ECL80 buizen parallel? (Techniek Radio/TV)
nieuw lid, dus ik wilde beginnen met me even voorstellen.
Alexander Verbeek, 16 jaar, woonachtig in Amsterdam.
groot liefhebber van Analoge audio (draaitafels, bandrecorders/cassetterecorders etc) maar daar komt ook wel digitaal bij, in m'n PC zit een "audiofiel" geluidskaart, en ik heb een gemodificeerde CD-speler.
ik ben gek van muziek uit de jaren 60, 70 en 80. rock, metal, reggae, ska, psychedelica, dub, ed. ik heb een hekel aan rap, pop en andere "moderne top-40 rommel" maar er wordt gelukkig ook nog redelijk wat goeie muziek geproduceerd, neem een voorbeeld aan Belle&Sebastian.
maargoed, laten wij overgaan naar de buizen vraag.
ik heb gisteren een Philips patroongenerator gevonden bij het afval, toen ik wat oude kasten de bak ik gooide. toen de beheerder even de andere kant op keek, snel in de auto gemikt.
thuis aangekomen opengemaakt, behoorlijk wat teerknollen, en vooral veel ECL80 buizen. mooie grote trafo en een leuk chassis.
ik heb het ding maar uit elkaar gehaald, want wat heb je nog aan een patroongenerator, en ik heb sterk het idee dat er nog zoveel van dit soort dingen rondslingeren die mensen niet aan de straatstenen kwijtraken.
(ik heb net voor een habbekrats een Philips GM6012 AC voltmeter in bezit gekregen, na een rondje nieuwe condensatoren en elco's werkt deze als nieuw en is heel handig om tapedecks mee af te regelen.)
ik heb nu het plan om een leuke buizenversterker te gaan bouwen van de onderdelen (plus nog een bak buizen die ik had liggen)
ik ben via een bandrecorderforum in contact gekomen met Laurens Visser, die hier niet ver vandaan woont en hier volgensmij ook zit. via hem hem ik al het nodige over buizen geleerd.
hij heeft nog een setje uitgangstrafo's liggen van een Philips b6x12a radio, inclusief 800 ohm breedbandspeakers.
nou ligt de primaire impendantie van deze trafo tussen de 5000 en 7000 ohm, en hebben de ECL80 buizen een anode impendantie van 25 kOhm.
Laurens kwam op het idee om er drie parallel te zetten, zodat de anode impendantie zakt tot 8 kOhm, wat met die trafo's zou moeten werken.
nou is de vraag, is het een kwestie van gewoon "draadjes bij elkaar knopen" of moeten er weerstanden tussen oid om de stroom te verdelen (ik ben beter bekend in transistorland, waar dat wel nodig is)
dan zit ik nog met de vraag, de ECL80 is een Triode en een Penthode in 1 buisje.
kan ik hier gewoon m'n lijnsignaal in stoppen (in alle 3 buizen) en dan de trafo eraan?
of moeten er nog ECCxx buisjes voor als voorversterker?
ik heb nog geen aansluitschema in m'n hoofd zitten, zouden jullie me daar mee kunnen helpen?
alvast bedankt!
Alexander.
ECL80 buizen parallel?
door Ouwe Schipper 
, Sassenheim, 13.03.2011, 13:49 (5005 dagen geleden) @ Alexander
Zo werkt het niet Alexander.....
Om uit te zoeken wat er met een ECL 80 kan moet je in de buizenboeken kijken. Daar zie je voor het pentode deel:
+ hoogspanning 170 volt (nogal weinig dus)
Aanpassings impedantie voor één pentode is 11 Kohm en dat is geen ècht probleem als je uitgangstrafo'tjes hebt van 5 à 7K primair. Dan kun je twee buisjes parallel schakelen; om te bereiken dat ze de stroom eerlijk delen geef je ze elk hun eigen kathodeweerstand (390 ohm) en de kathode- elco's laat je weg. De stuurroostertjes verbind je eenvoudig met elkaar door, evenals de schermroostertjes en de anoden.
Met de trioden kun je dan eigenlijk niets, omdat ze hun kathoden gemeenschappelijk met de pentoden hebben.
Of je voorversterking nodig hebt zal de praktijk moeten uitwijzen.
Zuc6
Nico
ECL80 buizen parallel?
door John Hupse † 
, Schoonhoven, 14.03.2011, 09:58 (5004 dagen geleden) @ Ouwe Schipper
je kan inderdaad per kanaal eenvoudig twee ECL80 pentodes parallel zetten op de door Nico aangegeven wijze.
Het is niet zo dat 170 volt de maximale spanning is voor een ECL80. Bijvoorbeeld een instelling bij 250 volt is goed mogelijk, de anodestroom is dan 14 mA per buisje bij een negatieve roosterspanning van -12,2 volt. Wanneer je twee buisjes parallel zet wordt de aansluitimpedantie 9000 ohm per kanaal.
Drie ECL80 buisjes parallel geeft een impedantie van 6000 ohm, in dat geval doen de drie buisjes vrijwel hetzelfde als één EL84. De stroom die de versterker trekt is bij 2x 3 buisjes wel opgelopen tot 100 mA, hiermee moet je rekening houden bij de keuze van de voedingstrafo, de gelijkrichter en de uitgangstrafo's.
Twee maal ECL80 per kanaal (totaal dus 4 buisjes) geeft al een maximaal uitgangsvermogen van 2x 3 Watt en is in dit geval de beste oplossing, denk ik.
De triode's van de ECL80 buizen zijn gewoon te gebruiken. De kathode van de buis wordt hiervoor met de nul verbonden, de negatieve roosterspanning betrek je dan van een aparte -12 volt voeding. Dat is niet zo heel ingewikkeld, je kan hiervoor b.v. een zenerdiode van 12 volt-1 Watt in serie zetten met de retourleiding van de 250 volt voeding.
De triode stel je in dit geval het eenvoudigste in via een roosterlekweerstand van 10 Mohm.
![[image]](images/uploaded/201103141135124d7def60dfbeb.gif)
ECL80 buizen parallel?
door Ouwe Schipper , Sassenheim, 14.03.2011, 16:53 (5004 dagen geleden) @ John Hupse †
Met het oog op het begrip "buistoleranties" John....
gaf ik speciaal het advies om elk buisje z'n eigen niet ontkoppelde kathodeweerstandje te geven. Anders zou bij parallelschakelen het steilste buisje meer moeten leveren dan z'n maat en dat leek me niet de bedoeling.
Met de triodetjes kan nauwelijks iets, ook al zouden de kathoden direkt geaard zijn.
Ik ben nou eenmaal een groot voorstander van stroomtegenkoppeling.....
Nico
ECL80 buizen parallel?
door Hans Steenman , 13.03.2011, 19:11 (5005 dagen geleden) @ Alexander
Alexander, allereerst: welkom op dit forum. Met je leeftijd van 16 jaar breng je de gemiddelde leeftijd van de "buizenknarren" op dit forum meetbaar naar beneden. En voorkom je dus het spoedig uitsterven...
Het parallelschakelen van de ECL eindbuizen om een aanpassingsprobleem op te lossen is misschien niet zo aan te raden. Om te beginnen zijn de Philips uitgangstrafo's berekend op de anodestroom van een enkele buis en kun je er niet meer stroom door sturen dan de anodestroom in hun oorspronkelijke radio, dus pakweg een milliampere of 30. Je zult de parallele pentodes dus zo moeten instellen dat er veel minder stroom loopt dan gebruikelijk. Daarmee ga je de instelling veranderen en dus ook de Ro.
Buizenschakelingen zijn natuurlijk net als transistorschakelingen onderworpen aan de wetten van de techniek, zoals een goede impedantieaanpassing. Alleen gaan buizen niet zo gauw stuk en kun je je dus wat misaanpassing permiteren.
Ik zou in jouw geval beginnen met het bouwen van een mooi versterkertje met een enkele ECL en een 800 Ohm speaker.
Vervolgens kun je experimenteren met de aansluiting van een tweede speaker in serie met de eerste. Dan wordt de theoretische aanpassing beter, nietwaar?
Succes!
ECL80 buizen parallel?
door Ouwe Schipper , Sassenheim, 13.03.2011, 20:58 (5004 dagen geleden) @ Hans Steenman
Bij de schakeling die ik aan de orde bracht Hans.....
Loopt er per buis ongeveer 15 mA anodestroom; bij twee parallel geschakelde buisjes kom ik op 30 mA. Heb ik iets gemist, wat klopt er volgens jou niet?
Nico
ECL80 buizen parallel?
door Laurens , Zaandam, 13.03.2011, 21:28 (5004 dagen geleden) @ Ouwe Schipper
Het betreft hier uitgangstrafo's uit een plano met EL84 in de eindtrap.
De ECL80's trekken volgens mij niet zo heel veel stroom. Ik op RMorg 17,5mA.
De UGT zal er dus niet zo veel moeite mee hebben.
--
Ik neem op kleine schaal reparaties voor anderen aan voor een leuke prijs.
Stuur een mailtje bij interesse.
ECL80 buizen parallel?
door Hans Steenman , 14.03.2011, 09:10 (5004 dagen geleden) @ Ouwe Schipper
Mijn reactie was in antwoord op Alexanders bericht.
En suggereert een andere oplossing voor het veronderstelde probleem van misaanpassing van de impedantieverhouding.
Jouw instelling van de buizen spaart de UGT. Maar of het het probleem oplost?
In z'n eenvoudigste vorm is de Ro van de buis Va/Ia. Als je Ia halveert verdubbel je de Ro! En Alexander wil hem nou juist verlagen.
ECL80 buizen parallel?
door Ouwe Schipper , Sassenheim, 14.03.2011, 09:41 (5004 dagen geleden) @ Hans Steenman
Nee Hans
Zo werkt het niet; ik halveer de Ia niet, de parallel geschakelde buisjes blijven gewoon op hun door de buizenboeken aangegeven instelling.
De buizenboeken vermelden voor een eindbuis de optimale aanpassings impedantie bij de instelling waar de buis voor ontworpen is. Voor de ECL80 is dat 11K. Die heeft geen enkele relatie met de Ri van de buis (150Kohm); bovendien wordt die Ri nogeens verhoogd door het niet ontkoppelen van de kathodeweerstanden.
Bij parallel schakelen van 2 pentoden krijg je de halve Ri en de dubbele steilheid; de afgegeven wisselstroom kan dus bij een gegeven roosterruimte tweemaal zo groot worden. Zo kom je op een optimale Ra van 5,5 Kohm bij een ruststroom van 2 x 15 mA
Nico