Ben je er nog, Ben? (Techniek Radio/TV)

door Henk vdB , 30.03.2010, 20:16 (5352 dagen geleden) @ Ben Dijkman

Ben,

voor een lampje van 60 watt op 230V kan je nagenoeg elk snoer dat qua isolatie geschikt is voor 230V gebruiken. De netspanning is hierbij zo hoog en de stroom zo klein dat het spanningsverlies over de kabel te verwaarlozen is.

Maar als je een relatief dunne kabel bedoeld voor netspanning zou gaan gebruiken om bijvoorbeeld 3 stuks 12 volt 20W halogeenlampjes aan te sluiten op een trafo van 12volt uit, dan kan het een probleem zijn. Was bij mij een praktijkervaring: een paar meter tweelingnetsnoer heeft al snel een weerstand van bijvoorbeeld 0,5 ohm. Dat lijkt weinig, maar bij een stroom van 5 ampere die er dan loopt heb je dan een spanningsval van 5A x 0,5ohm = 2,5 volt. Blijft er dus gemeten over de lampen slechts 9,5 volt over, te weinig om de lampen als halogeenlamp te laten werken, het zijn dan gewoon gloeilampen als het ware, zonder halogeen eigenschappen en dus zeer inefficient.

Misschien lijkt dit verhaal erg off-topic hier op dit forum, maar dat valt reuze mee: kijken we naar de gloeicircuits van parallel geschakelde gloeidraden van buizen, dan zitten we ook al vaak aan meerdere ampères stroom, bij een spanning van 6,3 volt. Een half ohm weerstand in een circuit waar bijvoorbeeld 4 ampere gloeistroom loopt geeft al een spanningsverlies van 2 volt, blijft er 4,3 volt voor de gloeidraden over, wat geen gewenste situatie is zoals je je zult kunnen voorstellen.

Iets soortgelijks gebeurt er bij luidsprekers met lange draden naar de versterker. Stroompieken geven veel spanningsval, zelfs bij een paar tiende ohm weerstand van de kabel. Dus is de kabel wel degelijk van belang voor een goede weergave, vooral voor wat de basweergave (= flinke stroompieken) betreft.
Hierbij is een hoogohmig systeem weer in het voordeel, want hierbij zijn de stromen door de luidspreker kleiner, maar de spanning erover is hoger (dus enkele volts verlies speelt dan geen grote rol meer). Dat is één van de redenen waarom bij PA-systemen vaak 100 volt systemen gebruikt worden, dan is de draaddikte niet zo belangerijk en kan je zonder probleem flink lange bekabeling gebruiken.

Henk