Sedert zo'n 35 jaar ben ik in het bezit van een electromechanische “codemotor”, uit eind dertiger/begin veertiger jaren.

Fabrikaat 'Electrofact N.V.', Amsterdam. Type 150-A; serienummer 059.

Op het deksel van de groen hamerslag gespoten omhullende stalen kist (met handvatten) staat "Hi Valu". Afmetingen 39 x 24 x 24 cm. Gewicht 16 kg!

Ik heb het apparaat indertijd op de Amsterdamse veiling 'de Zon' gekocht omdat ik toen (ook) seinsleutels verzamelde. In feite is het één van de weinige onderdelen uit de toenmalige verzameling, dat ik nog steeds bezit.

Naast datering, luidt de belangrijkste vraag: waarvoor/waar werd het apparaat gebruikt?

Suggesties tot nu toe zijn:

Legerkeuring-test Morse generator
(bij de toenmalige keuring voor de dienstplicht werd aan mensen die een voorkeur voor de marine opgaven en een technische achtergrond/opleiding hadden/volgden, een Morse-code-test afgenomen.
Dat hield niet in dat zij op dat moment reeds het Morse-alfabet moesten kennen, maar wèl werd met een test vastgesteld hoe het met het gevoel/aanleg voor ritme- en het herkennen van tonen/signalen zat.)?

Marine/Luchtmacht-baken (Morse-) codegenerator?

Vuurtorenbaken (Morse-) codegenerator?

Lichtschipbaken (Morse-) codegenerator?

De codegever wordt aangedreven door twee “Dual” 220 volt motoren van een type zoals voor ± 1945 werd gebruikt in 78-toeren platenspelers. (Interessant is dus dat op de locatie waar de codemotor werd gebruikt, 220 volt wisselstroom beschikbaar moest zijn!)

Interval (0,5-2 minuten)- zowel als tekens (lengte, soort en aantal) zijn instelbaar via een zwaar (vernikkeld) messing nokkenwiel; een prachtig staaltje metaalconstructie-'kunst'.

Eén motor draait continue en schakelt met instelbare interval via een microswitch de andere motor. Deze doet het nokkenwiel draaien. De nokken bedienen een tweede microswitch die dienst doet als een soort 'Morsesleutel'.
Behalve een neonlamp voor nauwkeurige snelheidsinstelling, twee microswitches en wat klein materiaal, bevindt zich geen electronica in het apparaat.

De foto's tonen o.a. het nokkenwiel (draaiend op eigen motor), met rechts daarvan het mechaniek dat de interval regelt (met eveneens een eigen motor).

Wie weet meer over dit wonderbare machien te vertellen?

Bij voorbaat dank voor de reactie!

Ted Mooren.