De eerste draadjes... (Techniek Radio/TV)

door Francesco, 10.07.2008, 18:39 (5776 dagen geleden)

Hallo liefhebbers,

ik wens even weer wat nieuws te brengen in verband met mijn zelfbouwprojectje.
De laatste week is er niet veel gebeurd...op zoek naar holnietjes van 3 mm, maar het heeft niet mogen baten.
En zolang ik ze niet vind, kan ik de buisvoetjes niet vastzetten...

Ondertussen wel een Philips voedingstransformator een bad gegeven, met black-varnish wel te verstaan!
Hij glanst nu als nieuw, en bovenal doet hij het ook nog.
Vandaag dan de primaire kant met netstnoer, schakelaar en spanningskiezer aangesloten.

[image]

Op het dak van de trafo zitten twee gelijkrichtbuizen (eentje is al provisorsch geplaatst op de volgende foto)
Volgens wat schattende berekeningen zal het totaal stroomverbruik op ongeveer 170 mA neerkomen, wat dus net te veel is voor één EZ81 (150 mA).
Maar de hoofdreden om twee buizen toe te passen is de volgende: om een lage inwendige weerstand te bekomen van het voedingsapparaat, zodat er voldoende hoogspanning overblijft voor de OTL trappen.
Deze verlangen toch tenminste een anodespanning 260 V.
Elke OTL trap neemt toch wel een goeie 45 mA op!

[image]


Nu is het zoeken achter geschikte holnietjes 3 mm, van verschillende lengtes.
De eindbuizen en gelijkrichtbuizen zijn van dikkere pertinax buisvoeten voorzien, dan de overige "low-power" buisjes.

Allen nog veel hobbyplezier gewenst!

Groeten,

Francesco

De eerste draadjes...

door soundman2 @, Wouw, 10.07.2008, 18:50 (5776 dagen geleden) @ Francesco

Hallo liefhebbers,

ik wens even weer wat nieuws te brengen in verband met mijn zelfbouwprojectje.
De laatste week is er niet veel gebeurd...op zoek naar holnietjes van 3 mm, maar het heeft niet mogen baten.
En zolang ik ze niet vind, kan ik de buisvoetjes niet vastzetten...


Boutjes M3 zijn toch heel gangbaar en werden vroeger veelvuldig gebruikt in zelfbouw apparaten. Holnietjes zijn gebruikt door de fabrikanten om tijd en kosten te sparen. Je kunt ook nog 3mm popnageltjes gebruiken. Je gebruikt ook plastic draad, dus wat modernere onderdelen lijkt me geen probleem.

Henk Roovers

De eerste draadjes...

door Francesco, 10.07.2008, 19:01 (5776 dagen geleden) @ soundman2

Hallo Henk,

vorige projecten gebruikte ik ook M3 boutjes om de voeten vast te zetten.
Dit is ten eerste toch wel kostelijk, en ten tweede, in dit geval wil ik de eindbuizen en vooral de horizontale gelijkrichtbuizen vasthouden met een zo een ijzerdraadje dat je over de buist "klikt".
Deze draadjes zitten vast door de oogjes van de holnietjes.
Bij moeren en popnagels is dit niet te verwezenlijken.
Vandaar dat ik holnietjes wens te gebruiken.

Groeten,

Francesco

De eerste draadjes...

door Maarten Bakker ⌂ @, Haarlem / Delft, 10.07.2008, 20:10 (5776 dagen geleden) @ Francesco

wat dacht je van een soldeerlipje onder je boutje op popnageltje? Daar zit een net gaatje in voor je haakje...

De eerste draadjes...

door Paul Brouwer @, Haarlem, 10.07.2008, 22:37 (5776 dagen geleden) @ soundman2

Ook ik zou in dit geval popnagels gebruiken om die buisvoeten vast te zetten.
Voor die veren (buisbeugels) kan je aan de smalste kant van de buisvoet ook 2 gaatjes in het chassis boren en daar jouw veren inhaken.

Om eerlijk te zijn, ben ik niet gecharmeerd van dat hitteschild. Als jij toch zoiets wil plaatsen, zet dan een metalen plaatje tegen de zijkant
van het chassis. Dan zijn ook die EL's niet zo opgesloten.

Groet,
Paul

--
[image]

De eerste draadjes...

door Onno ⌂ @, 10.07.2008, 18:51 (5776 dagen geleden) @ Francesco

Ziet er mooi uit!
Bij de eindbuizen, dat is toch niet een blik/asbest/blik sandwich hitteschild uit een plano?

Over die 3mm holnieten: bij Radio Twenthe heb ik die laatst gekocht.
messing, bijna 7 mm lang, dus ca 5 mm klinkdikte.

Succes!
Onno

--
Vriendelijke groeten,
Onno

De eerste draadjes...

door Francesco, 10.07.2008, 18:59 (5776 dagen geleden) @ Onno

Hallo Onno,

toch wel hoor, dat hitteschild.
Maar ik ben me ervan bewust dat ze asbest bevatten.
De twee eerste buizen bevinden zich nogal dicht bij de trafo, en bij hoge temperaturen heeft de teer de eigenschap uit te lopen of "vloeibaarder" te worden.
Vandaar dus, om de trafo te beschermen tegen de stralende hitte van de buizen.

Groeten,

Francesco

De eerste draadjes...

door Maurice ⌂ @, Dordrecht, 10.07.2008, 19:21 (5776 dagen geleden) @ Onno

Bij de eindbuizen, dat is toch niet een blik/asbest/blik sandwich hitteschild uit een plano?

Ja dat is kortgezegt - dom.

Haal die maar weg
Nut is ook niet aanwezig,immers behoorlijk vrije opstelling
En waarom die buis opsluiten.
Wordt veel te warm zo.
Dat dat in radio's om redenen van ruimte gedaan wordt is van lang gelden.

Nu zijn we wijzer en gebruiken we dat niet meer.

Wordt er ook niet mooier op.

Geeft niets,
Is wel een mooi project.

De eerste draadjes...

door Maurice ⌂ @, Dordrecht, 10.07.2008, 19:05 (5776 dagen geleden) @ Francesco

Gebruik je voor de ratel-C een buiscondensator???

Is niet het juiste type in deze functie!
Beter is een zelfherstelende te gebuiken.
Klasse X2 is dat.
Je vind ze in netfilterst van PC voedingen en dergelijke.

Die buis-C spetterd er zo uit.

De condensator in een netfilter welke parallel staat over de wisselspanning heeft een frequentie afhankelijke weerstand.
Bij 50 Hz ergens in de 20 kOhm en natuurlijk heel laag bij de hogere frequenties die je nu juist wilt wegfilteren.

Echter die C moet dat goed aankunnen en als deze zelfherstellend is zal indien
er onverhoopt doorslag is deze direct worden hersteld en dus geen sluiting veroorzaken. = brand, defecte voeding etc etc.
Daarnaast is X2 precies bedoeld om die hoge stroombelasting bij hoge frequentie pieken door te laten.


Zoek eens op Class X2 of X1 enz.
http://www.worldproducts.com/RFISuppFAQ.htm


Kortom
Bedenk dat er erg veel type condensatoren zijn.
Spanning en waarde zijn maar ten dele een eigenschap van een condensator.
Gebruik het type daar waar deze het beste functionneerd en voor ontworpen is.

Holnietjes.
Gebruik van messing spijkers en dan klinken is ook een idee.

zit net zo vast.

De eerste draadjes...

door Maurice ⌂ @, Dordrecht, 10.07.2008, 19:08 (5776 dagen geleden) @ Maurice

Oh ja een andere belangrijke reden

if een dergelijke foute C aan 1 zijde onderbroken raakt dan kan deze dus niet meer de lading kwijt.

Houd in bij defect raken blijft de lading in die C zitten....

De eerste draadjes...

door Francesco, 10.07.2008, 19:17 (5776 dagen geleden) @ Maurice

Hallo Maurice,

ratelC's zitten er origneel op, 2 *560 pf.
Even terzijde, dit zijn eigenlijk niet de ratelC's...kijk in het schema b7X44A en aanverwante toestellen.
RatelC is daar één teerknol 22 nF van één der hoogspanningspoelen naar massa.
Dus maar één ratelC.
Maar het doel van de 2 * 560 pf buiscondensatoren is volgens mij piekstromen in gelijkrichter beperken.
In elk geval zijn ze origineel.
Mijn "ratelc" komt in het kartonnen houdertje boven de trafo;-) .

groeten,

Francesco

De eerste draadjes...

door Maurice ⌂ @, Dordrecht, 10.07.2008, 19:48 (5776 dagen geleden) @ Francesco

Ha ja,
als deze over de diode zit is het goed.
Dat is ter voorkoming van pieken.

Prima.

Wordt ook gebruikt in hoogspannings bruggelijkrichters.
Over iedere diode is dan een kleine C opgenomen.

Je hebt er nu dus 4 nodig!

De eerste draadjes...

door Piet Blaas ⌂ @, Arnhem, 10.07.2008, 19:11 (5776 dagen geleden) @ Francesco

Hallo Francesco,

Een boeiend project! Ik ben reuze nieuwsgierig waar het op uitdraait...
Het ziet er beslist veelbelovend uit.
Ik volg het met veel belangstelling!

Groeten,

--
Groeten,

Piet.

[image]

Een bedenking over de voedingstransformator!

door Francesco, 10.07.2008, 21:17 (5776 dagen geleden) @ Francesco

Even een aanvulling,
wat verder opvalt, is dat de trafo twee gloeistroomwikkelingen heeft van 6,3 V, welke parallel geschakeld zijn.
Op de foto zijn dit de soldeerlipjes aan de rechterkant, waar het grijze en zwarte draadje aan vast zitten (eerste wikkeling), en de twee lippen ertussen zijn de aansluitingen van de tweede wikkeling.
Waarom men dit zo gedaan heeft, lijkt mij een raadsel. Misschien liever twee maal "dunnere" draad, dan éénmaal dikke draad wikkelen?
De trafo moet toch al een goeie 4 à 5 ampere gloeistroom geven voor een heuse plano zoals deze rond 1965 op de markt kwamen.
Het kwam in mij op, dat de OTL trap nu met 2 maal EL 84 kan uitgevoerd worden, op voorwaarde dat de bovenste buis (met kahtode op hoge spanning), vanuit een andere gloeistroomwikkeling wordt gevoedt, dan de overige buizen.
Hierbij dient één zijde van de gloeistroomwikkeling aan de kathode verbonden te zijn.
Nadeel is dat nu de isolatie tussen de wikkelingen in de trafo de volle spanning moet kunnen verdragen tussen de twee lagen in, immers voor de "gewone" buizen is één zijde van de gloeispanning geaard, voor de bovenste OTL-buizen hangt één zijde aan kathode, bv. 125 V.
Dit is een nadeel van de OTL trap als er geen speciaal ontwikkelde buizen zoals de EL 86 voorhanden zijn, welke tussen kathode en gloeidraad 200 V kunnen hebben, in tegenstelling tot de EL 84 (100 V).

Echter, het idee heb ik laten varen, ik ga gewoon de EL 86 toepassen, en de gloeistroomwikkeling aansluiten zoals het was, dus in parallel, met een fikse smeltveiligheid ertussen.
Ik wilde jullie gewoon even tonen en op de hoogte brengen, dat sommige problemen op een andere manier kunnen opgelost worden (en soms zo ook effectief opgelost werden).
Hier wordt ook het "multifunctioneel" karakter getoond van de door Philips gekozen oplossing.
Moest het nodig zijn, dan is het voorhanden.
Een kleine ingreep en we hebben twee gescheiden gloeistroomwikkelingen voorhanden.
Bewust of onbewust, maar ik vind het een mooie manier van ontwerpen.
Altijd een troef achter de hand, al is hij niet steeds nodig;-)

Groeten,

Francesco

Een bedenking over de voedingstransformator!

door Matthias Meijer @, Dordrecht, 10.07.2008, 21:31 (5776 dagen geleden) @ Francesco

Hallo Francesco,

Mooi project is het aan het worden.

Wat betreft de trafo: die wikkelingen zitten toch niet parallel met elkaar verbonden in een plano (waar hij uitkomt)? Zijn twee aparte wikkelingen en alleen aan de onderkant (massa) verbonden, toch?
Althans, zo is het bij enkele van dit soort trafo's die ik speciaal daarvoor verzameld heb uit B6X12A plano's (en een paar uit BX653A's): de 2x EL84 een ander weinig verbruikend buisje zitten dan op de ene wikkeling, de rest van de buizen op de andere. Ik heb die trafo's speciaal voor de twee losse gloeiwikkelingen uitgekozen om bijvoorbeeld op de ene wikkeling een direct verhitte gelijkrichter te plaatsen als ik zelf iets ga bouwen.

Die asbest schotjes om de eindbuizen kun je inderdaad net zo goed weglaten. Wel zo gezond, en gezien de opbouw waarschijnlijk ook niet nodig. Ik heb hier zelf nog een plano B8X44A staan die netjes gemaakt moet worden, en ik zit hard te denken om dat spul er definitief uit te halen.

Ik ben benieuwd naar je vorderingen.

Groeten,

Matthias

Een bedenking over de voedingstransformator!

door Francesco, 11.07.2008, 06:52 (5775 dagen geleden) @ Matthias Meijer

Hallo Matthias,

deze trafo komt uit een toestel met Rapidosound, maar dat zal er niet veel mee te maken hebben.
De wikkelingen waren wel degelijk op de trafo reeds verbonden.
De draadjes die erdoor staken waren telkens met het volgende lipje verbonden.
En natuurlijk één zijde met de massa.
In het schema van de toestellen, staat overigens ook maar één gloeistroomwikkeling aangegeven.

Groeten,

Francesco

Een bedenking over de voedingstransformator!

door Peter Lameijn, 11.07.2008, 12:20 (5775 dagen geleden) @ Francesco

In het schema van de toestellen, staat overigens ook maar één gloeistroomwikkeling aangegeven.

Dat is vaker zo. de hoogspanningswikkeling werd ook altijd als een wikkeling met middenaftakking getekend, terwijl het bijna altijd twee gescheiden wikkelingen zijn. Waarschijnlijk zijn er 2 gloeiwikkelingen om de trafo universeel toepasbaar te maken.
Parallel gaat trouwens prima. Ik heb wel eens een paar van deze trafo's gemeten, en de wikkelingen zijn meestal akelig precies gelijk. (Onbelast was de gloeispanning 6.54v op beide wikkelingen, op de honderdste volt precies...)

Een bedenking over de voedingstransformator!

door soundman2 @, Wouw, 11.07.2008, 16:03 (5775 dagen geleden) @ Peter Lameijn

In het schema van de toestellen, staat overigens ook maar één gloeistroomwikkeling aangegeven.

Dat is vaker zo. de hoogspanningswikkeling werd ook altijd als een wikkeling met middenaftakking getekend, terwijl het bijna altijd twee gescheiden wikkelingen zijn. Waarschijnlijk zijn er 2 gloeiwikkelingen om de trafo universeel toepasbaar te maken.
Parallel gaat trouwens prima. Ik heb wel eens een paar van deze trafo's gemeten, en de wikkelingen zijn meestal akelig precies gelijk. (Onbelast was de gloeispanning 6.54v op beide wikkelingen, op de honderdste volt precies...)

Toch moet je iets meer weten over het wel en wee van trafowikkelen. De hsp wikkeling werd eigenlijk nooit bifilair gewikkeld, ze zijn dus principieel verschillend. De wikkelingen worden inderdaad gewikkeld met een aftakking in het midden. Bij dunne wikkeldraad, wordt gewoon de dubbele draad in het midden naar buitengevoerd. Je zou er dus twee wikkelingen van kunnen maken en die parrallel zetten. Daar zit een groot risico aan vast. De isolatie van de wikkeling kan maar een bepaalde doorslagspanning aan. Daarom mag het aantal toeren per volt niet te klein zijn, omdat anders de spanning tussen de afzonderlijke wikkelingen te hoog wordt. Omdat wikkellagen zig/zag gewikkeld worden, dus eerst een laag van bijv links naar rechts en daarna terug, komt er tussen de lagen een laagje isolatiepapier. Het is duidelijk dat het spanningsverschil aan de uiteinden van twee lagen aan de ene zijde nul volt is, maar aan de andere zijde van de twee lagen, de dubbele spanning van een laag. Vandaar de isolatie.
Nu is het vaak zo dat de "middenaftakking" niet precies samenvalt met een laag, maar bijvoorbeeld ergens midden in. Het hangt een beetje van de fabrikant af, of die laag dan geïsoleerd wordt met een uitloper naar buiten en vervolgens de nieuwe laag op weer nieuwe isolatie. Evengoed kunnen beide uitlopers van de middenaftakking samen naar buiten zijn gevoerd en ligt het einde van de ene hsp-winding pal naast het begin van de volgende hsp winding. Daar zit nu het gevaar van parrallelschakelen, In dat geval komt de volle spanning tussen twee laklaagjes van de draad te staan met een grote kans op doorslag.
Dus als de trafo niet specifiek ervoor gemaakt is, niet parrallel schakelen.

Voor de genoemde gloeidraadwikkeling is het ook oppassen geblazen. In het geval van twee windingen zou je ze parrallel kunnen schakelen. Sluit twee einden samen en meet op de overblijvende losse einden. Daar mag je dan geen spanning meten en bij samenbinden mag er geen stroom lopen.
Of de wikkelingen dan ook voldoende isolatie hebben om een direct verhitte gelijkrichter te voeden, zoals de vier volts wikkeling bij een AZ1 etc. is de vraag. Daar komt dan wel een 3 a 400 volt op te staan en het hoeft geen betoog dat een dergelijke wikkeling extra isolatie behoeft. Waarom er twee 6,3v windingen zijn kan vele oorzaken hebben. Een dikke gloeidraadwinding is veel moeilijker te wikkelen, dan twee dunnere met dezelfde totale koperdoorsnede. Ook kan het zijn dat er een gelijkrichter toegepast wordt waarbij de toelaatbare spanning tussen gloeidraad en kathode de grens benaderd. Dan kan een goed geïsoleerde wikkeling uitkomst bieden.
Parrallelschakelen zal echter niet gauw een probleem opleveren.
Tegenwoordig worden trafo's wel wild gewikkeld. De isolatie van de draad is veranderd van schellak naar posyn en dat is soepeler, heeft betere isolatieeigenschappen en last but not least, kun je het solderen zonder schoon te krabben. Sinds de gloeidraadloze versterkingselementen (1), zijn ook de spanninge allemaal een stukje lager zodat het bijna altijd goed gaat

Henk Roovers

(1)Gloeidraadloos versterkings element, is een actief onderdeel dat versterking geeft zonder dat er een gloeikathode aanwezig is. Voorbeelden van vroeger zijn bijv de 0C13, 0C14, 0C71 en 0C45. Versterkers met drie elementen en die geen gloeidraadspanning kent. Spreek uit nul-cee-dertien. De naam oo-cee-dertien is dus feitelijk fout.
Lastig om het woord transistor te vermijden! Verdraaid, heb ik het toch nog gezegd:-D

Een bedenking over de voedingstransformator!

door John Hupse † ⌂, Schoonhoven, 11.07.2008, 16:53 (5775 dagen geleden) @ soundman2

Voorbeelden van vroeger zijn bijv de 0C13, 0C14, 0C71 en 0C45. Versterkers met drie elementen en die geen gloeidraadspanning kent. Spreek uit nul-cee-dertien.

Vanaf het begin werd hiervoor de letter O gebruikt, en niet de nul. Wellicht om verwarring met koude kathode buizen zoals de 0A2 en 0A3 te vermijden. Men is deze codering immers begonnen voor diodes zoals de OA50.

Wat soms verwarrend werkt is het feit dat bij de bedrukking van dergelijke onderdelen vaak een lettertype werd gebruikt waarbij de O en de nul er precies hetzelfde uitzien. Ook werd in datasheets etc. niet altijd gelet op het lettertype. Pas bij de opkomst van de informatica in de jaren '60 begon men in te zien dat een duidelijk onderscheid tussen een O en een nul toch wel wenselijk is.

--
http://www.hupse.eu/radio

Een bedenking over de voedingstransformator!

door soundman2 @, Wouw, 11.07.2008, 17:04 (5775 dagen geleden) @ John Hupse †

Voorbeelden van vroeger zijn bijv de 0C13, 0C14, 0C71 en 0C45. Versterkers met drie elementen en die geen gloeidraadspanning kent. Spreek uit nul-cee-dertien.


Vanaf het begin werd hiervoor de letter O gebruikt, en niet de nul. Wellicht om verwarring met koude kathode buizen zoals de 0A2 en 0A3 te vermijden. Men is deze codering immers begonnen voor diodes zoals de OA50.

Wat soms verwarrend werkt is het feit dat bij de bedrukking van dergelijke onderdelen vaak een lettertype werd gebruikt waarbij de O en de nul er precies hetzelfde uitzien. Ook werd in datasheets etc. niet altijd gelet op het lettertype. Pas bij de opkomst van de informatica in de jaren '60 begon men in te zien dat een duidelijk onderscheid tussen een O en een nul toch wel wenselijk is.

Och ik heb het ooit eens ergens gelezen, maar weet ook niet meer wat de bron was. Dat zal ik niet meer kunnen achterhalen. Uiteraard gebruik ik ook sinds de komst van de eerste transistoren en diodes de letter O. Aardig is te weten dat er ook een dergelijk fenomeen zich afspeelt in de geneeskunde Bij de bloedgroepen wordt er veelvuldig gesproken over bloedgroep O (spreekuit: OOO), terwijl het teken aangeeft dat er in die bloedgroep bepaalde stoffen ontbreken (ik meen agglutininen). Onze biologieleraar heeft destijds ons aan het verstand kunnen peuteren, dat het bloedgroep nul moet zijn. Verwarring komt dus in meer vakken voor.
Ik til er niet zwaar aan hoor. Je moet deze threads maar zien als een gezellig praatuurtje.

Henk Roovers

Henk Roovers

Een bedenking over de voedingstransformator!

door Maarten Bakker ⌂ @, Haarlem / Delft, 11.07.2008, 23:19 (5775 dagen geleden) @ soundman2

Ach, in de modeltreinenhobby heb je ook zoiets als HO (haa ooo), spreek uit 'half nul'.

Een bedenking over de voedingstransformator!

door Maarten Bakker ⌂ @, Haarlem / Delft, 11.07.2008, 23:19 (5775 dagen geleden) @ John Hupse †

Toch is het simpel. In de pro electron codering wordt nooit met een cijfer begonnen, in de Amerikaanse codering altijd.

De eerste draadjes...

door J.Post @, Brisbane, 11.07.2008, 07:56 (5775 dagen geleden) @ Francesco

Beste Francesco.

Holnietjes in verzilverde uitvoering heb ik in diverse afmetingen
in voorraad.
Neem maar even contact met mij op via mijn e-mail.

Met vr. groet.

Jan Post

Philips Vintage Radio House
Brisbane Australia.

De eerste draadjes...

door maarten van dijk @, 11.07.2008, 17:14 (5775 dagen geleden) @ J.Post

waarom pertinax buisvoeten? Keramiek is beter en kost echt niet zo veel meer. Voor de eindbuizen en de gelijkrichtbuizen is dat wat betreft de temperatuur veel beter; je kunt ze met boutjes dan ook goed vastzetten.

groeten, maarten van dijk.

RSS Feed van deze thread
powered by my little forum