Rare eindtrap (Algemeen)
door Hugo Sneyers 
, Tongeren Belgie, 07.02.2009, 14:10 (5771 dagen geleden)
Hallo ... ik was in oude boekjes aan het lezen en zag dit schema van een radio staan en vind dit toch wel een heel eigenaardige eindtrap, let vooral op de manier waarop de onderste eindbuis haar signaal op het stuurrooster krijgt.
Ik heb dit nooit eerder gezien, daarom dat ik het hier even post.
Groeten ... Hugo Sneyers
![[image]](images/uploaded/20090207161009498da45129bc6.jpg)
Rare eindtrap
door gerard , Zeist, 07.02.2009, 14:48 (5771 dagen geleden) @ Hugo Sneyers
vind dit toch wel een heel eigenaardige eindtrap, let vooral op de manier waarop de onderste eindbuis haar signaal op het stuurrooster krijgt.
Inderdaad erg origineel! De onderste buis wordt gestuurd door de katodestroom van de bovenste. Je zou denken dat de toonregeling, in de anodekring van de bovenste buis, nu weinig effectief is.
Er zijn wel veel balans-schakelingen waarbij de ene eindbuis als fasedraaier voor de ander optreedt. De buizen moeten hierbij steeds in klasse A staan, dwz. elk van de twee buizen versterkt positieve en negatieve fasen van het signaal.
De bekendste van deze schakelingen is de serie-balanstrap ofwel de transformatorloze uitgang, toegepast in de BX998A.
Maar een parallelle balanstrap kan dit principe ook gebruiken. Kijk bijvoorbeeld eens naar de Philips BX690A. Daar wordt het signaal van de ene buis via de uitgangstrafo weer naar de andere gekoppeld.
Rare eindtrap
door soundman2 , Wouw, 07.02.2009, 15:08 (5771 dagen geleden) @ gerard
Bewerkt door soundman2, 07.02.2009, 15:19
vind dit toch wel een heel eigenaardige eindtrap, let vooral op de manier waarop de onderste eindbuis haar signaal op het stuurrooster krijgt.
Inderdaad erg origineel! De onderste buis wordt gestuurd door de katodestroom van de bovenste. Je zou denken dat de toonregeling, in de anodekring van de bovenste buis, nu weinig effectief is.Er zijn wel veel balans-schakelingen waarbij de ene eindbuis als fasedraaier voor de ander optreedt. De buizen moeten hierbij steeds in klasse A staan, dwz. elk van de twee buizen versterkt positieve en negatieve fasen van het signaal.
De bekendste van deze schakelingen is de serie-balanstrap ofwel de transformatorloze uitgang, toegepast in de BX998A.
Maar een parallelle balanstrap kan dit principe ook gebruiken. Kijk bijvoorbeeld eens naar de Philips BX690A. Daar wordt het signaal van de ene buis via de uitgangstrafo weer naar de andere gekoppeld.
De onderste buis krijgt zijn signaal niet van de bovenste buis via de kathode.
Volgens mij staan de eindbuizen geschakeld als triode. Het schermrooster van de bovenste buis maakt volgens mij gebruik van de secundaire emissie om het stuurrooster van de onderste 25L6 te sturen. Philips had een dergelijke fasedraaier met de EEP1. Ik weet niet of dit hetzelfde principe is. Eigenlijk is de 25L6 een beampower tetrode, net als bijv de 807.
Henk Roovers
Kleine correctie
door soundman2 , Wouw, 07.02.2009, 16:26 (5771 dagen geleden) @ soundman2
Bewerkt door soundman2, 07.02.2009, 16:58
vind dit toch wel een heel eigenaardige eindtrap, let vooral op de manier waarop de onderste eindbuis haar signaal op het stuurrooster krijgt.
Inderdaad erg origineel! De onderste buis wordt gestuurd door de katodestroom van de bovenste. Je zou denken dat de toonregeling, in de anodekring van de bovenste buis, nu weinig effectief is.Er zijn wel veel balans-schakelingen waarbij de ene eindbuis als fasedraaier voor de ander optreedt. De buizen moeten hierbij steeds in klasse A staan, dwz. elk van de twee buizen versterkt positieve en negatieve fasen van het signaal.
De bekendste van deze schakelingen is de serie-balanstrap ofwel de transformatorloze uitgang, toegepast in de BX998A.
Maar een parallelle balanstrap kan dit principe ook gebruiken. Kijk bijvoorbeeld eens naar de Philips BX690A. Daar wordt het signaal van de ene buis via de uitgangstrafo weer naar de andere gekoppeld.
De onderste buis krijgt zijn signaal niet van de bovenste buis via de kathode.
Volgens mij staan de eindbuizen geschakeld als triode. Het schermrooster van de bovenste buis maakt volgens mij gebruik van de secundaire emissie om het stuurrooster van de onderste 25L6 te sturen. Philips had een dergelijke fasedraaier met de EEP1. Ik weet niet of dit hetzelfde principe is. Eigenlijk is de 25L6 een beampower tetrode, net als bijv de 807.Henk Roovers
Ik had het schema niet goed genoeg bekeken, maar de schermroosters liggen aan de positieve spanning en de buizen zijn dus niet als triode geschakeld.
Kennelijk is de variatie van de schermroosterspanning voldoende om de onderste buis uit te sturen. Het principe van de secundaire emissie komt voor mij dus even op de tocht te staan. Ik zal dat bijde EEP1 nog eens nalezen.
Volgens mij werkt het zo, wordt de bovenste eindbuis uitgestuurd, dan zal de stroom in de buis toenemen. Daardoor zakt de anodespanning door de wisselstroomweerstand van de trafo, maar ook zakt de schermroosterspanning. De onderste buis krijgt daardoor minder roosterspanning en zal juist minder stroom gaan trekken. Even later treedt dan het omgekeerde op. De eindbuizen worden aldus in tegenfase aangestuurd. Ik heb deze schakeling nog niet eerder gezien.
Henk Roovers
Kleine correctie
De schermrooster liggen via een weerstand aan massa, (normaal aan de +) De schermrooster spanning kan niet erg hoog zijn, worden de buizen niet dichtgeknepen?
Kleine correctie
door soundman2 , Wouw, 07.02.2009, 16:59 (5771 dagen geleden) @ ruud
De schermrooster liggen via een weerstand aan massa, (normaal aan de +) De schermrooster spanning kan niet erg hoog zijn, worden de buizen niet dichtgeknepen?
Bekijk het schema eens goed, ik maakte dezelfde fout. De schermroosters liggen aan de hoogspanning na de smoorspoel.
Henk Roovers
Rare eindtrap
door Anton van den Oever , Hazerswoude-dorp, 07.02.2009, 17:17 (5771 dagen geleden) @ Hugo Sneyers
Vernuftige schakeling, de spanningsval over de schermrooster weerstand wordt gebruikt om de onderste buis mee te sturen, het signaal hierop is in tegen fase met het signaal op het stuurrooster van de bovenste buis.
De 500 pF condensator tussen beide roosters dient waarschijnlijk als HF rol off en voorkomt zo oscillatie.
Is geen HiFi, maar wel een goedkope fase draaier voor een MG radio met balans eindtrap
m.vr.gr.
Anton van den Oever
Rare eindtrap
door Mans Veldman , Leidschendam, 07.02.2009, 20:03 (5770 dagen geleden) @ Hugo Sneyers
Bewerkt door Mans Veldman, 07.02.2009, 20:16
Een bijzondere schakeling. Zoals velen al opmerkten wordt de onderste buis via C18 (0,1uf) uit fase (t.o.v. G1 bovenste buis) aangestuurd. Maar waar dient de kleine C16 (500pF) voor. Er wordt een beetje signaal teruggekoppeld naar G1. Misschien (fase)compensatie voor hogere frequenties? Iemand een idee?
Wat is trouwens de waarde van C15 10T ??
Rare eindtrap
door Huub , 07.02.2009, 20:09 (5770 dagen geleden) @ Mans Veldman
T staat vor tausend (?) 10 nF dus neem ik aan .
groeten Huub
edit zie ook C12 en C19
Rare eindtrap
door John Hupse † , Schoonhoven, 07.02.2009, 20:42 (5770 dagen geleden) @ Mans Veldman
Er bestaan vele manieren om balanseindtrappen aan te sturen, deze had ik nog niet gezien. Met behulp van de weerstand R16 kan de spanningsversterking van het schermrooster t.o.v. het stuurrooster zo worden ingesteld dat deze ongeveer -1 is, hierop berust de werking.
De condensatoren C14 en C16 vormen een laag-doorlaat filter i.c.m. R12. Dit is bedoeld om te voorkomen dat restanten van het m.f. signaal op de eindbuizen terecht komen. Fasecompensatie is hier niet direct nodig omdat er niet wordt tegengekoppeld.
De toonregeling zit buiten het circuit van de fasedraaier. Het is niet direct een fraaie oplossing, maar als eenvoudige hoogregeling zal het wel voldoen.
Rare eindtrap
door soundman2 , Wouw, 07.02.2009, 21:37 (5770 dagen geleden) @ John Hupse †
Er bestaan vele manieren om balanseindtrappen aan te sturen, deze had ik nog niet gezien. Met behulp van de weerstand R16 kan de spanningsversterking van het schermrooster t.o.v. het stuurrooster zo worden ingesteld dat deze ongeveer -1 is, hierop berust de werking.
De condensatoren C14 en C16 vormen een laag-doorlaat filter i.c.m. R12. Dit is bedoeld om te voorkomen dat restanten van het m.f. signaal op de eindbuizen terecht komen. Fasecompensatie is hier niet direct nodig omdat er niet wordt tegengekoppeld.
De toonregeling zit buiten het circuit van de fasedraaier. Het is niet direct een fraaie oplossing, maar als eenvoudige hoogregeling zal het wel voldoen.
Sommige fasedraaiers zijn maar een kort leven beschoren. Deze had ik ook nog niet gezien. De schakeling met de EEP1 die ik aanhaalde, zat wel in de versterker 2848/00 , maar in de versie /01 zat er al een dubbeltriode in. Soms is een schakeling leuk, maar wordt die snel ingehaald door schakelingen die de ontwerper meer vrijheid geven en die toelaten fouten eenvoudiger te elimineren.
Henk Roovers
Rare eindtrap
door Huub , 07.02.2009, 22:05 (5770 dagen geleden) @ soundman2
maar bij de 00 versie zat OOK een buis minder , die functie had de EEP1 dus ook (VV), hetgeen foutzoeken misschien idd wel gecompliceerder maakte ,
of toch een heel ander basis ontwerp (storing?), gek trouwens dat ze er niet een ander nr aan spendeerden , slechts een versie , kwestie van voorgedrukte plaatjes voorraad? gr H
Rare eindtrap
door soundman2 , Wouw, 08.02.2009, 12:01 (5770 dagen geleden) @ Huub
maar bij de 00 versie zat OOK een buis minder , die functie had de EEP1 dus ook (VV), hetgeen foutzoeken misschien idd wel gecompliceerder maakte ,
of toch een heel ander basis ontwerp (storing?), gek trouwens dat ze er niet een ander nr aan spendeerden , slechts een versie , kwestie van voorgedrukte plaatjes voorraad? gr H
Over die typenummers heb ik al eens iets verteld. Het streepnummer vertelt wel dat er wat veranderd is, maar voor de gebruiker is dat niet essentieel. Het blijft voor de gebruiker allemaal hetzelfde, net als een andere kleur van de kast. Voor de techneut is er natuurlijk wel wat aan de hand, die moet gewoon de goede documentatie hebben, zowel voor het schema als de bestelnummers.
Henk Roovers
Rare eindtrap
door Peter1952 , 08.02.2009, 10:34 (5770 dagen geleden) @ Hugo Sneyers
Beste Hugo,
Het is inderdaad zo, dat de bovenste eindbuis zowel als penthode als triode is geschakeld. Als eindbuis is het een penthode, als triode fungeert hij als fasedraaier. De versterking zal zo erg gering zijn, maar dat is juist de
bedoeling, want de versterking moet precies 1 zijn. Zoals je ziet heeft de
onderste eindbuis ook een schermroosterweerstand van 2 k. Er zal enig verlies
optreden omdat de schermroosters niet ontkoppeld zijn.
Dan die toonregeling, dat zal best werken al regel je maar in één anode.
Immers de bijgevoegde impedantie wordt door de trafo in de gehele wikkeling omgetransformeerd. Het was echter beter om de potmeter met condensator over de gehele primaire te schakelen. Dan moet de potmeter echter goed geisoleerd zijn.
Dan die condensator van 10 T: T is hetzelfde als N, dus 10 nF.
Vriendelijke groet,
Peter
Rare eindtrap
door Pieter Vos , 08.02.2009, 10:40 (5770 dagen geleden) @ Hugo Sneyers
Interessante balansversterker schema. Handig opgelost door de bovenste eindbuis via diens schermrooster als fase draaier te gebruiken. Zo spaar je weer een buis(functie) uit.
Het schema deed mij herinneren aan de noodversterker van John Hupse,
zie http://www.nfor.nl/archief/index.php?id=20108
Hierin wordt de tweede eindbuis via diens kathode aangestuurd. De tweede eindbuis staat in "geaarde rooster schakeling".
Maar ook deze schakeling kan alleen met de eindbuizen in klasse A bedreven worden. Als je de buizen klasse B zou instellen zal de tweede eindbuis maar beperkt open gestuurd kunnen worden.
Pieter.
Rare eindtrap
door John Hupse † , Schoonhoven, 08.02.2009, 11:24 (5770 dagen geleden) @ Pieter Vos
Maar ook deze schakeling kan alleen met de eindbuizen in klasse A bedreven worden.
Dat klopt, de eindtrap van de noodversterker staat in klasse A waardoor het uitgangsvermogen "slechts" 18 Watt is. In klasse AB is met deze buizen 28 Watt haalbaar. Het is wel zo dat klasse A gunstiger is voor de geluidskwaliteit.
Het belangrijkste nadeel van de noodversterker is dat de luidsprekerbelasting enigszins moet kloppen, in mijn geval is dit 4 ohm. Wanneer je een andere belasting aansluit, b.v. 16 ohm, is de versterking van de fasedraaier niet meer gelijk aan -1.
Ik ga zeker de schermrooster fasedraaier uit het boekje van Hugo loslaten op de noodversterker, eens kijken of dat ook goed werkt en wat de voor- resp. nadelen zijn ten opzichte van de huidige schakeling. Zal het resultaat hier melden.