Hallo allemaal,

Deze vraag komt telkens weer bij mij naar boven als ik dit toestel zie of het ter sprake komt.

Om te beginnen vind ik het een foeilelijk gedrocht wat opgebouwd is uit de meest simpele materialen.
Ook de gebruikte techniek was verre van die tijd en sterk verouderd.
Daarnaast moest dat ding destijds toch nog ƒ 185,-- tot ƒ 200,-- kosten terwijl er andere toestellen geschikbaar
waren die 100 keer meer op een radio leken, een groter ontvangstbereik hadden en daarnaast nog goedkoper waren
dan die BX360A. Voorbeelden zijn b.v. de 209U, BX272U of de 658U.

Zo kijkend naar het radio-aanbod uit 1946/47 begin ik mij ook af te vragen of die "materiaalschaarste" in deze
echt een rol van betekenis gespeeld zal hebben.

Verder valt het mij op dat de prijzen van radio's rond die tijd explosief gestegen zijn, wat eerder aan de
explosief gestegen vraag naar radio's te wijten zal zijn dan een gebrek aan materialen.

Voor de oorlog was een radio al een statussymbool. Na de oorlog eveneens, tot de TV medio 50-er jaren zijn intrede
deed en tot statussymbool verheven werd.

Groet,
Paul

Nou, zelfs nu is het een zeer gewild toestel!!!!

Henk Roovers

Paul,

Ik heb me ook altijd afgevraagd of er wel materiaalschaarste was. In 1947 had men inderdaad betere en mooiere toestellen. Wat mooi of lelijk is kan je nu bijna niet meer oordelen, maar apart was de vormgeving wel.
De meeste radio's waren toen van bakeliet. Waarschijnlijk was er een tekort aan hout?

Maarten

--
Maarten Gudde

Hoi allemaal,

Plankradio foeilelijk? Klinkt wel wat ongenuanceerd

Duur? Jawel, Philips was niet gek Ze hebben decennia lang handig gebruik gemaakt van hun ijzersterke en diepgewortelde positie op de Nederlandse markt. Aanvang 1946 was er heus wel materiaalschaarste, met name hout. Wanneer je de BX360 bekijkt, is ze ook voornamelijk opgebouwd met veel vooroorlogse onderdelen. De mensen waren allang blij dat ze een redelijk "volwassen" radio konden kopen. Vergelijk een BX360 anders eens met een 208 of 209U...

Wat de materiaalschaarste van hout betreft: In ons huis uit 1947 bijvoorbeeld, daar zie je het zelfs nog goed in terug. De plafondbalken zijn duidelijk dunner dan later gebruikelijk, en liggen ook wat ver uit elkaar. Volgens een timmerman die hier destijds de boel heeft gerenoveerd. De boel is letterlijk "licht" geconstrueerd, ondanks dat het een middenstandswoning betrof.

In de jaren na de oorlog werd het al snel beter, maar toen liep de BX360 verkoop natuurlijk nog als een trein. Er zijn aardig wat aantallen van gebouwd, en je slacht géén kip met gouden eieren. Gezien de trein van nieuwe modellen in 1947/48, verwacht ik dat Philips toen inderdaad niet zo'n last meer had van materiaalschaarste. Maar onder het mom ervan kon men natuurlijk ook de prijs een beetje kunstmatig opdrijven. Er moest namelijk geld verdiend worden...

Groet,

Nico den Haak.

ik vind zelf de zingendeplank eigelijk wel een leuk ondwerp. iets wat ik erg lelijk vind zijn die overdreven franse radio's met veel goud verf kleur en weet ik veel wat voor poes pas wat er op zit voor 'n versiering. dan vond ik de toestellen van philips uit nederland toch mooier. ik denk zelf ook dat het puur was om gebrek aan grond stoffen. aangezien dat de radio industrie van philips in de oorlog plat heefd gelegen lijkt mij het ook dat er geen onderzoek werd gedaan naar verbeteringen voor de radio's. mischein dat dat ook nog wel mee gespeelt heefd. maar het valt mij op de sonora in de jaren 50 ook nog flink achter liep met linnen snoer aan de radio's en de buiszetting uit de jaren 30/40. dus frankrijk lie-p nog een heelstuk achter vergeleken met nederlandse toestellen.

Er zijn verschillende redenen. Dit is een van de eerste na-oorlogse toestellen dat op grote schaal geproduceerd werd en daarom ook een stuk gemakkelijker te bemachtigen was dan de mooiere broertjes, die waarschijnlijk later in 1946 op de markt kwamen. De Staleman heeft het dan al over de serie 1946/47. Verder was er grote armoede: Iedere gulden die je kon uitsparen was er één. De radio-winkels waren gewoon leeg; net als alle andere winkels. Er was een bonnensysteem om alle beschikbare goederen eerlijk over de mensen te verdelen. Misschien waren er wel wachtlijsten voor een radio (maar dat weet ik niet zeker). Werk was er in overvloed, maar je verdiende er niets mee. Er was aan alles gebrek: Er moest niet alleen een radio komen, maar ook nieuwe kleren, schoenen, meubels, etc..., want jarenlang was er niets te koop geweest. Letterlijk van alles moest vervangen worden. Veel mensen hadden in de oorlog al hun spaargeld uitgegeven op de zwarte markt om nog aan wat eten te komen. Bovendien was de radio een luxe artikel dat extra belast werd met de zgn. weelde-belasting. Ik ben opgegroeid in de jaren 50 en ik heb nog herinnering aan deze tijd dat het bezit van allerlei materiële allerminst vanzelfsprekend was. Tegen deze achtergrond moet je dan ook het verschijnsel van de plankradio BX360A plaatsen.

Jan

Er wordt denk ik wat te negatief gedaan over dit model.

Het was goedkoper dan de ook al beschikbare grote houten driebanders, maar bood daarentegen minder ontvangstmogelijkheden.
Het was weer duurder dan de kleine bakelieten toestelletjes, maar door de houten kast en grotere speaker stak het daar weer bovenuit in geluidskwaliteit.
Dus, rationeel gesproken kan iedereen de radio kopen die graag iets meer geld uitgeeft voor goede weergavekwaliteit, maar geen zin heeft om nog 50 gulden meer te betalen voor korte en lange golven, waar je misschien niet vaak naar luistert.

Dan, het uiterlijk. Ik weet, over smaak valt niet te twisten. Mooi en lelijk blijven altijd subjectief. Maar ik denk dat dit strakke uiterlijk door sommige radiokopers konden worden opgevat als een voorbode van een nieuw tijdperk. Vraag mensen maar eens naar hun mening over "De Avonden" van Reve... veel mensen snappen niet dat iemand het mooi kon vinden, maar alles moest op een of andere manier weer beginnen na de oorlog! Dan wil je best een radio kopen die er op de een of andere manier modern uitziet, die niet resoneert met het verleden, maar met de toekomst.

Er wordt wel gezegd dat de plankradio "kastloos" was vanwege materiaalschaarste. Nou kan het best zijn dat er wat minder hout in zit dan in een andere radio, maar als je alles bekijkt, scheelt dat volgens mij helemaal niet zoveel. Er is een fors grote voorplank natuurlijk, dan heb je ook nog de zijplankjes al zijn di van voren niet zo te zien. Bovenschot ontbreekt, maar daarvoor heb je weer meer achterwand nodig. De zijwanden zijn halfrond wat veel verlies geeft. Er waren in de na-oorlogse jaren ook wel kleine houten radios, bv de Erres ky485 of zo. Wie weegt eens een kast van deze radio en een plankkast? (Wel heb je natuurlijk veel minder luxe hout zoals fineer, het is allemaal waaibomen.)

Kom op jongens, niet zo negatief over die Plankradio.
Het was gewoon een radio die qua prestaties mooi paste tussen de goedkopere en de duurdere radios. En die er ook nog hartstikke leuk en modern uitzag! En wie het daar niet mee eens is... die mag zijn plank gratis bij mij komen inleveren!

Gerard.