BX563A (Techniek Radio/TV)

door Alco Bouwense @, Vlissingen, 08.05.2010, 19:46 (5313 dagen geleden)

Hallo Medeforummers,

Op de laatste beurs te Driebergen nog een BX563A op de kop getikt.
Kast niet zo mooi en schaal niet aanwezig; kortom mooi donortoestel, dacht ik zo (ik had het toestel dubbel).
Ik heb het toestel bekeken, en dat bleek maagdelijk te zijn (trimmers gelakt en niet verdraaid).
Toch maar voorzichtig spanning er op gezet uit nieuwsgierigheid.
Het toestel speelde, maar voor een superhet met een trap hf-voorversterking vielen de resultaten qua gevoeligheid bar tegen.DC-instellingen van de buizen waren OK; weerstanden niet echt veel verlopen. Ratel-c vervangen, evenals de koppel-c naar de EBL21.
Het was het zoveelste toestel uit deze serie, die behoorlijk onder niveau presteert; dit toestel heeft mf-trafo's, die vooraf in de fabriek ingesteld zijn en kunnen later niet meer afgeregeld worden.
Ik heb de mf gecontroleerd met een meetzender en een oscilloscoop.
De avr heb ik buiten werking gesteld; de oscillator van de ECH21 mengbuis heb ik ook buiten werking gesteld.
Hierna heb ik het signaal van de meetzender met een c vam 1000 pf aangesloten op het stuurroster van de ECH21.
De spenning op de detectiediode van de EBL21 heb ik via een c'tje van 1 pf gemeten, om de laatste mf-trafo s33/s34 niet te verstemmen.
En wat bleek ?
de eerste mf-trafo piekte op 447 kHz; de tweede op 462 kHz.
Het blijkt, dat je deze mf-trafo's wel kan afregelen; weliswaar met kunst en vliegwerk.
1e mf-trafo (s24/s25 op hf chassis) bevat een poederijzer kerntje.
Dit is te verschuiven en is geborgd met was. Hiervoor moet je een 3 á 4 mm
gaatje op de bovenzijde van de spoelbus in het midden boren.
Chassis op z'n kop. zodat er geen boorspaantjes in de spoelbus vallen.
C'tje van de mf-trafo aan de onderkant voorzichtig wegbuigen.
Je kunt nu het kerntje verschuiven met veel moeite.
Dit geldt ook voor het 2e deel van de 1e mf trafo (s28/s29/s30).
De tweede mf-trafo (s31/s32/s33/s34) moet je lossolderen, van het chassis af halen en de spoelbus open halen.
Bovenste c'tje even lossolderen en anders monteren.
Ook weer een gaatje boren in bovenkant spoelbus, zodat je, als alles gemonteerd is, ook weer bij de kerntjes kan; deze mf-trafo heeft onder en boven een kerntje).
Je moet de kerntjes voor het afregelen dus zo instellen, dat deze niet te ver naar onder en naar boven zitten.
Als je dan 452kHz toevoert aan het stuurrooster van de mengbuis en je regelt voorzichtig de mf af in de volgorde s34/s33/s32/s31 en daarna S30/s29/s28 - s25/s24, dan is de kans heel groot, dat je je toestel niet meer terug kent.
De gevoeligheid is nu uitstekend; wel opletten, of de mf nu niet te scherp gepiekt is.Ik geef toe;het is een heel gedoe, maar de moeite waard.
Ik herkende na deze vrij ingewikkelde acties mijn toestel niet meer terug.
Dijk van een toestel.
En aangezien dit het zoveelste toestel van dit type, welke gevoeligheidsproblemen geeft, denk ik dat heel het gebeuren rond de vooraf ingestelde mf-trafo's niet zo geweldig is.Ik heb sterk het vermoeden, dat dit voor meer toestellen met vooraf afgeregelde mf-trafo's geldt.
Denk aan BX560A, BX671A, 203U, 204U, 208U, 209U, BX272U.
Ik zal het bovenstaande zo gauw mogelijk met meetresultaten bevestigen.
Maar ik weet genoeg....
Mijn toestel is er heel erg beter van geworden.

:MUS:
Alco Bouwense

BX563A

door Paul Brouwer @, Haarlem, 08.05.2010, 21:11 (5313 dagen geleden) @ Alco Bouwense

Alco,

Ik heb hier 5 BX563A's en 1 BX560A staan welke ik volgens de reguliere methode op MF gecontroleerd heb. De verschillen bleken hooguit 1KHz te zijn.

Door deze radio's met de beschreven afregelprocedure af te regelen zijn deze toestellen tot zeer acceptabelle prestaties op te krikken.

Ik vraag mij echt af of je die kerntjes in de soepelbussen aan moet passen omdat daar de rillen in de metalen bussen waar mee de zelfinductie is vastgelegd nu ook niet verlopen zijn.

Grouwer,
Paul

--
[image]

BX563A

door Ed van der Weele † @, Zeist, 08.05.2010, 23:45 (5313 dagen geleden) @ Paul Brouwer

Ik heb hier 5 BX563A's en 1 BX560A staan welke ik volgens de reguliere methode op MF gecontroleerd heb. De verschillen bleken hooguit 1KHz te zijn.

Paul, je maakt me erg nieuwsgierig. Wat is de "reguliere" methode?
En dat verschil van 1 kHz; bij hoeveel dB was dat?

Door deze radio's met de beschreven afregelprocedure af te regelen zijn deze toestellen tot zeer acceptabelle prestaties op te krikken.

[image] (documentatie BX563A)

Wat heb je dan afgeregeld als je de kerntjes niet kan bereiken?

Ik vraag mij echt af of je die kerntjes in de soepelbussen aan moet passen omdat daar de rillen in de metalen bussen waar mee de zelfinductie is vastgelegd nu ook niet verlopen zijn.

Die rillen verlopen ook niet, tenzij het aluminium vloeibaar wordt :-)
Het probleem is dat de bandfilters buiten de schakeling zijn ingesteld en dus niet op de individuele radio zijn afgeregeld.
Maar als jij een methode kent, zoals je schrijft, om de middenfrequentbandfilters toch af te kunnen regelen (anders dan de methode die Alco beschrijft) heb ik daar erg veel belangstelling voor.

BX563A

door Paul Brouwer @, Haarlem, 09.05.2010, 10:14 (5312 dagen geleden) @ Ed van der Weele †

Ik heb hier 5 BX563A's en 1 BX560A staan welke ik volgens de reguliere methode op MF gecontroleerd heb. De verschillen bleken hooguit 1KHz te zijn.


Paul, je maakt me erg nieuwsgierig. Wat is de "reguliere" methode?
En dat verschil van 1 kHz; bij hoeveel dB was dat?

Zoals in de servicedoc van elke BX??? beschreven staat. Via een C van 33nF een signaal van 452KHz aan g1H van de mengbuis toevoeren. In dit geval hang je een scoop aan de laatste MF-travo (secundair) en voer je langzaam het signaal van b.v. 440KHz op naar b.v. 460KHz en kijk je wanneer je de maximale doorlaat hebt en weet je op hoeveel KHz het MF van die vooraf ingestelde spoelen staat.

Door deze radio's met de beschreven afregelprocedure af te regelen zijn deze toestellen tot zeer acceptabelle prestaties op te krikken.


[image] (documentatie BX563A)

Wat heb je dan afgeregeld als je de kerntjes niet kan bereiken?

Ik heb het wat dit aangaat niet over het MF maar over het afregelen HF- en oscilatiekringen.

Ik vraag mij echt af of je die kerntjes in de soepelbussen aan moet passen omdat daar de rillen in de metalen bussen waar mee de zelfinductie is vastgelegd nu ook niet verlopen zijn.


Die rillen verlopen ook niet, tenzij het aluminium vloeibaar wordt :-)
Het probleem is dat de bandfilters buiten de schakeling zijn ingesteld en dus niet op de individuele radio zijn afgeregeld.
Maar als jij een methode kent, zoals je schrijft, om de middenfrequentbandfilters toch af te kunnen regelen (anders dan de methode die Alco beschrijft) heb ik daar erg veel belangstelling voor.

Het lijkt mij dat er een verhouding zal zijn tussen stand van aanwezige kernen en de aangebrachte rillen. Als deze MF-trafo's niet correct functioneren, kan je ze beter vervangen door afregelbare MF-trafo's.

Groet,
Paul

--
[image]

BX563A

door Ed van der Weele † @, Zeist, 09.05.2010, 21:57 (5312 dagen geleden) @ Paul Brouwer
Bewerkt door Ed van der Weele †, 09.05.2010, 22:28

Ik heb hier 5 BX563A's en 1 BX560A staan welke ik volgens de reguliere methode op MF gecontroleerd heb. De verschillen bleken hooguit 1KHz te zijn.


Paul, je maakt me erg nieuwsgierig. Wat is de "reguliere" methode?
En dat verschil van 1 kHz; bij hoeveel dB was dat?


Zoals in de servicedoc van elke BX??? beschreven staat. Via een C van 33nF een signaal van 452KHz aan g1H van de mengbuis toevoeren. In dit geval hang je een scoop aan de laatste MF-travo (secundair) en voer je langzaam het signaal van b.v. 440KHz op naar b.v. 460KHz en kijk je wanneer je de maximale doorlaat hebt en weet je op hoeveel KHz het MF van die vooraf ingestelde spoelen staat.

Het is me duidelijk. De standaardprocedure die door Philips 60 jaar geleden in de documentatie is geschreven en door sommige service-werkplaatsen kon worden uitgevoerd. (Lang niet alle service-werkplaatsen beschikten over een toen dure meetzender).

Door deze radio's met de beschreven afregelprocedure af te regelen zijn deze toestellen tot zeer acceptabelle prestaties op te krikken.


[image] (documentatie BX563A)

Wat heb je dan afgeregeld als je de kerntjes niet kan bereiken?


Ik heb het wat dit aangaat niet over het MF maar over het afregelen HF- en oscilatiekringen.

Ik vraag mij echt af of je die kerntjes in de soepelbussen aan moet passen omdat daar de rillen in de metalen bussen waar mee de zelfinductie is vastgelegd nu ook niet verlopen zijn.


Die rillen verlopen ook niet, tenzij het aluminium vloeibaar wordt :-)
Het probleem is dat de bandfilters buiten de schakeling zijn ingesteld en dus niet op de individuele radio zijn afgeregeld.
Maar als jij een methode kent, zoals je schrijft, om de middenfrequentbandfilters toch af te kunnen regelen (anders dan de methode die Alco beschrijft) heb ik daar erg veel belangstelling voor.


Het lijkt mij dat er een verhouding zal zijn tussen stand van aanwezige kernen en de aangebrachte rillen.

Die relatie is er uiteraard, want beide beïnvloeden de zelfinductie van de spoelen.

Als deze MF-trafo's niet correct functioneren, kan je ze beter vervangen door afregelbare MF-trafo's.

Dat is voor de originaliteit van de radio niet de beste oplossing.
Bovendien is het voor een doorgewinterde technicus een uitdaging om een fabrieksproduct beter te doen functioneren dan de fabriek het destijds afleverde. En dat zou het eigenlijk voor elke hobbyist moeten zijn.
Met de goedkope tweedehands meetinstrumenten die tegenwoordig te krijgen zijn, wordt die uitdaging er alleen door vereenvoudigd.
Zelfs met eenvoudige middelen als een service-oscillator/meetzender, een gevoelige meter en een vel millimeterpapier is heel eenvoudig een doorlaatkromme van de middenfrequentversterker op te tekenen.

Het vervangen van een niet goed afstembare of kapotte spoel, of zelfs het overzetten van een heel chassis zoals ik wel eens lees, is wel de meest gemakzuchtige weg. Goed als het binnen een commerciële werkplaats gebeurt waar elke minuut geld kost, maar als hobbyist heb ik daar geen vrede mee. De technische uitdaging ontbreekt geheel.
Ik vind het net zoiets als naar een lampenwinkel stappen om een nieuwe armatuur uit te zoeken als alleen het peertje kapot is :-(

BX563A

door J.Post @, Brisbane, 09.05.2010, 07:01 (5312 dagen geleden) @ Alco Bouwense

Dat klopt Alco.

In een restauratie artikel wat ik heb geschreven in het NVHR blad
over de 208U, heb ik dat ook al aangehaald.
Verschuivingen ontstaan soms door de bedradings, en buis capaciteit
wat bij iedere ontvanger nu eenmaal niet gelijk is.
Om de spoel los te halen, of een gaatje in de bus boren,geef ik liever de
voorkeur aan om de MF spoel te vervangen door een die men kan afregelen.
Vroeger moest ik van mijn baas deze vooraf ingestelde MF spoelen ook
vervangen, waardoor het apparaat vaak veel gevoeligger de werkplaats weer verliet.

Jan.

BX563A

door Alco Bouwense @, Vlissingen, 09.05.2010, 10:49 (5312 dagen geleden) @ J.Post

Hallo Jan,

Ik vond het gewoon heel leuk om dit uit te proberen.
Het verschil was fenominaal.
En inderdaad heb ik jouw artikel in het RHT over de 208U gelezen.
Verklaart een heleboel.
Wat de 1e mf-trafo van de BX560A betreft; dit is een gedeelde mf-trafo met één deel op het hf-chassis en een deel (secundair) op het mf/lf-chassis met de benodigde koppelspoeltjes. Die zijn zomaar niet te vervangen door het instelbare type mf-trafo.
Ik heb nog een BX560A-chassis met een matige gevoeligheid.
Ik zal deze ook eens controleren; ik heb eeb spectrumanalyzer (oud type HP tot 40 mHz) en een goede meetzender. Ik zal er dan eens wat foto's van maken met spanningsniveaus van ingang mengtrap en uitgang mf-trafo bij detectiediode.
Bovendien kan ik ook de mf-bandbreedtekrommen laten zien.
Gewoon heel leuk om uit te proberen.
Wat me wel verbaast, Jan, is dat Philips met deze wanprestatie weg kwam.
Ik vind dit een miskleun van de eerste orde.
Als je ziet, hoeveel beter de wat latere radio's, soms ook zonder hf-trap (uit 1948 bijv) presteren met de nieuwe bandfilters; onbegrijpelijk.
Zo, ik ben weer even bezig geweest...

En nu :MUS:

Alco Bouwense

BX563A

door J.Post @, Brisbane, 09.05.2010, 11:34 (5312 dagen geleden) @ Alco Bouwense

Beste Alco.

Het was allemaal een kwestie van geld.
Door vooraf ingestelde MF trafo's te gebruiken,
was het handelingen proces sneller, en dus goedkoper
te produceren.
Leuk om zo'n onderzoek te doen.

Met vr. groet,

Jan.

BX563A

door Ouwe Schipper @, Sassenheim, 10.05.2010, 03:05 (5312 dagen geleden) @ Alco Bouwense

Alles goed en wel,
Maar ik kan me slecht voorstellen dat Philips (in die tijd!) radio's in de winkels liet zetten die ver onder de maat presteerden. Als trouble shooter in hart en nieren ga ik ervan uit dat er in de loop van de tijd iets is misgegaan in zo'n toestel
Nico

BX563A

door Ed van der Weele † @, Zeist, 10.05.2010, 12:49 (5311 dagen geleden) @ Ouwe Schipper

Alles goed en wel,
Maar ik kan me slecht voorstellen dat Philips (in die tijd!) radio's in de winkels liet zetten die ver onder de maat presteerden. Als trouble shooter in hart en nieren ga ik ervan uit dat er in de loop van de tijd iets is misgegaan in zo'n toestel

Ver onder de maat is in deze context een rekbaar begrip. Want wat is die maat?
Bij de pret-elektronica van 30 jaar of langer geleden vind je nooit specificaties aangegeven over gevoeligheid of signaal/ruisverhouding. Daarmee kan je als consument nooit reclameren dat de gevoeligheid te laag is.

Het toestel ontvangt de Hilversumse zenders, de Belgische, de BBC en een paar Duitse zenders: hij doet het toch!?
Ik vermoed dat dit het antwoord van een fabrikant zou zijn.

BX563A

door Paul Brouwer @, Haarlem, 10.05.2010, 20:39 (5311 dagen geleden) @ Ed van der Weele †

Dit is precies waar het om ging. Ze deden het en als je meer wilde dan moest je er een meter of 10 antennedraad aan hangen. En dat met een HF-voorversterker. :-(
Het zijn simpele radio's met en redelijke ontvangst. Dat is wat men destijds wilde en dus ook kreeg. Okay, de ene wat minder dan de ander maar een kniesoor die daar op lette.

Groet,
Paul

--
[image]

BX563A

door Ed van der Weele † @, Zeist, 10.05.2010, 21:32 (5311 dagen geleden) @ Paul Brouwer
Bewerkt door Ed van der Weele †, 10.05.2010, 21:38

Dit is precies waar het om ging. Ze deden het en als je meer wilde dan moest je er een meter of 10 antennedraad aan hangen. En dat met een HF-voorversterker. :-(
Het zijn simpele radio's met en redelijke ontvangst. Dat is wat men destijds wilde en dus ook kreeg. Okay, de ene wat minder dan de ander maar een kniesoor die daar op lette.

Vandaar de uitdaging om het toestel beter te maken dan Philips ze destijds afleverde.
En daar is geen hoge-school-techniek voor nodig, alleen zorgen dat ze worden afgeregeld zoals het behoort: IN de schakeling. Wat Philips naliet om economische redenen.

Overigens denk ik dat die praktijken ook nu nog worden gebezigd.
Een mooi voorbeeld van de kluit bedonderen, hoewel ook al weer 40 jaar geleden, waren de pockettransistorsradio's met wel 8 transistors erin. Dat er een paar in zaten die als diode werden gebruikt en een andere die helemaal niet was aangesloten deed niet ter zake. Het ging immers om het aantal transistors. De gemiddelde consument merkte het toch niet.

BX563A

door Hans Steenman @, 09.05.2010, 07:20 (5312 dagen geleden) @ Alco Bouwense

Beste Alco,
de beschreven ingrepen zijn bewonderenswaardig, maar ook wel ingrijpend.
Heb je nog overwogen om de de MF trap met de hoogste frequentie met éen of twee uitwendige C'tjes terug te brengen naar de frequentie van de laagste?
Ik kan me voorstellen dat je dan hetzelfde bereikt, ook al is de MF frequentie in de radio dan niet precies meer volgens fabrieksopgave.

BX563A

door Ouwe Schipper @, Sassenheim, 09.05.2010, 10:03 (5312 dagen geleden) @ Hans Steenman

Daar zou ik ook voor gekozen hebben. Op die bandfilters zitten vaak ongelakte C'tjes die kunnen corroderen met capaciteit verlies tot gevolg
Nico

BX563A

door Alco Bouwense @, Vlissingen, 09.05.2010, 10:35 (5312 dagen geleden) @ Ouwe Schipper

Hallo Nico,

Inderdaad; het was een ingewikkelde kwestie.
Maar het was een donorchassis en daarom wel heel leuk om uit te proberen.
Andere c'tjes had ook gekund.
De originele c'tjes van 102 pf heb ik met een capaiciteitsmeter gecontroleerd.
Het verschil was hooguit 1 á 2 pf; dus OK.
Zie ook het commentaar van Jan Post.

:MUS:
Alco Bouwense

RSS Feed van deze thread
powered by my little forum