Omdat het bij geluid gaat over piekvermogen (muziekvermogen versus RMS-vermogen waarbij dat laatste niets met Zuid-Molukkers te maken heeft) dat doorgaans hooguit secondenlang geleverd hoeft te worden, kan de versterker dit uit de afvlakelco trekken. Het behoeft geen betoog dat het continuvermogen dan een stuk lager is.

Als je denkt dat het daar vroeger erg mee gesteld was, moet je voor de grap eens vragen naar het PMPO vermogen van goedkope moderne versterkers (PC-boxjes met een TDA2822 die 250 watt kunnen leveren bij een opgenomen vermogen van 5 watt enzo).

Paul,

Het geleverde vermogen is altijd minder dan het opgenomen vermogen, anders zou het rendement meer dan 100% zijn en dat kan natuurlijk niet.

Maar bij een balanseindtrap kan de ruststroom (dat is de stroom die door de eindbuizen loopt) lager zijn dan de stroom bij volle uitsturing. Op die manier is het mogelijk om het rendement van de versterker (dat is de verhouding tussen het afgegeven vermogen en het opgenomen vermogen) en het afgegeven vermogen zelf te verhogen. In de Philips BX692A is deze techniek toegepast.

De verschillende instellingen bij een versterker worden aangegeven als Klasse A, Klasse B enz. In oude radio's komt Klasse A het meeste voor. Hierbij loopt altijd dezelfde gemiddelde stroom door de buizen. Deze schakeling heeft een laag rendement, nog geen 50%. De versterker trekt altijd evenveel stroom, of er nu geluid uit de radio komt of niet.

Bij klasse B loopt er in rust geen stroom door de buizen. Pas wanneer er geluid uit de radio komt gaat er stroom lopen. Hierdoor is het rendement een stuk hoger, en het uitgangsvermogen ook. Er is wel een probleem, het is vrij lastig om een dergelijke versterker vervormingsvrij te maken.

Daarom zie je bij balansversterkers vaak de Klasse AB instelling, die zit tussen A en B in. Klasse AB1 zit dichter bij klasse A, terwijl AB2 dichter bij Klasse B komt.

De BX692A heeft een Klasse AB2 versterker. Dus in rust is het opgenomen vermogen laag, terwijl bij uitsturing de stroom door de buizen toeneemt. Het rendement van een Klasse AB2 versterker is vrij hoog, daardoor is het mogelijk om meer geluid met minder opgenomen vermogen te produceren. Nadeel is eigenlijk alleen de extra ingangstransformator.

--
http://www.hupse.eu/radio

Hallo John,

Hier ben jij mij even kwijt. Mijn simpele geest zegt mij dat afgegeven vermogen minimaal gelijk is aan opgenomen vermogen.

Ik kan het dus even niet volgen dan je met minder input meer output kan genereren.

Groet,
Paul

Het maximum vermogen wordt niet altijd geleverd. Een eindtrap die bijv. 10 watt kan leveren, zal bij een normaal audiosignaal, gemiddeld slechts één achtste deel aan vermogen leveren, dus gemiddeld zo´n 1,25 watt. Je kunt een versterker daarop dus ontwerpen. Zowel de voedingstransformator en de gelijkrichter kunnen gedurende korte tijd best wat meer vermogen leveren, zonder dat daardoor de transformator overhit raakt, of de gelijkrichter defect. Het ingangsvermogen is dus kennelijk kleiner dan het geleverde uitgangsvermogen. We praten echter over gemiddelde vermogens. Ook in de hedendaagse versterkerontwerpen zie je dit. Het is daar nog verder uitgekiend. Dat is ook de reden dat heel vaak versterkers uit gewone stereosets jarenlang prima functioneren en dan tijdens een stevig feestje de geest geven. Zeker als de versterker gedurende lange tijd veel vermogen moet leveren, komt hij van alles te kort, de trafo is te klein en gaat er thermisch uit (de ingebouwde thermozekering) of de koeling van de eindtrap laat het afweten. Ook professionele versterkers worden tegenwoordig zo ontworpen. Dat houdt in dat tijdens testprocedures, niet meer een constante sinustoon mag worden toegevoerd, maar dat dit dient te geschieden in burst mode, waarbij het gemiddelde vermogen dus aanzienlijk lager ligt. Dat alles heeft natuurlijk te maken met de kostprijs van de onderdelen.

Het voorgaande heeft niets te maken met muziek- en continuevermogen. Het verschil daar is alleen aanwezig in versterkers met een niet gestabiliseerde voeding. Het fenomeen speelt voornamelijk bij transistorversterkers. Als de versterker niet wordt uitgestuurd, zal de voedingsspanning hoger zijn dan bij volle uitsturing. Het duurt even voordat de laagste spanning bereikt wordt, door de capaciteit van de elco´s. Gedurende die tijd kan er dus (veel) meer vermogen geleverd worden. Bij muziek zullen de elko´s nauwelijks ontladen en dus ligt het muziek vermogen hoger dan RMS.

Dat een balanstrap met twee buizen de dubbele stroom trekt is ook niet helemaal juist. Een normale klasse A versterker met één buis, zal midden in de stroomkarakteristiek moeten worden ingesteld, omdat de stroom zowel toe als af moet kunnen nemen. Bij een balansversterker hoeft elke buis alleen maar een stroomtoename moeten geven. De buizen kunnen dus onderin de karakteristiek worden ingesteld en de ruststroom is derhalve een stuk kleiner.

Helemaal afwijkend voor dit forum is wat in de sterkstroom techniek gebruikelijk is. Daar hebben ze een soortgelijk fenomeen, nl de factor gelijktijdigheid. Zo kun je dus een installatie begroten, die minder kan leveren dan het vermogen van alle aangesloten apparaten. De uitleg hierover ligt geheel buiten het bestek van dit forum en geînteressseerden zouden eens kunne googlen op gelijktijdigheid bij het ontwerpen van elektrische installaties.

Henk Roovers