik ergens nog hebben.
Met vriendelijke groeten,
Desmond
Een 122ABC van de straat
door Herm Willems , Maastricht, 20.05.2021, 12:09 (1289 dagen geleden) @ Desmond
Heel graag gedaan Desmond, veel hobbyplezier gewenst!
Een 122ABC van de straat
door Desmond , 21.05.2021, 19:37 (1288 dagen geleden) @ Herm Willems
Hallo Herm,
vandaag de batterijhouder geknuseld, weliswaar met 0,5 mm dik Prespaan ipv 1 mm!
Het is nu ook veel makkelijker de batterijen in de kast te plaatsen!
Nog bedankt, fijn weekend,
met vriendelijke groeten,
Desmond.
Een 122ABC van de straat
door Andries van Dekken. , Surhuizum, 21.05.2021, 22:31 (1288 dagen geleden) @ Desmond
Komt me nog heel bekend voor deze anodebatterij van de witte kat.
Kreeg ik van een oom die zo ver van de weg woonden in het buitengebied
dat ze verstoken waren van een netaansluiting.Zaten vaak nog diverse
bruikbare cellen in en zakgeld bestond toen nog niet.
Was de reclamekreet van dit merk toen Witte Kat,stroom zat?
De gloeisp.cel was dan van het merk Vuurtoren,een zuurstofelement.Als
die bijna op was ging je er even mee in de wind staan en prompt kon
ie weer een tijdje mee.
grt Andries
--
Keapje 'n Erres, kinne jo werres
Een 122ABC van de straat
door Herm Willems , Maastricht, 22.05.2021, 10:30 (1287 dagen geleden) @ Andries van Dekken.
Mooi tijdsbeeld Andries, de nog bruikbare cellen uit een afgeschreven anodebatterij halen!
Zo ging dat inderdaad in die tijd, mijn oma b.v. stopte nog sokken! Je gooide niet gauw iets weg, en dat gold evengoed voor relatief dure radio-onderdelen.
Een 122ABC van de straat
door Herm Willems , Maastricht, 22.05.2021, 10:21 (1287 dagen geleden) @ Desmond
Is goed gelukt Desmond, complimenten! Als je die een paar dagen in de regen legt (daar hebben we toch geen gebrek aan de laatste dagen) zal dit onderdeel vast niet meer van origineel te onderscheiden zijn
Een 122ABC van de straat
door Roland Huisman , Zwolle, 19.05.2021, 14:20 (1290 dagen geleden) @ Herm Willems
Hoi Herm,
Wat een leuk ding en tevens een mooi verhaal.
Ik heb er wel even aan gedacht om hem weer aan de praat te krijgen, aangenomen dat hij het niet meer doet, dat heb ik niet eens geprobeerd. Maar ach, waarom zou ik dat in hemelsnaam doen? Ik kon het niet over mijn hart verkrijgen om in zo’n schitterend stukje ongeroerde techniek te gaan rommelen.
Gelijk heb je. Ik moet tevens denken aan van die verzamelaars die koste wat het
kost een volledig origineel toestel willen hebben, om vervolgens bij thuiskomst
er gelijk de kniptang in te zetten...
Zelf hou ik wel van opknappers waar in geklust is. Dan kan het alleen maar beter worden.
Groeten, Roland
Een 122ABC van de straat
door Herm Willems , Maastricht, 20.05.2021, 07:32 (1289 dagen geleden) @ Roland Huisman
Ja Roland, dat zie je wel vaker: meteen tang en schroevendraaier er in, om daarna te zeggen dat ie weer volledig in de originele staat is teruggebracht. Maar de eerlijkheid gebied mij te zeggen dat ik dat zelf ook jaren lang op die manier gedaan heb. Wat dat betreft kun je dan idd beter een radio kopen die in het verleden behoorlijk mishandeld is. Daar is dan nog eer aan te behalen.
Het is m.i. overigens ook het overwegen waard om er goed over na te denken of je 'originele reparaties' van decenia geleden zo moet laten. Die vormen immers ook deel van de geschiedenis van een radio, ook al hebben ze een zeer hoog houtje-touwtjegehalte.
Een 122ABC van de straat
door tonz457 , Voorschoten, 19.05.2021, 19:42 (1290 dagen geleden) @ Herm Willems
Vanwege het universele karakter (net/batterijvoeding) ging vrijwel de gehele productie naar het Duitse leger,zo ook mijn exemplaar. Deze is gestempeld met een adelaar plus M, dus Kriegsmarine. Het kastje is zwart i.p.v. donkerbruin en zonder Philips logo aan de voorkant (om de vijand te misleiden?). Op de batterijhouder vaag een datum: 24/4/1941.
--
T.Zitman
Een 122ABC van de straat
door Herm Willems , Maastricht, 20.05.2021, 07:35 (1289 dagen geleden) @ tonz457
Dank voor deze interessante toevoeging Ton, dat wist ik niet!
Een 122ABC van de straat
door Herm Willems , Maastricht, 21.05.2021, 11:46 (1288 dagen geleden) @ tonz457
Nog even een vraag over jouw toestel Ton: zie ik dat nou goed? Is dat frontje van bakeliet? In mijn radio is het van geverfd triplex vervaardigd.
Een 122ABC van de straat
door tonz457 , Voorschoten, 21.05.2021, 14:58 (1288 dagen geleden) @ Herm Willems
Ja klopt. De vroege uitvoeringen hadden een triplex front.
--
T.Zitman
Een 122ABC van de straat
door Herm Willems , Maastricht, 22.05.2021, 10:15 (1287 dagen geleden) @ tonz457
Dat vermoedde ik al. Het serienummer van die van mij is 1935-01. Dat van die van jou zal dan wel hoger zijn denk ik.
Een 122ABC van de straat
door Maarten Bakker , Haarlem / Delft, 22.05.2021, 13:04 (1287 dagen geleden) @ Herm Willems
Is dat E1935 E01?
serienummer
door Herm Willems , Maastricht, 22.05.2021, 13:20 (1287 dagen geleden) @ Maarten Bakker
Klopt Maarten, ik had niet goed gekeken. Bij deze een afbeelding van het typeplaatje: