indirect versus direct vehitte buizen (Techniek Overig)

door ejrietbergen ⌂ @, Schiermonnikoog, 12.10.2024, 08:24 (40 dagen geleden)

Geen tekst

--
We hebben allemaal twee levens. Het tweede begint als we ons realiseren dat we er maar één hebben.

indirect versus direct verhitte buizen

door ejrietbergen ⌂ @, Schiermonnikoog, 12.10.2024, 08:25 (40 dagen geleden) @ ejrietbergen

Hoi Maarten

Naar aanleiding van dit bericht.

Je schreef:

Maar zonder gekheid, ik denk dat direct of indirect verhit niet slaat op de elektrische verbinding maar op het onderdeel dat de elektronen de buis in stuurt. Als dat de gloeidraad zelf is die dan dus ook als kathode dient, gaat het om directe verhitting. Als het een kathode is waar zich een losse gloeidraad in bevindt, gaat het om indirect verhitting.

klopt, maar de buis stelt wel andere eisen aan de voedingstrafo
dan bijvoorbeeld een EZ81 of GZ40/41, ook indirect verhitte buizen.

Op zich begrijp ik de Fransen en anderen wel: door de functies
verhitten en emissie van elkaar te scheiden, kan je ieder
onderdeel optimaliseren voor de specifieke taak.

Ik heb direct verhitte buizen altijd beschouwd als een relict uit
de begintijd van de buizentechnologie: achterhaald, maar nodig om
goede oude apparatuur aan de gang te houden.
De meesten zijn ook ruim voor de tweede wereldoorlog op de markt
gekomen, daarna werd indirect verhit - niet voor niets - de norm.

Al heb je de audiofielen met hun klassieke eindtriodes, allemaal
direct verhit. Maar ja, dat zijn audiofielen...

Ben benieuwd wat de rest van het forum vindt.

vrgr, EJ

--
We hebben allemaal twee levens. Het tweede begint als we ons realiseren dat we er maar één hebben.

indirect versus direct verhitte buizen

door gerard ⌂ @, Zeist, 12.10.2024, 09:11 (40 dagen geleden) @ ejrietbergen
Bewerkt door gerard, 12.10.2024, 09:42

Ik heb direct verhitte buizen altijd beschouwd als een relict uit
de begintijd van de buizentechnologie: achterhaald, maar nodig om
goede oude apparatuur aan de gang te houden.
De meesten zijn ook ruim voor de tweede wereldoorlog op de markt
gekomen, daarna werd indirect verhit - niet voor niets - de norm.

Grotendeels mee eens, maar de direct verhitte buis kon op twee plekken overleven.

Batterijbuizen. Met directe verhitting is net een iets betere energie-efficientie mogelijk, dus waar dat belangrijk is werden ze gebruikt. Daarvoor had je de D buisjes voor hoortoestellen en portables. De DL96 was een extreem efficiente eindbuis en de BX439B was een batterijradio met 8 buizen die op ongeveer 1W liep.
https://webspace.science.uu.nl/~tel00101/FotoAlbum/RadioCorner/Sets/PhBX439B.htm
Dus zeg maar de tuinradio van de jaren vijftig.

Gelijkrichters. De kathode van de gelijkrichter staat op B+ potentiaal tov massa waar de overige kathodes zich bevinden. Als je die wilt voeden uit een enkele gloeiwikkeling, zal je dus heel goeie kathode-gloeidraad-isolatie moeten hebben. Om daar kosten of risico’s te voorkomen, zag je tot in de jaren vijftig de AZ1 of Rimlock AZ41, op een aparte wikkeling.
Het kon op zich wel, je had wel in de jaren dertig al de EZ2 tot EZ4, ik weet niet hoe ze die aansloten. De EZ3 kon al 500v kathode-gloeidraad-spanning aan volgens John:
https://www.hupse.eu/radio/tubes/EZ3.htm

indirect versus direct verhitte buizen

door Robert Gribnau ⌂ @, Konongo, Ghana, 12.10.2024, 10:48 (40 dagen geleden) @ gerard

Volgens deze Philips datasheet kan de EZ3 geen spanningsverschil tussen kathode en gloeidraad aan. De gloeidraad en kathode moeten met elkaar verbonden worden en via een aparte 6,3 V wikkeling worden gevoed.

EZ3 Philips

De EZ2 kan wel maximaal 500 V verschil aan tussen kathode en gloeidraad.

EZ2 Philips

--
Groet,
Robert

indirect versus direct verhitte buizen

door Robert Gribnau ⌂ @, Konongo, Ghana, 13.10.2024, 20:16 (39 dagen geleden) @ Robert Gribnau

Naar aanleiding van deze draad:

Philips 695A-20

Uit het schema van deze radio blijkt dat de EZ3 gevoed wordt uit dezelfde gloeidraadwikkeling als de overige buizen. De midden aftakking van die gloeidraadwikkeling ligt aan massa.

Het lijkt er daarom volgens mij op dat de oorspronkelijke versie van de EZ3 geen spanningsverschil tussen kathode en gloeidraad aan kon (wat de datasheet voor de EZ3 waar ik naar linkte toch lijkt aan te geven), maar dat (een) latere versie(s) van de EZ3 dat wel kond(en).

--
Groet,
Robert

indirect versus direct verhitte buizen

door ejrietbergen ⌂ @, Schiermonnikoog, 13.10.2024, 22:26 (38 dagen geleden) @ Robert Gribnau

Hoi Robert

Je schrijft:

Naar aanleiding van deze draad:

Philips 695A-20

Uit het schema van deze radio blijkt dat de EZ3 gevoed wordt uit dezelfde gloeidraadwikkeling als de overige buizen. De midden aftakking van die gloeidraadwikkeling ligt aan massa.

Volgens mij is dat een maatregel om brom te bestrijden.

In gitaarversterkers (Fender bijvoorbeeld) wordt de
gloeispanning voor de signaalvoerende buizen via een
weerstandsdeler van 100 Ω per kant aan massa gelegd
om brom te elimineren als de gloeispanningswikkeling
geen middenaftakking heeft. Soms wordt zelfs een instel-
potmeter gebruikt waarmee je kunt afregelen op de minste
brom.

vrgr, EJ

--
We hebben allemaal twee levens. Het tweede begint als we ons realiseren dat we er maar één hebben.

indirect versus direct verhitte buizen

door Robert Gribnau ⌂ @, Konongo, Ghana, 13.10.2024, 23:19 (38 dagen geleden) @ ejrietbergen

Het nut van de midden aftakking aan massa was me wel bekend.

De crux van mijn bericht is dat de EZ3 in de Philips 695A-20 blijkbaar B+ tussen kathode en gloeidraad kan verdragen. Dat spoort echter niet met de Philips datasheet voor de EZ3 waar ik gisteren (12/10) een link naar plaatste.

Dat die datasheet fout zou zijn, kan natuurlijk, maar lijkt me niet zo waarschijnlijk. Daarom opperde ik dat er twee (of meer) versies van de EZ3 zijn geweest. De eerste versie kon dan nog geen spanning tussen gloeidraad en kathode verdragen, terwijl de latere versie(s) dat dan wel kon(den).

--
Groet,
Robert

indirect versus direct verhitte buizen

door Maarten Bakker ⌂ @, Haarlem / Delft, 13.10.2024, 23:49 (38 dagen geleden) @ Robert Gribnau

Dat laatste zou best eens kunnen. Waar heb jij het datasheet gevonden? Ik vind alleen maar uittreksels uit een boek (waarschijnlijk een van de delen van de bekende buizenserie).

indirect versus direct verhitte buizen

door Robert Gribnau ⌂ @, Konongo, Ghana, 14.10.2024, 10:15 (38 dagen geleden) @ Maarten Bakker

De Philips datasheet voor de EZ3 vond ik op de site van Frank Philipse:

Electron Tube Data Sheets

--
Groet,
Robert

indirect versus direct verhitte buizen

door Robert Gribnau ⌂ @, Konongo, Ghana, 18.10.2024, 17:17 (34 dagen geleden) @ Maarten Bakker

Aanvullend:

1) De datasheet waar ik eerder een link naar plaatste, is in ieder geval gepubliceerd in het "Bulletin Technique Miniwatt No. 30" uit 1936 (bladzijden 151 en 152).

2) Het "Radio I Miniwatt Ringbuch / Livret Miniwatt / Miniwatt Handbuch No. 3" uit 1941 bevat ook een datasheet voor de EZ3. Bijgaand een kopie van de eerste bladzijde. Vermeld wordt dat de kathode steeds met de gloeiraad verbonden moet zijn.

[image]

3) Ook op de volgende datasheet voor de EZ3 (bron mij onbekend maar ik vermoed ook Philips) staat dat de kathode steeds met de gloeidraad verbonden moet zijn.

[image]

Als je mag aannemen dat de oorspronkelijke EZ3 geen spanning tussen kathode en gloeidraad kon verdragen maar een (of meer) latere versie(s) wel, dan kan dat voor onaangename verrassingen zorgen wanneer je een oorspronkelijke versie van de EZ3 in een apparaat gebruikt waar wel spanning tussen kathode en gloeidraad staat, zoals dus bijvoorbeeld de Philips 695A-20.

--
Groet,
Robert

indirect versus direct verhitte buizen

door ejrietbergen ⌂ @, Schiermonnikoog, 12.10.2024, 10:58 (40 dagen geleden) @ gerard

Hoi Gerard

Ja, batterijapparaten, zo hoog mogelijk rendement, bij de DL96 kon je zelfs
de helft van de gloeidraad afkoppelen om langer met je batterij te doen.
De DM70 kom je in sommige bandrecorders zelfs tegen met de gloeidraad als kathodeweerstand voor de eindbuis in klasse A. Die kathodestroom kan je nog een keer hergebruiken.

Het was in het begin misschien makkelijker om een hoog spanningsverschil tussen trafowikkelingen te beheersen dan tussen gloeidraad en kathode van een elektronenbuis?
Of er waren geen klachten en men hield het gewoon zo.

vrgr, EJ

--
We hebben allemaal twee levens. Het tweede begint als we ons realiseren dat we er maar één hebben.

indirect versus direct verhitte buizen

door Ouwe Schipper @, Sassenheim, 12.10.2024, 11:47 (40 dagen geleden) @ gerard

...en dn zijn er ook nog de booster- dioden
Waarvan de topaansluiting vaak de kathode is.
De EY 88 verdraagt 6000 volt tussen kathode en
alle andere komponenten
Nico

--
een kinderhand
is ook weer gauw leeg

indirect versus direct verhitte buizen

door ruudtx @, 12.10.2024, 19:47 (40 dagen geleden) @ gerard

Hoog vermogen eindbuizen zoals zendbuizen zijn ook direct verhit.

indirect versus direct verhitte buizen

door Herm Willems @, Maastricht, 12.10.2024, 09:16 (40 dagen geleden) @ ejrietbergen

Hmmm, interessant Evert-Jan. Bij dubbelfasige netgelijkrichters kwam het eigenlijk helemaal niet zo vaak voor dat er een verbinding was tussen kathode en gloeidraad. Even door een MK-buizenboek gebladerd. Dan vind ik: GZ32 en 34, 5V4, 5Z4 en 83V. Handje vol dus.
De vraag is: waarom deden fabrikanten dat eigenlijk bij genoemde pitten? Ik kan geen enkel voordeel van die constructie bedenken. Of viel dat, om wat voor reden dan ook, onder de categorie voedingstrafofabrikantje pesten?

indirect versus direct verhitte buizen

door ejrietbergen ⌂ @, Schiermonnikoog, 12.10.2024, 10:40 (40 dagen geleden) @ Herm Willems

Hoi Herm

In mijn - overigens bescheiden collectie - kom ik alleen de GZ40 en GZ41 als indirect verhitte dubbelfasige gelijkrichters tegen. De rest (5U4, 5V3, 5V4, 5Y3, 5Z3, 5Z4, 80, GZ30, GC32, GC33, GZ34, GZ37, UX213 en alle 4 Volt buizen) is allemaal direct verhit.

Het is misschien makkelijker om een groot spanningsverschil tussen trafowikkelingen te beheersen dan tussen gloeidraad en kathode van een elektronenbuis?

vrgr, EJ

--
We hebben allemaal twee levens. Het tweede begint als we ons realiseren dat we er maar één hebben.

indirect versus direct verhitte buizen

door Herm Willems @, Maastricht, 12.10.2024, 11:50 (40 dagen geleden) @ ejrietbergen

Hi EJ, Maar wacht even, het ging aanvankelijk toch over dubbelfasige netgelijkrichters waarbij één aansluiting van de gloeidraad met de indirect verhitte kathode verbonden is? Daar had ik het namelijk over. Of heb ik nou iets over het hoofd gezien? :)

indirect versus direct verhitte buizen

door ejrietbergen ⌂ @, Schiermonnikoog, 12.10.2024, 11:59 (40 dagen geleden) @ Herm Willems

Klopt:OK:

vrgr, EJ

--
We hebben allemaal twee levens. Het tweede begint als we ons realiseren dat we er maar één hebben.

indirect versus direct verhitte buizen

door gerard ⌂ @, Zeist, 12.10.2024, 12:09 (40 dagen geleden) @ Herm Willems
Bewerkt door gerard, 12.10.2024, 12:16

Hmmm, interessant Evert-Jan. Bij dubbelfasige netgelijkrichters kwam het eigenlijk helemaal niet zo vaak voor dat er een verbinding was tussen kathode en gloeidraad. Even door een MK-buizenboek gebladerd. Dan vind ik: GZ32 en 34, 5V4, 5Z4 en 83V. Handje vol dus.
De vraag is: waarom deden fabrikanten dat eigenlijk bij genoemde pitten? Ik kan geen enkel voordeel van die constructie bedenken. Of viel dat, om wat voor reden dan ook, onder de categorie voedingstrafofabrikantje pesten?

Bij sommige buizen zat die verbinding niet in de buis, maar moest je als constructeur die wel leggen in de schakeling. John schrijft dit bv op de pagina over de EZ4:
https://www.hupse.eu/radio/tubes/EZ4.htm
Hier lijkt dus wel de gloei-kathode spanning een kritiek punt te zijn.

Het voordeel van een indirect verhitte 6,3V gelijkrichter lijkt natuurlijk evident, dat je maar 1 gloeiwikkeling nodig hebt. Alleen bij die EZ buizen gaat dat dus helemaal niet op, omdat de gloeispanning weliswaar gelijk is aan de andere buizen, maar op verschillend potentiaal dus alsnog aparte wikkeling. Vandaar mijn idee dat radiofabrikanten geen voordeel zagen in die EZ1, 2, 3 en 4 en gewoon de AZ types bleven gebruiken.

De blijvende noodzaak van een extra wikkeling zal de winsten van de voedingstransformatorfabrikanten tot ongekende hoogten hebben opgedreven dus het voedingstrafofabrikantengilde zal hier best blij mee geweest zijn.

Ik heb de EZ2 wel eens in een meetapparaat gezien de Philips GM2884
https://webspace.science.uu.nl/~tel00101/FotoAlbum/RadioCorner/Sets/Phi2884.htm
en de EZ3 in een Franse radio:
https://webspace.science.uu.nl/~tel00101/FotoAlbum/RadioCorner/Sets/Bfr38.htm
Die ik ook al 25 jaar niet meer heb…. Ik vond het een obscuur pitje toen! Helaas weet ik niet meer echt of er een aparte gloeiwikkeling voor deze buis was (denk het niet). Twee 1N4007 diodes in een P-huls solderen was toen mijn eerste replicabuis-project.

indirect versus direct verhitte buizen

door Onno ⌂ @, 12.10.2024, 20:12 (40 dagen geleden) @ gerard
Bewerkt door Onno, 12.10.2024, 20:45

in het schema van de GM2884 op je site staat een EZ80. Met een eigen gloeiwikkeling. En ECH81 ipv ECH21.
Er zijn verschillende versies van. Documentatie van jouw versie met EZ2 en ECH21 staat op de site van
Frank Philipse

--
Vriendelijke groeten,
Onno

indirect versus direct verhitte buizen

door gerard ⌂ @, Zeist, 12.10.2024, 20:24 (40 dagen geleden) @ Onno

in het schema van de GM2884 op je site staat een EZ80. Met een eigen gloeiwikkeling. En ECH81 ipv ECH21.

Die meetzender is later met noval buizen gemaakt en het schema is van die latere versie. Voor de reparaties die nodig waren, kon ik het gelukkig goed gebruiken.
Op de foto kun je wel zien dat ik de oudere dikke buizen erin had. Ik denk dat Philips dezelfde spoelen en trafo's is blijven gebruiken als in de oude versie en vermoed dat de EZ2 ook op een aparte wikkeling gloeide.

indirect versus direct verhitte buizen

door hans @, Hoorn, 12.10.2024, 20:41 (40 dagen geleden) @ gerard

in het schema van de GM2884 op je site staat een EZ80. Met een eigen gloeiwikkeling. En ECH81 ipv ECH21.


Die meetzender is later met noval buizen gemaakt en het schema is van die latere versie.

Op mijn operatietafel ligt een GM2884 met een paar kleine storinkjes. Het is een eerste model, dus met 2x ECH21 en een EZ2, maar toch gebouwd volgens het schema van de /02.

hans

--
raaf apenstaart multiweb punt nl

indirect versus direct verhitte buizen

door Onno ⌂ @, 18.10.2024, 17:24 (34 dagen geleden) @ gerard

Aardig detail: de kostenafweging die de fabrikanten maakten rond de eigen gloeiwikkeling voor buizen met een hogere spanning op de kathode.

Ik ben bezig met een PM5320 meetzender.
Philips heeft hier de EZ80 gelijkrichter en de PCL82 regelbuis van de voeding allebei een eigen gloeiwikkeling gegeven.
In een radio zetten ze de EZ80 op dezelfde gloeiwikkeling als de rest van de buizen.
In een duur meetinstrument mocht de voedingstrafo blijkbaar wat meer kosten.
De PCL82 met 16V gloeispanning is natuurlijk een geval apart, maar een ECL82 kan hier helemaal niet omdat de kathode op +175V staat (en hoger kort na inschakelen) en hij maximaal 100V tussen kathode en gloeidraad mag hebben.

--
Vriendelijke groeten,
Onno

indirect versus direct verhitte buizen

door Anton van den Oever @, Hazerswoude-dorp, 18.10.2024, 20:52 (34 dagen geleden) @ Onno

De PCL82 met 16V gloeispanning is natuurlijk een geval apart, maar een ECL82 kan hier helemaal niet omdat de kathode op +175V staat (en hoger kort na inschakelen) en hij maximaal 100V tussen kathode en gloeidraad mag hebben.

Natuurlijk is het de bedoeling dat je zaken binnen de spec's gebruikt, maar soms kunnen die ook wel eens wat ruimer worden geïnterpreteerd.
Ik heb jarenlang een zelfbouw regelbaar voedingkje gebruikt (uit het boekje Meetinstrumenten van Dirksen), de gebruikte transformator had maar één 6,3 V wikkeling waarvan 1 zijde geaard was.
De serie regelbuis was een EL84 waarvan de gloeidraad op de zelfde wikkeling zat als de EF80 en ook nog naar buiten was gevoerd voor extern gebruik.
Voor de EL84 geld ook max. 100 V tussen kathode en gloeidraad.
Ten tijde van de bouw van het voedingkje was ik mij er echt nog niet van bewust (en van nog veel meer niet ;-)) dat er maar 100 V tussen de kathode en gloeidraad mocht staan
Het voedingkje was een beetje aangepast en ging tot 300 V, toch heeft het (ondanks vele "martelingen" ) jarenlang dienst gedaan zonder ooit een probleem met doorslag op dit punt.
m.vr.gr.
Anton van den Oever

indirect versus direct verhitte buizen

door MarcelvdG @, 18.10.2024, 22:02 (33 dagen geleden) @ Anton van den Oever

[image]

In de Philips Technical Review, wat voor zover ik weet de Engelse vertaling van het Philips Technisch Tijdschrift is, heeft in december 1956 een artikel over bedrijfszekerheid van buizen gestaan (Rodenhuis, Santing en Van Tol, "The life and reliability of valves", Philips Technical Review, vol. 18 (1956-1957), nummer 7, blz. 181...216, december 1956). Het is ergens op internet te vinden, al weet ik niet meer waar.

Op bladzijde 188 hebben ze het over gloeidraad-kathodedoorslag: op de punten waar de isolatie van de gloeidraad in contact komt met het buisje van de kathode, treedt er elektrolyse van de alumina isolatie op, daar komt dan weer zuurstof bij vrij die het wolfraam oxideert en daardoor ontstaat er op de lange termijn een geleidend pad van wolfraamoxide dwars door de isolatie. Dat geldt althans als de gloeidraad positief is ten opzichte van de kathode. Is de kathode juist positief ten opzichte van de gloeidraad, dan oxideert het nikkel van het kathodebuisje. Aangezien die reactie langzamer gaat, mogen buizen vaak een hogere spanning tussen gloeidraad en kathode hebben met de kathode positief dan met de gloeidraad positief.

indirect versus direct verhitte buizen

door Robert Gribnau ⌂ @, Konongo, Ghana, 19.10.2024, 20:04 (33 dagen geleden) @ MarcelvdG

De Engelse versie is hier te bekijken/downloaden:

Philips Technical Review

De Nederlandse versie is hier te bekijken/downloaden:

Philips Technisch Tijdschrift

--
Groet,
Robert

indirect versus direct verhitte buizen

door Anton van den Oever @, Hazerswoude-dorp, 19.10.2024, 22:41 (32 dagen geleden) @ Robert Gribnau

En in geweldige kwaliteit, top :OK:
m.vr.gr.
Anton van den Oever

indirect versus direct verhitte buizen

door Onno ⌂ @, 20.10.2024, 21:36 (31 dagen geleden) @ MarcelvdG

Dat is een interessant stukje informatie.
En ik maar denken dat die metalen en keramiek in vacuüm chemisch stabiel waren.

--
Vriendelijke groeten,
Onno

indirect versus direct verhitte buizen

door Onno ⌂ @, 20.10.2024, 21:37 (31 dagen geleden) @ Anton van den Oever

Diezelfde voeding heb ik ook gebouwd en hij is nog altijd in gebruik.

--
Vriendelijke groeten,
Onno

indirect versus direct verhitte buizen

door Piet van der Pol @, Alblasserdam, 12.10.2024, 09:23 (40 dagen geleden) @ ejrietbergen

Maar ja, dat zijn audiofielen...

Geeft niet alleen mooi geluid, maar ook mooi licht. Niks mis mee toch?

Piet

[image]

indirect versus direct verhitte buizen

door ejrietbergen ⌂ @, Schiermonnikoog, 12.10.2024, 10:13 (40 dagen geleden) @ Piet van der Pol

Hoi Piet

Het ziet er inderdaad schitterend uit, en het spaart
grote hoeveelheden gas of huisbrandolie, wat ook een
voordeel is als je groene stroom gebruikt;)

Ik denk alleen dat het jammer is dat de buis direct
verhit is in plaats van dat hij een wat verder ontwikkelde
kathode heeft.

Ben jij ooit een indirect verhitte eindtriode tegengekomen?

Veel luisterplezier, vrgr, EJ

--
We hebben allemaal twee levens. Het tweede begint als we ons realiseren dat we er maar één hebben.

indirect versus direct verhitte buizen

door Robert Gribnau ⌂ @, Konongo, Ghana, 12.10.2024, 10:44 (40 dagen geleden) @ ejrietbergen

Een voorbeeld van een indirect verhitte eindtriode:

6A5G Sylvania

--
Groet,
Robert

indirect versus direct verhitte buizen

door ejrietbergen ⌂ @, Schiermonnikoog, 12.10.2024, 11:04 (40 dagen geleden) @ Robert Gribnau

Hoi Robert

Ja, aparte kathode, maar wel weer doorverbonden met de gloeidraad.
Lijkt me lastig met een negatieve roosterspanning van 45 Volt.
Ik kende deze nog niet, hartelijk dank.

vrgr, EJ

--
We hebben allemaal twee levens. Het tweede begint als we ons realiseren dat we er maar één hebben.

indirect versus direct verhitte buizen

door Piet van der Pol @, Alblasserdam, 12.10.2024, 11:33 (40 dagen geleden) @ ejrietbergen

Ik heb meer dan 10 balansversterkers ontworpen en gebouwd met indirect verhitte (eind)triodes. De types zijn: 6AS7, 6C33C-B, 5998, 6080, 6336A/B, A2293.
Dus enige ervaren met indirect verhitte triodes heb ik ook wel.

Piet

indirect versus direct verhitte buizen

door ejrietbergen ⌂ @, Schiermonnikoog, 12.10.2024, 12:01 (40 dagen geleden) @ Piet van der Pol

Ja die 6S33S kende ik uit de literatuur, dat is echt een straalkachel.

Dank voor de overige types die ik nog niet kende.

vrgr, EJ

--
We hebben allemaal twee levens. Het tweede begint als we ons realiseren dat we er maar één hebben.

indirect versus direct verhitte buizen

door Maarten Bakker ⌂ @, Haarlem / Delft, 12.10.2024, 12:38 (40 dagen geleden) @ ejrietbergen
Bewerkt door Maarten Bakker, 12.10.2024, 12:46

Dankje voor het afsplitsen, interessant onderwerp.

Bij de Franse variant van de genoemde buis was er nog wel een interne elektrische verbinding tussen de gloeidraad en de kathode, dus dat doet het voordeel van de scheiding weer te niet.

Andere dingen die denk ik meespelen, zijn de isolatiesterkte tussen de kathode en de gloeidraad (valt nog mee als je een positieve uitgangsspanning genereert), en dat een direct verhitte buis een stuk sneller opwarmt. Ik denk dat het goed is dat de kathode al op volle emissiesterkte is op het moment dat het toestel stroom begint te trekken.

Schiet me opeens te binnen... Waarom zou je een kathode gebruiken en die dan elektrisch aan de gloeidraad hangen. Ik denk omdat een losse kathode, dus indirect verhit systeem, een grotere emissie-oppervlakte heeft.

indirect versus direct verhitte buizen

door Herm Willems @, Maastricht, 12.10.2024, 12:52 (40 dagen geleden) @ Maarten Bakker

Maar een nadeel van een direct verhitte netgelijkrichter is wel dat de voedingselco gedurende een aantal seconden een hogere spanning moet kunnen hebben dan de normale bedrijfsspanning.

indirect versus direct verhitte buizen

door Maarten Bakker ⌂ @, Haarlem / Delft, 12.10.2024, 20:42 (40 dagen geleden) @ Herm Willems

Inderdaad. Vroeger was dat een specificatie die ook nadrukkelijk bij veel elco's vermeld stond. Moderne elco's kunnen er soms ook wel tegen, maar dat is wel iets waar je bij het dimensioneren op moet letten. Bij een 350V voeding zou ik liefst een 450V elco inzetten.

indirect versus direct verhitte buizen

door willem kombi @, badhoevedorp, 13.10.2024, 18:45 (39 dagen geleden) @ Herm Willems

Dat klopt, Eerder in deze draed: de gelijkrichterbuis vervangen door twee 1N4001 diodes.
Dit betekend dat meteen na het inschakelen de hoogspanning op de topwaarde staat. Bij juke-boxen kom je dat ook tegen.
Een relais zorgt er daar voor dat de hoogspanning naar de buizen onderbroken is als er geen plaat speelt.
De 6L6-en draaien in die versterkers op 400 volt. topspanning dan 550 volt.

indirect versus direct verhitte buizen

door Jan Bus @, Amersfoort, 12.10.2024, 13:37 (40 dagen geleden) @ ejrietbergen

Vroege indirect verhitte gelijkrichters EZ1, EZ2 en FZ1 zijn rond 1935 op de markt gebracht en waren in eerste instantie bedoeld als gelijkrichterbuis in autoradio's. De FZ1 was voor toepassing bij 12 Volt accu's. Omdat de gloeidraden van alle buizen uit dezelfde accu gevoed moeten worden, is een direct verhitte gelijkrichter niet mogelijk.

Groet, Jan

indirect versus direct verhitte buizen

door Herm Willems @, Maastricht, 12.10.2024, 15:12 (40 dagen geleden) @ Jan Bus

Philips kwam inderdaad rond deze tijd met een (complete) lampenserie voor autoradio's Jan, de EZ1 en FZ1 maakten daar ook deel van uit. Om helemaal precies te zijn, dat was in 1934. Maar de EZ2, EZ3 en de (nu zeldzame) EZ4 verschenen pas in 1937 voor het eerst in de Philips lampenboekjes. Maar dat terzijde. :)

indirect versus direct vehitte buizen

door Adelbert @, 14.10.2024, 07:25 (38 dagen geleden) @ ejrietbergen

Hoi,
Mischien niet bekent, maar die franzen hadden ook een beeldbuis met directe verhitting!:-(
Wat was die rede?
Het is een kleijn rond buisje voor de Sonora TV-3 / Octal-voet, (jaar 1950-1951).
Ik heb 2 stuks van deze TV.
Ik ben aan het overnadenke, welk security-schakeling ik voor deze beeldbuis bouw.
https://www.radiomuseum.org/r/sonora_tv3_441_lignes.html
Deze beeldbuis heeft geen naam, maar ik heb ergens nog een artike speciaal over deze buis!
Was nooit in een andere TV gebruikt!

Groeten,
Adelbert:OK:

indirect versus direct vehitte buizen

door Jeroen Visser @, Eindhoven, 14.10.2024, 13:28 (38 dagen geleden) @ ejrietbergen

Een ander verschijnsel wat ik in deze draad nog niet voorbij heb zien komen speelt zich af bij direct verhitte buizen met gelijkstroom gevoede gloeidraad zoals bijvoorbeeld de DF91.
In dit geval is het spanningsverschil tussen kathode (=gloeidraad) en stuurrooster aan de ene zijde van de gloeidraad 1,5V hoger dan aan de andere kant! Dus kan er geen sprake zijn van een eenduidige negatieve roosterspanning op G1 ??? Hoe zit dat?[image]

indirect versus direct vehitte buizen

door ejrietbergen ⌂ @, Schiermonnikoog, 14.10.2024, 13:53 (38 dagen geleden) @ Jeroen Visser

Hoi Jeroen

Je schrijft:
Bij bijvoorbeeld een DF71:

In dit geval is het spanningsverschil tussen kathode (=gloeidraad) en stuurrooster aan de ene zijde van de gloeidraad 1,5V hoger dan aan de andere kant! Dus kan er geen sprake zijn van een eenduidige negatieve roosterspanning op G1 ??? Hoe zit dat?

Ik denk dat de elektronen-emissie (die tenslotte afhankelijk is van de temperatuur) over de hele gloeidraad hetzelfde is.
En aangezien de gloeidraad dubbel zit (van de bodem naar de top van het elektrodenpakket en terug), is het elektrisch veld ook overal gelijk: bovenin is de potentiaal van de gloeidraad de kathodespanning plus 2 x de halve gloeispanning en onderaan de kathodespanning plus de hele gloeispanning + 0. Het resultaat is overal dezelfde verschilpotentiaal tussen Kathode en stuurrooster.

Veel effect verwacht ik dus niet. Maar ik ben benieuwd wat de forumleden van deze theorie vinden;)

vrgr, EJ

--
We hebben allemaal twee levens. Het tweede begint als we ons realiseren dat we er maar één hebben.

indirect versus direct vehitte buizen

door Piet van der Pol @, Alblasserdam, 14.10.2024, 14:29 (38 dagen geleden) @ ejrietbergen

Los van de theorie, een praktijk testje met een 3A5 buisje geeft ongeveer een factor 1,5 verandering in de anodestroom, als alleen de polariteit van de gloeispanning omgewisseld wordt. De spanning over de gloeidraad is dus wel degelijk van invloed. Bij de specificatie van D-buizen wordt ook altijd de polariteit, waarbij gemeten is, aangegeven.

Piet

indirect versus direct vehitte buizen

door Anton van den Oever @, Hazerswoude-dorp, 14.10.2024, 19:32 (38 dagen geleden) @ ejrietbergen

Veel effect verwacht ik dus niet. Maar ik ben benieuwd wat de forumleden van deze theorie vinden.

Wat de forumleden ervan vinden is niet interessant, wel wat erover aangetoond en beschreven is.
Bij buizen welke specifiek voor batterijgebruik bedoeld zijn is het eenvoudig, de karakteristiek(en) gelden bij de daarbij vermelde polariteit.
Bij buizen bedoeld voor wisselstroom gloeispanning, zoals bijvoorbeeld een E443H moet je de negatieve roosterspanning corrigeren met de halve gloeispanning om op het zelfde resultaat uit te komen.
Een interessant stukje hierover met goede uitleg en de curves bij de verschillende gloeispanningen erbij vindt je hier: KLIK
m.vr.gr.
Anton van den Oever

indirect versus direct vehitte buizen

door gerard ⌂ @, Zeist, 14.10.2024, 14:52 (38 dagen geleden) @ Jeroen Visser

Een ander verschijnsel wat ik in deze draad nog niet voorbij heb zien komen speelt zich af bij direct verhitte buizen met gelijkstroom gevoede gloeidraad zoals bijvoorbeeld de DF91.
In dit geval is het spanningsverschil tussen kathode (=gloeidraad) en stuurrooster aan de ene zijde van de gloeidraad 1,5V hoger dan aan de andere kant! Dus kan er geen sprake zijn van een eenduidige negatieve roosterspanning op G1

Daar merkte je als gebruiker, en zelfs als bouwer niet heel veel van. Er was bij de constructie van de buis wel rekening mee gehouden en, zoals Piet ook al opmerkt, het was belangrijk op welke pin je de plus en de min van de gloeivoeding zette.
In de Philips ontwerplabs en opleiding werd dit wel besproken, en je kunt hiervoor het boekje Electronenbuizen voor batterijontvangers. 197 blz. (Philips Technische Bibliotheek) van Rodenhuis bekijken. Voor NVHR-leden, het staat in de online bibliotheek.
Daarin staat op p141 deze beschouwing:

[image]

Met het toenemen van de roosterspanning naar het positieve eind, bedoelen ze denk ik dat aan de positieve kant van de gloeidraad het verschil met het rooster groter is, want het rooster is negatief tov de kathode.

RSS Feed van deze thread
powered by my little forum