zelf maken precisie weerstanden (Techniek Overig)

door Anton van den Oever @, Hazerswoude-dorp, 18.09.2018, 14:41 (2018 dagen geleden)

Momenteel ben ik bezig aan de reparatie van een TV3 buizentester, het is onderhand een project geworden wat al even loopt want je komt toch nog wel wat defecten tegen, dit keer het probleem van precisie weerstanden in het brug-gedeelte en de deler voor de verschillende bereiken (Gm) waar van de div. waardes niet veel meer klopt.
Het een en ander waarschijnlijk ten gevolge van overbelasting, vaak een buis niet eerst op sluiting getest o.i.d.
Ach, er is de afgelopen 65 jaar natuurlijk toch wel wat mee gebeurd.
Ook was een weerstand van 800 Ω in een vroegere reparatie al eens vervangen door een van 820 Ω, tja dat is 2,5 % onnauwkeurig en dat werkt natuurlijk niet in een nauwkeurige spanningsdeler. :-(

[image]

Helaas kun je weerstanden van 800 Ω, 111 Ω, 89 Ω e.d met een nauwkeurigheid van ca. 0,1 % en iets van 1 W belastbaarheid niet eenvoudig zomaar even bestellen.
Repareren van de bestaande weerstanden kan, maar dan moet je wel een groot assortiment weerstand draad hebben en de materialen om dit te solderen.
Daarom maar zelf maken, deze methode heb ik zo’n 40 jaar geleden afgekeken van dhr. Hornes van de Elmij in Leiden. (Elektrische meetinstrumenten IJk-inrichting, helaas bestaat dit bedrijf niet meer)
We nemen 2 stuks 1 W metaalfilmweerstanden waarmee door middel van parallel schakelen de waarde zo dicht mogelijk benaderd wordt, d.w.z. je moet uiteraard wel onder de beoogde waarde blijven.
De parallel geschakelde weerstanden worden nu in een bankschroefje met schuimrubber bekken geplaatst, een zo nauwkeurig mogelijke Ohm meter wordt aangesloten en met zelfgemaakt “vijltje” de weerstand met de hoogste waarde iets afgevijld totdat de gewenste waarde is bereikt.

[image]

Als “vijltje” doet een houten roerstaafje beplakt met een stukje schuurpapier korrel 400 dienst, voor de het laatste deel neem ik polijstpapier korrel 2400 (autospuiter).
Let wel op, doe dit heel rustig aan want voordat je het weet ben je er doorheen en terug gaat niet meer… ;-)

Probeer ook niet het onderste uit de kan te halen, :CAP: de weerstand uit onderstaand voorbeeld moet 111 Ω zijn, maar die laatste 0,001 Ω nog even weghalen gaat echt niet lukken.

[image]

Direct na het bereiken van de juiste waarde wordt het behandelde gedeelte van de weerstand afgelakt met een likje isolatie lak om het te beschermen en het eventuele opnemen van vocht e.d. tegen te gaan.

[image]

(denk dat blanke nagellak het ook prima doet) en de niet aangepaste weerstand krijgt een likje Tipp-ex (was er vroeger niet) en hierop wordt de waarde genoteerd.

[image]

Zo, de nieuwe weerstanden zijn weer gereed, nu nog iets maken om ze netjes te bevestigen, maar dat gaat ook wel lukken. Misschien dat anderen er ook iets aan hebben.
m.vr.gr.
Anton van den Oever

zelf maken precisie weerstanden

door John Hupse † ⌂, Schoonhoven, 18.09.2018, 15:23 (2018 dagen geleden) @ Anton van den Oever

Anton, prima methode!

De Franse fabrikant ENB deed 80 jaar geleden hetzelfde, de meetweerstanden van haar buizentesters "op maat" vijlen:

[image]


http://www.vintageradio.nl/Diversen/enb_a12_lampemètre.htm

--
http://www.hupse.eu/radio

zelf maken precisie weerstanden

door Anton van den Oever @, Hazerswoude-dorp, 18.09.2018, 16:14 (2018 dagen geleden) @ John Hupse †

De Franse fabrikant ENB deed 80 jaar geleden hetzelfde, de meetweerstanden van haar buizentesters "op maat" vijlen

Grappig, ik had dit eigenlijk nog nooit ergens anders gezien, komt ook niet zo heel vaak voor dat nauwkeurige weerstanden van een specifieke waarde benodigd zijn.
Zeker niet in een radio of versterker.
Getuige de diepe inkervingen ging het daar zo te zien wel wat grover aan toe, da’s nog eens andere koek dan korrel 2400.
En dan zelfs met koolweerstanden!
Ach, Prediker schreef het al, er is niets nieuws onder zon.
m.vr.gr.
Anton van den Oever

zelf maken precisie weerstanden

door Herm Willems @, Maastricht, 18.09.2018, 19:41 (2018 dagen geleden) @ John Hupse †

Het voordeel bij de in deze lampentester gebruikte composietweerstanden is dat een vijlstreek een veel minder ingrijpend effect heeft dan bij eigentijdse opgedampte weerstanden. Bij eerstgenoemde is het parool: van dik hout zaagt men planken!

zelf maken precisie weerstanden

door soundman2 @, Wouw, 18.09.2018, 23:52 (2017 dagen geleden) @ John Hupse †

Volgens mij worden de weerstanden op de juiste waarde gefreesd door een spiraalvormige groef. Het vijlen van dergelijke weestanden als op de foto lijkt me desastreus.

zelf maken precisie weerstanden

door Maarten Bakker ⌂ @, Haarlem / Delft, 19.09.2018, 13:46 (2017 dagen geleden) @ soundman2

Ik wilde niet de boeman zijn, maar heb daar ook wel over nagedacht.

Om dit goed te laten gaan met een filmweerstand, moet je de vermogensverdeling tussen de weerstanden in de gaten houden, en een dosis geluk hebben. Anders krijg je hotspots.

Het bijschuren van de waarde doe je daarom liefst bij een weerstand die nauwelijks vermogen hoeft te verwerken, dus eentje met een in verhouding tot de andere hoge waarde.

Ik zou het zelf liever doen zoals Philips in meetapparaten wel deed, door weerstanden te selecteren.

zelf maken precisie weerstanden

door Anton van den Oever @, Hazerswoude-dorp, 19.09.2018, 15:17 (2017 dagen geleden) @ Maarten Bakker

Ik wilde niet de boeman zijn, maar heb daar ook wel over nagedacht.

Om dit goed te laten gaan met een filmweerstand, moet je de vermogensverdeling tussen de weerstanden in de gaten houden, en een dosis geluk hebben. Anders krijg je hotspots.

Je moet dit natuurlijk niet doen bij zwaar belasten weerstanden of als vervangers voor stroomshunts o.i.d.

Het bijschuren van de waarde doe je daarom liefst bij een weerstand die nauwelijks vermogen hoeft te verwerken, dus eentje met een in verhouding tot de andere hoge waarde.

Klopt, dat had ik ook vermeld.


Ik zou het zelf liever doen zoals Philips in meetapparaten wel deed, door weerstanden te selecteren.

Tja, allemaal leuk en aardig, maar heb jij dan zo’n grote verzameling weerstanden dat je er altijd de goede waarde uit kan halen?
m.vr.gr.
Anton van den Oever

zelf maken precisie weerstanden

door Maarten Bakker ⌂ @, Haarlem / Delft, 19.09.2018, 17:50 (2017 dagen geleden) @ Anton van den Oever

Ik zou het zelf liever doen zoals Philips in meetapparaten wel deed, door weerstanden te selecteren.

Tja, allemaal leuk en aardig, maar heb jij dan zo’n grote verzameling weerstanden dat je er altijd de goede waarde uit kan halen?

Er is natuurlijk een verschil tussen hoe ik iets liever zelf doe en hoe je iets in de praktijk doet ;)

Een oplossing met kanttekeningen hoeft niet meteen een slechte oplossing te zijn en ik vind het zonder meer netjes gedaan zoals je het hebt uitgevoerd, maar ik geef meteen toe dat ik in zulke gevallen relatief hoge eisen aan m'n eigen werk stel dus het zelf alleen zo zou doen als de alternatieven echt heel erg onpractisch zijn.

Ik kan me voorstellen dat het voor iemand die vaak meters moet justeren zoals degene van wie je de regelen der kunst geleerd hebt, absoluut niet practisch is om in elke meter meerdere weerstanden te selecteren en vervangen. Bij een hobbyproject zijn voor mij de afwegingen dan weer anders, al geef ik toe dat ik zo'n ambachtelijke methode ook wel weer wat vind hebben.

P.S. Ik had inderdaad je opmerking over vermogen over het hoofd gezien.

zelf maken precisie weerstanden

door Hans van der Marel ⌂ @, Hilversum, 19.09.2018, 19:11 (2017 dagen geleden) @ Maarten Bakker

Als het een weerstand met rondom een geleidende laag is komen er geen hotspots.
De hoeveelheid weggenomen materiaal is dan minimaal t.o.v. totale oppervlak.

Als het een spiraal weerstand is kun je inderdaad de spiraal zo dun maken dat er een hotspot ontstaat. Dat type is aanzienlijk minder geschikt voor deze truc.
Echter als het gaat om minimale aanpassingen vallen die hotspots ook wel mee, zeker als er pver de hele lengte van het weerstandslichaam wordt geschuurd.

Vanwege de huidige ( laatste ) productie wijzen is een spiraal redelijk gewoon geworden.
Inductie vrije weerstanden zullen meestal zonder spiraal worden gemaakt maar zijn vaak een stuk duurder.

zelf maken precisie weerstanden

door Otto Tuil ⌂ @, Drenthe, 18.09.2018, 16:27 (2018 dagen geleden) @ Anton van den Oever

[image]

800 ohm is toch gewoon te maken met 1k2 parallel aan 2k4? Of anders drie keer 2k4 parallel, of 120 ohm in serie met 680 ohm?

109 is 110 ohm parallel aan 12k, of 18 in serie met 91 ohm.
111 is 110 ohm in serie met 1 ohm
58 is 91 ohm parallel aan 160 ohm, of 2 ohm in serie met 56 ohm

Dan heb je geen vijl nodig.

Otto

--
Ohm sweet Ohm...
[image]

zelf maken precisie weerstanden

door Anton van den Oever @, Hazerswoude-dorp, 18.09.2018, 17:11 (2018 dagen geleden) @ Otto Tuil

Tja, voor het samenstellen van afwijkende waarden zijn zelfs calculators op het WWW te vinden.
Maar het gaat hier om precisie weerstanden met zo groot mogelijke nauwkeurigheid, wel eens geprobeerd om in 1 keer op exact de juiste waarde uit te komen?
Het is mij althans nog nooit gelukt.:-(
m.vr.gr.
Anton van den Oever

zelf maken precisie weerstanden

door huub.jak @, 18.09.2018, 19:19 (2018 dagen geleden) @ Anton van den Oever

Voor jaren geleden een
heb ik eens een calculator gekocht
met uitschuif gelijk stelling voor weerstanden
van het merk Radio Shack staat er op
Denk dat het amirikaans is bij zo,n winkel gekocht
maar het werkt goed voor parallel gebruik
huub

zelf maken precisie weerstanden

door Ben Schoon @, 19.09.2018, 00:46 (2017 dagen geleden) @ Anton van den Oever

Hoe groot is hierbij het risico dat de weerstanden over enige tijd weer gaan afwijken? Moet je bv. elk jaar alle weerstanden checken op verloop? En voor wat voor soort testers geldt dat?

zelf maken precisie weerstanden

door huub.jak @, 19.09.2018, 09:39 (2017 dagen geleden) @ Ben Schoon
Bewerkt door huub.jak, 19.09.2018, 10:01

Moderne Digi meters
belang rijk is ook met een platbek tang koeling
insolderen op de pennen van de weerstand voor al met
De kleine typens vooral als je het precies wil behouden
verhitten inwendig geeft verandering ook
vooral met kleine watt,s typens dus met de platbek tang op
de draden in solderen .Dat zou IK doen zo
Huub

zelf maken precisie weerstanden

door soundman2 @, Wouw, 19.09.2018, 09:59 (2017 dagen geleden) @ Ben Schoon

Feitelijk heb je voor nauwkeurige metingen ook een zgn vierdraads meter nodig. Zoals vlgs de foto ook hier het geval is.

zelf maken precisie weerstanden

door huub.jak @, 19.09.2018, 10:04 (2017 dagen geleden) @ soundman2

Zou een duren Fluke niet voldoende zijn ?
of een redelijke merk
Huub

zelf maken precisie weerstanden

door Ron Kremer ⌂ @, Groningen, 19.09.2018, 10:40 (2017 dagen geleden) @ huub.jak

Zou een duren Fluke niet voldoende zijn ?
of een redelijke merk

Het gaat om het principe van de vierdraads meting; de prijs of het merk van de meter maakt daarbij niets uit.
Bij een vierdraads meting wordt de weerstand van de meetsnoeren zelf niet in het meetresultaat meegenomen. M.a.w.: je meet echt alléén de weerstand van het gemeten object.
vr. gr., Ron

zelf maken precisie weerstanden

door Anton van den Oever @, Hazerswoude-dorp, 19.09.2018, 11:47 (2017 dagen geleden) @ soundman2

Feitelijk heb je voor nauwkeurige metingen ook een zgn vierdraads meter nodig. Zoals vlgs de foto ook hier het geval is.

Scherp opgemerkt, inderdaad is dat het geval en dit is ook de meest nauwkeurige manier.
Echter zal niet iedereen daarover beschikken en daarom schreef ik ook "een zo nauwkeurig mogelijke meter"
Sommige van de wat betere meters hebben een mogelijkheid om de meetsnoeren te compenseren, geeft ook best goede resultaten al scheelt het vaak wel 1 of 2 digits.
m.vr.gr.
Anton van den Oever

zelf maken precisie weerstanden

door Maurice ⌂ @, Dordrecht, 20.09.2018, 19:22 (2016 dagen geleden) @ Anton van den Oever

Hoewel Fluke ook meters heeft met een Delta-functie.
Dan NULLen met de meetsnoeren, heb je die fout er al uit.
Vervolgens meet je nu gecorrigeerd je weerstand.

Evt schaf je een 0,1% 100 Ohm weerstand of zo aan, heb je referentie.
Of ander precisie weerstand.
Anders gewoon via de volt meting over de nieuwe weerstand en wat reken werk.

Zo zijn er wat truukjes om toch die nauwkeurigheid te halen.

zelf maken precisie weerstanden

door Anton van den Oever @, Hazerswoude-dorp, 19.09.2018, 15:05 (2017 dagen geleden) @ Ben Schoon

Hoe groot is hierbij het risico dat de weerstanden over enige tijd weer gaan afwijken? Moet je bv. elk jaar alle weerstanden checken op verloop? En voor wat voor soort testers geldt dat?

Eerlijk gezegd kan ik daar niet zoveel over zeggen, om de eenvoudige reden dat dit gewoon maar weinig voorkomt.
Wel heb ik jaren geleden een werkbank multimeter gerepareerd op gelijke wijze, een van weerstanden in het weerstand meetbereik was defect. (spanning meten terwijl hij op het Ω bereik stond :-D wie is het niet gebeurd?)
De meter heeft nog een heel poosje naar alle tevredenheid dienst gedaan.
Het feit dat dit vroeger door iemand die er zijn boterham mee verdiende vrijwel dagelijks gedaan werd heeft mij er altijd voldoende vertrouwen in gegeven.
Als dit niet betrouwbaar had geweest hadden er wel klachten gekomen en ontevreden klanten zit tenslotte niemand op te wachten.
m.vr.gr.
Anton van den Oever

zelf maken precisie weerstanden

door Cornelis B-B. @, Amsterdam, 22.09.2018, 12:54 (2014 dagen geleden) @ Anton van den Oever

Tja, voor het samenstellen van afwijkende waarden zijn zelfs calculators op het WWW te vinden.
Maar het gaat hier om precisie weerstanden met zo groot mogelijke nauwkeurigheid, wel eens geprobeerd om in 1 keer op exact de juiste waarde uit te komen?
Het is mij althans nog nooit gelukt.:-(
m.vr.gr.
Anton van den Oever

Wat Otto bedoeld, dat heb ik een keer gedaan met precisie weerstanden.
En dat voldeed goed genoeg. Zo heb ik de oude verlopen weerstanden van een
oude BVM vervangen.
Maar dergelijke weerstanden koop je niet zo maar bij een onderdelen zaak.
Ik heb die precisie weerstanden destijds gekocht bij Elektronica 200.
Die bestaat nu niet meer,maar wellicht nog wel op het www?
Cees.

--
CornelisBB

zelf maken precisie weerstanden

door John Hupse † ⌂, Schoonhoven, 22.09.2018, 13:22 (2014 dagen geleden) @ Cornelis B-B.
Bewerkt door John Hupse †, 22.09.2018, 13:28

de werkwijze die Otto hier voorstelt is niet gebaseerd op "een zo hoog mogelijke precisie", maar op "voldoende precisie gelet op het doel".

Deze laatste werkwijze is gebruikelijk in de industrie, terwijl Anton probeert weerstanden met "een zo groot mogelijke nauwkeurigheid" te verkrijgen ("Maar het gaat hier om precisie weerstanden met zo groot mogelijke nauwkeurigheid" ). Daar is trouwens niets mee mis, het is een privilege van het "zelf doen".

De nauwkeurigheid van zo'n buizentester ligt in de orde van enkele procenten, voor de weerstanden is een nauwkeurigheid van enkele promilles in principe voldoende. Een weerstand van 111,0 ohm mag dus best 111,1 zijn, of 110,9 ohm.

Anton laat iets heel anders zien, namelijk het verschil tussen 110,999 ohm en 111,000 ohm.

--
http://www.hupse.eu/radio

zelf maken precisie weerstanden

door soundman2 @, Wouw, 19.09.2018, 10:34 (2017 dagen geleden) @ Anton van den Oever

Ergens op het www vond ik dezelfde methode
http://www.all-electric.com/schematic/res_trim.htm

zelf maken precisie weerstanden

door Hans van der Marel ⌂ @, Hilversum, 19.09.2018, 18:55 (2017 dagen geleden) @ soundman2

De fabrikant doet hetzelfde, met een frees of laser wordt de weerstand binnen het gewenste bereik gebracht en dan gelakt als een hoge nauwkeurigheid nodig is.

Hetzelfde gebeurt tijdens productie van bijv. een sensor. De print wordt bestuckt en de afregeling wordt gedaan door 1 of meerdere weerstanden met een freesje aan te passen.
Goedkoper en veel betrouwbaarder dan een trimpot.

Bij lineaire potentiometers wordt zo de lineariteit binnen de opgegeven specificatie gebracht.
Dat zie je als je zo'n ding open maakt, een grillige lijn langs de geleidende baan ( conductive plastic ).

zelf maken precisie weerstanden

door soundman2 @, Wouw, 19.09.2018, 20:30 (2017 dagen geleden) @ Hans van der Marel

Bij Philips hadden we de S.O.T, Select on Test. Op de print zat een weerstand die iets te hoog was in waarde , naast de weerstand twee soldeerlipjes. Met een decadenbankje werd dan op de juiste waarde afgeregeld. Vervolgens werd een weerstand gekozen uit bijv de E48 reeks en die werd op de lipjes gesoldeerd.

RSS Feed van deze thread
powered by my little forum